Александар го посетувал Аристотеловото училиште во тогашниот градМиеза нареченоМиески нимфеј, западно од денешното селоКопаново,Негушко. Подучувањето на Александар во му донело многу можности и изобилство на материјали. Тој основал библиотека во Ликеј којашто овозможила објавување на стотици негови книги. Фактот дека Аристотел бил ученик на Платон придонел за неговите поранешни погледи заплатонизмот, но по смртта на Платон, Аристотел се впуштил во емпириски проучувања и се пренасочил од платонизмот конемпиризмот.[5] Аристотеловото гледиште заприродните науки претставува основа на многу од неговите дела.
Аристотеловото гледиште зафизичката наука длабоко влијаело на средновековната мисла. Влијанието се провлекло и воренесансата и не било систематски заменето сè допросветителството и теориите какокласичната механика. Некои од Аристотеловите зоолошки набљудувања, како што е хектокотилната (репродуктивна) рака на октоподот, не биле потврдени или одбиени сè до XIX век во нововековната наука.Во метафизиката,аристотелизмот длабоко влијаел врз еврејско-исламските филозофски и теолошки мисли за време на средниот век и подолжил да влијае врз христијанската теологија, особено схоластичката традиција на католичката црква. Аристотел бил добро познат помеѓу средновековните муслимански интелектуалци и почитуван како „Првиот учител“ (арапски:المعلم الأول).
Неговата етика, иако секогаш влијателна, се здобила со голем интерес со современото доаѓање на доблесната етика. Сите гледишта на Аристотеловата филозофија остануваат да бидат предмет на активно изучување и до денес. И покрај тоа што Аристотел напишал многу елегантни расправи и дијалози,Цицерон го опишал неговиот книжевен стил како „златна река“.[6] Се смета дека само третина од неговиот труд е зачувана.[7]
Аристотел, чие име значи „најдобрата цел“,[8] се родил во 384 пне. воСтагира (кај денешноКазанџи Маала),Халкидик, околу 55 км источно од денешенСолун.[9] Неговиот таткоНикомах бил личен лекар наАминта IIIМакедонски. Иако малку се знае за детството на Аристотел, тој веројатно поминал некое време во македонската палата, запознавајќи се за првпат со македонската монархија.[10]
Кога имал осумнаесет години, Аристотел отпатувал воАтина за да го продолжи своето образование во Платоновата Академија. Тој таму останал речиси дваесет години пред да ја напушти Атина во 348/47 година пне. Традиционалната приказна кажува дека неговото заминување се должи на разочарувањето од предавањето на Академија во рацете на внукот на Платон, Спевсип, иако е можно тој да стравувал од антимакедонските чувства и заминал пред да умре Платон.[11]
Потоа Аристотел го придружувалКсенократ до судот на својот пријател Хермиј воМала Азија. Таму, тој патувал соТеофраст до островотЛезбос, каде заедно ја истражувалеботаниката изоологијата на островот. Аристотел се оженил соПитија, посвоена ќерка или внука на Хермиј. Таа му родила ќерка, кои исто така ја именувале Питија. Набрзо посмртта на Хермиј (кому му подигнал олтар)[12], Аристотел бил поканет од Филип II да биде учител на неговиот синАлександар Македонски во 343 година п.н.е.[3]
Аристотел бил назначен за глава на Македонската кралска академија. Во тој период тој предавал не само на Александар, туку и на двајца други идни цареви:Птоломеј иКасандар.[13] Аристотел го охрабрил Александар за источното освојување и неговиот однос конПерсија бил непоколебливо заштитнички настроен кон грчките соседи. Во еден популарен пример, тој го советува Александар да биде „водач на Грците и деспот на варварите, да се грижи за едните како за што се грижи за неговите пријатели и роднини и да се справи со другите како со ѕверови и растенија“.[13]
Во 335 година пне, Аристотел се вратил воАтина, основајќи своја школа таму позната какоЛицеј. Аристотел држел предавања во школото наредните дванаесет години. Додека бил во Атина, неговата жена Питија умрела и Аристотел стапил во односи со Херпилиса,[14] која му родила син кого го именувал по неговиот татко,Никомах. Според енциклопедијатаСуда, тој исто така имал и љубовник, Палаефат.[15]
Периодот додека бил во Атина, помеѓу 335 и 323 година пне, се смета за период во кој Аристотел создал моногу негови дела.[3] Тој пишувал многу дијалози од кои само делови се зачувани. Оние делови кои се зачувани се трактати и не биле наменети за распространето објавување. Општо се смета дека биле помагала на неговите ученици при предавање. Неговите најважни трактати се:Физика,Метафизика,Никомахова етика,Политика,За душата иПоетика.
При крајот на неговиот живот, Александар и Аристотел биле странци во поглед на односот на Александар со Персија и Персијците. Широко позната традиција во антиката искажува сомнеж дека Аристотел е поврзан со смртта на Александар, но постојат малку докази.[16] На пример,Плиниј го обвинил Аристотел дека го отрул Александар.[17]
По смртта на Александар, антимакедонското расположение во Атина се вратило. Во 322 година пне, Евримедон Хиерофантски го осудил Аристотел затоа што не ги чествувал боговите, принудувајќи го да избега на семејниот имот на неговата мајка воХалкида, објаснувајќи: „Нема да дозволам Атињаните двапати да направат грев против филозофијата“,[18][19] – обраќање кон Атињаните предпресудата и погубувањето на Сократ. Тој починал во Евбеја од природна смрт, назначувајќи го неговиот студентАнтипатар за главен извршител и оставилтестамент во кој барал да биде погребан до неговата жена.[20]
Чарлс Болдштајн тврди дека гробот на Аристотел се наоѓа на светиот пат меѓу Халкида и Еретрија и дека содржи две игли за пишување, перо, печат-прстен, теракота како и тоа што би требало да биде, земјени остатоци од Аристотел во форма на черепни остатоци.[21]
Во глсвно, деталите за животот на Аристотел не се добро осознаени. Биографиите за Аристотел напишани во древните времиња се често шпекулативни и историчарите се согласуваат само за неколку клучни точки.[22]
Аристотеловаталогика е заснована врз законот наидентитет („А е А“), на законот на противречноста („А не е не-А“) и на законот на исклучување на третото („А не може да биде А и не-А, ниту А ни не-А“). Таквото гледиште е изложено јасно во следнава реченица од неговото дело „Метафизика“ (1005б): „Невозможно е едно исто истовремено да му припаѓа и да не му припаѓа на истото и во истата смисла. И ако другите одлуки можеме да му ги додадеме на тоа начело за да им се спротивставиме на дијалектичките приговори - да го направиме тоа. Според тоа, тоа е најсигурното од сите начела...“[23]
Како и неговиот учител Платон, филозофијата на Аристотел се стреми кон универзалното, односно општоста.Онтологијата на Аристотел, универзалното го гледа во поединечните нешта, кои тој ги нарекува суштината на нештата, додека во Платоноватаонтологија, универзалното постои независно од поединечните нешта и е поврзано со нив како нивенпрототип. За Аристотел,епистемологијата е основана врз проучувањето на поединечни феномени и достигнува до познавањето на суштината, додека за Платон епистемологијата започнува со знаењето за поединечни копии на истите. За Аристотел, „формата“ сè уште ја означува безусловната основа на појавата, но „посочува“ кон поединечната материја. Во појасна смисла, Аристотеловиот метод е истовременоиндуктивен идедуктивен, додека оној на Платон е првенственодедуктивен порадиа priori принципи.[24]
Делото „Никомаховата етика“ е посветено на Никомах, синот на Аристотел со неговата втора жена, кој и самиот се занимавал со философија. Во оваа книга, Аристотел го нарекува човекот „општествено животно“ кое не може да живее без другите луѓе. Според тоа, постојат некои закони кои го врзуваат еден човек со друг, а потоа, по тие закони постои иопштеството. Оттука, воинстинктите на човекот не евојната, туку дружењето со луѓето. Пријателството има три мотиви: пријатно, добро и корисно, а оттука има три вида пријателства: поради дружење, од добрина и од користољубие. Последновочувство е од најнизок вид, егоистично и минливо и содржи исто толку омраза колку и љубов, поради што не може да биде предмет наетиката. Потоа, исто какоСократ иХесиод, и Аристотел го поставува прашањето: дали меѓу себе се сакаат сличните и сродните луѓе или, пак, несродните? Аристотел одговара дека е потребна сличност меѓу пријателите, зашто е потребна силата на нагонската љубов, а не само моќта на размислувањето. Според него, пријателството има моќ да изедначува, да ги прави луѓето слични и сродни. Затоа, пријателството е основа на секоја правда, најголем закон во општеството и единствената можност за живот во заедница. Поради тоа, и законодавците го ставаат пријателството надправото. Понатаму, постои и пријателство кон себе, кое е или лошо или добро. Тоа е добро само ако човекот во себе го сака она што е највисоко:разумот. Етиката, пак, е наука за пријателството и сите човечки закони прават еден голем законик на срцето и пријателството.[25]
Аристотел како тема во уметноста и во популарната култура
↑That these undisputed dates (the first half of the Olympiad year 384/383 п.н.е., and in 322 shortly before the death of Demosthenes) are correct was shown already byAugust Boeckh (Kleine Schriften VI 195); for further discussion, seeFelix Jacoby onFGrHist 244 F 38. Ingemar Düring,Aristotle in the Ancient Biographical Tradition, Göteborg, 1957,.
↑3,03,13,2Bertrand Russell,A History of Western Philosophy, Simon & Schuster, 1972.
↑Encyclopædia Britannica (2008).The Britannica Guide to the 100 Most Influential Scientists. Running Press. стр. 12.ISBN978-0-7624-3421-3.
↑Barnes 2007, стр. 6. sfn error: no target: CITEREFBarnes2007 (help)
↑Cicero, Marcus Tullius.„Academica Priora“. Архивирано одизворникот на 2007-09-13. Посетено на25 January 2007.veniet flumen orationis aureum fundens Aristoteles
↑Jonathan Barnes, "Life and Work" inThe Cambridge Companion to Aristotle (1995),.
↑Jones, W. T. (1980).The Classical Mind: A History of Western Philosophy. Harcourt Brace Jovanovich. стр. 216.ISBN0-15-538312-4.
↑Vita Marciana 41, cf.AelianVaria historica 3.36, Ingemar Düring,Aristotle in the Ancient Biographical Tradition, Göteborg, 1957, T44a-e.
↑Aristotle's Will,Aufstieg und Niedergang der römischen Welt by Hildegard Temporini, Wolfgang Haase.
↑SeeThe Politics of Aristotle translated by Ernest Barker, Oxford: Clarendom Press, 1946, p. xxiii, note 2, who refers toCorpus Inscriptionum Graecarum, vol. xii, fasc. ix, s.v. Eretria.
↑See Shields, C., "Aristotle's Philosophical Life and Writings" inThe Oxford Handbook of Aristotle (Oxford University Press, 2012),Предлошка:Pp.. Düring, I.,Aristotle in the Ancient Biographical Tradition (Göteborg, 1957) is a collection of [an overview of?] ancient biographies of Aristotle.
