Ezénpio de 'n ISBN a trézze cîfre, conosciûo cómme EAN-13 ascì
L'ISBN (sîgla peInternational Standard Book Number, ö sæNùmero de Lìbbro Stàndard Internaçionâle) o l'é 'n indentificatô numérico comerciâle pe-ilìbbri, in teorîa ùnico pe ciaschedùn de quésti[N 1][N 2]. I editoî dêvan acatâ o còdice ISBN da 'n'inpréiza ligâ a l'Agençîa Internaçionâle ISBN[1].
De sòlito, 'n ISBN o vêgne asegnòu a ciaschedùnn-a ediçión e a ògni variànte (de fêua de ristànpe) de 'n çèrto lìbbro. Prezénpio, e verscioìne-book, con covertìnn-a de papê òpû con covertìnn-a rédena da mæxima publicaçión aviàn tréi còdichi ISBN despægi. L'ISBN, se asegnòu prìmma do2007, o l'é formòu de dêxe cîfre, pe cóntra, a partî da-o prìmmo de zenâ de quéllo ànno, e cîfre són stæte aomentæ a trézze[2][N 3]. A manêa d'òtegnî 'n còdice ISBN a l'é specìfica de ògni naçión e a peu cangiâ da 'n Pàize a 'n âtro, de spésso in sciâ bâze de dimenscioìn de l'indùstria de stanpàie inte quélla naçión.
O prìmmo formâto de l'identificatô ISBN o l'é stæto creòu into1967, in sciâ bâze do vêgioStandard Book Numbering (SBN) a nêuve cîfre, svilupòu inte l'ànno prìmma. O formâto a dêxe cîfre o l'é stæto svilupòu da l'Òrganizaçión Internaçionâle pi-â Standardizaçión (ISO) e publicòu into1970 cómme stàndard internaçionâle ISO 2108, co-o vêgio còdice SBN a nêuve cîfre ch'o peu êse convertîo a l'ISBN azonzéndoghe a cîfra "0" depoî a tùtte e âtre.
Dæto che i lìbbri stànpæ in pròpio de spésso són sénsa o còdice ISBN, de vòtte o peu sucêde che l'Agençîa Internaçionâle ISBN ghe ne dàgghe un de sò iniçiatîva[3].
O Standard Book Number (SBN) o l'é 'n scistêma comerciâle ch'o l'adêuvia 'n còdice de nêuve cîfre pe identificâ i lìbbri. O l'é stæto creòu da-oGordon Foster, profesô emêrito de statìstica doTrinity College de Dublìn[4], pi-â libràiaWHSmith e âtre bitêghe inte l'ànno1965[5]. O formâto d'identificaçión ISBN o l'é stæto pe cóntra inventòu into1967 da l'ingléizeDavid Whitaker[6][7] (sorvenominòu o "Poæ de l'ISBN"[8]) e, intiStâti Unîi inte l'ànno a vegnî, da l'Emery Koltay[6], ch'o diventiâ o diretô de l'agençîa americànn-a ISBNR. R. Bowker[8][9][10].
O formâto ISBN a dêxe cîfre o l'é stæto svilupòu da l'Òrganizaçión Internaçionâle pi-â Standardizaçión (ISO) e publicòu into1970 cómme stàndard internaçionâle ISO 2108[5][6], co-oRégno Unîo ch'o l'à però continoòu a dêuviâ o còdice SBN a nêuve cîfre scìnn-a-o1974. L'ISO a l'à dónca nominòu l'International ISBN Agency cómme outoritæ de registraçión pe l'ISBN inte tùtto o móndo e o stàndard ISBN o s'é coscì svilupòu sott'a-o contròllo de l'ISO Technical Committee 46/Subcommittee 9 (TC 46/SC 9). O servìçio de l'ISO in sciâ Ræ o fa però riferiménto sôlo a-e publicaçioìn da-o1978[11].
