Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Прејди на содржината
ВикипедијаСлободна енциклопедија
Пребарај

Светец

Од Википедија — слободната енциклопедија
Икона на сите светци.

Светец илисветител (ж.светица,светителка[1]) — поим вохристијанството што опишува човек, кого смета за пример за исклучителна верска доблест исветост. Постои разлика во употребата во зависност од различнитехристијански деноминации. Зборот потекнува од грчкиот зборάγιος (се чита: агиос) што значи „свети“ или „светец“, а воНовиот завет овој збор се користи за да се опишат следбениците наИсус од Назарет. Со развојот нахристијанството, значењето на зборот се променило и често се користи за ознака на одредени личности кои претставуваат пример за следење во верата, кои се почитуваат како вдахновение за другите христијани.

Светците во средновековната латинска книжевност

[уреди |уреди извор]

Во средновековната црковна книжевност се истакнува големата моќ на светците од коиѓаволите имаат голем страв. На пример, во делото „Дијалози“, Григориј Велики раскажува какосвети Фортунат го избркал ѓаволот од еден опседнат човек, по што ѓаволот скитал низ градските улици жалејќи се дека останал без засолниште.Григориј Турски ја наведува случката во која некоја жена не можела да се породи и ја испратила својата сестра да ја побарапаганската божицаДијана; тогаш ѓаволот (зашто тој бил паганскотобожество) ја упатил наапостолот Андреја, т.е. ја признал моќта насветците.[2] Исто така, ѓаволот кој ја запоседнал ќерката на некој италијанскихерцог не сакал да излезе, барајќи да дојдесв. Гал, а штом пристигнал, светецот го избркал ѓаволот (кој имал лик на врана) и го истерал во пеколот.[3] Во „Житието на св. Мартин“ (De vita beati Martini),Сулпициј Север пишува дека ѓаволот постојано го опседнувал св. Мартин, а еднаш се појавил во царска облека, претставувајќи се какоХристос и барајќи светецот да му се поклони. Но, светецот не наседнал на итрината, па ѓаволот морал да си замине, оставајќи зад себе непријатен мирис во ќелијата.[4] Во друга прилика, св. Мартин го избркал ѓаволот од некој опседнат човек, но притоа не му дозволил да излезе од устата на опседнатиот, туку го натерал да се спушти вожелудникот.[5] Во житието насв. Колумбан се наведува случката во која ѓаволот не ги слушал наредбите на светецот и не излегувал од човекот кого го опседнал, па св. Колумбан ја пикнал раката во устата на човекот и го извлекол ѓаволот кој испуштал голема смрдеа.[6]

Во своето дело „Дијалог за чудата“,Цезариј од Хајстербах наведува примери во кои светците понекогаш се служат и со човечки средства за да ги вразумат непослушните верници. На пример, на некој големец кој бил виновен за палењето нахрамот, восонот му се јавил св. Аустригизил кој му удрил толку силна шлаканица, што му останала модринка. Кога се разбудил, големецот им раскажал на слугите за случката и потоа умрел; слично постапил исв. Никита од Лион: кога по неговатасмрт се утврдило дека не му оставил никаков имот наманастирот во кој умрел, некој свештеник го обивнил за тоа, а светецот му се јавил во сонот и го истепал; свети Криспин и Криспинијан му се јавиле наепископот виновен за уништувањето на опатијата изградена над нивнитегробови и му ги скинале деснатарака инога и тој умрел; на некој бонски свештеник со име Јован, кој никогаш не ја наведнувал главата пред олтарот, ноќе му се јавилсв. Јован Крстител и силно го удрил со ногата встомак, а оттогаш свештенико почнал да боледува; четирите свети патрони на манастирот во Суасон му се јавиле на сон на латариншкиотхерцог и го истепале, а тој се разбудил целиот во модринки;[7]

Во делото „Пофалба на глупоста“,Еразмо Ротердамски ја исмејува праксата секоја област да почитува посебен светец или на секој светец да му се припишува некое посебно својство (некој се грижи за родилките, некој за морнарите, некој ја намалува болката, итн.).[8]

Светците како тема во уметноста и во популарната култура

[уреди |уреди извор]
  • „Светецот и грешникот“ — басна на американскиот писателЕмброуз Бирс.[9]
  • „Мачеништвото на света Олаља“ — песна на шпанскиот поетФедерико Гарсија Лорка.[10]
  • „Светица“ — расказ на колумбискиот писателГабриел Гарсија Маркес.[11]
  • Светци (англиски:The Saints) — австралискапанк-рок група, основана во 1973 година.[12]
  • Бледи светци“ (англиски:Pale Saints) — британската рок-група, основана во 1987 година.[13]
  • Светци (англиски:The Saints) — британски музички продуценти.[14]
  • Светци од Јута (англиски:Utah Saints) — британска електронска група од 1990-тите.[15]
  • Св. Винсент (англиски:St. Vincent) — американска музичарка.[16]
  • Сите светци (англиски:All Saints) — британска поп-група, основана во 1993 година.[17]
  • „Светци“ (англиски:Saints) — песна на американскатарок групаБридерс (The Breeders) од 1993 година.[18]
  • „Држи сè до св. Кристофер“ (англиски:Hang On St Christopher) — песна на американскиот музичарТом Вејтс (Tom Waits) од 1987 година.[19]
  • „Светците доаѓаат“ (англиски:The Saints Are Coming) — песна од истоимениот музички албум на шкотската рок-групаСкидс од 1979 година.[20]

