Parti Keadilan Nasional KeADILan
Singkatan	keADILan atau PKN
Pengasas	Wan Azizah Wan Ismail
Ditubuhkan	4 April 1999; 26 tahun yang lalu (1999-04-04)
Dibubarkan	3 Ogos 2003; 22 tahun yang lalu (2003-08-03)
Penggabungan	Pergerakan Keadilan Sosial (ADIL) &Ikatan Masyarakat Islam Malaysia (Ikatan)
Pecahan	Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (UMNO)
Digabungkan menjadi	denganParti Rakyat Malaysia membentukParti Keadilan Rakyat
Digantikan oleh	Parti Keadilan Rakyat
Ibu pejabat	Petaling Jaya,Selangor
Keanggotaan	218,950(Julai 2003)
Ideologi	Keadilan Sosial, Progresif, Demokrasi Liberal, Multirasialisme
Warna	Biru muda
Slogan	Reformasi
sunting ·sunting di Wikidata

Parti Keadilan Nasional (Bahasa Inggeris:National Justice Party jugasingkatan:KeADILan atau kerap juga ditulis dan dipanggil sebagaiPKN) merupakan sebuahparti politik di Malaysia. Ia lahir daripada gelombangReformasi yang melanda Malaysia selepas pemecatan Timbalan Perdana Menteri Malaysia, Dato' SeriAnwar Ibrahim daripadaUMNO pada 2 September 1998. PKN kini telah dijenamakan sebagaiParti Keadilan Rakyat (PKR) selepas melakukan penggabungan pada 2003.

KeADILan diasaskan daripada daripada gelombangReformasi yang melanda Malaysia selepas pemecatan Timbalan Perdana Menteri Malaysia, Dato' SeriAnwar Ibrahim daripadaUMNO pada 2 September 1998. Pada waktu itu, terdapat dua gerakan rakyat ditubuhkan:

• Parti Islam Se-Malaysia (PAS) di bawah pimpinan Presiden, Dato'Fadzil Mohd Noor bersama parti politik sepertiParti Tindakan Demokratik (DAP),Parti Rakyat Malaysia (PRM), dan NGO Islam sepertiAngkatan Belia Islam Malaysia (ABIM) telah menubuhkan Majlis Gerakan Keadilan Rakyat Malaysia (GERAK).
• Suara Rakyat Malaysia (SUARAM) dengan kerjasama parti politik PAS, PRM, dan DAP, serta organisasi hak asasi manusia yang lain telah menubuhkan juga sebuah gerakan pelbagai kaum diberi nama Gagasan Demokrasi Rakyat (GAGASAN).

Penubuhan GERAK dan GAGASAN bukanlah untuk menyokong Anwar Ibrahim semata-mata, tetapi memberi perhatian kepada ketidakadilan yang dilakukan oleh pemerintah Malaysia ketika itu yang dipimpin Dr Mahathir Mohamad^[1].

Pada awal Disember 1998, pendukung reformasi kemudiannya menubuhkan Pergerakan Keadilan Sosial (ADIL) untuk memberi platform kepada perjuangan mereka.^[2] Selepas itu, usaha menubuhkan parti politik menghadapi jalan buntu disebabkan olehPendaftar Pertubuhan (RoS).^[3] Maka gerakan Reformasi mengambil keputusan untuk mengambil alih sebuah parti kecil yang sedia ada iaituIkatan Masyarakat Islam Malaysia yang ditubuhkan pada 1990. Parti KeADILan Nasional telah dilancarkan pada 4 April 1999.^[4]

Tahun 1997 menyaksikanekonomi Malaysia terjejas olehkrisis kewangan Asia. Menteri Kewangan pada masa itu, Datuk SeriAnwar Ibrahim (juga Timbalan Perdana Menteri), telah melaksanakan beberapa langkah pembaharuan ekonomi dan langkah penjimatan sebagai tindak balas. Tindakan ini diperburuk apabila dia membentangkan pindaan kontroversi kepada Akta Pencegahan Rasuah yang cuba meningkatkan kuasaBadan Pencegah Rasuah.^[6] Perdana MenteriMahathir Mohamad tidak bersetuju dengan langkah-langkah ini dan akhirnya memecat Anwar dari semua jawatannya.^[7] Insiden ini dan keadaan di mana ia berlaku membawa bantahan awam dalam apa yang dikenali sebagai pergerakanReformasi, tetapi ia juga mengakibatkan penangkapan dan penangkapan Anwar seterusnya terhadap apa yang dipercayai sebagai dakwaan politik bermotivasi seksual dan rasuah.^[8] Membina momentum Reformasi, sebuah gerakan politik yang dinamakan Gerakan Keadilan Sosial (Adil) telah dibentuk. Ia diketuai oleh DrWan Azizah Wan Ismail, isteri Anwar. Namun, menghadapi kesulitan dalam mendaftarkan Adil sebagai parti politik, gerakan reformasi mengambil alih parti kecil,Ikatan Masyarakat Islam Malaysia (IKATAN), dan dilancarkan semula sebagaiParti Keadilan Nasional pada 4 April 1999, tepat pada masanya untuk mengambil bahagian dalampilihan raya umum 1999.^[9] Parti itu telah diperhatikan sebagai mempunyai persamaan yang kasar dengan demokrasi sosial berbilang kaumParti Keadilan Masyarakat Malaysia (Pekemas).^[10] Parti itu disertai olehParti Tindakan Demokratik (DAP),Parti Rakyat Malaysia (PRM) danParti Islam Se-Malaysia (PAS) dalam pakatan pilihan raya yang dikenali sebagaiBarisan Alternatif untuk mengambil kuasa BN dalam pilihan raya umum 1999.

Antara 27 dan 30 September 1999, tujuh aktivis, termasuk pemimpin Keadilan; Naib PresidenTian Chua, N. Gobalakrishnan, Ketua PemudaMohamad Ezam Mohd Nor,Mohamed Azmin Ali, Fairus Izuddin dan Dr Badrul Amin Baharun; telah ditangkap dan hasilnya dihalang daripada bertanding dalam pilihan raya.^[11] Penangkapan lanjut dibuat pada 10 April 2001 dan mereka yang ditangkap kemudiannya dituduh dan dipenjarakan di bawahAkta Keselamatan Dalam Negeri.^[12] Mereka dikenali sebagaiReformasi 10.^[13]

KeADILan telah menyertai duapilihan raya umum sebelum RoS meluluskan pertukaran nama kepada PKR, iaitu Pilihan raya umum Malaysia 1999 dan Pilihan raya umum Malaysia 2004. Pada Pilihan raya umum Malaysia 2004, calon-calon PRM turut bertanding di atas platform KeADILan.

Dalam PRU 1999, Keadilan menghantar seramai 59 orang calon bagi kerusi Parlimen dan 94 orang calon di kerusi Dewan Undangan Negeri. Daripada jumlah tersebut, hanya 5 orang calon telah berjaya dipilih sebagai Ahli Parlimen dan 4 orang berjaya dipilih sebagai ADUN.

Dalam PRU 2004, Keadilan menghantar seramai 57 orang calon bagi kerusi Parlimen dan 146 orang calon di kerusi Dewan Undangan Negeri. Daripada jumlah tersebut, hanya seorang calon telah berjaya dipilih sebagai Ahli Parlimen dan tiada yang berjaya dipilih sebagai ADUN.

SelepasPilihan raya umum Malaysia 1999, kesedaran timbul tentang keperluan Parti Keadilan Nasional dan PRM bergabung, berdasarkan komitmen mereka yang sama terhadap Reformasi, menentang ketidakadilan dan penyalahgunaan kuasa. Maka, pada 3 Ogos 2003, Keadilan dan PRM telah melancarkan penggabungan dengan namaParti Keadilan Rakyat di Kuala Lumpur.^[14] Walau bagaimanapun, penubuhan parti selepas penggabungan ini hanya diluluskan pada 2004, selepas pilihan raya umum

• Parti politik tidak berfungsi lagi di Malaysia
• Penubuhan 1999 di Malaysia
• Pembubaran 2004 di Malaysia

• Pautan wayback templat webarchive
• CS1 errors: unsupported parameter