Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Và al contegnud
WikipediaL'enciclopedia libera
Cerca

Volcan

Articol di 1000 che tucc i Wikipedie gh'hann de havégh
De Wikipedia
bussolaDisambiguazión – Se te see dree a cercà eldia roman, vardaVolcan (dia).
LombardQuest articol chì l'è scrivud inlombard, con laNoeuva Ortografia Lombarda
L'eruzzion del Mount St. Helens in del1980

Elvolcan a l'è una struturageologega che la se forma con la vegnuda su, despoeu de atività erutiva, de preja fonduda, elmagma.

A l'è formad de una strutura minga visibel, de denter de la rusca, che la ciapa denter lacamera magmatega e i condot magmategh, e una strutura visibel de foeura formada de l’altura volcanega, in gener pu o manch conega, fada su de l'insema di materiai liquid, solid o gassos che inn stad emetud delcrater volcanegh o di crater in di varie fas erutive del volcan. Pussee in general inn considerad volcan tute i descontinuità in de la rusca de la Terra travers che, con manifestazzion varie, se fann strada i prodot de l'atività magmatega endogena: polver, gas, vapor e materiai fondud solid. La sortida del material volcanegh:lava,scender,lapill,gas, scorie evapor d'aqua, a l'è ciamadaeruzzion.

La forma e l'altezza de un volcan dependen da tant fator, coma l'età del volcan, el tip de atività erutiva, la tipologia de magma e i carateristeghe de la strutura volcanega de sota al mont volcanegh. In su la superfis de la Terra el 91% di volcan a l'è sota l'aqua (la pupart longh idorsai medi oceaneghe), circa 1500 inn quei incoeu pizzad in sui terre.

Descrizzion

[Modifega |modifica 'l sorgent]
Schema strutural de un volcan

In de l'astenosfera e in de larusca terrestra, despoeu di process tetonegh, se fann su grosse masse magmateghe a causa di forze tetoneghe, diatrid e di nivell depression etemperadura. Quei fator chì representen poeu anca i cause de la vegnuda su e foeura de magma in su la superfis terrestra e donca anca la causa di eruzzion.

Quell che l'è comunement ciamad volcan, in de la terminologia tecnega a l'è definidedifizzi volcanegh ocon volcanegh, ma desgià che el termen pussee doperad a l'èvolcan, l'edifizzi volcanegh el vegn despess ciamad inscì anca ingeologia.

Un generegh volcan a l'è formad de:

  • una camera magmatega o ben el sit indova a l'è guarnad sotaterra el magma che l'alimenta el volcan.
  • un camin o condot volcanegh principal, sit de transit del magma de la camera magmatega vers la superfis.
  • uncrater o boca.
  • vun o pussee condot segondari, che vegnen foeura di fianch del volcan o de la bas, e dann vita a di con e crater segondari.
  • di filidure laterai, in sul fianch del volcan, per la pression del magma. Permeten la sortida de lava sota forma deeruzzion filidurala.

El camin a l'è minga semper in su la perpendicolar de la faja de indova 'l vegn el magma, desgià che el condot el poeul vesser anca a percors trasversal; un volcan el poeul vesser el camin de una faja a tant chilometer de distanza. A l'è el cas delVesuvi, la so faja la passa a circa 40 km pussee a est.

Ligam de foeura

[Modifega |modifica 'l sorgent]
  • Volcan, in suEnciclopedia Britanega, Encyclopædia Britannica, Inc.
Utegnüü da "https://lmo.wikipedia.org/w/index.php?title=Volcan&oldid=1294900"
Categorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp