Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Jump to content
Wikipediate mātāpunenga utukore
Rapu

Hawai'i

Nō Wikipedia Māori
Hawaii
Pīwari o HawaiiWaitohu o Hawaii
Pīwari o HawaiiWaitohu o Hawaii
Ingoa kārangaranga: The Aloha State
Pepeha:Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono
Map of the United States with Hawaii highlighted
Map of the United States with Hawaii highlighted
ReoIngarihi,Hawaii
Tāone matuaHonolulu
Tāone nuiHonolulu
Rahi te 43
 - Katoa10,931 sq mi
(29,311km²)
 - Whānuin/a mi (n/akm)
 - Whāroa1,522 mi (2,450 km)
 - % wai41.2
 - Ahopae18°55'N ki 29°N
 - Ahopou154°40'W ki 162°W
Taupori te 42
 - Katoa (2000)1,211,537
 - Kiato110.7/sq mi 
42.75/km² (te 13)
 - Whiwhinga pūtea ā-whānau $53,123 (te 8)
Teitei 
 - Wāhi teiteiMauna Kea
13,796 ft  (4,205 m)
 - Teitei toharite3,035 ft  (925 m)
 - Wāhi pāpakuMoana-nui-a-Kiwa
0 ft  (0 m)
Whakaurunga 1959 (te 50)
KāwanaLinda Lingle (R)
Mema kāhui hanga tureDaniel Inouye (D)
Daniel Akaka (D)
Wāhi taimaHawaii:UTC-10
Tohu karereHI US-HI
Paetukutukuwww.hawaii.gov


KoHawai'i (reo Pākeha:Hawaii,reo Hawaii:Hawaiʻi) ara "Ka Pae'āina o Hawai'i Loa" he kahui moutere e noho ana i TeMoana-nui-a-Kiwa. 1500 maero (2400 km) te roanga mai i te moutere o Hawai'i i te tonga tae noa ki te motuiti o Kure. Nō te 21 Here-turi-kōkā1959 ka whakatūria a Hawaii hei te 50 o ngā wāhanga whenua o "motukāinga" (i tereo Hawaii:mokuʻāina[1]) i teHononga-o-Amerika. E 3,700 km (2,300 maero) te tawhiti i te tuawhenua o Amerika.

Taupori

[takatā |takatā pūtake]
Ko Iolani, te whare o ngā Kīngi o Hawaii i Honolulu

He iwiPorinīhia ngā tāngata whenua o Hawai'i ra, e ai ki a rātou i ahu mai ngā tūpuna i 'Kahiki loa', i whakaaro ētahi ko ngā moutere oTahiti me Hiva ērā. Kāore e kore he whanaunga tata rawa tō rātou reo ki tō tātou akereo Māori oAotearoa nei, ki ērā reo noa atu oPorinīhia ki te rāwhiti.

Kāore e tino mōhiotia te wā i tae atu ai ngā tāngata Porinīhia ki Hawaii, engari, e āhua tata ana ki te tauAD 1000. Ko te āhua nei, i rere tuatahi mai ngā waka o ngā tūpuna i ngā moutere e kīa nei ko teKāhui o ‘Enata.

A muri ake ka rere mai ētahi atu no Kahiki ke (Tahiti) ko tētahi o rātou he tohunga rangatira ko Pa'ao te ingoa nāna i whakatakina mai te pure tapu, nōna hoki te tātai ariki o Hawai'i.

Marere noa ngā whakatupuranga o Hawaii ā ka tū nga ariki (ali'i) o tērā kāinga o tērā kāinga.

Hēmi Kuki

[takatā |takatā pūtake]

Nō te tau 1778 ka tae mai aHēmi Kuki. Ko te whakaaro, ko Kuki te Pākehā tuatahi i kite i ngā tāngata o Hawaii; engari, ki ētahi, hePāniora kē ngā Pākehā tuatahi.

E rua nga wa ka unga mai a Kuki ki Hawai'i, i tona wa tuarua i 1779 ka tukinotia e Kuki i tetehi o nga rangatira ki Kealakekua, katahi ra ka riri nga tangata whenua a ka mate noa a Kuki i te pu.

Kamehameha

[takatā |takatā pūtake]

I ngā tau 1780 me 1790 ka whawhai ngā ariki o Hawaii kia tū rangatira. KoKamehameha tētahi o ngā toa rangatira nei i whiwhi ai i ngā pū a te Pākehā, ka patu haere i ana hoariri, ā, ka tupu haere tana mana. I te tau 1810 kua tapaina ko Kamehameha te ariki nui o ngā moutere katoa; ko ia tonu te Kīngi tuatahi o Hawaii. Ko te wā o tana matenga ko te tau1819.

He Whenua Mauherehere

[takatā |takatā pūtake]
papa raihana
papa raihana

Ka hinga te Kīngitanga o ngā uri a Kamehameha i te tau1893. Ka whakaputa te kaupapa whakatū kāwanatanga kē e ngā kaiwhakatupu huka, i runga i te whakaaro whakamāmā ake ai i te hokohoko huka ki TeHononga-o-Amerika. NāJohn L. Stevens, nā te minita amerika i Hawai'i i taua wā, i tono ngā hēramana nō te kaipukeUSS Boston ki uta, tiaki ai i ngā taonga o ngā kamupene amerika. Ka hinga te Kuīni i te 17 o ngā rā o Kohi-tātea, 1893, ka whakatūria he kāwanatanga hou. Nō te 4 Hōngongoi 1894, ko te whakatūranga o Hawai'i hei whenua tū motuhake, koSanford B. Dole te tumuaki. Mea kau ake, ka puta ngā mihi tautoko a te Kāwanatanga o Amerika. Nō te 1895 tae noa ki te 1896, ka mauhereheretia te kūini whakamutunga o Hawaii, aLiliʻuokalani, i ʻIolani, te whare o ngā Kīngi iHonolulu. Nō muri mai, ka puta tana kupu whakarere i te torōna. Nō te 1898, ka whakatauria e ngā pāremata e rua o Amerika kia hurihia a Hawai'i hei wāhi o Amerika. Nō te tau1959 ka whakatūria a Hawaii hei wāhanga whenua tonu.

Ngā tāone nunui

[takatā |takatā pūtake]

Whakaahua

[takatā |takatā pūtake]
  • Pāka-a-motu o Hale-a-ka-la (Whare-o-te-rā), Māui
    Pāka-a-motu o Hale-a-ka-la (Whare-o-te-rā), Māui
  • Ngā hukarere o Mauna Kea (Maunga Tea), Hawai'i
    Ngā hukarere o Mauna Kea (Maunga Tea), Hawai'i
  • Pāka-a-motu o ngā Ahi Tipua, Hawai'i
    Pāka-a-motu o ngā Ahi Tipua, Hawai'i
  • Hanalei, Kaua'i
    Hanalei, Kaua'i
  • Ngā rimu o Pele, Hawai'i
    Ngā rimu o Pele, Hawai'i
  • Kihei, Māui
    Kihei, Māui
  • Ka tō te rā, Māui
    Ka tō te rā, Māui
  • Ngā pari o Nu'uanu, O'ahu
    Ngā pari o Nu'uanu, O'ahu

Ngā tohutoro

[takatā |takatā pūtake]
  1. "mokuʻāina".Hawaiian Dictionary: Hawaiian-English English-Hawaiian. Mary Kawena Pukui & Samuel H. Elbert. University of Hawaii Press. Wh. 533.ISBN 9780824807030
Wāhanga tōrangapū o TeHononga-o-Amerika
Wāhanga whenua:  Arapama •Araka •Arerona •Ākanara •Karapōnia •Kororaro •Konetikati •Reraware •Whoreta •Hōria •Hawaii •Itaho •Irinoi •Īniana •Aiowa •Kanahara •Kenetāki •Rōeihīana •Meine •Mererana •Mahakureta •Mehekina •Menehota •Mihihipi •Merore •Monotana •Neparaka •Newara •Niu Hamaparera •Niu Herei •Niu Mēhiko •Niu Ioka •Karorena-ki-te-raki •Takouta-ki-te-raki •Oheio •Okarahoma •Orekone •Penehiwēnia •Motu Rore •Karorena-ki-te-tonga •Takouta-ki-te-tonga •Tenere •Tēkiki •Iutā •Weremona •Werinia •Wahingitana •Werinia-ki-te-uru •Wehekone •Waiomi
Takiwā kāwanatanga:  Takiwā o Koromōpia
Moutere:  Hāmoa Merakana •Guam •Northern Mariana Islands •Puerto Rico •United States Virgin Islands
Moutere itiiti:  Baker Island •Howland Island •Jarvis Island •Johnston Atoll •Kingman Reef •Midway Atoll •Navassa Island •Palmyra Atoll •Wake Island
v  d  e
Porinīhia

Tapatoru o Porinīhia:Aotearoa •Austral Islands •Rapa Nui •Gambier Islands •Hāmoa •Hawaii •Kuki Airani •Loyalty Islands •Kāhui o ‘Enata •Pitcairn Islands •Rangitahua •Tahiti •Tokelau •Tonga •Tuamotu •Tuvalu •Wallis and Futuna Islands


Moutere taratahi:Anuta •Apolima •Emae •Kapingamarangi •Manono •Mele •Nuguria •Nukumanu •Nukuoro •Ontong Java •Pileni •Rennell •Savai'i •Sikaiana •Takuu •Tikopia

Hemaramara noa iho tēnei tuhipānui. Tirohia ngātikanga whakapai mō tēnei paetukutukureo Māori. Māu peae tāpiri ētahi kōrero kia tāroa ake?
Retrieved from "https://mi.wikipedia.org/w/index.php?title=Hawai%27i&oldid=165595"
Wāhanga:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp