Ликтор (латински:lictor) — специјализиран државен службеник, документиран воисторијата уште од владеењето наетрурските кралеви воРим (VII век пр. н. е.). Ликторите служеле како придружници на магистратите, спроведувајќи ги нивните пресуди и во мирно и во воено време. Римските магистрати имале овластување да наметнаттелесна илисмртна казна, а ликторите ги извршувале овие казни. За телесно казнување, тие користеле фасции — сноп прачки што ја симболизирале власта. При извршувањето на смртната казна со обезглавување, тие ја користеле ликторската секира, практика што потекнува од древните времиња. Злосторствата што се казнуваат со обезглавување вклучуваат предавство (crimen maiestatis), тајно убиство и слични престапи.[1]
Првично, ликторите ги извршувале наредбите на магистратите соimperio (извршна власт). Со текот на времето, нивната улога станала посимболична и заштитничка, првенствено придружувајќи ги високопоставените чиновници и обезбедувајќи тие да добијат соодветни почести. Ликторите биле вооружени со фасции, сноп прачки што ја симболизирале власта.[2]
Ликторите обично биле избирани од ослободените робови, а нивниот број зависел од рангот на службеникот што го придружувале:
24 ликтори —диктатор (12 во померијот, освен Сула иЈулиј Цезар, кои ги имале сите 24)
24 ликтори —император (во текот на I-II век од н. е.)
Во раната Римска Република, предlex de provokatione (кој им давал на граѓаните право на жалба на смртни казни), ликторите биле одговорни за извршување на смртните казни.
Според римската традиција, особено историчаротТит Ливиј, ликторите ги вовелРомул, легендарниот основач наРим. Иако не преживеале сигурни записи за неговото владеење, ова тврдење нагласува дека ликторите биле древни и свети како и самиот град.
„Откако им оддаде почит на боговите, Ромул ги повика луѓето на собрание и им даде закони — сфаќајќи дека само законите можат да ги обединат. За да се осигура дека неговата власт е почитувана, тој усвои симболи на моќ, вклучително и дванаесет ликтори. Некои велат дека оваа бројка доаѓа од птиците што го претскажале неговото владеење, но сметам дека практиката била позајмена од Етрурците, кои му давале по еден ликтор по град на својот крал“.
↑Securis // Реальный словарь классических древностей / авт.-сост. Ф. Любкер ; Под редакцией членов Общества классической филологии и педагогики Ф. Гельбке, Л. Георгиевского, Ф. Зелинского, В. Канского, М. Куторги и П. Никитина. —СПб., 1885. (руски)
↑Ликторы // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). —СПб., 1890—1907. (руски)