Quella vus chi la gh'ha minga di funt u hin trop poch. Per piesé, giunta di funt a la vus. Insì de vegh un'idea de tücc i olter vus senza font, vardiichì.
El so nomm, per elJacob Ligher, l'è unipocoristich deDürant: in di ducümenc al gh'era anca el patrunimichAlagherii o 'l gentilizide Alagheriis, menter la variantAlighieri la s'è furmada dumà cunt el rivà del Boccaccio.
El Dant Ligher l'è nassüü in del1265, in tra el 14 deMagg e 'l 13 deGiügn, sota el nomm de "Durante Alighieri." La so fameja l'era impurtanta inFirenz, e la dava sustegn al Papaa. La mader del pueta l'è Bella degli Abati. L'è morta quand ch'el Dant el gh'eva sett agn, e l'Alighiero prest l'ha tö miee anmò, 'sta völta laLapa di Chiarissimo Cialuffi. Lapa l'ha 'vüü dü fjöö, el fredel del Dant Francesco e la surela "Tana" ( versiun brev de "Gaetana").
A L'è staa numinaa ancaPriur de Firenz, la carga pulitega püssee impurtanta a chel temp, in del1300. El so urientament pulitegh l'era di guelf bianch, in upusiziun a chij negher. Quand che i guelf negher i ha tö 'l puder de la cità, in sö scernida del Papa Bonifacio VIII, el Dant l'è staa sbatüü föra de Firenz, e la so cà l'è stada bütada giò.
El Dant l'ha cumbatüü in del front di trupp di Guelf in labataja de Campaldino (11 de Giügn,1289). Apus de la vitoria el Dant l'ha tö un'impurtanta part in la vita püblega.
Quand ch'el Dant l'eva 12 agn, in del 1277, l'ha tö miee la Gemma di Manetto Donati. El Dant l'era giamò burlaa giò in amur cunt un'oltra tusa, laBeatris Portinari che l'è menziunada pür in la "Divina Cumedia", (cugnussüda anca 'me Bice). Agn apus del sò matrimoni cunt la Gemma l'ha incuntraa la Beatris anmò. L'è deventaa interessaa in del scriv puema.
El Dant l'ha 'vüü ses fiöö cunt la Gemma: Jacob, Peder, Giuvann, Gabriel Ligher, e Antonia.
