| Bahasa Melayu Kedah بهاس ملايو قدح | |
|---|---|
| Chakap Kedāh/Pelet Kedāh/Pelet Utaghā | |
| Asli kepada |  Malaysia, Thailand (selatan), Myanmar (selatan) |
| Kawasan | Kedah,Perlis,Pulau Pinang, utaraPerak (Malaysia),Trang danSatun (Thailand) juga serta Tanintharyi/Tanah Sari (Myanmar) |
| Etnik | Melayu Kedah |
Penutur bahasa | 4,000,000 |
Austronesian
| |
| Kod bahasa | |
| ISO 639-3 | meo |
Bahasa Melayu Kedah atauPelat Utagha[1] merupakan sebuah bahasa Austronesia dan salah satu Varian Bahasa Melayu yang dituturkan oleh masyarakat Malaysia di NegeriKedah,Pulau Pinang, utaraPerak, danPerlis. Bahasa Melayu Kedah juga dipertuturkan di Wilayah Selatan Thailand iaituSatun.
Penduduk diTrang,Thailand juga menuturkan bahasa Melayu Kedah dengan pengaruh bahasa Thailand[2] Penutur dialek Melayu ini keseluruhannya dianggarkan lebih 4 juta (sekitar 3,1 juta penutur bahasa ibunda dan selebihnya digunakan sebagai bahasa kedua). Selain negari-negari tersebut, bahasa ini juga dituturkan di selatanMyanmar dan sebuah tempat di utaraSumatera. Masyarakat setempat merujuk kepada Bahasa Melayu Kedah ini sebagailoghat utara (dialek Utara-oleh Malaysia) danpelat Kedah (dialek Kedah di Negeri Kedah).
Bahasa Melayu Dialek Kedah juga boleh dibahagikan kepada beberapa subdialek yang diterdiri daripada Kedah Persisiran (standard),Bahasa Kedah Pattani ataupunKedah Hulu iaitu di Baling, Kedah Utara, Perlis-Langkawi, Pulau Pinang dan lain-lain (Luar Malaysia).
Contoh-contoh Bahasa Melayu Kedah:
| Kategori | Dialek Kedah | Bahasa Melayu Piawai | Nota Tambahan |
|---|---|---|---|
| Pronomina | Cek | Saya | Digunakan secara sopan. |
| Dépā | Mereka | Jamak | |
| Hang | Kamu, Engkau | Tidak formal | |
| Hangpā / Hampa | Kalian | Jamak bagi "Hang" | |
| Kami | Saya, Aku | Ganti diri pertama (umum di Kedah) | |
| Sépā | Kami | Terhad kepada sesetengah kawasan di Kedah | |
| Sapaan dan Frasa Harian | Jom | Ayuh, Mari | Digunakan secara meluas |
| Kot | Mungkin, Barangkali | Bentuk tidak rasmi | |
| Lā / Lāni | Sekarang | "Lāni" = waktu ini | |
| Pa Habaq | Apa Khabar | Sapaan harian | |
| Sat | Sekejap, Sebentar | Biasa dalam perbualan santai | |
| Tunggu sat | Tunggu sekejap | Frasa lengkap yang kerap digunakan | |
| Kata Kerja | Awat / Pasepā | Mengapa | "Pasepā" kurang digunakan |
| Buek / wat | Buat | Am digunakan | |
| Ghabat / Gaghaih | Memanjat | Biasanya pokok atau tebing | |
| Ketit | Gigit kecil | — | |
| Lempaq | Baling | Lazimnya dengan kuat | |
| Ligan | Kejar | — | |
| Mai | Datang, Mari | Diguna meluas | |
| Mengkalā | Bila, Apabila | Kurang digunakan kini | |
| Pi | Pergi | Sangat lazim | |
| Tobeng | Tembak | Konteks memburu atau bermain | |
| Tokak | Gigit | Gigitan lebih kuat | |
| Kata Adjektif dan Sifat | Belemuih | Comot, Kotor | Biasanya di muka, tangan, atau pakaian |
| Cemuih | Bosan | Muak atau jemu terhadap sesuatu | |
| Gatai | Gatal | Merujuk pada fizikal atau sifat | |
| Kalut | Gelabah, Panik | Tidak tersusun atau cemas | |
| Ketegaq | Degil, Keras kepala | Sikap tidak mahu mengalah | |
| Loq Laq | Tak senonoh | Kurang sopan, tidak beradab | |
| Gheti | Pandai, Faham | Contoh: “Hang reti ka?” | |
| Tegaq | Kukuh, Keras | Boleh merujuk kepada objek atau prinsip | |
| Kata Nama | Geghék | Basikal | Diguna juga oleh masyarakat bandar |
| Mertun | Tukul | Alat untuk mengetuk | |
| Tobaq | Tong besar | Bekas air atau simpanan besar |