O Montenéigro o se trêuva inta penîzoa balcànica, afaciòu in sciôMâ Adriàtico. O confìnn-a co-aSèrbia a nòrd-èst, co-aBòsnia-Erçegòvina a nòrd e a ponénte, co-oKosovo a levànte, con l'Albanîa a sùd-èst e co-a Croàçia a sùd-òvest, direçión inta quæ o l'é bagnòu da l'Adriàtico ascì. Pe mêzo do 'sto mâ chi, a naçión a l'à ànche 'n confìn marìtimo con l'Itàlia[4].
A sò capitâle, e çitæ ciù grànde da naçión ascì, a l'éPodgorica, a quæ, ch'a l'òcupa o 10,4% di 13.812 km2 do teritöio montenegrìn, a l'é a câza de ciù ò mêno o 30% da popolaçión totâle do pàize, pægia a 621.000 persónn-e[5].
Inte l'Âta Etæ de Mêzo, o teritöio do modèrno Montenéigro o l'êa òcupòu da-i tréi prinçipâti deDuklja, scitoòu inta sò pàrte meridionâle, deTravunija, a ponénte, e deRascia, a nòrd[6][7][8]. Tra isécoli XIV eXV o l'é emèrso inta zöna oPrinçipâto de Zêta. Da-a fìn do sécolo XIV a-o prinçìpio dosécolo XVIII, a ciù pàrte do Montenéigro meridionâle a l'é stæta controlâ da-aRepùbrica de Venéçia e incorporâ inta coscì dîtaAlbanîa Véneta[9]. Pròpio da 'sto perîodo chi, spécce da-a fìn dosécolo XV, o vêgne o nómme co-o quæ a naçión a l'é conosciûa a-a giornâ d'ancheu.
Depoî a conquìsta òtomànn-a, o Montenéigro o l'é diventòu tórna 'na naçión indipendénte inte l'ànno1696 sótt'a-o contròllo dacazàdda di Petrović-Njegoš, prìmma cómme 'na teocraçîa e pöi cómme 'n prinçipâto secolâ. L'indipendénsa do Montenéigro a l'é stæta riconosciûa da-egrénde poténse a-oCongrèsso de Berlìn do1878. Inte l'ànno1910 a naçión a l'é diventâ 'nrégno.
Depoî aPrìmma Goæra Mondiâle, o régno o l'é diventòu pàrte daIogoslàvia e, co-a sò roìnn-a, e dôe Repùbriche deSèrbia e deMontenéigro àn proclamòu a nascìta de 'nafederaçión. Aprêuvo a l'éxito do referendum do màzzo2006, o Montenéigro o l'à diciaròu a sò indipendénsa e a confederaçión a s'é desfâ in mòddo pacìfico[10].
↑Aprêuvo a-o fæto che no gh'é stæto nisciùn acòrdio formâle con l'UE. L'adoçión de l'éoro a vêgne da l'ûzo (de facto ànche lê) domàrco tedésco cómme monæa ofiçiâ scìnn-a-o 2002, sostitoîa dónca da-o sò sucesô.
.svg)
.svg)
.svg)
.svg)