'N SBN o peu êse convertîo inte 'n ISBN azonzéndoghe a cîfra "0" depoî a tùtte e âtre. Prezénpio, inta segónda ediçión deMr. J. G. Reeder Returns, publicâ da Hodder into1965, gh'êa o còdice SBN 340 01381 8, con "340" ch'o l'é o còdice de l'editô, "01381" ch'o l'é o nùmero de série çernûo da l'editô e "8" ch'a l'é acîfra de contròllo. Meténdoghe 'n zêro de ciù, o còdice o l'é stæto convertîo inte l'ISBN 0-340-01381-8 sénsa avéi de bezéugno de calcolâ tórna a cîfra de contròllo. Çèrti editoî, cómmeBallantine Books, de vòtte dêuviâvan di SBN a dózze cîfre, co-e ùrtime træ ch'êan pæge a-o prêxo do lìbbro[12]: prezénpio,Woodstock Handmade Houses o l'àiva 'n Standard Book Number a dózze cîfre de 345-24223-8-595 (con SBN vàlido ch'o l'êa dónca 345-24223-8 eISBN 0-345-24223-8)[13], indicàndo o prêxo de 5,95 dòlari[14].
A partî da-o prìmmo de zenâ do2007, i còdichi ISBN són formæ de trézze cîfre, 'n formâto ch'o l'é conpatìbile con quélli de l'European Article Number (EAN) de "Libbrolàndia", ch'àn trézze cîfre lê ascì[2].
E pàrte de 'n ISBN a dêxe cîfre co-o corispondénte EAN‑13 e o còdice a bâre. Notâ e cîfre de contròllo despægie. A pàrte de l'EAN‑13 indicâ con "EAN" o l'é o prefìsso de "Libbrolàndia".
A ògni ediçión e sò variànte (de fêua de ristànpe) de 'na çèrta publicaçión ghe vêgne asegnòu 'n ISBN diferénte. Prezénpio, 'n'ediçión e-book, 'nòudiolibbro, a versción con covertìnn-a de papê e quélla con covertìnn-a rédena do mæximo lìbbro aviàn tùtte 'n ISBN despægio[15]. L'ISBN o l'é formòu de trézze cîfre se asegnòu a partî da-o prìmmo de zenâ do 2007, sedónca o l'é identificòu da-o còdice a dêxe cîfre[N 3][2]. 'N ISBN o l'é formòu de quàttro (into câxo o ségge 'n ISBN a dêxe cîfre) òpû de çìnque (pe 'n ISBN a trézze cîfre) pàrte.
Inta quìnta seçión do manoâle d'ûzo ofiçiâ de l'Agençîa Internaçionâle ISBN[15] gh'é descrîta a strutûa de 'n ISBN a trézze cîfre inte sto mòddo chi:
inte 'n ISBN a trézze cîfre ghe veu 'n prefìssoGS1, de lóngo pægio a 978 ò 979
l'identificatô do grùppo de registraçión, ö sæ l'insémme de naçioìn che pàrlan 'na çèrta léngoa òpû a séncia naçión ò teritöio[N 4]
'N ISBN a trézze cîfre o peu êse dónca separòu inte sò çìnque pàrte e, pe convençión, quésto o peu êse fæto co-in spàçio òpû 'n tratìn tra ògni blòcco. Inte 'n mòddo scìmile, 'n còdice ISBN a dêxe cîfre o peu êse separòu inti sò quàttro blòcchi (i mæximi de l'ISBN-13 de fêua do prefìsso GS1) pe mêzo de spàççi ò tratìn. Inta pràtica, o no l'é goæi fàçile separâ coretaménte 'n çèrto ISBN aprêuvo a-o fæto che no gh'é tùtte e vòtte o mæximo nùmero de cîfre inte ògni blòcco[N 5][16].
O procèsso pe l'emisción de 'n ISBN o l'é specìfico pe ògni naçión; defæti i còdichi vêgnan rilasciæ da l'agençîa de registraçión ISBN responsàbile pò-u sò stâto o teritöio, indipendenteménte da-a léngoa de publicaçión. I intervàlli de ISBN asegnæ a 'na çèrta naçión són decîxi in sciâ bâze do profî editoriâle do pàize in questión, variàndo dónca in relaçión do nùmero di lìbbri e do nùmero, do tîpo e de dimenscioìn di editoî atîvi. Dötræ agençîe de registraçión ISBN àn a sò sêde inte de bibliotêche naçionâli ò drénto a di ministêri da coltûa e dónca l'é poscìbile che séggian finançiæ diretaménte da-o govèrno pe sostegnî i pròppi servìççi. Inti âtri câxi o servìçio de registraçión ISBN o l'é fornîo da òrganizaçioìn cómme quélle di fornitoî de dæti bibliogràfichi, che no són pe cóntra finançiæ da-i govèrni[17].
