Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Прејди на содржината
ВикипедијаСлободна енциклопедија
Пребарај

Ангола

Од Википедија — слободната енциклопедија
Република Ангола
República de Angola  (португалски)
Знаме Грб
Химна: Angola Avante!  (португалски)
Напред Ангола!

Местоположба на Ангола
Главен градЛуанда
8°50′S13°20′E /8.833°S 13.333°E /-8.833; 13.333
Најголем градглавниот град
Службен јазикпортугалски
Признаени регионални јазициконгоански,чокве,умбунду,кимбунду
ДемонимАнголец
УредувањеПретседателски систем
  ПретседателJoão Lourenço
  ПремиерBornito de Sousa
НезависностодПортугалија 
  Датум11 ноември 1975 
Површина
  Вкупна 1.246.700 км2 (23-та)
  Вода (%)незначително
Население
  проценка за 2007 г.16,941,000 (59-та)
  Попис 201425,789,024 
  Густина20.69 жит/км2 (199-та)
БДП (ПКМ)проценка за 2008 г.
  Вкупен$106.410 милијарди[1] 
  По жител$6,331[1] 
БДП (номинален)проценка за 2008 г.
  Вкупно$83.384 милијарди[1] 
  По жител$4,961[1] 
ИЧР (2013) 0.526[2]
низок ·149та
Валутакванза (AOA)
Часовен појасWAT(UTC+1)
  (ЛСВ)н/п (UTC+1)
Се вози надесно
НДД.ao
Повик. бр.244

Ангола, официјалноРепублика Ангола (португалски:República de Angola;конгоански:Repubilika ya Ngola), е земја во јужнаАфрика и се граничи соНамибија на југ,Демократска Република Конго на север иЗамбија на исток. Државата се наоѓа на западниот брег наАтлантскиот Океан. ЕнклаватаКабинда се граничи соРепублика Конго и со Демократска Република Конго. Ангола била португалска колонија одXVI век до1975 година. По осамостојувањето, Ангола била сцена на интензивна граѓанска војна од1975 до2002. Оваа земја е втора по големина производител нанафта идијаманти воПотсахарска Африка, и покрај тоа, животниот век и смртноста на новороденчињата се меѓу најлошите во светот. Според Меѓународниот монетарен фонд, повеќе од 4 милијарди долари во нафтени приходи се исчезнати од Ангола во 2000-тите. Во август2006 година, бил потпишан мировен договор со фракцијата наFLEC, сепаратистичка герилска група од Кабинда, кој сè уште е активен. Околу 65% од нафтата на Ангола потекнува од тој регион.

Историја

[уреди |уреди извор]
Главна статија:Историја на Ангола

Ангола е држава во југозападниот дел наАфрика.Португалија го истражувала регионот и основала населби и градски подрачја. Во1482 година португалската експедиција на морепловецотДиогу Кана ги открила бреговите на денешна Ангола. Денешната престолнинаЛуанда била основана одПауло Диjас де Ноаис во1576 година. Територија била колонија од1655 година и Ангола била позната како покраина на Португалија до1951 година. До средината наXIX век, главната политика на португалците во Ангола главно била насочена кон трговијата со робови. Според некои проценки, во период од 300 години, од земјата биле изнесени повеќе од 5.000.000 робови, главно за намените наБразил. Кон крајот наXIX век започнале преговори околу оцртувањето на денешните територии на земјата. Овие преговори главно биле водени помеѓу Португалија,Белгија,Германија иАнглија.

Независност

[уреди |уреди извор]

Во текот на1950 година, во земјата избувнале првите востанија. Како едно од најголемите антипортугалски востанија било онаа од1961 година, на чие чело застаналХолденом Роберто. Така бил означен почетокот на војната за независност. По војната за независност на Ангола (1961-1974), кој завршил со воен удар воЛисабон, Ангола станала независна од Португалија, и на11 ноември1975 година бил склучен договор.

Географија и клима

[уреди |уреди извор]
Главна статија:Географија на Ангола
Планинскиот масив Лубанго.

Со 1.246.620 км2, Ангола е дваесет и трета земја по големина во светот. Таа е слична со големината наМали и е речиси двојно поголема од големината на американската државаТексас, или пет пати од областа наОбединетото Кралство. Ангола се граничи соНамибија на југ,Замбија на исток,Демократска Република Конго на североисток и соАтлантски Океан на запад. ЕксклаватаКабинда, исто така, се граничи соРепублика Конго на север. Главниот град на Ангола,Луанда, лежи на атлантскиот брег во северозападниот дел на земјата. Анголската просечната температура на брегот е 16 °C во зима и 21 °C во текот на летото.

Политички систем

[уреди |уреди извор]

Mотото на Ангола еVirtus Unita Fortior,латински изразот што значи „Доблеста е посилна кога сме обединети.“ Извршната власт е на владата и е составена од претседател, премиер (во моментовПауло Касома) и Советот на министрите. Со децении, политичката моќ е концентрирана во претседателството. Советот на министри, составени од сите владини министри и заменици министри, редовно се состанува за да разговараат за прашања на политиката. Гувернерите на 18 провинции се назначуваат од страна и служат на задоволство на претседателот. Уставниот закон од1992 година за воспоставување на црти на широка влада ги опишува структурата и правата и обврските на граѓаните. Правниот систем е заснован на португалското иобичајното право, но е слабо и фрагментирано. Врховниот суд служи како апелационен трибунал.

На парламентарните избори одржани на5 септември2008 година, МПЛА била победничка партија со 81% од гласовите. Најблиску опозициска партија билаUnita со 10%. Овие избори се првите од1992 година.

Административна поделба

[уреди |уреди извор]
Главна статија:Административна поделба на Ангола
Карта на Ангола.

Ангола е поделена на осумнаесет покраини и на 163 општини.[3] Покраините во Ангола се:

  1. Бенго
  2. Бенгела
  3. Бие
  4. Кабинда
  5. Квандо Кубанго
  6. Северна Кванза
  7. Јужна Кванза
  8. Кунене
  9. Хуамбо
  1. Хуила
  2. Луанда
  3. Лунда Норте
  4. Лунда Сул
  5. Маланже
  6. Мошико
  7. Намибе
  8. Уиге
  9. Заир

Стопанство

[уреди |уреди извор]
Главна статија:Економија на Ангола
Луанда, бизнис центар на Ангола.

Економијата на Ангола поминала низ период на трансформација во последниве години, движејќи се од неред предизвикан граѓанската војна па до најбрзо растечка економија воАфрика и една од најпознатите во светот.

Растот е речиси целосно управуван од зголемувањето на производството на нафта, кое надминало 1,4 милионибарели на ден (220.000 м³ годишно) во крајот на2005 година и се очекува да се зголеми на 2 милиони барели на ден (320.000 м³ / г) од2007 година. Контролата над нафтената индустрија е консолидирана во групацијаСенангол која е во сопственост на владата на Ангола. Во декември2006 година, Ангола била примена како членка наОПЕК. Економија имала раст од 18% во 2005 година, 26% во 2006 и 17,6% во 2007 година и се очекува да остане над 10% до крајот на оваа деценија. Безбедноста, произлезена со мировниот договор од 2002 година доведе до преселување на 4 милиони раселени лица, со што ќе резултира со големо зголемување на земјоделското производство.

Население, јазик и религија

[уреди |уреди извор]
Главна статија:Демографија на Ангола
Етнички групи во Ангола.

Старосна структура

[уреди |уреди извор]

Според последниот попис одржан во2009 година,населението на Ангола изнесува 12,799,293 луѓе.

Динамика на населението (1961 - 2003)
Старосна структура (2005)

(2006)

  • 0-14 години: 43,7% (мажи 2 678 185 /жени 2 625 933)
  • 15-64 години: 53,5% (мажи 3 291 954 / жени 3 195 688 )
  • над 65 години: 2,8% (мажи 148 944 / жени 186 367)

(2007)

  • 0-14 години: 43,7% (мажиe 2 706 276 /жени 2 654 338)
  • 15-64 години: 53,5% (мажи 3 339 114 / жени 3 225 121)
  • над 65 години: 2,8% (мажи 149 414 / жени 189 333)

(2009)

  • 0-14 години: 43,5% (мажи e 2 812 359 /жени 2 759 047)
  • 15-64 години: 53,7% (мажи 3 496 726 / жени 3 382 440)
  • над 65 години: 2,7% (мажи 153 678 / жени 195 043)

Населението на Ангола е составено одОвимбунду со 37%,Кимбунду 25%,Баконго 13%, мешани 2%, Европејци 1%, и 22% од "други" етнички групи.

Се проценува дека Ангола била домаќин на 12.100 бегалци и 2.900 лица кои бараат азил до крајот на 2007 година. 11.400 од овие бегалци биле првично од Демократската Република Конго (Конго-Киншаса), кои пристигнале во 1970-тите.

Португалски јазик се зборува како прв јазик од страна на 60% од населението. Присутноста на португалскиот јазик е поради силното влијание на Португалија и Бразил, што не е истиот случај со Мозамбик, каде се зборуваат локалните јазици.

Христијанството е главната религија во Ангола со 53 проценти од населението. Од христијаните во Ангола, 72% се римокатолици и 28% се припадници на други христијански групации. 47% од населението има свои локални религии.

Верници во Ангола
Католици
 
72 %
Протестанти
 
28 %
Муслимани
 
0,20 %
Народна Религија
 
4,20 %
Нема
 
5,10 %

Култура

[уреди |уреди извор]
Главна статија:Култура во Ангола

Португалија владеела со Ангола околу 400 години и двете држави делат слични културните аспекти: јазик (португалски) и религија (римокатолички христијанството). Локалната анголска култура е синтетизирана со португалската култура. Во покраината Мошико повеќе од 10.000 лица зборуваат шпански (околу 4,34% од населението на оваа покраина) и тоа се должи на присуството накубанските војници за време на граѓанската војна во Ангола (1975-2002).

Наводи

[уреди |уреди извор]
  1. 1234„Angola“. International Monetary Fund. Посетено на2009-04-22.
  2. „2014 Human Development Report Summary“(PDF). United Nations Development Programme. 2014. стр. 21–25. Посетено на 27 јули 2014.
  3. „Virtual Angola Facts and Statistics“. Архивирано одизворникот на 2007-10-11. Посетено на2007-10-30.

Надворешни врски

[уреди |уреди извор]
Повеќе заAngola на збратимените проекти на Википедија
Дефиниции и преводи на Викиречник ?
Податотеки на Ризницата ?
Образовни ресурси на Викиуниверзитет ?
Новинарски известувања на Викивести ?
Мисли на Викицитат ?
Изворни текстови на Викиизвор ?
Прирачници на Викикниги ?
 ?Информации за патување во Википатување ? ?
Влада
Општо

Поврзано

[уреди |уреди извор]
Држави и територии воАфрика
Независни
држави
Ортографска проекција на Африка
Зависни и
други територии
Непризнаени држави
Зависни територии
Западна Сахара(ООН/Мароко) ·Сокотра(Јемен) ·Мадејра(Португалија) ·Света Елена, Вознесение и Тристан да Куња(В.Б.) ·Мајот(Франција) ·Расеани Острови(Франција) ·Реинион(Франција) ·Канарски Острови(Шпанија) ·Сеута(Шпанија) ·Суверени територии(Шпанија) ·Мелиља(Шпанија)
Нормативна контрола
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Ангола&oldid=5449005
Категории:
Скриени категории:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp