ເວແບັກແມັກຊີນ (ອັງກິດ:The Wayback Machine) ແມ່ນບໍລິການອອນລາຍທີ່ສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນໂດຍInternet Archive, ອົງການບໍ່ຫວັງຜົນກຳໄລຂອງອາເມລິກາ ທີ່ຕັ້ງຢູ່ໃນ San Francisco,California . ເປີດຕົວສູ່ສາທາລະນະໃນປີ 2001, ເພື່ອບັນທຶກ ແລະ ເກັບຮັກສາເນື້ອຫາຈາກເວັບໄຊທ໌ຕ່າງໆ ໃນຮູບແບບ "ການຖ່າຍທອດເວັບ" (Web Crawling). ມັນເຮັດໃຫ້ຜູ້ໃຊ້ສາມາດກວດສອບເວີຊັນເກົ່າຂອງເວັບໄຊທ໌ ທີ່ອາດຈະຖືກປ່ຽນແປງ ຫຼື ລຶບອອກໄປແລ້ວ. ຜູ້ກໍ່ຕັ້ງ Brewster Kahle ແລະ Bruce Gilliat ພັດທະນາເຄື່ອງຍ້ອນເວລາຫາເວັບໄຊທ໌ ເພື່ອສະຫນອງ "ການເຂົ້າເຖິງທົ່ວທຸກຄວາມຮູ້" ໂດຍການຮັກສາສໍາເນົາທີ່ເກັບໄວ້ຂອງຫນ້າເວັບທີ່ໄດ້ຖືກລົບຫຼືຫາຍໄປ.[1]
ເວັບໄຊທ໌ທີ່ຖືກເກັບທີ່ເກົ່າທີ່ສຸດຂອງເວແບັກແມັກຊີນແມ່ນກັບຄືນໄປຢ່າງຫນ້ອຍໃນປີ 1995, ແລະໃນທ້າຍປີ 2009, ຫຼາຍກວ່າ 38.2 ຕື້ຫນ້າເວັບໄດ້ຖືກບັນທຶກໄວ້. ມາຮອດເດືອນພະຈິກ 2024, ເວແບັກແມັກຊີນ ໄດ້ເກັບຂໍ້ມູນຫຼາຍກວ່າ 916 ຕື້ໜ້າເວັບ ແລະ ຂໍ້ມູນຫຼາຍກວ່າ 100 ເປຕາໄບທ໌.[2][3]
- ↑Kahle, Brewster (November 23, 2005)."Universal Access to all Knowledge".Internet Archive. ຂໍ້ມູນເກົ່າທີ່ຖືກບັນທຶກຈາກແຫຼ່ງດັ້ງເດີມເມື່ອ August 14, 2022. ຄົ້ນຫາເມື່ອJune 5, 2022.
- ↑"Internet Archive: Wayback Machine".web.archive.org. ຂໍ້ມູນເກົ່າທີ່ຖືກບັນທຶກຈາກແຫຼ່ງດັ້ງເດີມເມື່ອ March 13, 2023. The current number of archived pages can be seen at the archive'shome page.
- ↑Kahle, Brewster."A Message from Internet Archive Founder, Brewster Kahle".Internet Archive. ຄົ້ນຫາເມື່ອJanuary 10, 2024.
