Esta páigina ó cacho fui traduzida outomaticamente ipercisa de ser rebista por un falante natibo de mirandés. Se sabes bien mirandés ajuda la Biquipédia rebendo este artigo. Apuis de la rebison apaga esta marca. Oubrigado!
Ls planetas nanos mais grandes (Éris,Pluton (que, na berdade, ye unplaneta binairo, un sistema binario an que dous planetas orbitan un punto quemun ne l spácio, sendo mais apropiado chama-lo de "Pluton-Caronte”),Makemake iHaumea), ambaixo la silhueta de laTierra para cumparaçon de dimensones.
Unplaneta nano ye mui semelhante a unplaneta (mas menor), dado qu'orbita an buolta de lSol i tengrabidade suficiente para assumir ua forma cun eiquilíbrio heidrostático (aprossimadamente sférica), mas nun ten uaórbita zeimpedida. Un eisemplo yeCeres que, lhocalizado nacintura d'asteroides, ten l camino de sue órbita repleto daqueles pequeinhos astros.
Atualmente conhecen-se cinco planetas nanos ne l sistema solar, son eilhes:Ceres,Pluton,Haumea,Makemake iÉris, sendo ls quatro radadeiros de l tipoplutoide, ó seia, planetas nanos qu'orbitan para para alhá de la órbita deNetuno, ne ls recónditos de l sistema solar.
La çtinçon antre ls planetas nanos i ls outros uitoplanetas baseia-se na inatidon de ls purmeiros an lhimpáren la bizinhança de las suesórbitas, esto ye, remobíren pequeinhos cuorpos cujas órbitas ls lheben a colidir, caturar ó sofríren perturbaçones grabitacionales. L cunceito ye cumbinado cun ua noçon de domínio orbital medido an tenermos de centeilha de la massa dun candidato planetairo cula massa total cumbinada de todos ls outros cuorpos celhestres na sue bizinhança. Cunsidra-se que ls planetas nanos son demasiado pequeinhos, an tenermos de massa, para altarar seneficatibamente l sou ambiente de la forma qu'un planeta fazerie. Ls astrónomos S. Alan Stern, xefe de a missonNew Horizons la Pluton, i Harold F. Lhebison ancontrórun un fosso d'orde 5 de magnitude an Λ antre lsplanetas telúricos menores i antre ls maioresasteroides itrasnetunianos. Inda assi, Alan Stern çcordou publicamente que Pluton seia bisto cumo cuorpo celhestre çtinto dun planeta i fizo notar qu'el i sue eiquipe eiran referir-se la Pluton cumo l nono planeta. Note-se que será atrabeç de las páiginas de laNASA i de l'eiquipe de Stern que chegaran feturamente anformaçones i las purmeiras retratos de Pluton.
*MT massa de la Tierra. **Λ/ΛT = M²/P, massa de la Tierra al quadrado por anho. ***µ = M/m, adonde M ye la massa de l cuorpo, i m ye la massa agregada de todos ls cuorpos na sue zona orbital.