Галерија

[уреди |уреди извор]
  • Статуа на свети Антонио од Падова во црквата Св. Фојлан во Ахен, Германија
    Статуа насвети Антонио од Падова во црквата Св. Фојлан воАхен,Германија
  • Св. Ремигиј, мозаик во базиликата „Св. Касиј, Флоријан и Мартин“ (Bonn Münster) во Бон, Германија
    Св. Ремигиј, мозаик во базиликата „Св. Касиј, Флоријан и Мартин“ (Bonn Münster) воБон, Германија
  • Св. Архангел Михаил и св. Барбара, фреска во базиликата „Св. Касиј, Флоријан и Мартин“ (Bonn Münster) во Бон, Германија
    Св. Архангел Михаил и св. Барбара, фреска во базиликата „Св. Касиј, Флоријан и Мартин“ (Bonn Münster) во Бон, Германија
  • Ковчегот со посмртните остатоци на  Св. Касиј, Флоријан и Мартин, Бон, Германија
    Ковчегот со посмртните остатоци на Св. Касиј, Флоријан и Мартин, Бон, Германија
  • Статуа на св. Кристофер во Келнската катедрала, Германија
    Статуа на св. Кристофер воКелнската катедрала, Германија
  • Статуа на свети Антонио од Падова во Келнската катедрала
    Статуа насвети Антонио од Падова во Келнската катедрала
  • Витраж во Келнската катедрала со приказ на светци
    Витраж во Келнската катедрала со приказ на светци
  • Витраж во Келнската катедрала со приказ на свети Августин (лево) и свети Јероним (десно)
    Витраж во Келнската катедрала со приказ насвети Августин (лево) исвети Јероним (десно)
  • Прозорец во Келнската катедрала со приказ на свети Бонифациј (лево)
    Прозорец воКелнската катедрала со приказ на свети Бонифациј (лево)
  • Витраж во Келнската катедрала со приказ на свети Тома Аквински (лево) и свети Бонавентура (десно)
    Витраж во Келнската катедрала со приказ на светиТома Аквински (лево) исвети Бонавентура (десно)
  • Витраж во Келнската катедрала со приказ на свети Атанасиј (лево) и свети Василиј (десно)
    Витраж во Келнската катедрала со приказ на свети Атанасиј (лево) и свети Василиј (десно)
  • Свети Стефан, Келнска катедрала
    Свети Стефан, Келнска катедрала

Наводи

[уреди |уреди извор]
  1. „светец“Дигитален речник на македонскиот јазик
  2. Aron Gurevič,Problemi narodne kulture u srednjem veku. Beograd: Grafos, 1987, стр. 291-293.
  3. Aron Gurevič,Problemi narodne kulture u srednjem veku. Beograd: Grafos, 1987, стр. 387.
  4. Aron Gurevič,Problemi narodne kulture u srednjem veku. Beograd: Grafos, 1987, стр. 358.
  5. Aron Gurevič,Problemi narodne kulture u srednjem veku. Beograd: Grafos, 1987, стр. 389.
  6. Aron Gurevič,Problemi narodne kulture u srednjem veku. Beograd: Grafos, 1987, стр. 388.
  7. Aron Gurevič,Problemi narodne kulture u srednjem veku. Beograd: Grafos, 1987, стр. 312-313.
  8. Erazmo Roterdamski,Pohvala ludosti. Beograd: Rad, 2016, стр. 52.
  9. Емброуз Бирс,Басни. Скопје: Темплум, 2016, стр. 82.
  10. Федерико Гарсија Лорка,Песме. Рад, Београд, 1970, стр. 48-50.
  11. Габриел Гарсија Маркес,Дванаесет искушенија. Скопје: Три, 2008.
  12. The Saints (2) (пристапено на 4.12.2023)
  13. DISCOGS, Pale Saints (пристапено на 8.6.2023)
  14. The Saints (пристапено на 3.3.2024)
  15. Utah Saints (пристапено на 3.3.2024)
  16. DISCOGS, St. Vincent (пристапено на 15.4.2021)
  17. All Saints (пристапено на 3.3.2024)
  18. Discogs, The Breeders ‎– Last Splash (пристапено на 24.8.2020)
  19. DISCOGS, Tom Waits ‎– Franks Wild Years (пристапено на 20.7.2019)
  20. Skids – Scared To Dance (пристапено на 4.12.2023)
Нормативна контрола
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Светец&oldid=5410458
Категории:
Скриени категории:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp