Гартаам (/ˈæɡ.ət/ ) нь халцедон ба кварцаас бүрдэх,[1] олон төрлийн өнгө бүхий нийтлэг чулуулгийн тогтоц юм. Гартаам нь үндсэндээ галт уулын болонхувирмал чулуулгийн дотор үүсдэг. Өнгөт чулууг гоёл чимэглэлийн зориулалтаар ашиглах ньэртний Грект төрөл бүрийн үнэт эдлэл, Грекийн дайчдын тамганы чулуу хийх байдлаар үүссэн.[2] Индусын хөндийн соёл иргэншилд МЭӨ 3-р мянганы үеэс эхэлж цоолсон болон өнгөлсөн гартаам бүхий бөмбөлгүүдийг зүүлт болгон ашиглаж байжээ.
- ↑"Self-organizational origin of agates: Banding, fiber twisting, composition, and dynamic crystallization model".Geochimica et Cosmochimica Acta (англи хэлээр).54 (6): 1627–1638. 1990-06-01.doi:10.1016/0016-7037(90)90396-3.
- ↑"Masterpiece of Greek Art Found in the Griffin Warrior Tomb". 7 November 2017.
(бас олон төрлийн увдистай чулуу юм.)
