Нордхаузен (германски:Nordhausen; познат и какоНордхаузен на Харц; локален дијалект:Nordhusen) —град во округотистоимениот округ, во сојузната покраинаТирингија,Германија. Претставува административно седиште на округот. Некогаш бил познат по неговата тутунска индустрија и сè уште е познат по неговиот дестилиран пијалакNordhäuser Doppelkorn.
Нордхаузен се наоѓа помеѓу подножјето на Харц на север, ридскиот масив Голдене Ауе на југоисток и Ридигсдорфер Швајц на североисток. На север се граничи со Природниот парк Јужен Харц.
Низ градот тече рекатаЦорге, притока наХелме, како иЗалца, која го има најголемиот извор во Тирингија. Југоисточно од Нордхаузен се наоѓаат шест вештачки езера „Багер“, кои биле создадени во 1960-тите.
Нордхаузен претставува шести најголем град по бројот на жители во покраината Тирингија, многу близу соАјзенах. Големи градови во негова близина сеГетинген (околу 60 км западно), Ерфурт (околу 61 км јужно),Хале (Зале) (околу 81 км источно),Брауншвајг (околу 87 км северно) иМагдебург (околу 91 км североисточно).
Градското јадро (денешниот стар дел на градот „Алтштат“) се наоѓа на мало возвишение, западно и јужно од него. Висинската разлика на градот се движи од 180 до 250 метри, поради што познат ознаките Горен и Долен Град (Ober- und Unterstadt).
Површината на градот изнесува 105,62 км2 (2019), што е 14,8 проценти од површината на самиот округ.[2] Најниската точка во градот е 165 метри, додека највисоката е 360 метри.
Градот е првпат споменат на 13 мај 927 година во документ на кралот Хајнрих Птичарот, но постоела и друга населба на истото место околу 650-700. Во 1220 година, императоротФридрих II го прогласил заслободен царски град, а во 1430 година Нордхаузен се приклучил наХанза. Во 1500 година станал дел од Долносаксонскиот круг и од истата година градот започнал да произведува ферментиран пијалак од жито, кој станал познат под иметоNordhäuser Doppelkorn. Во 1523 година,Томас Минцер поминал некое време во градот, кога пристигнала иреформацијата.
ПоВестфалскиот мир во 1648 година, голем дел од околината на Нордхаузен станал дел одБранденбург-Прусија, иако самиот град останал независен. Во текот наНаполеоновите војни, пруските трупи го окупирале Нордхаузен на 2 август 1802 година; градот го загубил својот статус како слободен царски град во текот на германската медијатизација. Станал дел одКралството Вестфалија создадено во 1807 година. По поразот наНаполеон Бонапарт, Нордхаузен бил вклучен во покраината Саксонија наКралството Прусија создадено во 1816 година. Нордхаузен билурбан округ од 1882-1950.
Во 1866 година била отворена железничка станица во Нордхаузен на железничката линија Хале-Касел одХале.
Концентрациониот камп Мителбау-Дора бил сместен во близина на градот во текот наВтората светска војна со цел обезбедување работна сила за фабриката за ракети „Мителверк“ во Конштајн. На 3 и 4 април 1945 година, три четвртини од градот биле уништени во бомбардирањето на Кралските воздушни сили, при што загинале 8.800 луѓе, вклучувајќи 1.500 болни затвореници во касарните Белке во Нордхаузен.[3] Претходно на 24 август 1944 година, 11 бомбардери Б-17 го бомбардирале аеродромот во Нордхаузен како воена цел.[4] На 11 април 1945 година, Американците го окупирале градот, а на 2 јули го преземалаЦрвената армија. На 18 јули, советската администрација го основала Институтот Рабе за развој на советска ракетна технологија на основа на посовремените ракетиФау 2. Во мај 1946 година, Институтот бил приклучен во новиот институт Нордхаузен. На 22 октомври 1946 година, како дел од акцијата Осаваким во која биле депортирани околу 10-15.000 германски научници и инженери и нивните семејства, биле вклучени и 300 жители од Нордхаузен.[5] Многу од депортираните останале во Советскиот Сојуз до раните 1950-ти.
Нордхаузен бил дел одИсточна Германија од 1949-1990 и бил администриран одОкругот Ерфурт. По повторното обединување на Германија во 1990 година, Нордхаузен станал дел од повторно создадената покраинаТирингија. Неговиот средновековен центар бил повторно изграден. На 1 декември 2007 година, поранешните општиниПетерсдорф,Родисхајн иШтемпеда биле припоени кон Нордхаузен.
Градоначалникот од 1994 година се избира на непосредни избори со мандат од шест години. Од октомври 2017 година, градоначалник на градот Нордхаузен е независниот кандидат Кај Бухман.
Од јули 1897 година, Нордхаузен Норд е јужната крајна точка на железницата со тесен колосек Харц. Врската до важната обична железница Хале-Касел била воспоставена во 1866 година. Трамвајската мрежа во Нордхаузен е важен дел од јавниот превоз во градот.
Нордхаузен има Универзитет за применети науки (Fachhochschule), кој нуди додипломски и постдипломски студии за бизнис-администрација, јавен менаџмент и бизнис-инженерство.[6]
Скулптура наРоланд од XVII век, на надворешниот ѕид на Градското собрание. Се смета за симбол на градот.
Катедралата на Светиот Крст (Dom „Zum Heiligen Kreuz“). Првично постоела како црква од средината на X век. Во 1220 година, црквата била претворена во катедрала. Градбата има доцноготски наос, додека кулите, криптата и конаците воромански стил.
Црква Фрауенбергер (Frauenberger Kirche; „St. Maria auf dem Berg“), романескна црква.
Кула Св. Петар (Petriturm), зачувана кула од црква од XIV век, уништена во 1945 година.
Уметничка галерија Мајенбург (Kunsthaus Meyenburg), градба од 20 век војугендстил, во која се наоѓа мал музеј за современа уметност.
↑Беон, Ив (1997).Planet Dora: A Memoir of the Holocaust and the Birth of the Space Age. Westview Press, Div. of Harper Collins. стр. XIX,XXI,XXII,XXIV.ISBN0-8133-3272-9.
.svg)
