Romantisisme (disebut [ro.man.ti.sis.me],Perancis:Romantisme,Jerman:Romantik) merupakan suatu pergerakan seni, kesusasteraan, muzik dan intelektual yang muncul diEropah dengan tempoh puncaknya sekitar 1800 hingga 1850. Ia dicirikan penumpuan kepadaemosi dankeindividualan serta penyanjungan segala benda yang bersejarah, kuno dan mendekati alam sekitar. Ia merupakan hasil tindak balas kepada perubahan meluas yang berlaku akibatRevolusi Perindustrian,[1] norma-norma masyarakat dan politikZaman Pencerahan yang bersifat keatasan sertarasionalisasi alam sekitar—kesemua ciri ini merupakan asas kepadakemodenan.[2] Gerakan ini menekankan emosi yang kuat sebagai sumber pengalaman penuhestetika yang sahih selain juga kepada emosi seperti ketakutan, seram dan keganasan, dan kagum; terutamanya perasaan yang dialami dalam menghadapi kategori sublimit serta keindahan alam sekitar. Ia meninggikan dan menjadikan seni rakyat dan adat resam kuno serta bukan sahaja sebagai suatu unsur yang diagungkan, tetapi jugakespontanan sebagai ciri yang diinginkan.
Pergerakan ini dipercayai muncul daripada peluasan aspek seni dibawa karya-karya penceritaan berprosa umum di Eropah yang meluas pada abad ke-18[7] di mana karya-karya ini sering mengemukakan tema pengembaraan, kesetiaan dan kehormatan.[8] Karya-karya ini sering ditulis dalambahasa-bahasa Romawi (langues romanes,lingue romanze) berbandingbahasa Latin yang dianggap terhad dalam lingkungan formal,[7] maka bentuk medium ini diberi nama "roman" (Roman,romanzo) - ia turut diserapkan malah pernah dilazimkan dalambahasa Melayu[9]:II[10] semasa zamanPoedjangga Baroe (seperti pada karyaHamka) sebelum terganti dengan nama "novel" pinjaman bahasa Inggeris.
Titik mula peluasan idea dibawa karya-karya ini mula dicetuskan tahun 1790-an olehAugust Wilhelm Schlegel danKarl Wilhelm Friedrich Schlegel yang membincangkan perbezaanromantische Poesie ("puisi romantik") yang wujud sezaman mereka dengan karya-karya terdahulu "klasik"; Friedrich Schlegel turut mengukuhkan pembezaan ini dalam karanganGespräch über die Poesie ("Pembicaraan mengenai Puisi", 1800) yang menekankan nukilanWilliam Shakespeare danMiguel de Cervantes sebagai contoh karya "romantik" sedemikian.[11][12] Takrifan ini semakin dibiasakan dalam catatanDe l'Allemagne (1813) karyaGermaine de Staël yang menceritakan perjalanannya serata Jerman.[13]
Sastera yang dinukilkan pada zaman ini sering datang daripada membangkitkan atau menilai semula kejadian atau peristiwa yang berlaku pada zaman-zaman terdahulu serta menghubung kuat denganemosi atau persekitaran latar yang diwujudkan dalam karya.
Reka bina yang wujud dalam lewat abad ke-18 tercetus secara tindak balas terhadap aliranneoklasik yang dianggap terlalu tegar dengan membangkitkan perasaannostalgia terhadap zaman atau masyarakat yang lebih mudah dan damai atau sebagai menghormati tradisi setempat sedia ada, lagi-lagi yang asalZaman Pertengahan ataupun sastera sezaman yang turut terdedah gerakan ini seperti karya-karyaVictor Hugo andWalter Scott.[14]
Unsur Romantisis mula ditonjolkan dalam lukisan panorama dari seawal tahun 1760-an: para pelukis sering melukis landskap pemandangan dan fenomena alam sambil menekankan kesan dramatis pada cahaya, atmosfera da warna-warna sekitaran untuk menggambarkan alam yang difikirkan dinamis dan mampu menyebabkan rasa takjub pada pemerhati.[15] Lukisan-lukisan ini adakala juga boleh menerapkan perlambangan danalegori sambil kelihatan agak kelangkaan sepertimana yang dibuat karyawan Jerman sepertiP. O. Runge danCaspar David Friedrich.[15]
^David Levin,History as Romantic Art: Bancroft, Prescott, and Parkman (1967)
^Gerald Lee Gutek,A history of the Western educational experience (1987) ch. 12 onJohann Heinrich Pestalozzi
^Ashton Nichols, "Roaring Alligators and Burning Tygers: Poetry and Science from William Bartram to Charles Darwin,"Proceedings of the American Philosophical Society 2005 149(3): 304–15
^Athenaeum. Bey F. Vieweg dem Älteren. 1800. m/s. 122.Ich habe ein bestimmtes Merkmahl des Gegensatzes zwischen dem Antiken und dem Romantischen aufgestellt. Indessen bitte ich Sie doch, nun nicht sogleich anzunehmen, daß mir das Romantische und das Moderne völlig gleich gelte. Ich denke es ist etwa ebenso verschieden, wie die Gemählde des Raphael und Correggio von den Kupferstichen die jetzt Mode sind. Wollen Sie sich den Unterschied völlig klar machen, so lesen Sie gefälligst etwa die Emilia Galotti die so unaussprechlich modern und doch im geringsten nicht romantisch ist, und erinnern sich dann an Shakspeare, in den ich das eigentliche Zentrum, den Kern der romantischen Fantasie setzen möchte. Da suche und finde ich das Romantische, bey den ältern Modernen, bey Shakspeare, Cervantes, in der italiänischen Poesie, in jenem Zeitalter der Ritter, der Liebe und der Mährchen, aus welchem die Sache und das Wort selbst herstammt. Dieses ist bis jetzt das einzige, was einen Gegensatz zu den classischen Dichtungen des Alterthums abgeben kann; nur diese ewig frischen Blüthen der Fantasie sind würdig die alten Götterbilder zu umkränzen. Und gewiß ist es, daß alles Vorzüglichste der modernen Poesie dem Geist und selbst der Art nach dahinneigt; es müßte denn eine Rückkehr zum Antiken seyn sollen. Wie unsre Dichtkunst mit dem Roman, so fing die der Griechen mit dem Epos an und löste sich wieder darin auf.
![[icon]](/mt/?noimg=&dark=on&url=https%3a%2f%2fms.wikipedia.org%2fwiki%2fFail%3aWiki_letter_w_cropped.svg)
