| ဤဆောင်းပါးကို ဝီကီစံနှင့် ကိုက်ညီစေရန် ပြင်ဆင်တည်းဖြတ်ရန် လိုအပ်နေသည်။ အကယ်၍သင်ပြင်ဆင်နိုင်ပါက ဤဆောင်းပါးအား တိုးတက်စေရန် ကျေးဇူးပြု၍ ပြင်ဆင်ပေးပါ။ ဆွေးနွေးချက် စာမျက်နှာတွင် အကြံပေးမှုများ ပါဝင်လိမ့်မည်။ (23 Jul 2021) |
ရူပဗေဒဖြစ်စဉ် အမျိုးမျိုးတို့၏ နမူနာများ
သဘာဝစိုင်းယန့်စ် (Natural Science)၏ ကိုင်းကဏ္ဍကြီးတခု ဖြစ်သောရူပဗေဒ (အင်္ဂလိပ်:physics;ဖှစ်ဇစ်စ်) ဆိုသည်မှာလောက(Universe)၌ ရှိသမျှသောဒြပ်သားတို့ အကြောင်း[၁]၊ ထိုဒြပ်ထုတို့ ရွေ့လျားသွင်ကို ပြောင်းလဲစေသမျှသောစွမ်းအင်နှင့်အားတို့ အကြောင်း၊ တွေ့ကြုံရသမျှ အရာဝတ္ထုနှင့် အဖြစ်အပျက်တို့၏ အုတ်တချပ်သဲတပွင့် အကျဆုံးအရင်းခံ စမွှားလေးများ ၏အချိန်+ရပ်ဝန်းထုအတွင်း ရွေ့လျားဖြစ်ပျက်မှုတို့ အကြောင်း၊ စသည်တို့ကို
- လက်တွေ့ စူးစမ်းတိုင်းတာမှုနှင့်
- သင်္ချာနည်းကျ ဆက်စပ်တွေးခေါ်မှု
ချပ်လျက် လေ့လာခြင်းများ ဖြစ်တော့၏။
စိုင်းယန့်စ် ကိုင်းကဏ္ဍပညာရပ် အသီးသီးအနက်၊ ဤရူပဗေဒ (physics) သည်သင်္ချာကို ဆောက်တည်ရာပြု၍လောက(universe) အကြောင်းကို အခြေခံ အရင်းခံအကျဆုံး ရှင်းပြနိုင်သော နယ်ပယ်ဖြစ်သည်။ ဥပမာအားဖြင့်ဓာတုဗေဒဖြစ်စဉ်များအကြောင်းကို ရူပဗေဒကမော်လီကျူးများ၊အက်တမ်အောက်အမှုန်များ၏ သဘောသတ္တိတို့ကို သုံးလျက်၊ဇီဝဗေဒဖြစ်စဉ်များအကြောင်းကို မော်လီကျူး အချင်းချင်းကြား တုံ့ပြန်ပုံနိယာမများ သုံးလျက် ရှင်းပြနိုင်၏။ ထို့နောက် အသုံးချစိုင်းယန့်စ် ကိုင်းကဏ္ဍများ၌အင်ဂျင်နီယာအတတ်၊ဆေးပညာ စသည်တို့ ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် ရူပဗေဒမှ သိရှိချက်များကို အလျဉ်းသင့်သလို အသုံးပြုကြ၏။
ရူပဗေဒ တိုးတက်မှုကိုနည်းပညာ ပိုင်းဆိုင်ရာ တို့တွင် တိုက်ရိုက် တွေ့နိုင်သလို၊ တခါတရံ အခြား ဘာသာရပ်များသို့ ပြန့်နှံ့ရာတွင် သင်္ချာ နှင့် ဖီလိုဆိုဖီ တို့တွင်ပါ ပြန့်နှံ့သွားတက်သည်။ ဥပမာအားဖြင့်လျှပ်စစ်သံလိုက် နားလည်တိုးတက်မှုတွင်ရုပ်မြင်သံကြား၊ကွန်ပျူတာ၊ စသည့် ပစ္စည်း ကိရိယာ များ ပေါ်ထွက်လာခဲ့သလို သာမိုဒိုင်းနမိုက် တိုးတက်မှုတွင် စက်ဆွဲယာဉ်များ ပေါ်ထွက်လာခဲ့သလိုမက္ကင်းနစ် နားလည်တိုးတက်မှုတွင်ကဲကုလပ် နှင့်ကွမ်တမ်မက္ကင်းနစ် (ခေါ်) ကွမ်တမ်သဘောယန္တရား ပေါ်ထွန်းစေခဲ့ပြီးအဏုဇီဝသုံးအီလက်ထရွန် မိုက်ခရိုစကုပ် ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။
ယနေ့ခေတ်တွင် ရူပဗေဒသည် အလွန်ကျယ်ပြန့်ပြီး အဆင့်မြင့်သော ဘာသာရပ် ဖြစ်ကာ လက်တွေ့ကျကျ လေ့လာရာတွင် ဂိုဏ်းကွဲ များစွာရှိသည်။ ထို့အပြင် သဘောအားဖြင့် ရူပဗေဒကိုသီအိုရီ(theory)ပိုင်း ခေါ် သဘောတရားပိုင်း နှင့် ဘဝသုံး(apllied)ပိုင်း ဟူ၍ ကွဲနိုင်သည်။ သီအိုရီ တွင် သီအိုရီ အသစ်ရရေးကြိုးပမ်းပြီး လက်တွေ့တွင် သီအိုရီ အသစ်/အဟောင်း တို့ကို မှန်မမှန်ဆန်းစစ်သည်။ လွန်ခဲ့သော ရာစုနှစ် လေးခု လောက်ကတည်းက အလွန် တိုးတက်လာခဲ့သော်လည်း သဘာဝ ဖြစ်ရပ်များစွာကို အဖြေမပေးနိုင်သေးပဲ ရူပဗေဒသည် သွက်သွက်လက်လက် လှုပ်ရှားလျက် ရှိသည်။
