Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Ir para o conteúdo
Biquipédiala anciclopédia lhibre
Percura

Cristobo Colombo

Ourige: Biquipédia, la anciclopédia lhibre.
Retrato póstumo feito por
Ridolfo Ghirlandaio

Cristobo Colombo (Génoba [?],[1][2] c.1437/1448Balhadolid,20 de Maio de1506) fui unnabegador isploradorouropeu, respunsable por lhiderar lafrota qu'alcançou laAmérica an12 de Outubre de1492, sob las ordes de lsReis Católicos deSpanha. Amprendiu la sue biaige atrabeç de lOuceano Atlántico cul oubjetibo d'atengir laÍndia, tenendo na rialidade çcubierto las ilhas de lasCaraíbas (Antilhas) i, mais tarde, la cuosta de lGolfo de l México naAmérica Central.

Ourige i cuntrobérsias

[eiditar |eiditar código-fuonte]
mirandésCristobo Colombo
pertuésCristóvão Colombo
almanChristoph Kolumbus
castelhanoCristóbal Colón
catalanCristòfor Colon
francésChristophe Colomb
anglésChristopher Columbus
eitalianoCristoforo Colombo
lhatinChristoforus Columbus
romenoCristofor Columb

Ambora eisistan grabes cuntrobérsias quanto a la sue ourige, la teorie mais aceite zde1892 ye lagenobesa,[3] cun base an ciertos testemunhos qu'assi l refíren zde l final de lseclo XV.

Inda assi, l purmeiro testemunho subre la sue ourige fui ne ls dado por dues bezes an 1486 ne l lhibro de cuntas de Pedro Diaç de Toledo quando este se referie la Colombo por "El Pertues".Alguns outores refíren nel tamien milanés, dado haber çputas frunteiriças antre ls Stados deMilon i Génoba a la época de sou nacimiento.

Atualmente, alguns outores lhebantan heipóteses tan çtintas quanto el tener nacido anPertual,[4] naCatalunha, ne lPaíç Basco, naGaliza, naCórsega, naFráncia i até mesmo naGrécia, atrebuindo-le, antre esses, alguns inda, acendénciajudaica.

Segundo la teorie mais aceite, Colombo tenerie sido un tecelon deseda genobés, un home simples de la plebe.[5] Anque dessa ourige simples, Colombo tenerie buns coincimientos de bárias lhénguas (cumo llhatin i lheibraico), dematemática, decosmografie, degeometrie, para alhá de coincer todos ls strumientos de marina i nabegaçon, a punto de tener sido cunsidrado por alguns cumo l mais anstruído home de l mar an to laSpanha.[6]

Alguns storiadores ténen percurado demunstrar que l nabegador mentie propositadamente la Castielha para ajudar Pertual i que tenie l'ajuda deAmérico Bespúcio nessa misson.[7]

Casamiento i çcendéncia

[eiditar |eiditar código-fuonte]
La casa an que se pensa que Colombo puoda tener residido, na ilha de lPorto Santo, naMadeira.

An1479 Colombo çposouFilipa Moniz, residente ne l mosteiro femenino de Santos-o-Bielho de laOrde de Santiago[8] zde la muorte de l pai,Bartolomiu Perestrelo, cabalheiro de la casa de lAnfante D. Anrique,[9] d'ascendéncia presumibelmente eitaliana, dePlacéncia, i un de ls poboadores i purmeirocapitan de l donatairo de l'ilha de lPorto Santo.

De l'ounion naciu un filho anc.1474-80,Diogo Colombo, nomeado pulaCorona Spanhola cumo 2º Almirante iBice-rei de las Índias.

A partir de1485 Colombo reside anCastielha. Chegando laCórdoba cula corte, tubo un causo amoroso, ne l Ambierno de 1487-1488 cun ua moça houmilde por nomeBeatriz Enríquez de la qual naciu, la15 d'agosto de1488,Fernando Colombo. L'esta moça deixa Colombo, ne l sou testamiento, la renda anual de 10.000marabedis, presumiblemente cumo cumpensaçon puls danos causados a la sue honra.[10]

L porjeto de Colombo

[eiditar |eiditar código-fuonte]

Pertual, a la época, buscaba ua passaige marítima pa l Ouriente, que le premitisse comerciar diretamente culaÍndia, d'adonde éran reçtribuídas lasspeciaries ouriundas de lasilhas Molucas, a par d'outros pordutos de lhuxo. Bie nesse porjeto ua repuostacrestiana a l'heigemonie turco-eigípcia,muçulmana, subre la rota terrestre abastecedora de laOuropa, particularmente de las cidades deGénoba i deBeneza.

Probable retrato de Colombo an pormenor de "Birge de los Nabegantes" pintado porAleijo Fernández antre 1500 i 1536, atualmente na "Sala de los Almirantes", ne lRiales Alcázares de Sebilha
(retrato porManuel da Silva Rosa)
Ber artigopercipal:Çcubrimientos pertueses

Cumo altarnatiba a esse porjeto, Colombo cuncebiu atingir las Índias nabegando pa l Oucidente, cuntornando l planeta. Las sues eideias básicas éran:

  • la sfericidade de laTierra; i que
  • ls mares éran formados por ua única massa.

Durante la sue stadie an Pertual, Colombo correspondiu-se cunPaolo del Pozzo Toscanelli. Nessa correspundéncia passou antencionalmente la Toscanelli ua stimatiba (ancorreta) de que la çtáncia era mais cúrtia que l'aceite pula Junta de Matemática deD. Juan II. Este uorgano aceitaba l'afirmaçon dePtolomeu de que la massa de tierras (laEurásia i laÁfrica) acupaba 180 graus de la sfera terrestre, cun 180 graus de mar. De fato solo acupa cerca de 120 graus. Colombo tenerie ousado ls cálclos dePierre d'Ailly, acraditando que la massa acupada por tierras era de 225 graus, deixando 135 graus de mar i atrebuindo un cumprimiento menor al grau delhongitude terrestre; estes fatos, an cunjunto cul globo deMartin Behain, tenerien tenido la birtude de cumbencer ls castelhanos, ne l Cunceilho de Salamanca adonde apersentou l sou porjeto a un grupo de relegiosos i lheigos, a patrocinar la sue spediçon. La circunferéncia berdadeira de laTierra ye d'aprossimadamente quarenta milquilómetros. Colombo tenerie afirmado qu'era de trinta mil i seicientos quilómetros, stimando assi que la çtáncia alJapon era de cerca de quatro mil quatrocientos i quarenta i quatro quilómetros.

Colombo cunseguiu finalmente fazer aprobar l porjeto de la sue biaige junto de lsReis Católicos, passado la cunquista deGranada, cula ajuda de l cunfessor de la reinaSabel de Castielha. Ls tenermos de la sue cuntrataçon tornában nelalmirante de ls mares de la Índia a çcubrir i gobernador i bice-rei de las tierras de l Ouriente a que se propunie chegar, an cumpetiçon culs pertueses que splorában laRota de l Cabo.

Las quatro biaiges al Nuobo Mundo

[eiditar |eiditar código-fuonte]


Mapa culas quatro biaiges de Colombo.
Eilustraçon de l zambarque de Colombo anSan Salbador nasBahamas.

Colombo partiu an sue purmeira biaige dePalos de la Fruntera (Huelba,Spanha), an3 d'agosto de1492, cun trés pequeinhas ambarcaçones: lanauSanta Marie i lascarabelasNiñla iPinta. Tocou naGrana-Canária i rumou para Sudoeste; trés meses depuis chegou a un ilhéu de lasBahamas la que dou l nome deSan Salbador. Cuntinando a nabegar costeouCuba (segundo ls própios cubanos[11] l nome ye deribado de la palabraTaíno, "cubanacán", seneficando "un lhugar central") i chegou alHaiti la que dou l nome deSpanhola. Cumbencido de tener chegado a laÍndia deixou alhá ua pequeinha quelónia i regressou a laOuropa.

Ber artigopercipal:Fortaleza de La Navidad

La sue segunda biaige ampeçou-se an1493, cun trésnaus i catorzecarabelas. Neilha abistou lasAntilhas i abordou laMartenica. Rumou depuis pa l norte i alcançouPorto Rico. Fui laSpanhola adonde la pequeinha quelónia tenie sido arrasada pulsandígenas. Tenendo eilhi deixado outro cuntingente d'homes, nabegou pa l'oucidente i chegou a laJamaica. Nessa biaige fondou Isabela, atualSanto Demingo, naRepública Domenicana, la purmeira poboaçon ouropeia ne l cuntinente amaricano.

Pa la terceira biaige, partiu an1498, cun seis naus, tenendo chegado a l'ilha de laTrindade depuis dua atribulada biaige. Rumando al sul chegou a ua grande tierra que pensou ser ua ilha, la que chamou deGracie. Rumando al norte chegou laSan Demingos, cidade formada por Fr.Bartolomeu de las Casas. Eilhi antrou an cunflito cul gobernador, benido el i l'armano a ser presos i ambiados para Castielha.

Na quarta biaige, saliu deCádiç cun quatro naus an1502, aperponendo-se ua beç mais a chegar al Ouriente. Abistou laJamaica i, depuis de grandetormienta, chegou a la Ilha de Pinos nasHonduras. Abistou depuis las cuostas de laNicarágua,Cuosta Rica iPanamá. Debido al péssimo stado de las naus tubo de regressar la Spanhola, d'adonde boltou para Castielha.

Ls redadeiros anhos de bida

[eiditar |eiditar código-fuonte]

Colombo siempre atrebuiu las sues biaiges al zeio de cumberter nuobos pobos alCristandade, ua fé que se antensificou cula eidade. Reibendicou oubir bozes debinas, i percurou que se ourganizasse ua nuobacruzada para caturarJarusalen. Usaba las bestes de franciscano, i çcrebiu las sues sploraçones al "paraíso" cumo parte de l praino debino de que resultarie lredadeiro julgamiento i la fin de l mundo.

Por outro lhado, eisigiu de la Corona castelhana dieç por ciento de todos ls lhucros nas tierras nuobas de que benisse a tomar posse, cunforme l'acordo antecedente culs Reis Católicos. Cumo Colombo yá nun gobernaba "las Índias", l nuobo monarca rejeitou estas pretensones. Ls sous filhos processórun la Corona castelhana para oubter parte de ls lhucros de l comércio cula América, mas perdírun la causa cinquenta anhos mais tarde.

Razonablemente rico debido alouro que ls sous homes tenien acumulado anSpaniola i particularmente honrado puls sous filhos, Colombo morriu anBalladolid la20 de Maio de1506.

Andres Bernaldeç, cronista de ls Reis Católicos, amigo íntemo i cunfidente de Colombo, atribui-le l'eidade de 70 anhos a la época de la sue muorte. Tenerie, assi, nacido an1436-1437.

Restros mortales

[eiditar |eiditar código-fuonte]
Túmulo de Colombo na Catedral de Sebilha.
Farol la Colombo na República Domenicana.

An1509 ls sous restros mortales fúrun trasladados pa la capielha de l'ilha Cartuxa, anSebilha.

Por zeio de l sou filho,Diogo Colombo, las ossadas fúrun lhebadas pa la Catedral deSan Demingos, an1542.

An1795 l'ilha Spanhola fui cunquistada pulaFráncia, i parte de ls sous restors mortales tiran sido lhebados paraHabana, anCuba.

An1877, fui çcubierta anSan Demingos ua caixa dechombo cula anscriçon"Barón eilustre y çtinguido Cristóbal Colón", cuntendo cachos d'uossos. Estes restros premanecírun na Catedral de San Demingos até1992, anho an que fúrun trasladados pa lFarol la Colombo, un grande menumiento custruído pul gobierno domenicano, para cunserbar ls restros de l Almirante, i adonde tamien se supone que repousan inda alguns de ls restros mortales de Colombo.

An1898, durante laGuerra Spano-Amaricana, outra parte de ls sous restros retornou laSebilha.

An2004 fui abierto l túmulo de Sebilha adonde fúrun ancuntrados duzientosgramas deuossos (cerca de 15% de l total), qu'análezes feitas por arqueólogos i cientistas de lDNA mitocondrial apúntan que ls restos mortales pertenécen al eilustre nabegador.

Yá fui pedida outorizaçon a las outoridades de laRepública Domenicana para analisar l túmulo deSan Demingos, outorizaçon que fui rejeitada até al momiento.

Obra

[eiditar |eiditar código-fuonte]

La decumentaçon scrita deixada por Colombo ancontra-se nun castelhano aportuguesado, que se acradita tenga daprendido an Pertual, adonde residiu durante muitos anhos i adonde casou. Nun se le conhécen scritos anteriores a la sue passaige paraCastielha. Cunserba-se ua única carta para el, de l rei D.João II de Pertual, quando Colombo yá bibie fuora de Pertual.

Armas oureginales

[eiditar |eiditar código-fuonte]

Muita cuntrobérsia ten sido albantada al redror de lasarmas oureginales que Colombo tenerie ousado antes de Júnio de1493. L storiadorManuel de la Silba Rosa pretende tener resolbido este enigma an2006, al ancuntrar uaProbison Rial cula assinatura de lsReis Católicos.[7]

Notas

  1. Phillips, William D., and Carla Rahn Phillips.The Worlds of Christopher Columbus. Cambridge: Cambridge University Press, 1992. Page 9.
  2. La maiorie de ls storiadores aceita cumo lhocal de nacimiento la cidade deGénoba,Eitália. Inda assi alguas teories dízen que Colombo seriepertués, outras inda dan nel cumo natural de la Catalunha, de la Galiza, de la Córsega i d'outros mais lhugares.
  3. Encyclopedia Britannica (an anglés) - acesso a 12-02-2007
  4. Mais propiamente anCuba, ne lAlenteijo, cumo sustentado porJosé Rodrigues dos Santos an "L Codex 632".
  5. Encyclopedia Britannica. Christopher Columbus.
  6. Antretanto, tenendo falhado ne l'oubjetibo la que se perpuso, l'abertura dun camino marítimo pul Oucidente até a laÍndia, la sue reputaçon anCastielha sofriu bastante, sendo zacreditado por esse fato, ua beç cumprobado puls sous cuntemporáneos.
  7. 12L Mistério Colombo Rebelado, Ésquilo: Lhisboua, 2006.[lhigaçon einatiba]
  8. Pergaminho de l Mosteiro de Santos l Bielho, qu'atesta la persença dua Filipa Moniç nesse cumbento
  9. Lhibro de las Ilhas, p. 97b, guardado naTorre de l Chimpa
  10. [http://www.cerbantesbirtual .com/serblet/SirbeObras/st/08145030989769506317857/p0000001.htn#I_0_ "Datos nuebos dizentes a Beatriz Enríquez de Arana y los Aranas de Córdoba…", por Rafael Ramírez de Arellano, na Biblioteca Birtual Miguel Cervantes (2006)Modelo:S
  11. [lhigaçon einatiba]

Bibliografie

[eiditar |eiditar código-fuonte]
  • COLOMBO, Cristobo .Diários de la Çcubierta de la América: las quatro biaiges i l testamiento. Porto Alegre: L&PM, 1998. 200p. eil. mapas.ISBN 85-254-0938-3
  • MARQUES, Alfredo Pinheiro.Pertual i l Çcubrimiento Ouropeu de la América: Cristobo Colombo i ls Pertueses. Lisboua: Amprensa Nacional - Casa de la Moneda, 1992. 140p. eil. mapas.
  • ROSA, Manuel da Silva; STEELE, Eric James.L Mistério Colombo Rebelado. Lhisboua: Éisquilo Eidiçones, 2006. 640p. il. retratos, mapas.ISBN 972-8605-86-2

Ber tamien

[eiditar |eiditar código-fuonte]

Lhigaçones sternas

[eiditar |eiditar código-fuonte]
Defensores de la tese subre l'ourige pertuesa de la naturalidade de Cristobo Colombo
Críticas a teses subre las ouriges de Cristobo Colombo
Commons
Commons
LCommons ten multimédia relacionada cun:Cristobo Colombo
LCommons ten uacatadorie cun eimaiges i outros fexeiros subreCristobo Colombo
Sacado an "https://mwl.wikipedia.org/w/index.php?title=Cristobo_Colombo&oldid=106075"
Catadories:
Catadorie scundida:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp