Ūropi |
| Rahi | 10,180,000 km2 (3,930,000 sq mi)[n] (6th) |
|---|
| Taupori | 742,452,000[n] (2013;3rd) |
|---|
| Taupori kiato | 72.9/km2 (188/sq mi) (2nd) |
|---|
| Ingoa tangata | European |
|---|
| Whenua | ~50 (and ~5 with limited recognition) |
|---|
| Takiwā whirinaki | 4 |
|---|
| Reo | ~225[1] |
|---|
| Wāhiwā | UTC kiUTC+5 |
|---|
| TLD ipurangi | .eu |
|---|
| Ētahi atu tāone hira | |
|---|
KoŪropi tētahi o ngāpaparahi tuku iho e whitu o te Ao. Pērā i ngā paparahi katoa, he rerekē tōna rohe mēnā ka kōrerotia ā-ahureatia, ā-tōrangapūtia, ā-aha rānei. Heoti, e ai ki te nuinga ka toha a Ūropi mai teMoana Tiri ki te raki, ki teMoana Ranatiki ki te hauāuru, ki teMoana Rōwhenua ki te tonga, ki te tonga rāwhiti ki ngāMaunga Kaukas me teMoana Mangū, ā, ka wehuriatia i aĀhia e ngāMaunga Ural, e teAwa Ural me teMoana Kaspia ki te rāwhiti.
Atu i tēnei whakamāramatanga auau, ki ētahi atu he wāhanga noa iho a Ūropi o te paparahi o Eurāhia (koi hauāuru), o Eurawherāhia rānei. E tapaina hokia ana i ētahi wā ko te 'paparahi tawhito' (te 'ao tawhito' rānei), hei aronga kē mō te 'Ao Hou', arā, ngāAmerika.
E ai ki tōna rahinga whenua ko Ūropi te paparahi iti rawa tuarua o te Ao, me ōna km² 10,180,000, arā, 2% o te mata o te Ao. Engari, koia te mea nui rawa tuatoru e ai ki tōna taupori (whai muri mai i a Āhia me Āwherika), me ōna kainoho e 710,000,000, 11% rānei o ngā tāngata o te ao. KoRūhia tōna whenua nui rawa ā-rahinga, ā-taupori hoki, ā, ko tePoho o Pita te mea iti rawa.
Ko Ūropi te wāhi whānau o te Tūpori Hauāuru. He tūnga whakaawe ō ngā whenua o Ūropi mai te rautau 16; tae noa atu ki ngā rautau 17, 18 hoki i raro iho te nuinga oĀwherika, ngā Amerika me Āhia i te maru o ngā whenua o Ūropi. I timu haere tō Ūropi mana maru o runga o ngā take aorere a muri i ngā Pakanga Aorere e rua, kia riro ai i teHononga-o-Amerika me teKotahitanga Soviet. Nā tePakanga Mātao i waenganui i ēnei whenua e rua a Ūropi e weheruatia ki ia taha o teĀrai Rino. Ka puta te Rūnanga o Ūropi me teKotahitanga Ūropi i te kōmitimiti ki te hauāuru, ahakoa kei te whakawhānui whakaterāwhiti ēnei whakahaere nō te hinganga o te Kotahitanga Sovet i te tau 1991.