ElCalendàre Romà (cunusìt apò col nòm decalendàre de Ròmolo) el g'ha cambiàt fùrma divèrse ólte 'ntra la fondasiù deRoma e la fì de l'Impéro.
En quat nutìsie el ia dàMacrobio, 'ndèla I zurnàda deiSaturnalia.
En prensépe l'éra 'n lönàre (calendàre bazàt sö le fàzi de lalüna) dividìt en 10més, che 'l vambiàa a la lüna piéna demars (el 15). Per tradisiù l'éra atribüìt aRomolo, el fondadùr deRoma 'ndèl 753 prìma de Crìsto. Però sömèa che 'nvéce l'éres bazàt söl Lönàre dei gréci.
I més alùra i éra:Martius (31dé),Aprilis (30 dé),Maius (31 dé),Iunius (30 dé),Quintilis (31 dé),Sextilis (30 dé),September (30 dé),October (31 dé),November (30 dé ) eDecember (30 dé). Isé l'an del calendàre 'l düràa 304dé e gh'éra piö o méno 61 dé 'nenvéren che gh'ìa mìa pòst endèl calendàre.
Dòpo la prìma rifùrma del calendàre, ülìda sömearès deNuma Pompilio (el segónt dei sèt rè legendàre de Roma) 'ndèl 713 prìma de Crìsto, el calendàre dei Romà 'l g'ha cuminciàt a cöntà dùdes més. I du més nöf i éra zuntàcc a la fì e i éraIanuarius eFebruarius.
Ogni més el gh'ìa tré dé de riferimènt ciamàcc:Kalendae, che se pènsa che uriginariamènt el curispundìes al dé de la lüna nöa e l'éra 'l prim dé del més;Nonae, che se pènsa che uriginariamènt el curispundìes al dé de la mèza lüna;Idūs, che se pènsa che 'l curispundìes a la lüna piéna.
