Laut (Jawi: لاوت) ialahjasadair masin terhubung yang melitupi melebihi 70 peratus permukaan Bumi. Laut menyederhanakan iklim Bumi dan berperanan penting dalam kitaran unsur-unsurair,karbon, dannitrogen. Sungguhpun laut telah ditempuh dan dijelajahi sejak zaman purba, kajian sains terhadap laut—oseanografi—bertarikh secara luas sejak pelayaran KaptenJames Cook yang menjelajahiLautan Pasifik pada antara 1768 dengan 1779. Dalam bidanggeografi, istilah "laut" dipakai kepada jasad air yang kecil dan sebahagiannya dikelilingi daratan sepertiLaut Ireland, sementara "lautan" pula digunakan dalam nama-namalima bahagian terbesar sepertiLautan Pasifik.
Airnya banyakmelarutkan garam sebatianklorida dannatrium; ia juga mengandungimagnesium,sulfat,kalsium,kalium, dan banyak komponen lain, sesetengahnya dalam kepekatan kecil. Air laut yang dalam lebihmasin berbanding air laut berdekatan pantai dan muara sungai besar; walau bagaimanapun perkadaran relatif garam terlarut tidak sangat berubah-ubah merentasi lautan. Ia melahirkan pelbagaihabitat danekosistem yang menjadi tempat tinggal pelbagai hidupan termasuk virus, bakteria,protis,alga, tumbuhan, kulat dan haiwan di dalamnya daripada air permukaan bercahaya matahari kepada kedalaman sangat besar dan tekananzon abis sejuk dan gelap. Laut mempunyai garis lintang berlainan daripada air sejuk di bawah air batuArtik kepada kepelbagaianterumbu karang berwarna-warni di kawasan tropika. Banyak kumpulan utama organisma berubah ansur di laut danhidupan mungkin telah bermula di situ.
Angin bertiup merentasi permukaan lautan menghasilkanombak, yangberpecah apabila mencapai air cetek. Angin juga menghasilkan arus permukaan melalui geseran, menghasilkan peredaran perlahan tetapi stabil di serata lautan. Arah peredaran ditentukan oleh faktor termasuk bentuk benua dan putaran Bumi (kesan Coriolis). Arus laut dalam, dikenali sebagaitali sawat penyampai global, membawa air sejuk dari dekat dengan kutub ke setiap lautan.Pasang surut, naik turun aras laut yang secara amnya dua kali sehari, disebabkan oleh putaran Bumi dan kesan gravitasi Bulan yang mengorbit dan, kepada takat kurang, Matahari. Pasang surut mungkin mempunyai julat sangat tinggi di teluk atau muara.Tsunami yang memusnah boleh disebabkan olehgempa bumi bawah laut yang bangkit daripada pergerakanplat tektonik di bawah lautan, letusan gunung berapi, gelongsoran tanah besar, atau hentamanmeteorit besar.
"Laut" pada asalnya membawa maksud arah mata angin sebelah kiri laluan peredaran Matahari yang kini disebutkan sebagai "utara"; ia merupakan istilah asal turunanakar Austronesia*lahud yakni arah mengalir turunnya sungai dari puncanya[1] dari dalam pulauSumatera yang menjadi titik rujukan;[2] pengungkapan ini sewarisan bersama bahasa-bahasa serumpun lain yang mempunyai perkataan bermaksud sama sepertiꦭꦺꦴꦂlor dalambahasa Jawa,لوُدlūd dalambahasa Tausug sertaᨒᨕᨘ /lauʔ/ dalambahasa Bugis.[1] Peralihan kuasa pengaruh dalamalam Melayu kesemenanjung Melayu yang dikelilingi jasad air di bahagian selatan pada abad ke-14 menjadikan pengungkapan ini tidak sesuai dengan pemerhatian alam sekitar semasa lalu istilah ini diganti dengan kata "utara" yang menyerap bahasa Sanskrit sambil lama-kelamaan "laut"disempitkan maknanya kepada jasad air besar ini.[2] Walau bagaimanapun, kefahaman asal ini masih kekal dalam beberapa istilah mata angin terbitan berkaitan arah ini seperti "barat laut" dan "timur laut".[1][3]
Bahasa sastera lama pernah menggunakan perkataantasik[4] turunan akar Austronesia*tasik sebelum beralih makna dengan lazimnya perkataanlaut; bahasa-bahasa serumpun seperti bahasa Dayak, bahasa Jawa dan bahasa Madura masih mengekalkan makna asalnya dalam ungkapantasik ini.[5] Ada juga akar*daRat,[6] namun kata turunan ia "darat" kini membawa erti "tanah kering" atau "kawasan tanah yang tertinggi".[6][7]
Bumi ialah satu-satu planet dalamSistem Suria dengan air permukaan cecair,[10](m/s.22) tetapiplanet kebumian dalamsistem planet luar suria mungkin mempunyai lautan.[18] Laut melitupi melebihi 70 peratus permukaan Bumi dengan air cecair.[10](m/s.7) Kira-kira 97.2 peratus air Bumi dijumpai di laut, kira-kira 1,360,000,000 cubic kilometre (330,000,000 bt3) air masin.[19] Selebihnya, 2.15 peratus merupakan air batu di dalamglasier, mendapan permukaan dan air batu laut, dan 0.65 peratus merupakanwap danair tawar cecair di dalamtasik,sungai,tanah dan udara.[19] Terlihat dari angkasa, planet kita kelihatan sebagai sebuah "guli biru" untuk pelbagai bentuk air: lautan masin, air batu laaut, awan.[20] Pengarangcereka sains,Arthur C. Clarke, pernah mencadangkan bahawa "Bumi" patut dinamai "Lautan" kerana laut merupakan ciri dominannya.[10](m/s.7)
Oseanografi fizikal, atau fizik laut, mengkaji sifat fizikal lautan termasuk struktur suhu-kemasinan, campuran, ombak, ombak dalaman, pasang surut dalaman, dan arus.[10](m/s.14–17)[21] Pergerakan air dalam bentuk arus, pasang surut dan ombak mempengaruhi garis pinggir laut dan mengubah suai iklim kawasan pinggir laut.[22]Geografi fizikal laut melibatkan kajian bentuk dan takat lembangan lautan garis pinggir laut daratan bersempadan di laut. Struktur dan relief dasar laut menyediakan bukti bahan yang daripadanya Bumi terdiri, hanyutan benua, taburan zon kegiatanseismos dan gunung berapi dan longgokan bahan enapan yang akhirnya mungkin membentukbatu enapan.[22]
Peta kemasinan permukaan berdasarkan data daripada alatAquarius bawaan satelit. Warna mewakili aras kemasinan: merah = 40‰ (maksimum), violet = 30 ‰ (minimum).
Air di dalam laut pernah disangkakan datang darigunung berapi di Bumi, bermula sejak 4 bilion tahun lalu, dikeluarkan dengan penyahgasan daripada batu lebur.[10](m/s.24–25) Kerja lebih kini mencadangkan bahawa kebanyakan air Bumi mungkin telah datang daripadakomet.[23] Satu ciri penting air laut ialah kemasinannya. Kemasinannya biasanya diukur dalam bahagian peribu (diungkapkan dengantanda ‰ atau "peribu"), dan lautan lepas mempunyai kira-kira 35 gram (1.2 oz) pepejal per liter, kemasinan 35‰ (kira-kira 90% air di lautan mempunyai kira-kira kemasinan 34‰ dan 35‰[24]). Laut Mediterranean adalah sedikit lebih tinggi pada 37‰. Juzuk garam dapur,natrium danklorida, merupakan kira-kira 85 peratus pepejal di dalam larutan. Ada juga ion logam lain sepertimagnesium dankalsium, dan ion negatif termasuk sulfat, karbonat, dan bromida. Sungguhpun terdapat ubahan dalam paras kemasinan di laut berlainan, komposisi relatif garam terlarut adalah stabil di seluruh lautan dunia.[25][26] Air laut adalah terlalu masin untuk diminum dengan selamat oleh manusia, keranaginjal tidak boleh mengumuhkan air kencing semasin air laut.[27] Berlawanan, sesetengahtasik hipersalinus mempunyai kesalinan jauh lebih tinggi; contohnya,Laut Mati mempunyai 300 gram (11 oz) pepejal terlarut per liter (300 ‰).
Kemasinan sesebuah jasad air adalah berlainan dengan penyejatan daripada permukaannya (ditingkatkan dengan suhu tinggi, angin dan pergerakan ombak), mendakan, pembekuan atau peleburan air batu laut, peleburan glasier, influks air sungai tawar, dan percampuran jasad air dengan kemasinan berlainan.Laut Baltik, contohnya, adalah di kawasan iklim sejuk dengan penyejatan rendah, mempunyai banyak sungai yang mengalir ke dalamnya dan pengisian semula berjeda dari Laut Utara yang mewujudkan lapis bawah sejuk dan tumpat yang jarang sekali bercampur dengan lapisan permukaan. Lapisan teratas mungkin mempunyai kemasinan 10 hingga 15 ‰, dengan aras yang mungkin lebih rendah dimuara.[28] Laut Merah yang panas mempunyai penyejatan tinggi tetapi sedikit mendakan; beberapa batang sungai mengalir ke dalamnya, danBab al-Mandab, menyambungkannya denganTeluk Aden, adalah sempit, maka kemasinannya berpuratakan 40 ‰.[29]
Zat terlarut utama di dalam air laut (kemasinan 3.5%)[26]
Zat terlarut
Kepekatan (‰)
% jumlah garam
Klorida
19.3
55
Natrium
10.8
30.6
Sulfat
2.7
7.7
Magnesium
1.3
3.7
Kalsium
0.41
1.2
Kalium
0.40
1.1
Bikarbonat
0.10
0.4
Bromida
0.07
0.2
Karbonat
0.01
0.05
Strontium
0.01
0.04
Borat
0.01
0.01
Fluorida
0.001
< 0.01
Semua zat terlarut lain
< 0.001
< 0.01
Suhu laut bergantung pada amaun radiasi suria jatuh ke atas permukaanya. Di kawasan tropika, dengan matahari hampir tegak di atas, suhu lapisan permukaan boleh meningkat melebihi 30 °C (86 °F) sementara dekat dengan kutub, suhu dalam keseimbangan dengan air batu laut ialah kira-kira −2 °C (28 °F). Ada peredaran air berterusan di lautan. Arus permukaan panas menyejuk sebaik bergerak jauh dari kawasan tropika, dan air menjadi lebih tumpat dan tenggelam. Air sejuk bergerak kembali ke arah garisan khatulistiwa sebagai arus laut dalam, dipacu oleh perubahan suhu dan ketumpatan air, sebelum akhirnya naik ke atas lagi ke arah permukaan. Air laut dalam mempunyai suhu antara −2 °C (28 °F) dengan 5 °C (41 °F) di semua bahagian glob.[30]
Air laut mempunyai takat beku kira-kira −1.8 °C (28.8 °F). Apabila suhunya menjadi cukup rendah,hablur air batu membentuk di atas permukaan. Ini berpecah menjadi bahagian kecil dan bertaut menjadi cakera rata yang membentuk satu ampaian tebal dikenali sebagaifrazil. Dalam keadaan tenang, ini membeku menjadi satu lembar rata nipis dikenali sebagainilas, yang menebal sebaik air batu baharu membentuk di bahagian bawahnya. Di laut yang lebih bergelora, hablur air batu bergabung bersama-sama menjadi cakera rata dikenali sebagai lempeng. Ini menggelongsor di bawah satu sama lain dan bertaut untuk membentukflo. Dalam proses pembekuan, air masin dan udara terperangkap di antara hablur air batu.Nilas mungkin mempunyai kemasinan 12–15 ‰, tetapi menjelang masaair batu laut berumur satu tahun, ini menurun kepada 4–6 ‰.[31]
Amaun oksigen dijumpai di dalam air laut bergantung terutamanya pada tumbuhan yang tumbuh di dalamnya. Ini terutamanya merupakan alga, termasukfitoplankton, dengan sesetengahtumbuhan pembuluh sepertirumpai laut. Dalam cahaya siang,kegiatan fotosintesis tumbuhan ini menghasilkan oksigen, yang melarut di dalam air laut dan digunakan oleh haiwan laut. Pada malam, fotosintesis berhenti, dan amaun oksigen terlarut menurun. Di laut dalam, tempat cahaya tidak cukup tembus untuk tumbuhan tumbuh, ada sangat sedikit oksigen terlarut. Dalam ketidakhadirannya, bahan organik dipecahkan oleh bakteriaanaerob menghasilkanhidrogen sulfida.[32]Pemanasan global paling sekali mengurangkan paras oksigen di kedua-dua air permukaan, kerana keterlarutan oksigen di dalam air menurun pada suhu tinggi, dan di laut dalam, kerana peningkatanpenstrataan.[33]
Amaun cahaya yang menembusi laut bergantung pada sudut matahari, keadaan cuaca dankekeruhan air. Banyak cahaya dipantulkan di permukaan, dan cahaya merah diserap di beberapa meter teratas. Bahaya kuning dan hijau mencapai kedalaman lebih besar, dan cahaya bru dan lembayung mungkin tembus sedalam 1,000 meter (3,300 ka). Ada cahaya tidak cukup untukfotosintesis dan pertumbuhan tumbuhan melebihi kedalaman kira-kira 200 meter (660 ka).[34]
Air laut agakalkalin dan mempunyaipH praindustri kira-kira 8.2. Lebih kini, kegiatan antropogen telah meningkatkan kandungankarbon dioksida atmosfera secara berterusan; kira-kira 30–40% daripada CO2 tambahan diserap oleh lautan, membentukasid karbonik dan merendahkan pH (kini di bawah 8.1[35]) melalui satu proses dipanggil pengasidan lautan (lihatKitaran karbon).[36][37][38] pH dijangkakan mencapai 7.7 (mewakili peningkatan 3 ganda lipat untuk kepekatan ion hidrogen) menjelang tahun 2100, yang merupakan satu perubahan ketara dalam seabad.[39][c]
Satu unsur penting untuk pembentukanbahan rangka pada haiwan laut ialahkalsium, tetapikalsium karbonat menjadi lebih larut dengan tekanan, maka cangkerang danrangka karbonat melarut di bawahkedalaman pampasan karbonat.[41] Kalsium karbonat juga menjadi lebih larut pada pH lebih rendah, maka pengasidan lautan paling sekali mempunyai kesan parah terhadap organisma laut dengan cangkerang berkapur, seperti tiram, kepah, landak laut dan batu karang,[42] kerana kebolehannya untuk membentuk cangkerang akan menurun,[43] dan kedalaman pampasan karbonat akan meningkat lebih dekat dengan permukaan laut. Organismaplankton yang terjejas akan termasuk moluska kesiputan dikenali sebagaipteropod, danalga bersel tunggal dipanggilkokolitoforid danforaminifera. Kesemua ini ialah bahagian pentingrantai makanan dan penyusutan bilangannya akan mempunyai akibat ketara. Di kawasan tropika,batu karang paling sekali terjejas dengan parah sebaik keadaan menjadi lebih sukar untuk membina rangka kalsium karbonatnya,[44] ikutannya menjejaskan penghuniterumbu dengan buruk.[39]
Kadar perubahan kimia lautan semasa kelihatan tanpa duluan dalam sejarah geologi Bumi, menjadikan sebaik mana ekosistem laut akan boleh menyesuai terhadap keadaan masa hadapan hampir yang berubah-ubah tidak jelas.[45] Yang merupakan kerisauan tertentu ialah cara gabungan pengasidan dengan penegas tambahan jangkaan suhu lebih tinggi danparas oksigen lebih rendah akan menjejaskan laut.[46]
Angin bertiup di atas permukaan sesebuah jasad air membentukombak yang serenjang dengan arah ombak. Geseran antara udara dengan air disebabkan oleh satu bayu lembut di atas kolam menyebabkanriak membentuk. Satu tiupan kuat melepasi lautan menyebabkan ombak lebih besar sebaik udara bergerak menolak rabung air. Ombak mencapai ketinggian maksimumnya apabila kadar yang padanya ombak bergerak hampir memadani kelajuan angin. Di perairan terbuka, apabila angin bertiup secara berterusan (seperti yang berlaku di Hemisfera Selatan dalamRoaring Forties), jisim air panjang dan teratur dipanggilalun berguling merentasi lautan.[10](m/s.83–84)[47][48][d] Sekiranya angin berhenti berhembus, pembentukan ombak mengurang, tetapi ombak yang telah terbentuk terus bergerak dalam arah asalnya sehingga menemui daratan. Saiz ombak bergantung padalingkup angin (jarak angin yang telah berhembus merentasi air) dan kekuaran dan tempoh angin itu. Apabila ombak bertemu dengan satu sama lain datang dari arah berlainan, gangguan antara kedua-duanya boleh menghasilkan laut berpecah dan tidak nalar.[47]
Puncak ombak dikenali sebagai rabung; titik terendah di antara ombak ialah jurang; dan jarak di antara rabung ialah panjang ombak. Ombak ditolak merentasi permukaan laut oleh angin, tetapi ini mewakili satu perpindahan tenaga dan bukan pergerakan air mendatar. Apabila ombak mendekat, molekul air pada satu titik meningkat ke atas dan apabila ombak berundur, molekul air menurun, bergerak dalam corak yang kasar-kasar bulat setiap kali ombak berlalu. Yang dekat dengan permukaan bergerak lebih daripada yang lebih rendah. Apabila ombak mendekati daratan dan bergerak ke dalam air cetek, tingkah lakunya berubah. Sekiranya mendekat pada satu sudut, ombak mungkin membengkok atau melilit di sekitar objek seperti batu atau tanjung tinggi. Apabila molekul berayun terdalam dalam ombak datang bersentuh dengan dasar laut, geseran antara air dengan pantai memperlahankan ombak, rabung menjadi lebih hampir dengan satu sama lain dan amplitudnya meningkat. Ombak mengubah tampang sisi sebaik rabung bergerak dengan lebih pantas daripada dasar dan akhirnya, ombak "berpecah" sebaik rebah ke hadapan, menjadi jisim air berbusa yang rebah. Ini meluru dalam lembar di pantai sebelum berundur ke dalam laut di bawah pengaruh graviti.[47]
Tsunami ialah satu bentuk ombak tidak biasa disebabkan oleh satu peristiwa berkuasa tidak kerap seperti gempa bumi bawah air atau gelongsoran tanah, hentaman meteorit, letusan gunung berapi atau tanah runtut ke dalam laut. Peristiwa-peristiwa ini boleh menaikkan atau menurunkan permukaan laut secara sementara di kawasan terjejas, biasanya sebanyak beberapa kaki. Tenaga keupayaan air laut tersesar bertukar menjadi tenaga kinetik, menghasilkan ombak cetek, tsunami, menjejari keluar pada halaju yang berkadar dengan punca kuasa dua kedalaman air dan lalu bergerak di lautan lepas dengan jauh lebih pantas daripada di pentas benua.[49] Di laut lepas dalam, tsunami mempunyai panjang ombak sekitar 80–300 batu (130–480 km), bergerak pada kelajuan melebihi 600 miles per jam (970 km/j)[50] dan biasanya mempunyai ketinggian kurang daripada tiga kaki, maka tsunami ini kerap terlepas tanpa disedari pada peringkat ini.[51] Sebaliknya, ombak permukaan lautan disebabkan oleh angin mempunyai panjang ombak sebanyak beberapa ratus kaki, bergerak sehingga 65 miles per jam (105 km/j) dan setinggi 45 kaki (14 meter).[51]
Peristiwa pencentus di atas pentas benua mungkin menyebabkan tsunami tempatan di bahagian daratan dan tsunami jauh yang bergerak merentasi lautan. Tenaga ombak lesap hanya secara beransur, tetapi tersebar di atas hadapan ombak, maka sebaik ombak menjejari pergi dari sumber, hadapannya menjadi lebih panjang dan tenaga purata mengurang, maka pesisir jauh akan, pada purata, dikenakan oleh ombak lebih lemah. Walau bagaimanapun, sebaik kelajuan ombak dikawal oleh kedalaman air, ombak itu tidak bergerak pada kelajuan sama di semua arah, dan ini mempengaruhi arah hadapan ombak–kesan yang dikenali sebagaibiasan–yang boleh menumpukan kekuatan tsunami yang mara di sesetengah kawasan dan melemahkannya di kawasan lain menurut topografi bawah laut.[52][53]
Sebaik tsunamibergerak ke dalam air lebih cetek kelajuannya menurun, panjang ombaknya memendek dan amplitudnya meningkat secara mendadak,[51] bertingkah laku dalam cara sama dengan gelombang janaan angin di dalam air cetek, tetapi pada skala jauh lebih besar. Sama ada jurang atau rabung tsunami boleh tiba di pinggir laut dahulu.[49] Dalam kes dahulu, laut berundur ke belakang dan meninggalkan kawasan subpasang surut dekat dengan pesisir terdedah yang menyediakan amaran berguna untuk orang di daratan.[54] Apabila tiba, rabung biasanya tidak berpecah tetapi meluru ke daratan, membanjiri segala di laluannya. Banyak kemusnahan mungkin disebabkan oleh air banjir mengalir balik ke dalam laut selepas tsunami melanggar, mengheret puing dan orang bersamanya. Kerap beberapa tsunami disebabkan oleh peristiwa geologi tunggal dan tiba pada sela antara lapan minit dengan dua jam. Ombak pertama yang tiba di pesisir mungkin bukan yang terbesar atau paling memusnah.[49] Sekali-sekala, tsunami mungkin bertansformasi menjadibena, biasanya di teluk cetek atau di muara.[50]Sistem amaran tsunami bergantung pada fakta bahawa ombak gempa bumi disebabkan oleh gempa bumi bergerakdi seluruh dunia pada sekitar 14,400 kilometer (8,900 bt) sejam, membolehkan kawasan terancam diberi amaran terhadap kemungkinan tsunami.[55] Ukuran daripada satu rangkaian stesen pengukuran aras laut memungkinkan pengesahan atau pembatalan amaran tsunami.[56]
Angin bertiup di atas permukaan laut menyebabkangeseran di antara muka antara udara dengan laut. Bukan hanya ini menyebabkan ombak membentuk tetapi juga menjadikan air laut permukaan bergerak searah dengan angin. Sungguhpun angin boleh berubah, di mana-mana satu tempat angin lebih bertiup dari satu arah tunggal dan lalu arus permukaan boleh terbentuk. Angin barat adalah paling kerap di garis lintang tengah sementara angin timur mendominasi kawasan tropika.[57] Apabila air bergerak dengan cara ini, air lain mengalir masuk untuk mengisi celah dan pergerakan bulat arus permukaan dikenali sebagaigir terbentuk. Ada lima gir utama di lautan dunia: dua di Lautan Pasifik, dua di Lautan Atlantik dan satu di Lautan Hindi. Gir lebih kecil lain dijumpai di laut lebih kecil dan satu gir tunggal mengalir mengelilingiAntartika. Gir-gir ini telah mengikuti laluan sama selama beralaf-alaf, dipandu olehtopografi daratan, arah angin dankesan Coriolis. Arus permukaan mengalir dalam arah ikut jam di Hemisfera Utara dan arah lawan jam di Hemisfera Selatan. Air bergerak pergi daru khatulistiwa adalah panas, dan yang mengalir dalam arah sebaliknya telah kehilangan kebanyakan habanya. Arus-arus ini cenderung untuk menyederhanakan iklim Bumi, menyejukkan kawasan khatulistiwa dan menghangatkan kawasan di garis lintang lebih tinggi.[58] Iklim global danramalan cuaca dipengaruhi secara berkuasa oleh lautan dunia, makapemodelan iklim global mempergunakanmodel peredaran lautan serta model komponen utama lain sepertiatmosfera, permukaan daratan, aerosol dan air batu laut.[59] Model lautan mempergunakan satu cabang fizik,dinamik bendalir geofizik, yang menggambarkan aliran bendalir berskala besar seperti air laut.[60]
Sawat penyampai global ditunjukkan dalam warna biru dengan arus permukaan lebih panas dalam warna merah.
Arus permukaan hanya mempengaruhi beberapa ratus meter (ela) laut teratas, tetapi ada juga aliran berskala besar dalam kedalaman lautan disebabkan oleh pergerakan jisim air dalam. Satu arus lautan dalam mengalir di seluruh semua lautan dunia dan dikenali sebagaiperedaran termohalin atau sawat penyampai global. Pergerakan ini adalah perlahan dan dipacu oleh perbezaan ketumpatan air disebabkan oleh variasi kemasinan dan suhu.[61] Di garis lintang tinggi air disejukkan oleh suhu atmosfera rendah dan menjadi lebih masin sebaik air batu laut menghablur keluar. Kedua-dua faktor ini menjadikannya lebih tumpat, dan air tenggelam. Dari laut dalam dekat dengan Greenland, air sedemikian mengalir ke arah selatan di antara jisim bumi benua di mana-mana daripada kedua-dua bahagian Lautan Atlantik. Apabila mencapai Lautan Antartik, air disertai oleh jisim air sejuk dan tenggelam yang lanjut dan mengalir ke arah timur. Air ini kemudian terpisah kepada dua saliran yang bergerak ke arah utara ke Lautan Hindi dan Lautan Pasifik. Di sini air memanas secara beransur, menjadi kurang tumpat, meningkat ke arah permukaan dan berpusing balik ke arah sendiri. Sesetengah mengalir kembali ke Lautan Atlantik. Jangka masa yang diambil untuk corak peredaran ini menjadi lengkap ialah seribu tahun.[58]
Selain gir, ada arus permukaan sementara yang berlaku di bawah keadaan tertentu. Apabila ombak menemui pesisir pada satu sudut,arus susur pesisir tercipta sebaik air ditolak selari dengan garis pinggir laut. Air berpusar ke pantai pada sudut tegak dengan ombak menghampir tetapi terus mengalir pergi di bawah kesan graviti. Makin besar ombak berpecah, makin panjang pantai dan makin serong ombak menghampir, makin kuat arus susur pesisir.[62] Arus-arus ini boleh menganjakkan isi padu besar pasir atau kelikir, menghasilkantetanjung dan menghilangkan pantai dan saluran air berisi dengan kelodak.[58]Arus simbar boleh berlaku apabila air melonggok dekat dengan pesisir dari ombak menghampir dan dicorongkan keluar ke laut melalui saluran di dasar laut. Ini mungkin berlaku di kancing dibeting pasir atau dekat dengan struktur buatan manusia sepertibenteng hakisan. Arus kuat ini boleh mempunyai halaju 3 ka (0.9 m) sesaat, boleh membentuk di tempat berlainan pada peringkat pasang surut berlainan dan boleh membawa sesiapa yang sedang bermandi-manda dan tidak berhati-hati pergi.[63] Arus menjulang sementara boleh berlaku apabila angin menolak air pergi dari daratan dan air lebih dalam meningkat untuk menggantikannya. Air sejuk ini kerap kaya dengan nutrien dan menghasilkan mekar fitoplankton dan peningkatan besar daya pengeluaran laut.[58]
Pasang surut ialah kenaikan dan penurunan aras air secara nalar dialami oleh laut dan lautan sebagai gerak balas kepada pengaruhgravitasi daripada Bulan dan Matahari, dan kesan putaran Bumi. Semasa setiap kitaran pasang surut, di mana-mana tempat air naik kepada ketinggian maksimum dikenali sebagai "air pasang" sebelum menyurut pergi lagi kepada aras "air surut" minimum. Sebaik air menyurut, keadaan ini semakin lama semakin mendedahkanpesisir hadapan, juga dikenali sebagai zon pasang surut. Perbezaan ketinggian antara air pasang dengan air surut dikenali sebagaijulat pasang surut atau amplitud pasang surut.[64][65]
Kebanyakan tempat mengalami dua air pasang harian, berlaku pada selangan kira-kira 12 jam dan 25 minit. Ini merupakan separuh daripada tempoh 24 jam dan 50 minit untuk Bumi membuat satu peredaran lengkap dan mengembalikan Bulan kepada posisinya dahulu yang relatif untuk pemerhati. Jisim Bulan kira-kira ialah 27 juta kali lebih kecil daripada Matahari, tetapi 400 kali lebih hampir dengan Bumi.[66]Daya pasang surut atau daya penaik air pasang mengurang dengan cepat dengan jarak, maka Bulan mempunyai kesan melebihi dua kali daripada kesan Matahari terhadap pasang surut.[66] Bonjol terbentuk di lautan di tempat, apabila bumi berada paling hampir dengan Bulan, kerana tempat ini juga merupakan tempat kesan graviti Bulan adalah lebih kuat. Di bahagian Bumi yang bertentangan, daya bulan berada pada yang terlemah dan ini menyebabkan satu lagi bonjol membentuk. Apabila Bulan berputar mengelilingi Bumi, begitu juga bonjol lautan ini bergerak mengelilingi Bumi. Tarikan gravitasi Matahari juga bertindak terhadap laut, tetapi kesannya terhadap pasang surut adalah kurang berkuasa daripada yang oleh Bulan, dan apabila Matahari, Bulan dan Bumi kesemuanya dijajarkan (bulan purnama dan anak bulan), kesan tergabung menghasilkan "pasang surut perbani" tinggi. Sebaliknya, apabila Matahari berada pada 90° daripada Bulan seperti terlihat dari Bumi, kesan gravitasi tergabung terhadap pasang surut adalah kurang menyebabkan "pasang surut anak" lebih rendah.[64]
Aliran pasang surut air laut ditentang olehinersia air dan boleh dipengaruhi oleh jisim daratan. Di tempat sepertiTeluk Mexico, yang daratannya yang memaksa pergerakan bojol, hanya satu set pasang surut mungkin berlaku pada setiap hari. Tepi pesisir dari sebuah pulau mungkin ada kitaran harian kompleks dengan empat kali air pasang.Selat-selat pulau diChalkis diEuboea mengalami arus kuat yang tiba-tiba menukar arah, secara amnya empat kali sehari tetapi sehingga 12 kali sehari apabila bulan dan matahari terpisah pada 90 darjah.[67][68] Di tempat yang mempunyai teluk atau muara berbentuk corong, julat pasang surut boleh dibesarkan.Teluk Fundy ialah contoh klasik untuk ini dan boleh mengalami pasang surut musim bunga setinggi 15 m (49 ka). Sungguhpun pasang surut adalah nalar dan boleh ramal, ketinggian air pasang boleh direndahkan oleh angin luar pesisir dan ditingkatkan oleh angin laut. Tekanan tinggi di pusatantisiklon menolak turun terhadap air dan berhubung kait dengan air surut rendah yang tidak normal sementarakawasan tekanan rendah mungkin menyebabkan air pasang yang sangat tinggi.[64]Pusuan ribut boleh berlaku apabila angin tinggi menimbunkan air melawan pinggir laut di kawasan cetek dan ini, berganding dengan sistem tekanan rendah, boleh meningkat permukaan laut pada air pasang secara dramatik. Pada 1900,Galveston, Texas mengalami pusuan 15 ka (5 m) semasasebuah hurikan yang menenggelami bandar raya itu, mengorbankan melebihi 3,500 orang dan memusnahkan 3,636 buah rumah.[69]
Bumi terdiri daripada sebuahteras pusat bermagnet, sebuahmantel yang kebanyakannya cecair dan sebuah petala luar tegar dan keras (ataulitosfera), yang terdiri daripadakerak batuan Bumi dan lapis luar mantel yang kebanyakannya pepejal yang lebih dalam. Di daratan, kerak dikenali sebagaikerak benua sementara di bawah laut, kerak dikenali sebagaikerak lautan. Kerak lautan terdiri daripadabasalt yang tumpat secara relatif dan setebal kira-kira lima hingga sepuluh kilometer (tiga hingga enam batu). Litosfera yang tipis secara relatif terapung di atas mantel yang lebih lemah dan lebih panas dan diretakkan kepada sebilanganplat tektonik.[70] Di tengah-tengah lautan, magma malar ditujah melalui dasar laut di antara plat bersebelahan untuk membentukpermatang tengah laut dan di sini arus perolakan di dalam mantel cenderung untuk memacu dua buah plat untuk berpisah. Selari dengan permatang ini dan lebih dekat dengan pinggir laut, sebuah plat lautan mungkin menggelongsor di bawah sebuah plat lautan yang lain dalam proses yang dikenali sebagaipembenaman.Parit yang dalam terbentuk di sini dan proses ini diiringi oleh geseran sebaik plat mengisar bersama-sama. Pergerakan ini berterusan dalam sentakan yang menyebabkan gempa bumi, haba terhasil danmagma dipaksa ke atas menghasilkan gunung bawah air, yang sesetengahnya mungkin membentuk rantai pulau gunung berapi dekat dengan parit dalam. Dekat dengan sesetengah sempadan di antara daratan dengan laut, plat lautan yang agak lebh tumpat menggelongsor di bawah plat benua dan lebih parit pembenaman terbentuk. Sebaik plat lautan mengisar bersama-sama, plat benua tercangga dan melengkok menyebabkan pembinaan gunung dan kegiatan seismos.[71][72]
Parit terdalam di Bumi ialahJurang Mariana yang menganjur sejauh kira-kira 2,500 kilometer (1,600 bt) merentasi dasar laut. Parit ini terletak dekat denganKepulauan Mariana,kepulauan gunung berapi di Lautan Pasifik Barat, dan sungguhpun jurang ini hanya berpuratakan keluasan 68 kilometer (42 bt), titik terdalamnya adalah sedalam 10.994 kilometer (hampir 7 batu) dari permukaan laut.[73] Sebuah parit yang jauh lebih panjang menganjur di sepanjang pinggir laut Peru dan Chile, mencapai kedalaman 8,065 meter (26,460 ka) dan mengajur kira-kira sejauh 5,900 kilometer (3,700 bt). Parit ini terjadi di tempatPlat Nazca lautan menggelongsor di bawahPlat Amerika Selatan benua dan berhubung kait dengan tujahan ke atas dan kegiatan gunung berapi Banjaran Andes.[74]
Zon pertemuan daratan dengan laut dikenali sebagaipinggir laut dan bahagian di antara air surut musim bunga terendah dengan had atas dicapai oleh ombak membadai ialahpesisir.Pantai ialah himpunan pasir ataupantai di pesisir.[75]Tanjung tinggi ialah satu titik daratan menganjur keluar ke dalam laut danpromontori lebih besar dikenali sebagaitanjung. Lekukan garis pinggir laut, terutamanya di antara dua buah tanjung tinggi, ialahteluk, teluk kecil dengan serokan sempit ialahpesolot dan teluk besar mungkin dirujuk sebagaitelukan.[76] Garis pinggir laut dipengaruhi oleh sebilangan faktor termasuk kekuatan ombak tiba di pesisir, kecerunan pinggir darat, rencaman dan kekerasan batu pinggir laut, kecondongan cerun luar pesisir dan perubahan aras daratan kerana julangan atau penenggelaman setempat. Biasanya, ombak bergulung ke arah pesisir pada kadar enam hingga seminit dan ini dikenali sebagai ombak membina kerana cenderung untuk enggerakkan bahan ke pantai dan mempunyai sedikit kesan hakisan. Ombak ribut tiba di pesisir dalam sesaran cepat dan dikenali sebagai ombak memusnah keranadamparan menggerakkan bahan pantai ke arah laut. Di bawah pengaruh kedua-duanya, pasir dan kerikil di atas pantai terkandas bersama-sama dan terlelas. Pada sekitar air pasang, kuasa ombak ribut menghentam kaki cenuram mempunyai kesan mengecai kerana udara di dalam rekahan dan celah dimampatkan dan kemudian cepat mengembang dengan lepasan tekanan. Pada masa sama, pasir dan pebel mempunyai kesan menghakis kerana tercamapk melawan batu. Ini cenderung untuk memotong bawah cenuram, dan prosesluluhawa normal seperti tindakan ibun menyusul, menyebabkan kemusnahan lanjut. Secara beransur, platform potongan ombak berkembang di kaki cenuram dan ini mempunyai kesan perlindungan, mengurangkan hakisan ombak lanjut.[75]
Bahan yang haus daripada pinggir daratan akhirnya berakhir di laut. Di sini bahan itu tertakluk kepadaatrisi kerana arus mengalir selari dengan pinggir laut menyental saluran dan mengangkut pasir dan pebel pergi dari tempat aslinya. Enapan yang dibawa ke laut oleh sungai mengenap di atas dasar laut menyebabkandelta untuk membentuk di muara. Kesemua bahan ini bergerak ke belakang dan ke hadapan di bawah pengaruh ombak, pasang surut dan arus.[75] Pengorekan memindahkan bahan dan memperdalam saluran tetapi mungkin mempunyai kesan yang tidak dijangkakan di tempat lain di garis pinggir laut. Kerajaan melaksanakan usaha untuk mencegah pembanjiran daratan dengan pembinaanpemecah ombak,tembok laut dan pertahanan laut lain.Sawar Thames direka untuk melindungi London daripada pusuan ribut[77] dandaik dantetambakdibina untuk mengawal aliran air dan melindungitanah pulih guna daripada laut daripada pembanjiran. Salah satu benteng buatan manusia yang terpanjang ialah sistem tetambakMississippi, menganjur kira-kira sejuah 1,000 kilometer (620 bt) di sepanjang sungai itu dariTanjung Girardeau diDelta Mississippi, dan tujuannya adalah untuk melindungi bandar rayaNew Orleans.[78] Lapangan Terbang Antarabangsa Hong Kong dibina di atas sebuahpulau buatan, dibentuk dengan mengaraskan dua buah pulau wujud danmemulihgunakan 9.38 kilometer persegi (3.62 bt2) dasar laut bersebelahan.[79]
Sepanjang kebanyakan masa geologi, aras laut adalah lebih tinggi daripada aras kini.[10](m/s.74) Faktor utama yang mempengaruhi aras laut ialah hasil perubahan kerak lautan, dengan trend menurun dijangkakan untuk berterusan dalam jangka sangat panjang.[80] Padamaksimum glasier terakhir, kira-kira 20,000 tahun lalu, aras laut ialah 120 meter (390 ka) di bawah aras kini. Kira-kira selama 100 tahun terakhir,arus laut telah meningkat pada kadar purata kira-kira 1.8 milimeter (0.071 in) setahun.[81] Kebanyakan peningkatan ini boleh dianggap berpunca daripada peningkatan suhu laut dan pengembangan terma sedikit yang terhasil untuk 500 meter (1,600 ka) air atas. Sumbangan tambahan, sebanyak sesuku jumlah, datang daripada air bersumber di daratan, seperti salji dan glasier cair dan penyarian air tanah untuk pengairan dan keperluan pertanian dan keperluan manusia lain.[82] Trend yang meningkat daripada pemanasan global dijangkakan berterusan sehingga sekurang-kurangnya penghujung abad ke-21.[83]
Laut memainkan peranan dalamkitaran air atau hidrologi, yang melibatkan airmenyejat dari lautan, bergerak melalui atmosfera sebagai wap,memeluwap, jatuh sebagaihujan atau salji, lalu mengekalkan hidupan di daratan, dan kebanyakannya kembali ke laut.[84] Juga diGurun Atacama, tempat hujan jarang sekali berlaku, awan kabut tumpat dikenali sebagaicamanchaca berhembus masuk dari laut dan menyokong hidupan tumbuhan.[85]
Di Asia Tengah dan jisim daratan besar lain, adalembangan endoreik yang tidak mempunyai alur keluar ke laut, dipisahkan daripada lautan oleh pergunungan atau ciri geologi lain yang menghalang air daripada mengalir pergi.Laut Kaspia ialah contoh yang terbesar. Alur masuk utamanya ialahSungai Volga, tiada alur keluar dan penyejatan air menjadikannya masin kerana galian terlarut melonggok.Laut Aral di Asia Tengah danTasik Piramid di Amerika Syarikat barat ialah contoh lanjut untuk jasad air masin pedalaman besar tanpa penyaliran. Sesetengah tasik endoreik adalah kurang masin, tetapi kesemuanya adalah peka terhadap variasi mutu air yang mengalir masuk.[86]
Lautan mengandungi kuantiti karbon giat terkitar terbesar di dunia dan hanya kedua-dua selepaslitosfera dalam amaun karbon yang disimpan.[87] Lapisan permukaan lautan memegang amaunkarbon organik terlarut besar yang cepat ditukarkan dengan atmosfera. Kepekatan lapisan dalam untukkarbon tidak organik terlarut ialah kira-kira 15 peratus lebih tinggi daripada yang untuk lapisan permukaan[88] dan kekal selama jangka masa lebih lama.[89]Peredaran termohalin menukarkan karbon di antara kedua-dua lapisan ini.[87]
Karbon memasuki lautan sebaik karbon dioksida atmosfera melarut di lapisan permukaan dan ditukarkan menjadiasid karbonik,bikarbonat dankarbonat: CO2(aq) + H2O H2CO3 HCO3− + H+ CO32− + 2 H+. Proses ini membebaskanion hidrogen (H+), lalu menurunkanpHlautan.
Karbon juga boleh masuk melalui sungai sebagai karbon organik terlarut dan ditukarkan oleh organisma fotosintesis menjadi karbon organik. Ini sama ada boleh ditukarkan di seluruh rantai makanan atau dimendakkan ke dalam lapisan yang lebih dalam yang lebih kaya dengan karbon sebagai tisu lembut mati atau di dalam cangkerang dan tulang sebagaikalsium karbonat. Karbon berdera di dalam lapisan ini selama jangka masa panjang sebelum sama ada dilonggokkan sebagai enapan atau dipulangkan kepada air permukaan melalui peredaran termohalin.[89]
Lautan ialah rumah kepada sekelompok pelbagai bentuk hidupan yang menggunakannya sebagai habitat. Oleh sebab cahaya matahari hanya menerangi lapisan atas, sebahagian besar lautan wujud dalam kegelapan kekal. Kerana setiap zon kedalaman dan suhu berlainan menyediakan habitat untuk satu set spesies unik, persekitaran laut sebagai keseluruhan merangkumi kepelbagaian besar untuk hidupan.[90] Habitat laut adalah pelbagai dari permukaan air hinggaparit lautan terdalam, termasuk terumbu karang,hutan kelpa,padang rumput laut,kolam pasang surut, dasar laut berlumpur, berpasir dan berbatuan, dan zonpelagos terbuka. Organisma yang hidup di dalam julat laut daripaus 30 meter (100 ka) panjang hingga fitoplankton mikroskopi danzooplankton, kulat, bakteria dan virus, termasukbakteriofaj laut yang ditemui baru-baru ini yang tinggal sebagai parasit di dalam bakteria.[91] Hidupan laut memainkan peranan penting dalamkitaran karbon kerana organisma fotosintesis menukarkan karbon dioksida terlarut menjadi karbon organik dan hidupan laut adalah penting kepada manusia dalam ekonomi untuk menyediakanikan untuk kegunaan sebagai makanan.[92][93](m/s.204–229)
Hidupan mungkin telah berasal dari laut dan kesemuakelompok utama haiwan diwakili di situ. Ahli sains berpendapat berlainan dalam asal usul tepat yang merupakan tempat hidupan laut bangkit: uji kajiMiller-Urey mencadangkan "sup" kimia cair di air terbhuka, tetapi cadangan lebih kini termasuk mata air panas gunung berapi, enapan lempung berbutir halus, atau lohong "pengasap hitam" laut dalam, kesemuanya patut menyediakan perlindungan daripada sinaran ultralembayung yang merosak yang tidak disekat oleh atmosfera Bumi awal.[10](m/s.138–140)
Templat:Topik habitat lautanHabitat laut boleh dibahagikan secara mengufuk kepada habitat pinggir laut dan lautan lepas. Habitat pinggir laut menganjur dari garis pesisir hingga pinggirpentas benua. Kebanyakan hidupan laut dijumpai di habitat pinggir laut, sungguhpun kawasan pentas hanya memenuhi 7 peratus jumlah kawasan lautan. Habitat lautan lepas dijumpai di dalam lautan dalam melebihi pinggir pentas benua. Secara alternatif, habitat laut boleh dibahagikan secara mencancang kepada habitatpelagos (perairan lepas),demersal (hanya di atas dasar laut) danbentos (dasar laut). Pembahagian ketiga adalah mengikutgaris lintang: dari laut-laut kutub dengan pelantar air batu, air batu laut dan aisberg, hingga perairan sederhana dan tropika.[10](m/s.150–151)
Terumbu karang, yang juga dipanggil "hutan hujan laut", mendiami kurang daripada 0.1 peratus permukaan lautan dunia, tetapi ekosistemnya termasuk 25 peratus daripada kesemua spesies laut.[94] Yang paling dikenali ialah terumbu karangtropika sepertiTerumbu Sawar Besar, tetapi terumbu air sejuk melindungi pelbagai spesies termasuk terumbu (hanya enam daripadanya menyumbang kepada pembentukan terumbu).[10](m/s.204–207)[95]
Pengeluar utama laut — tumbuhan dan organisma mikroskopik di dalam plankton — adalah meluas dan sangat pelbagai. Algafotosintesis mikroskopik, fitoplankton, menyumbangkan sebahagian keluaran fotosintesis dunia lebih besar daripada kesemua hutan darat tergabung. Kira-kira 45 peratus daripadapengeluaran utama bahan hidup laut disumbangkan olehdiatoms.[96] Alga yang jauh lebih besar, biasanya dikenali sebagairumpai laut, adalah penting secara setempat;Sargassum membentuk hanyutan terapung, sementarakelpa membentuk hutan dasar laut.[93](m/s.246–255)Tumbuhan berbunga sepertirumput laut tumbuh meluas seakan "padang" di perairan cetek berpasir,[97]bakau menggaris pinggir laut di kawasan tropika dan subtropika[98] dan tumbuhantahan pasir berkembang dirawang garam yang dibanjiri dengan nalar.[99] Kesemua habitat ini boleh mengasingkan kuantiti besar karbon dan menyokong julatbiopelbagai lebih besar dan hidupan haiwan lebih kecil.[100]
Cahaya hanya boleh menembusi 200 meter (660 ka) teratas maka ini hanya merupakan sebahagian laut yang merupakan tempat tumbuhan boleh tumbuh.[34] Lapisan permukaan kerap kekurangan sebatian nitrogen yang giat secara biologi.Kitaran nitrogen laut terdiri daripada transformasi mikrob kompleks yang termasukpengikatan nitrogen, asimilasinya,nitrifikasi,anammox dan denitrifikasi.[101] Sesetengah daripada proses ini berlaku di dalam air dalam supaya ada julang air, dan juga dekat dengan muara yang mempunyai nutrien bersumberkan daratan, pertumbuhan tumbuhan adalah lebih tinggi. Ini bererti bahawa kawasan paling produktif, kaya dengan plankton dan lalu juga dengan ikan, terutamanya adalah di pinggir laut.[10](m/s.160–163)
Ada lingkungan lebih luas untuktakson haiwan lebih tinggi di laut daripada di darat, banyak spesies laut belum ditemui dan bilangan yang dikenali dalam sains semakin berkembang secara tahunan.[102] Sesetengahvertebrat sepertiburung laut,anjing laut danpenyu kembali ke darat untuk membiak tetapi ikan,setasea danular laut mempunyai gaya hidup air lengkap dan banyakfilum invertebrat adalah sepenuhnya kelautan. Sebenarnya, lautan adalah penuh dengan hidupan dan menyediakan banyak mikrohabitat berlainan.[102] Salah satu daripada ini ialah filem permukaan yang, sungguhpun dibalik-balikkan oleh pergerakan ombak, menyediakan persekitaran kaya dan merupakan rumah untuk bakteria,kulatmikroalga,protozoa, telur ikan dan pelbagai larva.[103]
Zon pelagos mengandungimakro- danmikrofauna dan beribu-ribu zooplankton yang menghanyut dengan arus. Kebanyakan organisma terkecil ialah larva ikan daninvertebrat laut yang membebaskantelur dalam bilangan besar kerana peluang mana-mana satu embrio mandiri sehingga kematangan adalah amat kecil.[104] Zooplankton memakan fitoplankton dan satu sama lain dan membentuk satu bahagian asasi rantai makanan kompleks yang melanjut melalui ikan bersaiz pelbagai dan organismanekton lain sehinggasotong besar,yu,lumba-lumba danpaus.[105] Sesetengah makhluk laut melakukan penghijrahan besar, sama ada ke kawasan lain di lautan pada dasar musim atau penghijrahan mencancang harian, kerap naik untuk makan pada malam hari dan turun untuk keselamatan pada siang hari.[106] Kapal boleh memperkenalkan atau menyebarkanspesies invasif melalui nyahcas airbalast atau pengangkutan organisma yang telah terkumpul sebagai bahagiankomuniti kotoran di badan kapal.[107]
Zon demersal menyokong banyak haiwan yang memakan organisma bentos atau mencari perlindungan daripada pemangsa dan dasar laut menyediakan pelbagai habitat di atas atau di bawah permukaansubstrat yang digunakan oleh makhluk teradaptasi terhadap keadaan-keadaan ini. Zon pasang surut dengan keterdedahan berkalanya terhadap udara penyahhidrat ialah rumah kepadateritip,moluska dankrustasea.Zon neritik mempunyai banyak organisma yang memerlukan cahaya untuk bangkit. Di sini, pada batu berkerak alga tinggallahbunga karang,ekinoderma,cacing poliket,buran dan invertebrat lain. Karang kerap mengandungaisimbion fotosintesis dan tinggal di perairan cetek, tempat cahaya menembus. Rangka berkapur meluas yang dileler terbina ke dalam terumbu karang yang merupakan ciri penting dasar laut. Ini menyediakan habitatbiopelbagai untuk organisma penghungi terumbu. Ada kurang hidupan laut di dasar laut lebih dalam tetapi hidupan laut juga bangkit di sekitargunung laut yang bangkit dari kedalaman, tempat ikan dan haiwan lain berhimpun untuk bertelur dan makan. Hampir dekat dasar laut tinggallahikan demersal yang kebanyakannya memakan organisma pelagos atau invertebratbentos.[108] Penjelajahan laut dalam oleh alat boleh tenggelam mendedahkan dunia baharu makhluk hidup di dasar laut yang tidak pernah diketahui oleh ahli sains. Sesetengahnya sepertidetritivor bergantung pada bahan organik tenggelam ke dasar lautan. Yang lain berkeliling di dalamlohong hidroterma laut dalam, tempat aliran air yang dengan galian bercantum dari dasar laut, menyokong komuniti yang pengeluar utamanya ialah bakteriakemoautotrof pengoksida sulfida, dan yang penggunanya termasuk dwicangkerang khas, buran, teritip, ketam, cacing dan ikan, kerap tidak dijumpai di tempat lain.[10](m/s.212) Paus mati yang tenggelam ke dasar lautan menyediakan makanan untuk sehimpunan organisma yang bergantung dengan serupa kebanyakannya pada tindakan bakteria pengurang belerang. Tempat sebegitu menyokong biom unik, tempat banyak mirob baharu dan bentuk hidupan lain telah ditemui.[109]
Pada hujung abad kelima belas, pelaut Eropah Barat mula melakukan pelayaran penjelajahan lebih lama untuk mencari perdagangan.Bartolomeu Dias mengelilingiTanjung Harapan pada 1487 danVasco da Gama mencapai India melalui Tanjung Harapan pada 1498.Christopher Columbus belayar dariCádiz pada 1492, dalam cubaan untuk mencapai tanah timur dari India dan Jepun dengan cara baharu pelayaran ke arah barat. Sebaliknya, beliau mendarat di sebuah pulau diLaut Caribbean dan beberapa tahun kemudian, pemandu arah dari Venice,John Cabot, mencapaiNewfoundland.Amerigo Vespucci dari Itali, yang sempena beliau Amerika dinamai, menjelajahi garis pinggir laut Amerika Selatan dalam pelayaran dibuat pada antara 1497 dengan 1502, termasUk muaraSungai Amazon.[10](m/s.12–13) Pada 1519, pemandu arahPortugis,Ferdinand Magellan, mengetuai ekspedisi pertama untuk belayar ke seluruh dunia.[10](m/s.12–13) Pada 1594, kapten dari Belanda,Willem Barentsz, mencapaiSvalbard danLaut Barents. Tiada yang mengatakan kesemua pemandu arah zaman pertengahan adalah dari Eropah Barat.Orang Novgorod telah melayariLaut Putih sejak abad ke-13 atau sebelumnya.[115]Dinasti Ming Cina mempunyai angkatan tentera sebanyak 317 buah kapal dengan 37,000 orang di bawahZheng He pada awal abad kelima belas, melayari Lautan Hindi dan Lautan Pasifik.[10](m/s.12–13)Gerardus Mercator membuat peta gunaan dunia pada 1538, unjuran petanya semudahnya meluruskangaris rumb.[10](m/s.12–13) Pencartaan tepat pinggir laut Rusia hanya bermula pada abad ke-18, dan kepulauanSevernaya Zemlya tidak ditemui sehingga 1910.[116]
Peta duniaGerardus Mercator dari 1569. Garis pinggir laut dunia lama digambarkan dengan agak tepat, tidak seperti untuk benua Amerika. Kawasan di garis lintang (Artik, Antartik) dibesarkan dengan besar dalamunjuran ini.
Kompas pertama kali digunakan oleh orang Yunani dan orang Cina purba untuk menunjukkan kedudukan arah utara dan kedudukan yang dituju oleh kapal. Garis lintang (sudut yang berjulat dari 0° di khatulistiwa hingga 90° di kutub) ditentukan dengan mengukur sudut di antara Matahari, Bulan atau bintang tertentu dan ufuk dengan menggunakanastrolab,tongkat Jacob atausekstan.Garis bujur (garisan di atas glob menghubungkan kedua-dua kutub) hanya boleh dihitung dengankronometer tepat untuk menunjukkan perbezaan masa tepat di antara kapal dan satu titik tetap sepertiMeridian Greenwich. Pada 1759,John Harrison, seorang tukang jam, mereka sebuah alat dan James Cook menggunakannya dalam pelayaran penjelajahannya.[117] Kini,Sistem Kedudukan Sejagat (GPS) menggunakan melebihi tiga puluh buah satelit membolehkan pandu arah tepat sedunia.[117]
Garisan Tarikh Antarabangsa ialah satu garisan khayalan di atas permukaan Bumi, diasaskan olehPersidangan Meridian Antarabangsa pada 1884 untuk menandakan sempadan untuk satu hari takwim daripada yang seterusnya. Garisan ini menganjur dari utara ke kutub selatan kasar-kasar mengikutigaris bujur180° melalui tengah-tengah Lautan Pasifik tetapi menyisih di tempat-tempat untuk memintas sesetengah wilayah dan gugusan pulau.[120]
Oseanografi ialah sains berbilang disiplin dan meneliti sifat air laut, mengkaji pasang surut dan arus, mencartakan garis pinggir laut, memetakan dasar laut dan mengkaji hidupan laut.[121] Oseanografi saintifik bermula dengan pelayaran Kapten James Cook dari 1768 hingga 1779, memerihalkan Lautan Pasifik dengan kepersisan buat pertama kalinya dari 71 darjah Selatan ke 71 darjah Utara.[10](m/s.14) Kronometer John Harrison menyokong pandu arah jitu Cook dan carta pada dua daripada pelayaran ini, memperbaik piawaian dengan kekal yang boleh dicapai untuk kerja kemudiannya.[10](m/s.14) Ekspedisi lain diikuti pada abad kesembilan belas, dari Rusia, Perancis, Belanda dan Amerika Syarikat serta Britain.[10](m/s.15) Di atasHMSBeagle, yang menyediakanCharles Darwin dengan idea dan bahan untuk bukunya dari 1859On the Origin of Species, nakhoda kapalnya,Robert FitzRoy, mencartakan laut-laut dan pinggir-pinggir laut dan menerbitkan laporan empat jilidnya mengenai tiga pelayaran kapal itu pada 1839.[10](m/s.15) BukuEdward Forbes dari 1854,Distribution of Marine Life mempertikaikan bahawa tiada hidupan boleh hidup kira-kira di bawah 600 meter (2000 kaki). Ini dibuktikan salah oleh ahli biologi BritishW. B. Carpenter danC. Wyville Thomson, yang pada 1868 menemui hidupan di dalam air dalam dengan mengorek.[10](m/s.15) Wyville Thompson menjadi ketua ahli sains dalam ekspedisi Challenger pada 1872–1876, yang mencipta sains oseanografi dengan berkesan.[10](m/s.15)
Dalam perjalanannya sepanjang 68,890-batu-nautika (127,580 km) mengelilingi glob,HMS Challenger menemui kira-kira 4,700 spesies laut baharu, dan melakukan 492 pemeruman laut dalam, 133 pengorekan dasar, 151 pemukatan tunda perairan lepas dan 263 pencerapan suhu air bersiri.[122] Di Lautan Atlantik selatan pada 1898/1899,Carl Chun di atasValdivia membawa banyak bentuk hidupan baharu ke permukaan dari kedalaman melebihi 4,000 meter (13,000 ka). Pencerapan haiwan laut dalam pertama dalam persekitaran semula jadinya dibuat pada 1930 olehWilliam Beebe danOtis Barton yang menuruni 434 meter (1,424 ka) di dalam keluli sferaBatisfera.[123] Ini direndahkan oleh kabel tetapi menjelang 1960 sebuah pemboleh tenggelam berkuasa sendiri,Trieste dimajukan olehJacques Piccard, membawa anak kapalnya ke bahagian terdalam di dalam lautanBumi,Jurang Mariana di Lautan Pasifik, mencapai rekod kedalaman kira-kira 10,915 meter (35,810 ka),[124] kekaguman yang tidak diulangi sehingga 2012 apabilaJames Cameron memanduDeepsea Challenger ke kedalaman serupa.[125]Sut penyelaman atmosfera boleh dipakai untuk pengendalian laut dalam, dengan rekod dunia baharu ditetapkan pada 2006 apabila seorang Tentera Laut AS penyelam menuruni 2,000 kaki (610 m) dalam salah satu daripada sut bersendi dan bertekanan.[126]
Di laut dalam, tiada cahaya menembusi lapisan air dari atas dan tekanannya adalah ekstrem. Untuk penjelajahan laut dalam, penggunaan kenderaan khas diperlukan, sama adakenderaan bawah kendalian jauh dengan cahaya dan kamera ataupemboleh tenggelam bermanusia.Pemboleh tenggelam Mir kendalian bateri mempunyai tiga orang anak kapal dan boleh menuruni 20,000 kaki (6,000 m). Mereka mempunyai port penglihatan, cahaya 5,000-watt, kelengkapan video dan lengan pemanipulasi untuk pengutipan sampel, peletakan kuar atau penolakan kenderaan merentasi dasar laut apabila penujah mengacau enapan berlebihan.[127]
Bathimetri ialah pemetaan dan kajiantopografi dasar lautan. Kaedah yang digunakan untuk pengukuran kedalaman laut termasukpemerum gema beralur tunggal atau berbilang alur,pemerum kedalaman bawaan udara dan penghitungan kedalaman daripada data pengesan jauh satelit. Maklumat ini digunakan untuk menentukan laluan kabel dan talian paip bawah laut, untuk memilih lokasi sesuai untuk penapakan pelantar minyak dan turbin angin luar pesisir dan untuk mengenal pasti kawasan perikanan baharu yang berpotensi.[128]
Penyelidikan oseanografi yang berterusan termasuk bentuk hidupan laut, pemuliharaan, persekitaran laut, kimia lautan, pengkajian dan pemodelan dinamik iklim, sempadan udara-laut, corak cuaca, sumber lautan, tenaga boleh diperbaharu, ombak dan arus, dan rekaan dan perkembangan alat dan teknologi baharu untuk menyiasat laut dalam.[129] Sementara pada 1960-an dan 1970-an penyelidikan tertumpu pada taksonomi dan biologi asasi, pada 2010-an tumpuan telah beralih kepada topik lebih besar seperti perubahan iklim.[130] Penyelidik mempergunakanpenderiaan jauh berdasarkan satelit untuk perairan permukaan, dengan kapal penyelidikan, balai cerap tertambat dan kenderaan bawah berautonomi untuk mengkaji dan memantau kesemua bahagian laut.[131]
"Kebebasan laut" ialah satu prinsip dalamundang-undang antarabangsa bertarikh dari abad ketujuh belas. Prinsip ini menekankan kebebasan untuk memandu arah lautan dan tidak menyetuji peperangan dipertarungkan diperairan antarabangsa.[132] Kini, konsep ini disemadikan dalam Konvensyen Bangsa-Bangsa Bersatu tentang Undang-Undang Laut (UNCLOS), versi ketiganya dikuatkuasakan pada 1994. Perkara 87(1) menyatakan: "Laut lepas adalah terbuka kepada semuanegeri, sama ada di pinggir laut ataudikelilingi daratan." Perkara 87(1) (a) hingga (f) memberikan senarai tidak menyeluruh kebebasan termasuk pandu arah, lintas terbang, peletakankabel bawah laut, pembinaan pulau buatan, perikanan dan penyelidikan sains.[132] Keselamatan perkapalan dikawal selia olehPertubuhan Maritim Antarabangsa. Objektifnya termasuk pemajuan dan pengekalan rangka kerja kawal selia untuk perkapalan, keselamatan laut, kebimbangan persekitaran, bahan undang-undang, kerjasama teknikal dan keselamatan laut.[133]
UNCLOS 111 mentakrifkan beberapa kawasan perairan. "Perairan pedalaman" ialah bahagiangaris dasar ke arah darat dan kapal asing tidak mempunyai hak laluan di sini. "Perairan wilayah" menganjur sejauh 12 batu nautika (22 kilometer; 14 batu) dari garis pinggir laut dan di perairan ini, negeri pinggir laut adalah bebas untuk menetapkan undang-undang, mengawal selia dan mengeksploit mana-mana sumber. "Zon berdampingan" menganjur sejauh 12 batu nautika yang lanjut membolehkankejar buru kapal yang disyaki melanggar undang-undang dalam empat bidang tertentu: kastam, percukaian, imigresen dan pencemaran. "Zon ekonomi eksklusif" mengajur sejauh 200 batu nautika (370 kilometer; 230 batu) dari garis dasar. Di dalam kawasan ini, negara pinggir laut mempunyai hak pengeksploitan tunggal ke atas kesemua sumber semula jadi. "Pentas benua" ialahpemanjangan semula jadi wilayah darat ke pinggir luarpinggir benua, atau 200 batu nautika dari garis dasar negeri pinggir laut, yang mana-mana yang lebih besar. Di sini negara pinggir laut mempunyai hak eksklusif untuk pengutipan hasil galian dan juga sumber hidup "tertempat" di dasar laut.[132]
Kapal-kapal mungkin melintasi sebilanganzon masa pada pelayaran, makawaktu nautika, diperkenalkan pada 1920-an digunakan diperairan antarabangsa. Setiap zonnya adalah 15 darjah secara seragam luas garis bujurnya, jam kapal dipercepat satu jam sezon apabila ke arah timur.[134]
Kapal belayar ataubot tambang membawa surat menyeberangi laut, secara beransur menambah penginapan penumpang sesak. Seawal 1629,Syarikat Hindia Timur Belanda membawa sesetengah penumpang di atasBatavia yang malang fromTexel dari Belanda keJawa.[135] Kemudian, perkhidmatan berjadula disediakan, tetapi masa perjalanan yang diambil sangat bergantung pada cuaca. Apabila kapal wap menggantikan kapal layar,kapal lautan mengambil alih tugas pembawaan orang. Menjelang permulaan abad kedua puluh, penyeberangan Lautan Atlantik hanya memakan masa sebanyak lima hari dan syarikat perkapalan bersaing untuk memilik kapal terbesar dan terpantas.Reben Biru ialah sanjungan tidak rasmi diberikan kepada kapal lautan terpantas yang menyeberangi Lautan Atlantik pada perkhidmatan nalar.Mauretania memegang gelarannya dengan 26.06 knot (48.26 km/h) selama dua puluh tahun dari 1909.[136] Piala Hales, satu lagi anugerah untuk penyeberangan Lautan Atlantik secara komersial terpantas, dimenangi olehUnited States pada 1952 kerana penyeberangan yang memakan masa tiga hari, sepuluh jam dan empat puluh minit.[137]
Kapal lautan besar adalah selesa tetapi mahal harga minyaknya dan harga layanannya. Umur kapal lautan rentas Atlantik surut sebaik penerbangan antara benua mula tersedia. Pada 1958, perkhidmatan udara berjadual nalar antara New York dengan Paris memakan masa tujuh jam menamatkan perkhidmatan feri Atlantik. Satu demi satu kapal dibiarkan, sesetengah dijadikan serpihan, yang lain menjadi kapal pesiaran untuk industri senggang dan yang lain pula menjadi hotel terapung.[138] Laut masih menjadi laluan perjalananorang perahu di dalam kapal kecil yang kadang-kadang tidak sesuai untuk laut, kerap membayar wang kepadapenyeludup orang untuk laluan mereka. Sesetengah mungkin melarikan diri daripada hukuman tetapi kebanyakan merupakanpehijrah ekonomi mencuba untuk mencapai negara yang dipercayai oleh mereka mempunyai harapan lebih cerah untuk mereka.[139]
Perdagangan laut telah wujud selama beralaf-alaf.Dinasti Ptolemy telah memajukan perdagangan dengan India menggunakan pelabuhan di Laut Merah dan pada alaf pertama SMorang Arab, orang Phoenicia,orang Israel dan orangIndia memperdagangkan barangan mewah seperti rempah, emas, dan batu-batu berharga.[140] Orang Phoenicia merupakan pedagang laut terkemuka dan berada di bawah orang Yunani dan orang Rom, perdagangan terus berkembang maju. Dengan kejatuhan Empayar Rom, perdagangan di Eropah merosot tetapi terus berkembang maju di kerajaan-kerajaan di Afrika, Timur Tengah, India, China dan Asia Tenggara.[141] Dari abad ke-16 hingga yang ke-19, kira-kira 13 juta orang dikapalkan merentasi Lautan Atlantik untuk dijual sebagai hamba di benua Amerika.[142]
Kini, kuantiti besar barangan diangkut mengikut laut, terutamanya merentasi Lautan Atlantik dan di sekitar Lingkungan Pasifik. Satu laluan perdagangan utama melaluiTiang-Tiang Hercules, merentasi Laut Mediterranean danTerusan Suez ke Lautan Hindi dan melaluiSelat Melaka; banyak perdagangan juga melaluiSelat Inggeris.[143]Laluan perkapalan ialah laluan di laut lepas digunakan oleh kapal kargo, secara tradisional mempergunakan angin dan arus perdagangan. Melebihi 60 peratus lalu lintas kontena sedunia dibawa melalui dua puluh laluan perdagangan teratas.[144] Peleburan air batu Artik yang meningkat sejak 2007 membolehkan kapal untuk melaluiLaluan Barat Laut selama beberapa minggu pada musim panas, mengelak laluan lebih panjang melalui Terusan Suez atauTerusan Panaman.[145] Perkapalan ditambah dengankargo udara, satu proses mahal yang kebanyakannya digunakan untuk kargo yang terutamanya bernilai atau mudah rosak. Perdagangan laut membawa barangan bernilai melebiji $4 trilion AS setiap tahun.[146]
Ada dua jenis muatan utama,kargo pukal dankargo pukal pisah atau kargo am, yang kebanyakannya kini diangkut di dalamkontena.Komoditi dalam bentuk cecair, serbuk atau zarah yang dibawa dengan longgar di dalampalkakapal kargo pukal dan termasuk minyak, butiran, arang, bijih, logam sekerap, pasir dan kelikir. Kargo pukal pisah biasanya merupakan barang perkilangan dan diangkut di dalam pakej, kerap ditindankan di ataspalet. Sebelum ketibaan pengkontenaan pada 1950-an, barang muatan ini, diangkut dan dipunggah beruncit-uncit.[147] Penggunaan kontena telah meningkatkan kecekapan dan mengurangkan kos penggerakan kontena secara besar-besaran[148] dengan kebanyakan muatan kini diangkut di dalam kontena boleh kunci, bersaiz piawai, dimuatkan di ataskapal kontena dibina khas di terminal khas.[149][149] Syarikatpenghantaran muatan menempah kargo, mengurus pengambilan dan pengiriman, dan mengurus pendokumenan.[150]
Negara pinggir laut mempunyaizon ekonomi eksklusif menganjur sejauh 200 batu nautika (370 kilometer; 230 batu) dari pesisir yang di situ mereka mempunyai hak terhadap sumber laut termasuk stok ikan dan boleh mengawal selia spesies, saiz dan jumlah berat tangkapan yang dibenarkan. Kira-kira 87 peratus ikan ditangkap di dalam zon ini, tetapi kapal perikanan semakin lama semakin menjelajah dengan lanjut untuk mengeksploit stok di perairan antarabangsa.[151] Pada 2011, jumlah pengeluaran ikan sedunia, termasukakuakultur, dijangkakan sebanyak 154 juta tan (152M tan panjang; 170M tan pendek) yang kebanyakannya adalah untuk pemakanan manusia. Penuaian ikan lain adalah sebanyak 90 juta tan (89M tan panjang; 99M tan pendek) sementara peningkatkan akuakultur tahunan menyumbangkan selebihnya.[151] Lautan Pasifik barat laut ialah kawasan paling produktif sementara tangkapan ikan di kebanyakan kawasan lautan lain memuncak pada tahun lebih awal. Stok ikan sedang dieksploit sepenuhnya di sesetengah kawasan dan dieksploit secara melampau di kwasan lain. Melebihi 3 juta buah kapal dihantar dalam penangkapan ikan laut.[151]
Kapal penangkapan ikan moden termasukkapal pukat tunda dengan anak kapal kecil, kapal pukat tunda buritan, kapal pukat jerut, vesel kilang rawai dankapal kilang besar yang direka untuk menunggu di laut selama berminggu-minggu, memproses dan membekukan kuantiti besar ikan. Kelengkapan yang digunakan untuk menangkap ikan mungkin merupakanpukat jerut,pukat,pukat tunda, tangguk,pukat hanyut danrawai dan spesies ikan yang paling kerap disasarkan ialahhering,ikan kod,ikan bilis,tuna,ikan sebelah,belanak, sotong dansalmon. Sebilangan perikanan ini telah mengalami kekurangan teruk disebabkan oleheksploitasi berlebihan;[152] menjelang 2003, populasi ikan pemangsa besar sedunia dijangkakan dikurangkan sebanyak 90%.[153] Banyak negara telah memperkenalkankuota di perairan mereka sendiri.[154]
Bot penangkapan ikan di Sri Lanka.
Kaedahpenangkapan ikan tukang termasuk joran dan tali kajar,tempuling, penyelaman, perangkap, pukat dan pukat tarik. Perahu penangkapan ikan tradisional berkuasakan kayuhan, angin atau motor sangkut dan berkendali di perairan dekat pesisir.Pertubuhan Makanan dan Pertanian Bangsa-Bangsa Bersatu menggalakkan kemajuan perikanan tempatan untuk menyediakan keselematan makanan kepada komuniti pinggir laut dan membantu untuk mengurangkan kemiskinan.[155]
Serta stok liar, kira-kira 79 juta tan (78M tan panjang; 87M tan pendek) makanan dan keluaran bukan makanan dikeluarkan oleh perladangan laut pada 2010, yang paling tinggi. Kira-kira enam ratus spesies tumbuhan dan haiwan dikulturkan, sesetengah untuk kegunaan dalam pembenihan populasi liar. Haiwan yang dibesarkan termasukikan sirip,reptilia air, krustasea, moluska,timun laut,landak laut, pepancut laut dan ubur-ubur.[156]Marikultur bersepadu mempunyai kelebihan adanya bekalan tersedia makanan plankton dan sisa dibuang secara semula jadi.[157] Beberapa kaedah digunakan. Kurungan jejaring untuk ikan sirip boleh diapungkan di laut lepas, sangkar boleh digunakan di perairan lebih terlindung atau kolam boleh disegarkan semula dengan air pada setiap air pasang.Udang halus boleh diternak di dalam kolam cetek terhubung dengan laut lepas.[158] Tali boleh digantungkan di dalam air untuk membesarkan alga, tiram dan siput sudu. Tiram boleh diternak di atas dalang atau di dalam tabung jejaring. Timun laut boleh pula diternak di atas dasar laut.[159] Atur cara pembiakbakaan kurungan telah membesarkanlarvaudang kara untuk pelepasan juvenil ke alam liar menyebabkan peningkatan tuaian udang kara diMaine.[160] Sekurang-kurangnya 145 spesies rumpai laut – alga merah, hijau dan perang – dimakan di seluruh dunia, dan sesetengah telah lama diternak di Jepun dan negara Asia lain; ada potensi besar untukalgakultur tambahan.[161] Sedikit tumbuhan berbunga laut digunakan secara meluas untuk makanan tetapi salah satu contoh ialahSalicornia europaea yang dimakan mentah-mentah dan masak-masak.[162]
Penyelam skuba dengan topeng muka, sirip dan radas pernafasan bawah air.
Manusia menikmati pengembaraan ke dalam laut; kanak-kanak berkayuh dan memercikkan air di perairan cetek dan ramai orang bersenang dalambermandi dan berehat di pantai. Bukan ini yang selalu, tetapi denganmandi laut menjadi popular di Eropah pada abad ke-18 selepasDr. William Buchan menyokong amalan ini untuk sebab kesihatan.[168]Luncur air ialah sukan yang melibatkan ombak dinaiki oleh peluncur, dengan atau tanpapapan luncur air.sukan air laut lain termasukluncur air layang-layang, yang melibatkanlayang-layang kuasa merejak papan bermanusia merentasi air,[169]luncur air angin, yang melibatkan kuasa disediakan oleh layar kekal dan boleh kendali[170] danmain ski air, yang melibatkanbot kuasa digunakan untuk menarik pemain ski.[171]
Di bawah permukaan,junam bebas semestinya dihadkan kepada penurunan cetek.Penyelam mutiara secara tradisional telah menggris kulit mereka, meletakkan kapas di telinga mereka dan menyepit hidung mereka dan menyelami 40 kaki (12 m) dengan keranjang untuk mengumpulkantiram mutiara.[172] Mata manusia tidak teradaptasi untuk kegunaan bawah air tetapi penglihatan boleh diperbaik dengan memakaitopeng penyelaman. Peralatan berguna lain termasuksirip dansnorkel, danperalatan skuba membenarkan pernafasan bawah air dan lalu masa lebih lama boleh diluangkan di bawah permukaan.[173] Kedalaman boleh dicapai oleh penyelam dan panjang masa yang boleh digunakan oleh mereka untuk berada di bawah air dihadkan oleh peningkatan tekanan yang dialami oleh mereka semasa turun dan keperluan untuk mencegahpenyakit penyahmampatan apabila pulang ke permukaan. Penyelam rekreasi dinasihati untuk mengehadkan diri kepada kedalaman di bawah 100 kaki (30 m) dan lebih rendah yang bahayanarkosis nitrogennya meningkat.Penyelaman dalam boleh dilakukan dengan alat dan latihan khas.[173]
Kuasa pasang surut menggunakan penjana untuk menghasilkan elektrik daripada aliran pasang surut, kadang-kadang dengan menggunakan empangan untuk menyimpan dan kemudian mengeluarkan air laut. Bendungan Rance, sepanjang 1 kilometer (0.62 bt), dekat denganSaint-Malo diBrittany dibuka pada 1967; menjana kira-kira 0.5 GW, tetapi telah diikuti oleh beberapa skim serupa.[10](m/s.111–112)
Tenaga ombak yang besar dan sangat berubah-ubah memberinya kemampuan memusnah yang besar, menyukarkan pembangunan mesin ombak murah dan boleh percaya. Loji kuasa ombak komersial 2 MW kecil, "Osprey", dibina di Scotland Utara pada 1995 sepanjang kira-kira 300 meter (1000 ka) di luar pesisir. Loji ini kemudian dirosakkan oleh ombak, kemudian dimusnahkan oleh satu ribut.[10](m/s.112) Kuasa arus laut boleh menyediakan sebahagian tenaga ketara yang diperlukan oleh mereka yang tinggal di kawasan petempatan dekat dengan laut.[176] Dalam prinsip, kuasa ini boleh dimanfaatkan olehturbin aliran terbuka; sistem dasar laut tersedia, tetapi terhad kepada kedalaman kira-kira 40 meter (130 ka).[177]
Kuasa angin luar pesisir ditangkap olehturbin angin yang ditempatkan di laut; mempunyai kelebihan bahawa kelajuan angin adalah lebih tinggi daripada di darat, tetapi ladang angin adalah lebih mahal untuk dibina di luar pesisir.[178] Ladang angin luar pesisir pertama dipasang diDenmark pada 1991,[179] dan keupayaan terpasang ladang angin luar pesisir Eropah mencapai 3 GW pada 2010.[180]
Stesen kuasa elektrik kerap terletak di pinggir laut atau di tepi muara supaya laut boleh digunakan sebagai penenggelam haba. Penenggelam haba lebih sejuk membolehkan penjanaan kuasa lebih cekap, yang penting untukloji kuasa nuklear mahal terutamanya.[181]
Dasar laut mengandungi rizab galian yang boleh dieksploit dengan pengorekan. Ini mempunyai kelebihan atas pelombongan di darat kerana peralatan itu boleh dibina dilimbungan kapal dan kosprasarana adalah lebih rendah. Keburukan termasuk masalah disebabkan oleh ombak dan pasang surut, kecenderungan untuk korekan untuk berkelodak dan penghanyutantimbunan hampas. Ada risiko penghakisan pinggir laut dan kerosakan persekitaran.[182]
Galian dimendakkan dekat dengan lohong hidroterma.
Mendapan sulfida leluasa dasar laut ialah sumber berupaya untukperak,emas,tembaga,plumbum danzink dan logam surih sejak penemuannya pada 1960-an. Sumber bahan ini membentuk apabila air yang dipanaskan secarageoterma dipancarkan dari lohong hidroterma laut dalam dikenali sebagai "pengasap hitam". Bijih-bijihnya bermutu tinggi tetapi mahal secara larangan untuk disarikan.[183] Pelombongan berskala kecil untuk dasar laut dalam dibangunkan di luar pinggir lautPapua New Guinea menggunakan teknikrobot, tetapi halangan sukar diatasi.[184]
Ada mendapan besar untukpetroleum, sebagai minyak dangas semula jadi, di dalam batu-batuan di bawah dasar laut.Pelantar luar pesisir danrig gerudimenyarikan minyak atau gas dan menyimpannya untuk pengangkutan ke darat. Pengeluaran minyak dan gas luar pesisir boleh menjadi sukar kerana persekitaran jauh dan teruk.[185] Penggerudian untuk minyak di dalam laut mempunyai impak persekitaran. Haiwan mungkin dikelirukan olehgelombang seismos digunakan untuk menentukan lokasi mendapan, mungkin menyebabkanketerdamparan paus. Bahan toksik sepertiraksa, plumbum danarsenik mungkin dilepaskan. Prasarana mungkin rosak, dan minyak mungkin tertumpah.[186]
Kuantiti besar untukmetana klatrat wujud di dasar laut dan di dalam enapan lautan pada suhu sekitar 2 °C (36 °F) dan ini diminati sebagai sumber tenaga berupaya. Sesetengah anggaran meletakkan amaun tersedia pada antara satu dengan 5 juta kilometer padu (0.24 hingga 1.2 juta batu padu).[187] Yang juga di dasar laut ialahbintil mangan terbentuk daripada lapisanbesi,mangan dan hidroksida lain di sekitar sebuah teras. Di Lautan Pasifik ini mungkin meliputi 30 peratus dasar lautan dalam. Galian memendak daripada air laut dan bertumbuh dengan sangat perlahan. Penyarian komersialnya untuknikel disiasat pada 1970-an tetapi ditinggalkan untuk sumber yang lebih mudah.[188] Di lokasi sesuai,intan dikumpulkan dari dasar laut menggunakan hos sedut untuk membawa kerikil ke darat. Di perairan lebih dalam, perangkak dasar laut bergerak digunakan dan mendapan dipam ke atas kapal di atas. Di Namibia, lebih intan kini dikumpulkan daripada sumber laut lebih daripada kaedah lazim di darat.[189]
Laut mempunyai kuantiti sangat besar untuk galian terlarut bernilai.[190] Yang paling penting,garam untuk kegunaan dapur dan industri telah dituai dengan penyejatan suria dari kolam cetek sejak zaman prasejarah.Bromin, dilonggokkan selepas dilarutresapkan dari darat, secara ekonomi dipulihkan dari Laut Mati, di tempat unsur ini terjadi pada 55,000 bahagian sejuta (ppm).[191]
Penyahgaraman ialah teknik pembuangan garam daripada air laut untuk meninggalkanair tawar sesuai untuk peminuman atau pengairan. Kedua-dua kaedah pemprosesan,penyulingan vakum danosmosis berbalik, menggunakan kuantiti besar tenaga. Penyahgaraman biasanya hanya dijalankan apabila air tawar daripada sumber lain adalah kurang atau tenaga adalah sangat banyak, iaitu haba lebihan dijana oleh stesen kuasa. Air garam yang dihasilkan sebagai hasil sampingan mengandungi sesetengah bahan toksik dan dikembalikan ke laut.[192]
Kawalan laut adalah penting kepada keselamatan negara laut, dansekatan pelabuhan boleh digunakan untuk memutuskan makanan dan bekalan pada masa peperangan. Pertempuran telah dilakukan di laut selama melebii 3,000 tahun. Pada sekitar 1210 SM, rajaHitit mengalahkan dan membakar seangkatan tentara dariCyprus. PadaPertempuran Salamis 480 SM penentu, jeneral YunaniThemistocles memerangkap angkatan tentera laut jauh lebih besar milik raja ParsiXerxes di sebuah selat sempit dan diserang kuat-kuat, memusnahkan 200 buah kapal Parsi untuk kerugian 40 buah kapal Yunani.[193] Pada penghujungZaman Layar, tentera Inggeris, diketuai olehHoratio Nelson, memecahkan kuasa gabungan angkatan tentera Perancis dan Sepanyol padaPertempuran Trafalgar 1805.[194]
Kapal selam menjadi penting dalam peperangan laut pada Perang Dunia I, apabila kapal selam Jerman, dikenali sebagaiU-boot, mengaramkan hampir 5,000 kapal pedagang Pihak Bersekutu,[200] termasukRMS Lusitania, lalu membantu untuk membawaAmerika Syarikat ke dalam peperangan.[201] Pada Perang Dunia II, hampir 3,000 buah kapal Pihak Bersekutu dikaramkan oleh U-boot yang cuba menyekat aliran bekalan ke Britain,[202] tetapi Pihak Bersekutu memecahkan sekatan dalamPertempuran Atlantik, yang berlanjutan selama panjang keseluruhan peperangan, mengaramkan 783 buah U-boot.[203] Sejak 1960, beberapa buah negara telah mengekalkan angkatankapal peluru berpandu balistik berkuasa nuklear, kapal yang lengkap untuk melancarkanpeluru berpandu balistik dengankepala peledak nuklear dari bawah laut. Sesetengah daripada ini disimpah dengan kekal dalam rondaan.[204][205]
Banyak bahan memasuki laut disebabkan oleh kegiatan manusia. Keluaran pembakaran diangkut di udara dan dimendapkan ke dalam laut oleh mendakan. Aliran luar industri dankumbahan menyumbangkanlogam berat,racun perosak,PCB,penyahjangkit, produk pembersihan rumah danbahan kimia sintesis Ini menjadi pekat di dalam filem permukaan dan di dalam enapan laut, terutamanya lumpur muara. Hasil kesemua kontaminasi ini sangat tidak diketahui kerana bilangan besar bahan yang terlibat dan kekurangan maklumat tentang kesan biologinya.[206] Logam berat yang paling dibimbangkan ialah tembaga, plumbum, raksa,kadmium dan zink yang mungkindibiotumpukkan oleh invertebrat laut. Ini merupakan toksin melonggok dan mengatasi rantai makanan.[207]
Kebanyakan sampah sarap plastik yang terapung tidakmembiodegrad, sebaliknya menyepai lambat laun dan akhirnya berpecah kepada aras molekul. Plastik tegar mungkin terapung selama bertahun-tahun.[208] Di tengah-tengah gir Pasifik adatumpukan terapung sisa yang kebanyakannya plastik[209] dan adatompok sampah serupa di Lautan Atlantik.[210] Burung laut yang mencari makanan sepertialbatros danpetrel mungkin silap bahawa puing ialah makanan, dan menumpukkan plastik tidak boleh cerna di dalam sistem pencernaannya. Penyu dan paus telah ditemui dengan beg plastik dan tali kail di dalam perut.Mikroplastik mungkin tenggelam, mengancam pemakan menuras di dasar laut.[211]
Kebanyakan pencemaran minyak di laut datang dari bandar raya dan industri.[212] Minyak adalah berbahaya untuk haiwan laut. Minyak boleh menyumbat bulu burung laut, mengurangkan kesan tebatnya dan keapungan burung, dan diinges apabila menyelisik diri dalam cubaan untuk menanggalkan bahan kontaminasi.Mamalia laut terjejas dengan kurang parah tetapi mungkin menyejuk melalui pembuangan penebatannya, buta, ternyahhidrat atau teracun. Invertebratbentos tenggela apabila minyak tenggelam, ikan diracuni dan rantai makanan terganggu. Dalam jangka masa pendek, tumpahan minyak menyebabkan populasi hidupan liar menurun dan tidak seimbang, kegiatan senggang terjejas dan mata pencarian orang yang bergantung pada laut musnah.[213] Persekitaran laut mempunyai ciri swabersih dan bakteria yang terjadi secara semula jadi akan bertindak lambat laun untuk membuang minyak dari laut. Di Teluk Mexico, tempat yang sudah ada bakteria memakan minyak, ia hanya memakan masa beberapa hari untuk menggunakan minyak tertumpah.[214]
Lorotanbaja dari tanah pertanian ialah sumber besar pencemaran di sesetengah kawasan dan nyahcaskumbahan mentah mempunyai kesan serupa. Nutrien tambahan disediakan oleh sumber-sumber ini boleh menyebabkanpertumbuhan tumbuhan berlebihan Nitrogen kerap merupakan faktor pengehad dalam sistem laut, dan dengan nitrogen tambahan, kembangan alga dankembangan merah boleh merendahkan paras oksigen air dan membunuh haiwan laut. Peristiwa sedemikian telah mewujudkan zon mati di Laut Baltik dan Teluk Mexico.[212] Sesetengahkembangan alga disebabkan olehsianobakteria yang menjadikankerang-kerangan yangmemakan kembangan itu secara menuras toksik, membahayakan hiwan sepertimemerang laut.[215] Kemudahan nuklear juga boleh mencemarkan laut. Laut Ireland dikontaminasi olehsesium-137 radioaktif dari bekas loji pemprosesan minyak nuklearSellafield[216] dan kemalangan nuklear mungkin juga menyebabkan bahan radioaktif meresap ke dalam laut, seperti dalam bencana diLoji Kuasa Nuklear Daiichi Fukushima Daiichi pada 2011.[217]
Pelambakan sisa (termasuk minyak, cecair berbahaya, kumbahan dan sampah) di laut ditadbir oleh undang-undang antarabangsa.Konvensyen London (1972) ialah satu persetujuanBangsa-Bangsa Bersatu untuk mengawal pelambakan lautan yang telah diratifikasi oleh 89 buah negara menjelang 8 Jun 2012.[218]MARPOL 73/78 ialah satu konvensyen untuk meminimumkan pencemaran laut oleh kapal-kapal. Menjelang Mei 2013, 152 buah negara maritim telah meratifikasi MARPOL.[219]
Orang asli di Artik seperti orang-orangChukchi,Inuit,Inuvialuit danYup'iit memburu mamalia laut termasuk anjing laut dan paus,[224]masyarakatkepulauan Selat Torres di Australia merangkumkan Terumbu Sawar Besar sebagai antara tempat pemilikan mereka. Mereka hidup dengan cara hidup tradisional di pulau-pulau melibatkan pemburuan, pemancingan, perkebunan dan perdagangan dengan orang yang bersebelahan di Papua danOrang Peribumi Australia.[225]
Laut muncul dalam budaya manusia dalam cara bercanggah, sebagai kedua-dua berkuasa tetapi tenang dan sebagai indah tetapi berbahaya.[10](m/s.10) Laut mempunyai tempatnya dalam kesusasteraan, seni, puisi, filem, panggung, muzik klasik, mitologi dan pentafsiran mimpi.[226]Orang purba mempersonafikasinya, mempercayainya berada di bawah kawalanmakhluk yang perlu dipuaskan, dan secara simbolik, laut telah diamati sebagai persekitaran musuh didiami oleh makhluk fantasi;Leviatan dalamAlkitab,[227]Scylla dalammitologi Yunani,[228]Isonade dalammitologi Jepun,[229] dankrakenmitologi Norse hujung.[230] Tamadun telah maju melalui perdagangan laut dan pertukaran idea.[231][232](m/s.206–208)
Sebagai lambang, laut sudah berkurun-kurun memainkan peranan dalamkesusasteraan,puisi danmimpi. Kadang-kadang laut ada sebagai latar belakang lembut tetapi kerap laut memperkenalkan tema seperti ribut, nahas kapal, pertempuran, kesusahan, bencana, kesigapan harapan dan kematian.[239] Dalampuisi epik,Odyssey, ditulis pada abad ke-8 SM,[240]Homer menggambarkan pelayaran sepuluh tahun oleh wira Yunani,Odysseus yang bertungkus-lumus untuk pulang ke rumah merentasi banyak rintangan laut selepas perang yang digambarkan dalamIliad.[241] Laut merupakan satu tema berulang-ulang dalam puisihaiku oleh pemuisi,Matsuo Bashō (松尾 芭蕉) (1644–1694), darizaman Edo Jepun.[242] Dalam kesusasteraan moden, novel-novel yang berilhamkan laut telah diarang olehJoseph Conrad — diperoleh daripadapengalamannya di laut,[243]Herman Wouk,[244] danHerman Melville.[245] Dalam karya ahli psikiatri,Carl Jung, laut melambangkan bawah sedar peribadi dankolektif dalampentafsiran mimpi, kedalaman laut melambangkan kedalamanminda tidak sedar.[246] Sungguhpun asal usul hidupan di Bumi masih merupakan perkara perdebatan,[247] ahli sains dan pengarang,Rachel Carson, dalam buku 1951 pemenang anugerah,The Sea Around Us, mengarang, "Keadaan laut, yang darinya hidupan pertama kali muncul, kini patut diancam oleh kegiatan satu bentuk hidupan itu, adalah aneh. Tetapi laut, sungguhpun berubah dalam cara mencurigakan, akan terus wujud: ancamannya sebenarnya terhadap hidupan itu sendiri."[248]
^Tiada takrifan teknikal untuklaut yang diterima dalam kalangan ahli oseanografi. Satu takrifan ialah laut merupakan bahagian kecil untuk lautan, yang bererti laut mesti mempunyai keraklembangan lautan di dasarnya. Takrifan ini menerimaLaut Kaspia sebagai laut kerana merupakan sebahagian lautan purba suatu ketika dahulu.[12]Pengenalan kepada Biologi Laut (bahasa Inggeris:Introduction to Marine Biology) mentakrifkan laut sebagai jasad air "dikelilingi daratan", menambah bahawa istilah "laut" hanya merupakan satu kemudahan.[13]Glosari Sains Pemetaan (bahasa Inggeris:The Glossary of Mapping Sciences) pula menyatakan secara serupa bahawa sempadan di antara laut dengan jasad air lain adalah sembarangan.[14]
^Menurut takrifan ini,Laut Kaspia patut dikecualikan kerana secara sah merupakan sebuah "tasik antarabangsa".[17]
^Untuk bantu meletakkan perubahan magnitud ini kepada perspektif, apabila pH plasma darah manusia ditingkatkan daripada 7.4 normalnya kepada satu nilai di atas 7.8, atau diturunkan kepada satu nilai di bawah 6.8, kematian berlaku.[40]
^"Sebaik ombak meninggalkan kawasan janaannya, yang lebih panjang menjadi lebih pantas daripada yang lebih pendek kerana halajunya lebih besar. Secara beransur, ombak-ombak ini berpecah ke dalam dengan ombak lain bergerak pada kelajuan serupa—-apabila ombak berlainan berada dalam fasa pengukuhan satu sama lain, dan sebaik meninggalkan fasa ini, ombak-ombak ini dikurangkan. Akhirnya, satu corak nalar ombak (atau alun) tinggi dan rendah terbentuk yang kekal malar semasa merentasi lautan."[10](m/s.83–84)
^"laut".Kamus Dewan (ed. ke-4). Dewan Bahasa dan Pustaka Malaysia. 2017.3. utara; barat ~ arah di antara barat dgn utara; timur ~ arah di antara timur dgn utara...CS1 maint: date and year (link)
^"tasik".Kamus Dewan (ed. ke-4). Dewan Bahasa dan Pustaka Malaysia. 2017.2. sl lautCS1 maint: date and year (link)
^Blust, Robert; Trussel, Stephen (2010)."*tasik – sea, saltwater".Austronesian Comparative Dictionary. Dicapai pada9 November 2025.
^Thulin, Jan; Andrushaitis, Andris (2003)."The Baltic Sea: Its Past, Present and Future"(PDF).Religion, Science and the Environment Symposium V on the Baltic Sea. Diarkibkan daripadayang asal(PDF) pada 2007-06-06. Dicapai pada16 April 2013.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
^Thunell, Robert C.; Locke, Sharon M.; Williams, Douglas F. (1988). "Glacio-eustatic sea-level control on Red Sea salinity".Nature.334 (6183): 601–604.Bibcode:1988Natur.334..601T.doi:10.1038/334601a0.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
^Gordon, Arnold (2004)."Ocean Circulation".The Climate System. Universiti Columbia. Dicapai pada6 Julai 2013.
^Jeffries, Martin O. (2012)."Sea ice".Encyclopedia Britannica. Britannica Online Encyclopedia. Dicapai pada21 April 2013.
^"Oxygen in the Sea". Institut Meterologi dan Hidrologi Sweden. 3 Jun 2010. Dicapai pada6 Julai 2013.
^Shaffer, Gary; Olsen, Steffen Malskær; Pedersen, Jens Olaf Pepke (2009). "Long-term ocean oxygen depletion in response to carbon dioxide emissions from fossil fuels".Nature Geoscience.2 (2): 105–109.Bibcode:2009NatGe...2..105S.doi:10.1038/ngeo420.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
^abRussell, F. S.; Yonge, C. M. (1928).The Seas. Frederick Warne. m/s. 225–227.
^Zeebe, R. E.; Zachos, J. C.; Caldeira, K.; Tyrrell, T. (4 Julai 2008). "OCEANS: Carbon Emissions and Acidification".Science.321 (5885): 51–52.doi:10.1126/science.1159124.PMID18599765.
^ab"Ocean acidification". Jabatan Kemampanan, Alam Sekitar, Air, Penduduk & Komuniti: Bahagian Antartik Australia. 28 September 2007. Dicapai pada17 April 2013.
^Hönisch, Bärbel; Ridgwell, Andy; Schmidt, Daniela N.; Thomas, E.; Gibbs, S. J.; Sluijs, A.; Zeebe, R.; Kump, L.; Martindale, R. C.; Greene, S. E.; Kiessling, W.; Ries, J.; Zachos, J. C.; Royer, D. L.; Barker, S.; Marchitto, T. M.; Moyer, R.; Pelejero, C.; Ziveri, P.; Foster, G. L.; Williams, B. (2012). "The Geological Record of Ocean Acidification".Science.335 (6072): 1058–1063.Bibcode:2012Sci...335.1058H.doi:10.1126/science.1208277.PMID22383840.
^Gruber, N. (18 April 2011). "Warming up, turning sour, losing breath: ocean biogeochemistry under global change".Philosophical Transactions of the Royal Society A: Mathematical, Physical and Engineering Sciences.369 (1943): 1980–1996.doi:10.1098/rsta.2011.0003.
^abc"Ocean waves".Ocean Explorer. Pentadbiran Lautan dan Atmosfera Kebangsaan. Dicapai pada17 April 2013.
^Young, I. R. (1999).Wind Generated Ocean Waves. Elsevier. m/s. 83.ISBN0-08-043317-0.
^abc"Life of a Tsunami".Tsunamis & Earthquakes. Tinjauan Geologi Amerika Syarikat. Dicapai pada18 April 2013.
^Sarmiento, J. L.; Gruber, N. (2006).Ocean Biogeochemical Dynamics. Akhbar Universiti Princeton.
^abPrentice, I. C. (2001)."The carbon cycle and atmospheric carbon dioxide". Climate change 2001: the scientific basis: contribution of Working Group I to the Third Assessment Report of the Intergouvernmental Panel on Climate Change / Houghton, J. T. [ed.] Dicapai pada26 September 2012.
^"Profile". Jabatan Kajian Alam Sekitar Semula Jadi: Universiti Tokyo. Dicapai pada26 September 2013.
^Levinton, Jeffrey S. (2010). "18. Fisheries and Food from the Sea".Marine Biology: International Edition: Function, Biodiversity, Ecology. Akhbar Universiti Oxford.ISBN978-0-19-976661-1.
^abKindersley, Dorling (2011).Illustrated Encyclopedia of the Ocean. Dorling Kindersley.ISBN978-1-4053-3308-5.
^Spalding MD and Grenfell AM (1997). "New estimates of global and regional coral reef areas".Coral Reefs.16 (4): 225.doi:10.1007/s003380050078.
^Neulinger, Sven (2008–2009)."Cold-water reefs". CoralScience.org. Dicapai pada22 April 2013.CS1 maint: date format (link)
^van der Heide, T.; van Nes, E. H.; van Katwijk, M. M.; Olff, H.; Smolders, A. J. P. (2011). Romanuk, Tamara (penyunting). "Positive feedbacks in seagrass ecosystems: evidence from large-scale empirical data".PLoS ONE.6 (1): e16504.Bibcode:2011PLoSO...616504V.doi:10.1371/journal.pone.0016504.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
^"Mangal (Mangrove)". Taman Botani Mildred E. Mathias. Dicapai pada11 Julai 2013.
^Voss, Maren; Bange, Hermann W.; Dippner, Joachim W.; Middelburg, Jack J.; Montoya, Joseph P.; Ward, Bess (2013). "The marine nitrogen cycle: recent discoveries, uncertainties and the potential relevance of climate change".Philosophical Transactions of the Royal Society B.368 (1621): 20130121.doi:10.1098/rstb.2013.0121.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
^"Invasive species".Water: Habitat Protection. Agensi Perlindungan Alam Sekitar. 6 Mac 2012. Dicapai pada17 September 2013.
^Sedberry, G. R.; Musick, J. A. (1978). "Feeding strategies of some demersal fishes of the continental slope and rise off the Mid-Atlantic Coast of the USA".Marine Biology.44 (44): 357–375.doi:10.1007/BF00390900.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
^Committee on Biological Diversity in Marine Systems, National Research Council (1995). "Waiting for a whale: human hunting and deep-sea biodiversity".Understanding Marine Biodiversity. Akhbar Akademi Kebangsaan.ISBN978-0-309-17641-5.
^"Global trade". Majlis Perkapalan Dunia. Diarkibkan daripadayang asal pada 2014-10-22. Dicapai pada25 April 2013.
^Joint Chief of Staff (31 Ogos 2005)."Bulk cargo"(PDF).Department of Defense Dictionary of Military and Associated Terms. Washington DC: Jabatan Pertahanan. m/s. 73. Diarkibkan daripadayang asal(PDF) pada 2011-06-04. Dicapai pada24 April 2013.
^Reed Business Information (22 Mei 1958)."News and Comments".The New Scientist.4 (79): 10.|chapter= ignored (bantuan)
^abSauerbier, Charles L.; Meurn, Robert J. (2004).Marine Cargo Operations: a guide to stowage. Cambridge, Md: Cornell Maritime Press. m/s. 1–16.ISBN0-87033-550-2.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
^"Freight forwarder".Random House Unabridged Dictionary. Random House. 1997. Dicapai pada24 April 2013.
^Soto, D. (ed.) (2009).Integrated mariculture.Fisheries and Aquaculture Technical Paper. No. 529. FAO.ISBN978-92-5-106387-3. Dicapai pada25 April 2013.CS1 maint: extra text: authors list (link)
^"Yachting". YachtingMagazine.com. Dicapai pada17 September 2013.
^Aas, Øystein (ed.) (2008).Global Challenges in Recreational Fisheries. John Wiley and Sons. m/s. 5.ISBN0-470-69814-4.CS1 maint: extra text: authors list (link)
^Dowling, Ross Kingston (ed.) (2006).Cruise Ship Tourism. CABI. m/s. 3.ISBN1-84593-049-5.CS1 maint: extra text: authors list (link)
^Cater, Carl; Cater, Erlet (2007).Marine Ecotourism: Between the Devil and the Deep Blue Sea. CABI. m/s. 8.ISBN1-84593-260-9.
^Ponta, F. L.; Jacovkis, P. M. (2008). "Marine-current power generation by diffuser-augmented floating hydro-turbines".Renewable Energy.33 (4): 665–673.doi:10.1016/j.renene.2007.04.008.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
^Tillessen, Teena (2010). "High demand for wind farm installation vessels".Hansa International Maritime Journal.147 (8): 170–171.
^"Cooling power plants". Persatuan Nuklear Sedunia. 1 September 2013. Dicapai pada14 September 2013.
^Nurok, G. A.; Bubis, I. V. (1970–1979)."Mining, Undersea".The Great Soviet Encyclopedia, 3rd Edition. Dicapai pada6 Mei 2013.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
^Achurra, L. E.; Lacassie, J. P.; Le Roux, J. P.; Marquardt, C.; Belmar, M.; Ruiz-del-solar, J.; Ishman, S. E. (2009). "Manganese nodules in the Miocene Bahía Inglesa Formation, north-central Chile: petrography, geochemistry, genesis and palaeoceanographic significance".Sedimentary Geology.217 (1–4): 128–130.Bibcode:2009SedG..217..128A.doi:10.1016/j.sedgeo.2009.03.016.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
^"Diamonds".Geological Survey of Namibia. Kementerian Lombong dan Tenaga. 2006. Diarkibkan daripadayang asal pada 2014-10-20. Dicapai pada26 September 2013.
^Hamed, Osman A. (2005). "Overview of hybrid desalination systems – current status and future prospects".Desalination.186: 207–214.doi:10.1016/j.desal.2005.03.095.
^Strauss, Barry (2004).The Battle of Salamis: The Naval Encounter That Saved Greece—and Western Civilization. Simon and Schuster. m/s. 26.ISBN0-7432-4450-8.
^Campbell, John (1998).Jutland: An Analysis of the Fighting. Lyons Press. m/s. 2.ISBN1-55821-759-2.
^Simpson, Michael (2004).A life of Admiral of the Fleet Andrew Cunningham: A Twentieth-century Naval Leader. Routledge. m/s. 74.ISBN978-0-7146-5197-2.
^Crocker III, H. W. (2006).Don't Tread on Me: A 400-Year History of America at War. Three Rivers Press (Crown Forum). m/s. 294–297, 322, 326–327.ISBN978-1-4000-5364-3.
^Thomas, Evan (2007).Sea of Thunder. Simon and Schuster. m/s. 3–4.ISBN0-7432-5222-5.
^Helgason, Guðmundur."Finale". Uboat.net. Dicapai pada13 September 2013.
^Preston, Diana (2003).Wilful Murder: The Sinking of the Lusitania. Black Swan. m/s. 497–503.ISBN978-0-552-99886-4.
^Crocker III, H. W. (2006).Don't Tread on Me. New York: Crown Forum. m/s. 310.ISBN978-1-4000-5363-6.
^Bennett, William J (2007).America: The Last Best Hope, Volume 2: From a World at War to the Triumph of Freedom 1914–1989. Nelson Current. m/s. 301.ISBN978-1-59555-057-6.
^"Toxic Pollution".Ocean Briefing Book. SeaWeb. Dicapai pada23 April 2013.
^Ansari, T. M.; Marr, L. L.; Tariq, N. (2004). "Heavy metals in marine pollution perspective: a mini review".Journal of Applied Sciences.4 (1): 1–20.Bibcode:2004JApSc...4....1..doi:10.3923/jas.2004.1.20.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
^Karl, David M. (1999). "A sea of change: biogeochemical variability in the North Pacific subtropical gyre".Ecosystems.2 (3): 181–214.doi:10.1007/s100219900068.JSTOR3658829.
^Ivanoff, Jacques (1 April 2005)."Sea Gypsies of Myanmar".National Geographic. Dicapai pada7 September 2013.
^Hovelsrud, Grete K; McKenna, Meghan; Huntington, Henry P (Mac 2008). "Marine Mammal Harvests and Other Interactions with Humans".Ecological Applications.18 (2): S135–S147.doi:10.1890/06-0843.1.JSTOR40062161.PMID18494367.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
^abWesterdahl, Christer (1994). "Maritime cultures and ship types: brief comments on the significance of maritime archaeology".International Journal of Nautical Archaeology.23 (4): 265–270.doi:10.1111/j.1095-9270.1994.tb00471.x.
^Potter, Caroline; Trezise, Simon (ed.) (1994). "Debussy and Nature".The Cambridge Companion to Debussy. Akhbar Universiti Cambridge. m/s. 149.ISBN0-521-65478-5.CS1 maint: extra text: authors list (link)
^Schwartz, Elliot S. (1964).The Symphonies of Ralph Vaughan Williams. Akhbar Universiti Massachusetts.ASINB0007DESPS.
_-Deutsche_Fischfang_Union-_Cuxhaven_2008_by-RaBoe_01.jpg)
.jpg)
