Lundra (London iningles;Lunden iningles antich;Londinium inlatin) a l'è la capital de ìlRegn Ünì e de l'Inghiltera. Cunt una pupulasiun de 8 416 535 (2013) e on'area metrupulitana de 15 miliunde abitant, Lundra a l'è la cità püssee pupulusa de l'Regn Unì e vüna di püssee pupulus de l'Europa. Un grant nümer di sò abitant, ciamaa lundinees (londoners in ingles), i vegnen de l'ester o hinn de urigin furest: Lundra a l'è, infatt, vüna di cità püssee cusmupulide dul mund.
Lundra, che la se tröva in sü'l fiummTamis, l'è staa vün di cità püssee impurtant per püssee de dò mila agn: la storia de Lundra la scuminscia, infat, cunt l'arriv di Ruman ch'hann fundaa la cità chì cunt ul nom deLondinum. A 'l di d'incö, Lundra a l'è unametropula internasiunal, cunt una grand influensa in dul mund. A l'è la primapiazza bursistica de l'Europa e la g'ha ul püssee oltPIL di tücc i alter cità eurupee, ul quint püssee olt dul mund. I sò cinch aeruport interasiunai fann de Lundra ul püssee grand snodo de traffich aer mundial; chì se tröva anca la püssee vegia red de metropolitana dul mund, laLondon Undergrond (ciamada da i ingles ancaTube). Lundra a l'è stada anca la capital de l'Imper bretanegh, e, dunca, l'è stada la destinasiun de un grand nümer de migrant, durant e depus l'era culunial.
La superfis de la cità l'è la püssee granda di tücc i alter cità eurupee, seguida daRuma e daBerlin.
Al dì d'incö, ul nom de Lundra 'l indica tuta laGranda Lundra (Greater London) e minga apena a laCità de Lundra (City of London); tücc i istitusiun guvernativ ('me anca l'incurunasiun di re, in de l'Abasia de Westminster), infatt, hinn in de la Cità de Westminster.
Lundra la se tröva in sü'l fiumm Tamis, che l'è la carateristega geugrafega püssee famusa. Ul fiumm 'l se pö navigaa per un lungh tocch e i lundinees hann duperaa chesta carateristica chi per fà süun port in de 'l fiumm che, sicome l'è arental mar, l'è staa un di scali püssee impurtant dul mund fin a la metà dul XX secul.Ul Tamis, che 'l traversa la cità da 'l sut-ovest a l'est, g'ha avüüuna granda impurtansa in de la storia e ul svilupp de la cità. Lundra l'è stada fundada in süla riva setentriunal dul fiumm che, per tant agn, l'è stada culegada a l'alter spund da un sul punt apena, ulPunt de Lundra: 'me cunseguensa, ul center de la cità l'è sturegament in süla spunda setentriunala dul Tamis. Inquand, a partì da 'l XVIII secul, a hinn staa faa süpunt növ ('me ul neugotichTower Bridge) la cità l'ha scuminsciaa a diventaa püssee granda. L'espansiun l'è stada in tücc i diresiun grasie a la sò pusisiun in de 'l center de la Val dul Tamis. La val chì a l'è ona pianura aluviunal circundada di culin rutundaa, 'meParliament Hill,AddingtunHills ePrimrose Hill.
Ul fiumm Tamis che 'l divid in dò tocch la cità; in de la foto se veden dò di püssee famus atraziun de Lundra: ul Palaz de Westminster e ul Punt de Westminster
In di temp antigh, ul fiumm 'l gh'aveva un lett püssee largh; al dì de incö, l'è staa faa püssee strett cunt argin artificiai inscì che se saria pödüü faa sücà e alter custrüziun. Insema, un grand nümer de afluent dul Tamis hinn staa suteraa in di canai artificiai.Ul fiumm Tamis 'l risent di maree, in un quai periud, inscì a Lundra a l'è olt ul pericul de inundasiun; ul prublema chì 'l diventa grav ancamò püssee perchè la Gran Bretagna, per mutiv geulogigh, l'è dree a alsass in de la part setriunal e l'è dree a basass in de la part meridiunal, due gh'è Lundra: per cercà de fa föra ul prublema chì, in di agn '70 l'è stada custriuda, aWoolwich, laBariera dul Tamis.
Lundra la g'ha una superfis tutal de 1 583 chilometer quadraa e una pupulasiun de 8 416 535 abitant e donca una densità de 13 870 persun in un meter quadraa.
A partì da 'l 2000, ul nom "Lundra" se riferiss a 'l teritori guvernaa da l'Auturidà de la Granda Lundra: ul teritori chì el cunta püssee de 7 miliun de abitant e l'è faa süde 32 burgh püssee l'antiga Cità de Lundra, ciamada cumunementCity.
Fin a 'l 1889, ul nom de Lundra a l'era duperaa apena per ul Milii quadraa (Square Mile) de la Cità antiga, che l'era ul tocch due i ruman aveven scuminsciaa a fà süla cità. Depus la sò granda espasiun, inquand Lundra l'ha scominsciaa a vess tacada a alter lucalidà arent, 'me la Cità de Westminster, l'è stada creada la püssee granda Cuntea de Lundra (County of London), che, cunt i sò 303 chilometer quadraa, 'l guvernava ul teritori che depus ul 1965 l'è staa ciamaaLundra interna.
Supressa la "Cuntea de Lundra" e creada l'ancamò püssee granda "Granda Lundra", in de 'l 1965, ul nom de Lundra 'l se riferiss a 'l teritori chì. L'area metrupulitana de la capital bretanega a l'è ancamò püssee granda perché la g'ha una superfiss de 2 584 chilometer quadraa, dent e föra ul racord anular M25, e una pupulasiun de ultra 12 miliun de abitant.
La scighera a Lundra a l'è stada asse frequent un temp, ma al dì d'incö la gh'è semper men
Lundra la g'ha un clima temperaa usceanic (Köppen:Cfb), simil a chel dul sut de la Gran Bretagna.Anca se tücc disen che Lundra a l'è una cità indue 'l piöf asse, a Lundra, in veridà, cunt 601 mm in un agn, 'l piöv men deTulusa (668 mm per agn),Ruma (834 mm per agn),Milan (978 mm per agn) eNapuli (1 006 mm per agn); tutavia, sicome i dì de piöva a hinn 145, squas 40 püssee de Milan, se pö capì che la piöva de Lundra l'è sì frequent ma la g'ha una intensità limitada.[1][2][3][4]
La temperadura püssee olta che la gh'è stada a Lundra l'è stada de 38,1 °C, registrada a Kew in de l'agust dul 2003, menter la püssee basa (−16.1 °C) l'è stada registrada a Northolt in de 'l sgenee dul 1962. Temperadur sota i 20 °C hinn staa registraa in de 'l XX secul, ma la precisiun di registrasiun chì pö minga vess validada.
I estaa hinn de solet tiepid e un quai volta anca caalt; ul calur a l'è superiur a causa de l'efett l'isula de calur urbana che 'l reend ul center de Lundra 5 °C püssee caalt di periferii e di arii inturna. Durant l'undada de calur che la gh'è stada in Europa in de 'l 2003, g'hinn staa 14 dì cunsecutiv cunt püssee de 30 °C e dò dì cunsecutiv cunt püssee de 38 °C; in di dì chì g'hinn staa un olt nümer de mort ligaa a 'l calur chì.In estaa, 'L piöf vün o dò dì ogni dees dì. La primaera e l'autunn hinn stagiun mist e pöden vess püssee piacevui; per esempi, ul primm de utuber dul 2011, la temperadura de l'aria l'era de 30 °C menter in de 'l april dul 2011 a l'è rivada a 28 °C.
L'urigin dul nom de Lundra l'è minga segura.[5]A l'è un nom antigh che 'l pö vess truaa in ona quai funt dul II secul: ul nom uriginari a l'è registraa 'meLondinium, inlatin, che 'l fà vedè l'urigin rumana-bretanega.[5] Ul primm tentatif de spiegà ul nom, anca sì che al dì d'incö 'l se pensa che l'è minga vera, l'è staa faa da 'l Gufred de Monmouth ne laHistoria Regum Britanniae.[5] Lüü'l pensava ch'ul nom 'l vegniva de ul legendari reLud che 'l gh'aveva cunquistaa la cità e l'aveva ciamadaKaerlud.[6]
A partì da 'l 1899, se scuminsciaa a pensà che ul nom a l'era de urigin celtega e che l'era ul nom de un omm, *Londinos. Chesta spiegasiun chì l'è stada, tutavia, cetada minga.[5] Ul Ricard Coates, in de 'l 1998, 'l g'ha dii che ul nom 'l riva da 'l pre-celtegh *(p)lowonida, che 'l vör dì "fiumm largh tropp per traversada" e 'l g'ha pensaa anca che ques'chì a l'era ul nom daa a chel tocch de Tamis che 'l traversa Lundra: per ul mutif chì, ul primm tuchel de la cità l'è staa ciamaa cunt ul nom celtegh de *Lowonidonjon.[7]
Fin a 'l 1889, ul nom de Lundra a l'era apena ul nom de laCità de Lundra. Depus l'agn chì, tutavia, 'l g'ha scuminsciaa a vess riferii anca a laCuntea de Lundra e, al dì d'incö, a tuta laGranda Lundra.[5]
In de 'l1300 la cità a l'era anmò cunfinada denter i bastiun ruman
Anca se a g'hinn minga rest de insediament o cità di britanni ne la zona arenta Lundra, se pensa che ul primm insediament magiur de la regiun chì a l'è chel di ruman, faa sü indul 43 d.C.Chel insediament chì l'è duraa per apena 17 agn perchè la tribù di Iceni, guidada da la Regina Boudica, 'l g'ha s'cepaa tusscoss. In de 'l segund insediament, faa sümej depus e püssee pianificaa, a viveven 60 000 abitant: Lundra l'è diventanda inscì la növa capitaal de lapruincia rumana de la Britannia, in de 'l 100 d.C., andand a ciapà ul post deCulcester.
A partì da 'l 410 d.C. , ul dumini ruman in Gran Bretagna 'l g'ha scuminsciaa a andà indree anca se anmò in de 'l 425 d.C. la cultura rumana a l'era evident in di vill e in di cità. Chel periud chì de degraad cultural 'l saria andà inaanz fin a 'l V secul.
L'asedi Lancaster de Lundra in de ‘l1471 l’è stada tacada da una surtita Yorkist
Cunt la caduda dul dumini ruman in de 'l principi dul V secul, Lundra la g'ha desmetüüde vess una capitaal e la cità de Lundinium dent i bastiun l'è staa efetivament abandunada, anca se la civilisasiun rumana l'è sugutada in de l'area arentaSan-Martin-in-di-Camp fin a 'l 450 d.C.A partì da 'l 500 circa, un insediament anglu-sassun cognusüü'meLundewic 'l s'è desvilupaa in de la stessa area, un cicin a ovest de l'antiga cità rumana, due al dì d'incö 'l gh'èCovent Garden e ulStrand: in chel periud chì la pupulasiun l'era de 10-12 000 abitant.[8]
In de 'l IX secul, Lundra a l'è stada püssee volt tacada da i viching: per chel mutif chì, i abitant a g'hann scuminsciaa a abità anmò dent i bastiun de Londinium per avegh püssee prutesiun. La vegia Lundra rumana l'è stada, donca, fundada ancamò da l'Alfred ul Graand in de 'l 886. Depus la re-fundasiun de la vegia Lundra, la pupulasiun la scuminscià a andà su, prima pian e pö püssee velusement.
Enter l'XI secul, Lundra a l'era la cità püssee granda de l'Inghiltèra, püssee deWinchester, ul tradisiunal center dulRegn dul Wessex. A Lundra, ul reEduard ul Cunfessur 'l g'ha faa sül'Abasia de Westminster, cunt un stil rumanegh, eWestminster, che l'era minga tropp luntan de Lundra, a l'è deventada la preferida di cà reali. Da chel periud chì, Westminster l'è andaa a ciapà ul post de la Cità de Lundra 'me sede dul guern nasiunal.[9]
Depus la vitoria in de labataglia de Hastings, ulGuglielm, duch de Nurmandia, l'è staa incurunaa re de l’Inghiltera ne la catedral de Westminster, ul dì de Natal dul 1066.[10] Ul Guglielm a fa custruì la Tur de Lundra, ul primm di nümerus castej nurmann a vess faa sücunt peder, che ‘l se tröva in de l’angul sut-uriental de la cità inscì da fà stremì i abitant natif.[11]In de ‘l 1097, ul Guglielm II ‘l g’ha scuminsciaa a fà süla ‘’Westminster Hall’’, arenta l’Abasia. La custrüziun l’è depus diventaa ul primm tocch dulPalaz de Westminster.[12][13]
In de ‘l XII secul, i istitusiun dul guern centraal, che fin a chel dì, gh’aveven minga una sede precisa ma andaven ingir cunt i reai in tücc ul paes, a hinn diventaaa semper püssee graand e s’hinn fermaa a Westminster, menter ul tesor real a l’è staa spustaa da Winchester a la Tur. Menter la Cità de Westminster a ‘l diventava ul center guernatif püssee impurtant dul paes, la arenta Cità de Lundra, guvernada da laCurpurasiun de la Cità de Lundra, la sugutava a vess la cità püssee granda de l’Inghilteraa e ul principal center aministratif. In de ‘l 1100 la sò pupulasiun a l’era de circa 18 000 abitant ma in de ‘l 1300 a l’era andada süfin a squas 100 000.[14]
A la metà dul XIV secul, Lundra a l’è stada culpida da la peste nera, che l’ha faa murì squas un ters de la so pupulasiun.[15] La capital bretanega l’è stada anca ul center de la rivolta di cuntadin in de ‘l 1381.[16]
In de 'lperiud di Tudor, ulscisma britanegh 'l g'ha creaa un gradual pasagg a ul prutestantesim: cunt ul pasagg chì, un graand nümer de prupriedà de la Gesa a hinn diventaa prupriedà privade.[17] A l'è cresüüulmercantilism e i sucietà cumerciai 'me laCumpagnia bretanega di Indj urientai e alter dedicaa a 'l cumerc vers ulnöf mund; i tentacul di inisiatif maritim inglees, tutavia, a hinn minga andà ultra i mar de l'Europa nurd-ocidental perchè i vii cumerciai per l'Italia e ulMar Mediterani a andaven traversAnversa o de là diAlp e tücc i naf che andaven travesa ulstrecc de Gibiltera a l'eren talian oragüsan. Lundra a l'è diventaa ul principal port dulMar dul Nort e la pupulasiun a l'è andada da 50 000, dul 1530, a i 225 000 dul 1605.[17]
Intra ul1665 e ul1666 la cità a l'è stada culpida da lagraand pest che 'l g'ha faa s'ciupaa fin a 100 000 personn.[18]In de 'l 1666, ulgrand incendi de Lundra a 'l l'è scuminsciaa da laPudding Lane in cità e, velusement, a l'è andaa in gir per la cità, travers i cà de legn.[18] La ricustrusiun a l'è durada püssee de des agn e a l'è stada survegliada da 'lRubert Hooke 'me "Inspedur de Lundra".[19][20][21][22]In de 'l 1708, ul capulaur de 'l Cristofur Wren, lacatedral de San Paul a l'è finida.Durant l'età geurgiana nöf quarter, 'meMayfair a ovest, a hinn staa faa su; a hinn staa faa süanca punt in sü'lTamis, inscì da fà desvilupaa anca ul süt de Lundra. A est de la cità, püssee a val, invees, a l'è staa ampliaa ulPort de Lundra.
In de 'l 1762, ulGiorg III a g'ha cumpraa ulPalaz de Buckingham che, pö, a l'è ampliaa per 75 agn.I cafeterj a hinn diventaa i lucaj püssee pupular per parlà di propri idee e, grasie a l'alfabetisasiun e la stampa, legg i nutisie a l'era diventaa püssee facil; laFleet Street a l'è diventaa ul center de la stampa bretanega. Tutavia, in de 'l XVIII secul, a Lundra a gh'era tanta criminalidà e iBow Street Runners a hinn diventaa ul curp de pulisia prufesiunal.[23] In totale, più di 200 reati erano punibili cunlamorte[24] In tutal, püssee de 200 reati a hinn staa punii cunt la mort e i donn e i fiö a vegniven impicaa anca per furt piscinin:[25] püssee dul 74 % di fiö naa a Lundra muriva prima de faa cinch agn.[26]
Lundra a l'è stada la cità püssee granda dul mund da 'l1831 a 'l1925.[27] Tutavia, i cundisiun de suvrafulasiun de Lundra hann purtaa aepidimii deculera,[28] fasend s'ciupaa 14 000 persunn in de 'l 1848, e 6 000 in de 'l 1866.Inulter, per fà migliurà ul trafich che 'l se faseva semper püssee pegiur, a l'è staa creaa ul primm sistema de feruvii urban lucai dul mund: la "Cumissiun edilisia metrupulitana" (Metropolitan Board of Works, iningles, che l'è stada abulida in de 'l1889, inquand a l'è staa creaa ulCunsili de la Cuntea de Lundra) 'l g'ha survegliaa l'espansiun de l'infrastrudura chì ne la capidal e in di paes tacaa.
A partì di agn '50, Lundra a l'è deventada la meta de un grand nümer de imigraa, un grand nümer di quaj da paes dulCommonwealth, 'me laGiamaica, l'India, ulBangladesh e ulPakistan: la capital bretanega a l'è inscì deventada vüna di cità püssee internasiunai de l'Europa. In de 'l 1951, ul "Festival de la Gran Bretagna" a se faa in sülaSouth Bank. In de 'l 1952, la cità a l'è stada culpida da una catastrufa ambiental cognussuda cunt ul nom de "grand smog" che 'l g'ha purtaa a fà un pruediment dul guern, ciamaaClean Air Act in de 'l1956.
A partì de la metà di agn '60, Lundra a l'è deventada un center per la cultura giuanil in tücc ul mund, esemplificaa cunt i terminSwinging London, ligaa aCarnaby Street e a iBeatles. In de 'l periud dicunflitt nortirlandes, nela cità laPruisori IRA l'ha faa un grand nümer de atentaa cunt bumb. In chì agn chì, inulter, i disuguaglians razziai hinn staa faa evident cunt larivolta de Brixtundul 1981.
La pupulasiun de Lundra a l'è diminuida tücc i agn a partì da la fin de la segunda guera: da 8,6 miliun de abitant indul1939, la cità a s'è truada cunt apena 6,8 miliun in de 'l1980.
Ul principal port de Lundra a l'è staa spustaa vers val aFelixstone eTilbury: iDocklands de Lundra, l'area due prima a gh'era ul port e i grü, a hinn diventaa ul center de una növa riqualificasiun urbana,Canary Wharf. Chesta zona chì a g'ha cunfermaa ul semper püssee impurtant röl de Lundra 'me center finansiari internasiunal, in di agn '80. Arenta Canary Wharf, laBariera dul Tamis a l'è stada cumpletada in di agn '80 per cerca de prutegg Lundra da i maree dulMar dul Nort.
Per festegiaa ul principi dul XXI secul, ulMillennium Dome, ulLondon Eye e ulMillennium Bridge hinn staa faa su. Inquand, ul 6 de luj dul 2005, Lundra a l'è stada premiada a uspità iUlimpiad estif in de 'l 2012 (e l'è, donca, stada la prima cità a uspità i Ulimpiad püssee de dò volt),[29] la cità l'è stada culpida da una serie de atentaa teruristigh che hann culpii i pasegeer de trii lign de la metrupulitana e de una curiera: 55 persunn a hinn s'ciupaa, püssee de cent i ferii.
Cunt l'aumeent de l'industrializzaziun intra ulXIX e ulXX secul, la pupulasiun de Lundra a l'è cressuda assee, fin a che a l'è deventada la cità püssee pupulusa dul mund, fin a ul 1925, inquantNöa York a l'è deventada. La pupulasiun a l'è rivada a diventaa de 8 615 245 abitant indul 1939, menter a metà dul 2006 la pupulasiun de la Granda Lundra a l'è stada stimada in 7 512 400 abitant. Comunque, l'area urbana de la capitaal inglees la va ultra i cunfin de la "Granda Lundra", e la riva a avegh una pupulasiun de 8 278 251 abitant indul 2001,[30] menter la sòarea metrupulitana la g'ha 12-14 miliun de personn, a segunda di stim.[31]
Indul censiment dul2011, ul 59,8 % di püssee de vott miliu de abitant de Lundra a l'era classificaa indul grupp etnich di "bianch" (ul 44,9 % a l'era "bianch britanegh", ul 2,2 % "bianch irlandees" e ul 12,1 % "alter bianch").
Ul 20,9 % di lundinees la g'ha, invees, urigin asiatega e a l'è faa diindiaan (6,6 % de la pupulasiun tutal),pakistan (2,7 %),bengalees (2,7 %),cinees (7,5 %), arabi (1,3 %) e "alter asiategh" (4,9 %, ch'a vegnen di alter paees de l'Asia).
Ul 15,6 % diseva, invees, de vess dul grupp etnigh di "negher britanegh", ul 7 % di quai a l'era "negher african", ul 4,2 % "negher di Caraibi", ul 2,1 % "alter negher" e ul 2,3 % personn cunt gent de diveers etnii.
Ul 5 % a l'era de "etnia mista".
I dati dull'Ufiss per i Statistigh Nasiunai (Office for National Statistics) ha faa vedè che, indul 2006, la pupulasiun nassuda de fora de Lundra a l'era de 2 288 000 (31 % de la pupulasiun tutal), inquaand indul 1997 i stess dati a eren de 1 630 000. Ul censiment dul 2011 faseva vedè che ul 36,7 % de la pupulasiun de laGranda Lundra a l'era nassüüfora dulRegn Unii.
La tabela a drita la fà vedè la nassiun de nassita di personn de Lundra.
Lundra a l'è stada una cità due a gh'è semper staa un olt nümer deimigraa, per mutif de sicuresa e per mutif ecunomigh.Ugunott,ebrei de l'Europa uriental e icipriot a hinn esempi de migrasiun duvüüa mutif de sicuressa, menter invees,irlandees,bengalees eindian a hinn esempi de imigraa per mutif ecunomigh.La zona de l'East End de Lundra, arenta ul quarter deSpitalfields, a l'è staa ul post indue hinn rivaa un olt nümer de migrant de diveers etnii, e da 'due s'hinn pö spustaa dent ul rest de la cità per cercà de truvà püssee furtuna.
Inquand ul papaGregori I, indul 597, ha mandaaAgustin de Canterbury per fà diventà cristiana la Britannia, l' gh'aveva l'intensiun de fal diventà "Arcivescuv de Lundra". In veridà, ul sant chì a l'è staa aconlt cunt püssee favur in dul regn dul Kent e, inscì, la sed arcivescuvil a l'è diventadaCanterbury. Istess, Lundra a l'è stada ul center de la vita religiusa dul paees per un lungh periud de la sò storia e l'Arcivescuv de Canterbury a l'era spess in de la capitaal dul regn, indue 'l g'aveva anca una residensa uficiala, in delPalaz de Lambeth, indulburgh lundines de Lambeth.[33]
Lundra a l'è sed de dò vescuvaa anglican: chell de Lundra, a nort dul Tamis, che gh'aveva 'me catedral chellabaroccade San Paul (prugetada da ul Cristofur Wren) e chellde Southwark, a sut dul fiumm. I cerimoni de Staa e chei ligaa a la Cà Real a se fan in de la Catedral de San Paul e ne l'Abasia de Westminster,[34] una gesa in stil gotich che a l'è granda 'me una catedral. L'Abasia a l'è minga de vess cunfusa cünt la visina Catedral de Westminster, ch'a l'è la catedral catoliga rumana püssee granda inInghiltera e Galles.[35] 'Me indul rest dul Regn Unii, a Lundra la percetual de gent che la prega a l'è basa e la Gesa d'Inghiltera ha veduu un püssee olt numer de gent luntanass rispett a i alter religiun.[36]
L'Arcivescuv de Westminster a l'è veduu 'me ul respunsabil de laGesa catoliga in Inghiltera e Galles.
Alter religiun cristian prutestaant a g'hann la sed a Lundra, 'me laGesa Refurmada Unida (United Reformed Church, in ingles) e iquacher. A g'hinn anca gees evangeligh.
Lundra a l'è anca la cà de un grand numer de cumunidàmüsülman,indù,sikh eebraigh. Tant müsülmaan a viven in diburghde Tower Hamlets ede Newham; la custrüziun müsülmana püssee impurtanta de Lundra a l'è laMuschea Centrala de Lundra, ch'a l'è apena föra dulRegent's Park.[37] Depus dul boom dul petroli, un semper püssee olt numer de sciur müsülman dul Medi Urient a hinn andà a viv in di quarter deMayfair eKnightsbridge, aLundra Ovest.[38][39] A Lundra la gh'è la püssee granda muschea de l'Europa Ucidentala, la Muschea Baitul Futuh, de la Cumunidà Müsülmana Ahmadiyya.
La cumunidà indù püssee granda de Lundra la se tröva in di burgh nort-ovest de la cità, aHarrow eBrent, che l'è indue 'l gh'è ul pussee grand templi indù de l'Europa, ulTempli Neasden.[40] A Lundra a g'hinn 42 templi indù.A g'hinn cumunidà sikh a l'Est e a l'Ovest de Lundra, in particular aSouthall, indue a gh'è la pussee olta pupulasiun sikh e ul pussee grand templi sikh föra de l'India.[41]
Dò giüdee dul Regn Unii sü trii viven a Lundra, cünt grand cumunidà giüdee in di quarter deStamford Hill,Stanmore,Golders Green,Finchley,Hampstead,Hendon eEdgware aLundra Nort. LaSinagoga Bevis Marks in de laCità de Lundra a l'è la sinagoga de la storega cumunidà lundineessefardita e a l'è l'uniga sinagoga in Europa indue a hinn staa faa servizzi per püssee de treseent agn. La Sinagoga de Stanmore e Canons Park la g'ha ul püssee olt numer de apartenensa di tucc i alter sinagogh urtudoss de l'Europa, anca pussee de la sinagoga deIlford (che l'è semper a Lundra), ch'a l'era chella cünt ul püssee olt numer de apartenensa prima dul 1998.[42]
Ul cöör de la vita de Lundra a l'è la Cità de Westminster, indue la g'ha denter la magiur part dulWest End: queschì a l'è ul principal distreet cültüral, d'intratenimen e de cumper, ultra a vess la sed d'un grand numer di principai sucietà lundinees (föra di aziend che lauren indul setur finansiari). La Cità de Westminster a l'è anca ul cöör de la pulitega bretanega.
La Cità de Lundra (cugnussuda pussee facilment cunt ul nome deCity oSquare Mile, che 'l vöör dì "Milii Quadraa") a l'è ul principal center bancari dul mund e anca ul principal center de affari eurupee. Pussee de cent di cinchcent sucietà eurupee a g'han sed a Lundra, menter ul mercaa di cambi a l'è ul pussee grand dul mund, cunt un cambi mendi giurnalier de 504 miliard de dollar, pussee di quai deTokio e deNöa York insema. Anca se, in di dì, a l'è piena de gent che laura in de la zona, la Cità de Lundra la se queta in di fin setimana, sicum a l'è minga un'area residensial. La Cità di Lundra se pöö dì che a l'è vuna cità indela cità, perchè la g'ha ul propri sindich che 'l vegn elegiuu apena di sò citadin (cunt anca i sucietà finanziari).
Per tuta la cità l'aministrasiun citadina a l'è cuurdinada da l'Auturidà de la Granda Lundra (Greater London Authority oGLA, ininglees), menter l'aministrasiun lucal a l'è afidada a 33 cumun, ciamaa burgh (boroughs) püssee piscinin.[43] La GLA a l'è fada süde dò cumpuneent eletif: ul "Sindich de Lundra", che 'l g'ha ul puter esecutif, e l'"Asemblea de Lundra" che la studia i röb che ul sindich 'l deciit e la pö dì de sì o de no a i sò decisiun in süul bilancio de tücc i agn.
La sed de l'Auturidà de la Granda Lundra a l'è ulCity Hall, che l'è indulburgh lundines de Southwark e ul sindich dul d' d'incö a l'è ulBoris Johnson. I auturidà lucai a hinn rapresentaa di cunsili di 32 burgh de Lundra e da la "Curpurasiun de la Cità de Lundra" (City of London Corporation)[44] ch'a hinn i respunsabil de un quai servizzi lucai, 'me la pianificasiun ürbanistiga, i scol, i servizzi suciai, la gestiun di straaat lucai e la racolta dul rüff.
I ghisa a hinn, in tuta la Granda Lundra, fora de la Cità de Lundra, quei de la Polisia Metropulitana (Metropolitan Police), che a l'è sota ul controll de l'Autoridà de la Polisia Metrupulitana (Metropolitan Police Authority). La Cità de Lundra la g'ha un alter corp de polisia, ciamaa "Polizia de la Cità de Lundra" (City of London Police).[45] La Polizia di Trasport bretanega a l'è respunsabil per i servizzi de polizia in süi tren de laNational Rail e de lametropulitana.[46]
Ul servizzi di Vigil dul fögh de Lundra a l'è ul ters püssee grand servizzi de vigil dul fögh dul mund. La sanità a Lundra a l'è cumpit dul Servizzi Naziunal de Sanità (National Health Service oNHS) e a l'è, donca, statal, ma ul servizzi de ambulanz e di elicoter a l'è gestii da ulLondon Ambulance Service vün,[47] e da ulLondon Air Ambulance l'alter. La Guardia Custiera di Sò Maestà (Her Majesty's Coastguard) e ulRoyal National Lifeboat Institution a lauren anca a Lundra, indulTamis.[48][49]
A g'hinn alter 46 post in ses cuntinent che g'hann ul nom de Lundra. 'Me ul gemelagg de Lundra, i burgh de Lundra hinn, a lur volta, gemelaa cunt cità de tücc ul mund.L'Auturidà de la Granda Lundra a l'è gemelaa cunt:
.jpg)
.svg)
.jpg)
