Ази | Нутаг дэвсгэр | 44,579,000км² | | Хүн ам | 4,164,252,000 | | Нягтшил | 89хүн/км² | | Хувь хэсэг | Дорнод Ази
Зүүн Өмнөд Ази
Өмнөд Ази
Өрнөд Ази
Умард Ази | | Улс орон | бүрэн эрхт 48 улс | | Чанад нутаг | бүгд 3 | | Тоогдоогүй орон | бүгд 6 | | Газар газрын хэл | араб,
бенгал,
бирм;вьетнам,
жава,малай,
марати,панжаби|панжаб,
перс;орос,
солонгос,тамил,
турк,тэлүгү,
хинди,хятад,
япон,монголг.м | | Цагийн бүс | UTC+2 -UTC+12 | | Интернетийндомэйн хаяг | .asia | | Олны хот |  Токио
 Сөүл
 Мумбай
Дели
 Шанхай
 Карачи
Бээжин
 Жакарта
Хонконг
 Тегеран
 Бангкок |
|
Азидэлхийн хамгийн том газар нутаг, хамгийн олон хүнтэйтив юм. Дэлхийн бөмбөрцгийн дорнод болон умард хагаст гадаргуугийн 8.7%,хуурай газрын 30%-ийг эзлэн оршиж байна. Ази тивдхүн төрөлхтний 60 хувь болсон 4.4 тэрбум хүн аж төрөн сууж байна. Ази тивд олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн 50улс байдаг.
Ази тивЕвроп тивтэй холбоотой бөгөөдЕвразийн эх газар хэмээнэ. Тэгээд Ази, Европын хил хязгаарыг хэд хэдэн янзаар зурдаг. Дийлэнх олонхын үздэгээр баруун тал ньУлаан тэнгис,Суэцийн суваг,Хар тэнгис,Кавказын нуруу,Каспийн тэнгис,Урал гол,Уралын нуруугаар зурдаг. Зүүн тал ньНомхон далай хүрч, өмнөд талаарааЭнэтхэгийн далай, умард талаарааУмард мөсөн далайд тулдаг.
Ази тив эртний түүхтэй, эртний соёлтой, яс үндэс, хэл соёл, төр засгийн уламжлал олон янз, байгалийн тогтоц өвөрмөц, газар газарт харилцан адилгүй байна.
Азийн бүсчлэл: Баруун Ази, Төв Ази, Умард Ази, Өмнөд Ази, Зүүн Ази, Зүүн Өмнөд Ази
Азийн хэлний аймгууд
:Хятад-Төвөд хэлний язгуур
:Энэтхэг-Европын хэлний язгуур
:Дравид хэлний язгуур
:Алтай хэлний язгуур
: 3 бүлэг -Япон хэлний язгуур (магадгүй Алтай),Солонгос (магадгүй Алтай), болон Энэтхэг-Хятадын хэл
:Австронез хэлний язгуур
:Австроази хэлний язгуур
Хүн амын нягтралаар улс орнуудын газрын зураг
Өмнөд Азийн хэлний аймгууд| Бүс, улсындалбаа, улсын нэр | Газар нутгийн хэмжээ
(км²) | Хүн амын тоо
(2018) |
|---|
| Хятад[2] | 9,584,492 | 1,427,647,786 |
 Казахстан[3] | 2,724,927 | 18,319,618 |
 Киргиз | 198,500 | 6,304,030 |
 Тажикистан | 143,100 | 9,100,835 |
 Туркменистан | 488,100 | 5,850,901 |
 Узбекистан | 447,400 | 32,476,244 |
 Хонконг[4] | 1,092 | 7,500,700 |
 Макао[5] | 25 | 696,100 |
| Япон | 377,835 | 127,202,192 |
 Бүгд Найрамдах Хятад Улс[6] | 35,980 | 23,726,460 |
 Умард Солонгос | 120,540 | 25,549,604 |
| Өмнөд Солонгос | 98,480 | 51,171,706 |
 Монгол | 1,565,000 | 3,170,216 |
 Орос[7] | 17,075,400 | 145,734,038 |
 Бруней | 5,770 | 428,963 |
 Мьянмар | 676,578 | 53,708,320 |
 Камбож[8] | 181,035 | 16,249,792 |
 Зүүн Тимор[9] | 15,007 | 1,267,974 |
| Индонез[10] | 1,919,440 | 267,670,543 |
 Лаос | 236,800 | 7,061,507 |
 Малайз | 329,847 | 31,528,033 |
 Филиппин | 300,000 | 106,651,394 |
 Сингапур | 704 | 5,757,499 |
| Тайланд | 514,000 | 69,428,453 |
 Вьетнам | 331,690 | 95,545,962 |
 Афганистан | 647,500 | 37,171,921 |
 Бангладеш | 147,570 | 161,376,708 |
 Бутан | 38,394 | 754,388 |
| Энэтхэг[11] | 3,287,263 | 1,352,642,280 |
 Мальдив | 300 | 515,696 |
 Балба | 147,181 | 28,095,714 |
| Пакистан | 803,940 | 211,103,000 |
 Шри Ланка | 65,610 | 21,228,763 |
 Армени[12] | 29,743 | 2,951,745 |
 Азербайжан[13] | 46,870 | 9,949,537 |
 Бахрейн | 665 | 1,569,446 |
 Кипр[14] | 9,250 | 1,189,265 |
 Гүрж[15] | 69,700 | 4,002,942 |
 Ирак | 437,072 | 38,433,600 |
| Иран | 1,648,195 | 81,800,188 |
 Израил | 20,770 | 8,381,516 |
 Йордан | 92,300 | 9,965,318 |
 Кувейт | 17,820 | 4,137,312 |
 Ливан | 10,452 | 6,859,408 |
 Оман | 212,460 | 4,829,473 |
 Палестин | 6,257 | 4,862,979 |
 Катар | 11,437 | 2,781,682 |
 Саудын Араб | 1,960,582 | 33,702,756 |
 Сири | 185,180 | 16,945,057 |
 Турк[16] | 783,562 | 82,340,088 |
 Арабын Нэгдсэн Эмират Улс | 82,880 | 9,630,959 |
 Йемен | 527,970 | 28,498,683 |
| Нийт | 43,810,582 | 4,560,667,108 |
- Тайлбар:Египет-н хэсэг (Синайн хойг) нь газар зүйн хувьд Баруун Азид байрлана.
- ↑National Geographic Family Reference Atlas of the World. Washington, D.C.: National Geographic Society (U.S.). 2006. х. 264.
- ↑ Хонконг,Макао болонТайвань ороогүй болно.
- ↑ Казахстан ньТөв Ази,Европт оршино.
- ↑ Хонконг ньХятадын тусгай захиргааны бүс юм.
- ↑ Макао ньХонконгийн хамтХятадын тусгай захиргааны бүс юм.
- ↑ Энэ улс ньТайвань аралд орших, тусгаар тогтносон байдал нь эргэлзээтэй улс юм.Хятадын Тайбэй гэж нэрлэгдэх нь олон.
- ↑ Орос улсын нутаг дэвсгэр нь Ази ба Европ тивд оршино.
- ↑General Population Census of Cambodia 2008 - Provisional population totals, National Institute of Statistics, Ministry of Planning, released 3rd September, 2008
- ↑ East Timor is often considered a transcontinental country in Southeastern Asia andOceania.
- ↑ Indonesia is often considered a transcontinental country in Southeastern Asia andOceania; figures do not includeIrian Jaya andMaluku Islands, frequently reckoned in Oceania (Melanesia/Australasia).
- ↑ IncludesJammu and Kashmir, a contested territory among India,Pakistan, and thePRC.
- ↑ Армени ньБаруун Азид орших ч, түүх болон улс төрийн хувьдЕвроптой илүү холбоотой.
- ↑ Азербайжан нь газар нутгийн хувьд Баруун Ази ба Европд оршдог.
- ↑ Кипр ньГазар дундын тэнгисийн зүүн сав орчимд байрлах ба түүх болон улс төрийн хувьдЕвроптой холбоотой юм. Гэсэн чНҮБ Кипр-г баруу Ази хэмээн тооцдог.
- ↑ Гүрж нь Баруун Ази, Зүүн Европд байрлана.
- ↑ Турк ньАзи болонЕвропд оршдог, хүн амын 90 хувь нь лалын шашинтай Азийн улс боловч, Олимпын хороодод Европын улс гэж явдаг.Европын Холбоонд нэрээ дэвшүүлээд буй.
|
|---|
| Бүрэн эрхт улс | | |
|---|
| |
|---|
| |
|---|
| |
|---|
- 1 Ази болон өөр тивийг холбосон уламжлалт хилийг хамардаг.
- 2 Соёл, улс төр, түүхийн шалтгаанаар Европ гэж тооцогддог боловч газарзүйн хувьд Баруун Азид байдаг.
|
.svg)
