IIràna naRepoblika Islamikan' i Iràna dia firenena aoAzia Andrefana. Ny renivohiny dia iTeheran. Atao hoe ایران[ʔiˈɾɒn] na جمهوری اسلامی ایران /Jomhuri-ye Eslāmi-ye Irān izy amin' nyfiteny persana. Ny anarana nohagasina hoeIràna dia avy amin' nyfiteny persana izay midika hoe "Tanin' nyArianina", ary efa nampiasain' nyPersiana hatry nyAndro Taloha, tamin' ny andron' nySasanida.Persia no fiantsoan' ny Tandrefana an' i Iràna nanomboka tamin' nyAndro Taloha hatramin' ny taona 1935. IReza Shah no nanova izany hoIrān tamin' io taona io tamin' ny alalan' ny fangatahana amin' ny firenena rehetra izay mifandray aminy hiantso an' ilay firenena hoe "Irān".Sarin-tanin' i Iràna
Ahitanalembalemba avo, izay manana salan-kaambo 1 300 m, ny ampahany be amin' ny tanin' i Iràna. Ahitanatany efitra roa lehibe ny any, dia iDasht-e Kavir ao avaratra sy iDasht-e Lut ao atsimo-atsinanana. Hodidinin’ nytangoron-tendrombohitra maro koa i Iràna: ao avaratra manamorona nyRanomasina Kaspiana no misy an' ny tangoron-tendrombohitraAlborz; ao atsimo-andrefana iZagros. Ny toerana iva indrindra any Iràna dia nyRanomasina Kaspiana izay 28 m ambanin' ny haambon' ny ranomasina. Toetanin-tanibe maina ny toetanin' i Iràna, izay ahitana fiovaovana lehibe eo amin' nymari-pana.
Haingam-pitombo sady betsaka tanora (ny 44 % dia latsaky ny 15 taona) ary monina an-tanan-dehibe (ny 65 %, na mihoatra, dia monina an-tanàn-dehibe) ankamaroan' ny mponina ao Iràna. NyPersiana sy vahoaka vitsy anisa maro (anisan' izany nyAzery, nyBalotsy, nyTorkmena, nyKiorda ary nyArabo) no madrafitra ny mponina any Iràna. Ny fivavahanasilamo no fivavahan' ny 99 % amin' ny mponina any Iràna.
I Iràna no mpanondranasolitany fahefatra maneran-tany. Na dia ny 10 % amin' ny tany ihany aza no voavoly dia manan-danja eo amin' nytoekaren' i Iràna ny fambolena. I Iràna, ohatra, no mpamokatraantrendry voalohany indrindra maneran-tany. Izy koa no miantoka ny 20 %n' ny famokaranakaviara maneran-tany.(tohiny...)
NyMahafaly diavondrom-poko ao amin' ny faritra atsimo-andrefana amin' iMadagasikara, eo anelanelan' ny onyMenarandra ao atsimo syOnilahy ao avaratra no fonenany nentim-paharazana, eo amin' nylembalemba besokay syfasika izay mitondra io anaranaMahafaly io ihany. Malaza amin' ny fahaizana manaosary sokitra ny Mahafaly ka isan' izany ny fanamboaranaaloalo izay entiny manaingo ny fasana sy manaja nyrazana sy ny mpanjaka maty. IBetioky sy iEjeda ary iAmpanihy no tanàna ngezangeza ao aminy. Anisan' nyfady amin' ny Mahafaly, toy nyAntandroy koa, ny mihinanasokatra (mahafaly:sokake). Tamin' ny taona 2013 dia tombanana ho 150 000 ny isan' ny Mahafaly[1]. Mpiompyomby syosy syondry aryakoho amam-borona (anisan' izany nyvorontsiloza) ny Mahafaly. Mambolymangahazo syvoamaina koa ny mponina amin' ny faritra mahafaly.
Heverina ho avy ao amin' ny faritra atsimo-atsinanan' iAfrika ny sasany amin' ny razamben' ny Mahafaly voalohany izay tonga teto amin ' ny Nosy tamin' ny taonjato faha-12. Nanjary malaza izy ireo noho ny fasana lehibe aoriny ho fanomezam-boninahitra ny lehibe sy ny mpanjaka maty.
Ny anarana hoeMahafaly dia nampiasain' ny Malagasy hafa sy ny vahiny hilazana ireo olona nipetraka amin' ny morontsiraka atsimo-andrefan' i Madagasikara, voafaritry ny onyMenarandra syOnilahy[2]. Ny Mahafaly tenany anefa tsy mampiasa an' io teny io ary tsy milaza azy ireo ho foko tokana, fa aleony manonona ny tenany araka ny firazanana hafa na ara-jeôpôlitika; ny anarana hoeMahafaly dia tsy misy heviny ho an' ny olona avy amin' io faritra io fa mari-pamantarana napetraky ny avy any ivelany[3]. Ny ankamaroan' ny Mahafaly dia monina amin' ny moron' ny renirano sy ony mamakivaky faritra tena maina[4].
Raha te-hamorona pejy mikasika ny efemerida eto ianao, dia jereo any amin'ny wikipedia hafa (frantsay na anglisy ohatra) any raha efa misy ny pejy momban'ny efemerida, jereo ary dikao amin'ny teny malagasy raha afaka, ny votoatiny.
↑Eggert, Karl (1981). "Who are the Mahafaly? Cultural and social misidentification in southwestern Madagascar".Omaly sy anio: Hier et aujourd'hui (PDF). Vol. 13–14. Antananarivo: Université de Madagascar, Département d'histoire, p. 149.
↑Eggert, Karl (1981). "Who are the Mahafaly? Cultural and social misidentification in southwestern Madagascar".Omaly sy anio: Hier et aujourd'hui (PDF). Vol. 13–14. Antananarivo: Université de Madagascar, Département d'histoire, pp. 150–51.
