آلمان دلهفدرالیجمهوری و پارلمونی دموکراتیک حکومِت وجود دارنه و ۱۶تاایالت دَرنه که خله چیزون سَره بتونّه مستقل عمل هاکنن. آلمان اسا صنعتی‌ترین کشورون جه هسته و بعنوان ثروتمندترین عضواروپا اتحادیه دله دره ویورو ونه اقتصاد پـِشتی جه قدرت دانّه.[۲]
ژرمن‌ها باستونی دوره گادر اتسری غیرمتحد قبیله بینه کهاروپا دله میون روخنه‌ئونراین وویستولا ودانوب وشمال دریا وبالتیک دَیینه.رومیون وشون رهگرمانوس گاتنه.[۵]ژولیوس سزار که روم ِشاه بی‌یه،سرزمین گُل ره سال ۵۱ قبل از میلاد بَییته و اینتی روم و ژرمنیون جنگون شروع بیّه. این جنگ‌ها اتی بی‌یه که رومی‌ها فقط خاستنه تاراین ره بَییرِن و هیچ گادِر راین به اون وَر ره حمله نَکاردنه و اونجه ره شه سامون دونِستنه.[۶]
روم سال ۱۳۶۰ میلادی دله.هلند این گادِر فقط اسماً روم دله دَیّه و همینسه روشن‌ته هسته.[۷]
فرانک‌ها اتسری ژرمنی‌تبار بینه کهگرمانیا جه سمت غرب بمونه. فرانک‌ها روم ره شکست هدانه، سرزمین گل دله اتا نیشتگا بساتنه ومسیحیت ره قبول هاکردنه و اونجه جه بی‌یه که روم ره حمله کاردنه. شمال هم فرانک‌ها بتونستنه ژرمنون ره متحد هاکنن و بجزایبری منطقه دیگه مناطق ره غربی اروپا دله داشتنه.
ِفرانک امپراتوری اوجشارلمانی گادِر بی‌یه. وه بتونستهایتالیا شمال، من‌جملهرم ره بییره. وه که رم دله بورده،پاپ وه رهروم امپراتور لقب هدائه. ولی وه وقتی بمرده ونه سامون ره ونه وچون شه میون رَسِد هاکردنه و امپراتوری ِشرقی قلمرو آلمان شکل بییته.[۸]
وسطی قرون گادِر آلمان دله مقدس روم امپراتوری حکومِت ره بدست بَییته واوتوی اول، یا گتِ اوتو، سال ۹۳۶ میلادی بقدرت برسی‌یه و آلمانیون ِاتحاد خله بیّه و وشون اتا گتِ قدرت مطرح بَیینه.[۸] آلمان امپراتورونپاپ جه اختلاف دَکِتنه وشارل چاروم حتی پاپون جه قطع رابطه هاکرده. همین زمون بی‌یه کهمارتین لوتر، شهپروتستانی اصلاحات ره بوجود بیارده و وشون پروتستان‌هایِ اتحادیه ره سال ۱۶۰۸ تشکیل هدانه.[۸] ۳۰ ساله جنگ‌ها که تموم اروپا ره بَییت‌بی‌یه (۱۶۱۸ تا ۱۶۴۸)، باعث بَیه که آلمان ِسرزمین دله دِتا دولِتاتریش وپروس بساته بَوون.[۸]
۲ ژانویه ۱۸۶۱ویلهلم اولپروس دله شاه بیّه وبیسمارک ره شهنخست‌وزیر و خارجی امور وزیر هاکرده.[۱۰]دانمارک وشمالی آلمان کنفدراسیون ِحکومتون اختلافاتی داشتنه که ویشته شهرونشلسویگ،هلشتاین،لونبورگ سَره بی‌یه. بیسمارکاتریش جه بخاسته که کومِک هاکنه این اختلاف حل بَواشه؛ دانمارکیون ولی اتریش ِمیونجی‌کَریِ طرح ره قبول نَکاردنه و همینسه پروس و اتریش اتی بَیینه و دانمارک ره حمله هاکردنه و قسمتونی که خاستنه ره بعلاوه ات‌که غرامت بَییتنه.[۱۱]
بیسمارک بعد دانمارک تصمیم بَییتهاتریش جه هم دَکفه و اینسهفرانسه وایتالیا جه گپ بَزو و موفق بیّه بعضی ایالتون ره اتریش جه بَییره که باعث بیّه پروس ِشرقی و غربی وَرون هِدی جه وصل بَواشِن.[۱۲]
یبسمارک بعد اتریش بوردهفرانسه سَروقت. پنجم اوت۱۸۶۶ فرانسه بیسمارک ره بائوته کهباویر ِبعضی مناطق ره خانه پروس جه بَییره ولی بیسمارک قبول نکارده. فرانسه عقب بکشی‌یه ولی اَی ۲۰ اوت بائوتهلوکزامبورگ وبلژیک ره ونه هادِن وشون دَس که ناپلئون سوم رسماً این مناطق وسّه پروس ره اعلان جنگ هاکرده و دوم اوت جنگ شروع بیه و تا شیش ماه ادامه داشته. فرانسه شکست بخارده و سال۱۸۷۱ رسماًآلمان امپراتوری تشکیل بیّه. این جدیدِ امپراتوری فی‌الواقعباویر،ورتمبرگ وباد بعلاوه‌یِ مناطقی بی‌یه که شمالی آلمان کنفدراسیون ره ساتِنه و فرانسه‌یِ غصب بَیی ممالک بی‌یه.[۱۳]
همونتی که بائوتمی،فرانسه-پروس ِجنگ ِپه،آلمان امپراتوری تشکیل بیّه که ۲۵تا دولت بعلاوه‌یِ سرزمین‌هایآلزاس ولورن ره شامل بی‌یه و ونه امپراتورویلهلم اول بیّه وبیسمارک ِلقب رهصدراعظم بی‌یشتنه. این جدیدِ کنفدراسیون ره اساآلمان ِدومین امپراتوری یا رایش دوم (آلمانی جه: Zweites Reich) گانّه. سال‌های ۱۸۷۱ تا ۱۸۷۷ هم بیسمارک اصلاحاتی معروف بهفرهنگی جنگ انجام هدا.
آلمان ِامپراتوی وقتیاتریش-مجارستون وصربستون هِدی جه جنگ دَکِتنه، شه اتریشی هم‌زوونون ِپِـِشتی ره هاکردنه و اینتیجهونی جنگ اول بوجود بموئه که وشون ِاتحاد این جنگ دله شکست بخارده و باعث بیّه دِشمنون (روسیه،انگلیس وفرانسه واری) وقتی پیروز بَیینه ، علیه آلمانی‌ها قانون‌ها و پیمون‌های سختگیرونه‌یی بنویسِن که آلمان ِاقتیصاد ره رِقِدبِدا و مردِم ره مِزراب بی‌یشته.
سال‌های ۱۹۱۸ و ۱۹۱۹ بی‌یه که امپراتوری رِقِد بورده ووایمار جمهوری تأسیس بیّه که این حوادث رهآلمان انقلاب یا نوامبر انقلاب نوم یـِلنه. این حکومِت اتی «شورایی جمهوری» بی‌یه و ۹ نوامبرویلهلم دوم ره برکنار هاکرده و آلمان سلطنت رسماً لغو بیّه.
دِتاسوسیالیستی حزب این گادِر حکومِت ره شه دَس بَییتنه. این حزبون چپی-میونه بینه وفدرالیسم واحزاب ومطبوعات ِآزادی بیان طرفدار بینه. وشون آلمان ِاولیندموکراتیک دولِت ره بساتنه ولیبرالیسمی قوانین بی‌یشتنه.
انتخابات سال ۱۹۳۲سوسیالیست ناسیونال حزب برهبریآدولف هیتلر اکثریت آرا ره پارلمون دله بیارده و سال ۱۹۳۳ وایمار جمهوری سقوط هاکرده.نازی آلمان اوت ۱۹۳۹لهستان ره حمله هاکرده وجهونی جنگ دوم شروع بیّه که آلمان و ونه متحدون سال ۱۹۴۵ این جنگ دله شکست بخاردنه.[۸]
هیتلر شه و شه زِنا ره بَکاشته ومتفقونبرلین دله وارد بَیینه و آلمان ره شه میون رَسِد هاکردنه.شوروی که تموم ِمتفقون جه زودته بَرِسی‌بی‌یه، بتونسته برلین و ونه اطراف ره بَییره.آمریکا،فرانسه،بریتانیا هم کم‌کم باقی ِجائون ره شه میون رَسِد هاکردنه. سال ۱۹۴۹ کهسرد جنگ گادِر بی‌یه،شرقی آلمان وغربی آلمان شکل بَییتنه. برلین هم دِتا تیکه بیّه و هر وَر ره اتا دولِت داشته. غربی آلمان دله آمریکاییونمارشال پلان ره اجرا هاکردنه و این کشور خله صنعتی بیّه و ونه اقتصاد قوی بگردسته ولی شرقیون کهکمونیستی دولِت داشتنه، وشون ِاقتصاد ضعیف بی‌یه و مجبور بَیینهبرلین وسط دیفار بَکشِن تا مردِم فِرار نَکانِن و نشوئن غربی آلمان ِسامون دله.[۸]
وقتیشوروی رقد بورده، شرقی آلمان دله مقامات تصمیم بَییتنه برلین ِدیفار ره رِقِدهادِن، که این اتفاق سرد ِجنگ ِتموم بیّن سمبل هسته.غربی آلمان این گادِر درخاست هِدا که دِتا کشور متحد بَواشِن و اوت ۱۹۹۰،آلمان فدرال جمهوری اتحاد جه بساته بیّه.[۸]
آلمانِرسمی زوونآلمانی هسه.[۱۴] حدود ۹۵٪ آلمانی ره شه ماری زوون دونّه. این زوون دِتا گتِ گِنِش دانّه کهآلمانی بالا وآلمانی پایین نوم دارنه که اولی حالت معیار هم دانّه. برعکس نومی که این دِتا لهجه دارنه، آلمانی پایین ره شمالی ایالتون دله و آلمانی بالا ره جنوبی قسمون دله گپ زنّه. اقلیتون دله،دانمارکی ۰٫۰۶٪،فریزی ۰٫۰۱٪،رومیانیایی ۰٫۰۸٪ وسوربی ۰٫۰۹٪ جمعیت دارنه.[۱۵][۱۶] مهاجرون دله همترکی استامبولی ۱٫۸٪ جمعیت وکوردی ۰٫۳٪ جمعیت جه گتترین زوونون هستنه.[۱۶]
این کشور طبق آمار سال ۲۰۱۲، حدود ۸۰٫۲ میلیون نفر جمعیت دانّه که ۷۴ میلیون (۹۲٫۳٪) آلمانی ملیت دارنه و حدود ۶٫۲ میلیون (۷٫۷٪) خارجی هستنه.نوردراین وستفالن ۱۷ میلیون جه پرجمعیت‌ترین ایالت وزارلند کم‌جمعیت‌ترین ایالت هستنه.[۱۷]حدود ۴۰ میلیون نفر مشغول بکار هستنه، که ۵۳٫۲ درصد مرد و ۴۶٫۸ درصد ره زنان تشکیل دنّه. حدود ۲٫۱ میلیون نفر بی‌کار هستنه وبیکاری نرخ، ۱۵–۷۴ ساله‌ئون میون، ۵٫۱٪ هسته.[۱۷]
آلمان ایالات جمعیت. البته ونه سرشماری قدیمی هسته و سال 2011 آمار شنه.
اینتا کشور حوکومتفدرالجمهوری هسه. دولت ِرییس نوم رییس جمهور هسته ولی وه عملاً هیچ‌کاروئه و ونه مقوم نمادینه. حکومت ِرئیسصدراعظم هسته که سیاستون ره تعیین کانده.[۱۸]
حقوق بشر جهونی اعلامیه ره آلمان اساسی قانون دله خله مهم دونّه. اساسی قانون ماده ۲۰ گانه آلمان ونهدموکراتیک، اجتماعی، مبتنی بر قانون وفدرال بائه.[۱۸] این قانونسکولاریسم په‌روو هسته و دین ره اجازه نَدِنه که دولت و حکومت دله دخالت داره.[۱۹]
پیش‌ته این کشور دلهمارک جه استفاده کاردنه اما اسا اینتا کشور ِپول ِیکای ِنومیورو هسه کهاروپای اتحادیه کشورون وسّه مشترکه. آلمان اروپا دله مهم‌ترین ایقتصادون جه هَسته و خله وقت‌ها ضعیف ِکشورون ره وام دِنه که شه مشکل ره حل هاکِنِن. آلمانG8 دله هم عضو هَسته، جی هشت اتا گروهه که دِنیای ِهشت‌تا گت ِایقتصاد ونه دله دَرنه. آلمان اسا صنعتی‌ترین کشورون جه هسته و بعنوان ثروتمندترین عضواروپا اتحادیه دله دره ویورو ونه اقتصاد پـِشتی جه قدرت دانّه.[۲]
اینتا کشور گتی ۳۵۷۱۸۱ کیلومترمترموربع هسه.اینتا کشور ۸۲ نفرجمعیت دارنه.ونه نیشته‌گا نومبرلین هسه. آلمان شونزه‌تاایالت دانّه. هر ایالت اتادولت واساسی قانون شه وسّه دانّه و شه‌مختاره و شه شه ره مدیریت کانده. سال ۲۰۰۹ جه آلمان ۴۰۳تا منطقه دانّه، این مناطق شامل ۳۰۱ روستایی منطقه و ۱۰۲ شهری منطقه هستنه.
.svg)
.svg)
.svg)