A lìsta conplêta de agençîe ISBN a l'é disponìbile into scîto de l'Agençîa Internaçionâle ISBN[18]. Tra e vàrie agençîe, se pêuan aregoardâ:
Braxî: Bibliotêca Naçionâle do Braxî[19](scìnn-a-i 28 de frevâ do 2020)[20]
Braxî:Câmara Brasileira do Livro[21](da-o prìmmo de màrso do 2020)[20]
Cànada:Library and Archives Canada pe l'ingléize, agençîa governatîva, eBibliothèque et Archives nationales du Québec pò-u françéize
Colónbia:Cámara Colombiana del Libro, agençîa no governatîva
Hong Kong:Books Registration Office (BRO), controlòu da l'asociaçión de Bibliotêche Pùbliche de Hong Kong[23]
Ìndia: Agençîa Naçionâle Raja Rammohun Roy pe l'ISBN (pi-â sò divixón Promoçión di Lìbbri e Copyright), controlâ da-o Dipartiménto de l'Educaçión Superiô do Ministêro de l'Educaçión[24]
Islànda:Landsbókasafn, a Bibliotêca Naçionâle e Universcitâia d'Islànda
L'eleménto do grùppo de registraçión ISBN o l'é 'n nùmero da unn-a a çìnque cîfre ch'o l'é vàlido sôlo co-in çèrto eleménto de prefìsso (de sòlito 978 ò 979)[15] e o peu êse separòu con di tratìn, cómme, prezénpio, "978-1-...". A ògni mòddo, inta ciù pàrte di câxi i grùppi de registraçión són stæti asegnæ sott'a-o prefìsso 978[38]. Con l'eleménto 978 i grùppi de registraçión ciù inportànti, ö sæ quélli co-ina sôla cîfra, són: 0 e 1 pe-e naçioìn deléngoa ingléize, 2 pe quélle deléngoa françéize, 3 pi-âléngoa tedésca, 4 pò-uGiapón, 5 pe-e naçioìn deléngoa rùscia e 7 pi-âRepùbrica Popolâre Cinéize. Tra i grùppi de registraçión a çìnque cîfre gh'é, prezénpio, 99936, dêuviòu da-oBhutan. In particolâ, i grùppi de registraçión asegnæ són tùtti quélli di intervàlli 0-5, 7, 65, 80-94, 600-625, 950-989, 9917-9989 e 99901-99983[38] con, de sòlito, i lìbbri pùblichæ inte léngoe mêno difûze che àn i eleménti de grùppo ciù lónghi[39].
Co-o prefìsso 979, o grùppo de registraçión 0 o l'é riservòu pi-â conpatìbilitæ con l'International Standard Music Number (ISMN) scibén che, de sòlito, a ste publicaçioìn chi o no vêgne mâi asegnòu 'n ISBN[40]. Tra i grùppi de registraçión drénto a l'eleménto de prefìsso 979 quélli che són stæti asegnæ són: 8 pe-iStâti Unîi, 10 pi-âFrànsa, 11 pi-âRepùbrica de Corêa e 12 pe l'Itàlia[41].
Pe cóntra, o Standard Book Number (SBN) òriginâle a nêuve cîfre o no l'àiva 'n identificatô do grùppo de registraçión; a ògni mòddo azonzéndoghe 'n zêro de prefìsso se aviâ 'n ISBN-10 vàlido.
L'agençîa naçionâle ISBN a fornìsce a l'editô 'n eleménto pò-u sogètto ch'o fa a registraçión e 'na série de ISBN drénto a sto eleménto chi; l'editô o l'aségna dónca un di ISBN a ciaschedùn di sò lìbbri. Inta ciù pàrte de naçioìn l'editô o no l'é a ògni mòddo òbligòu pe lézze a asegnâ 'n ISBN a-e sò publicaçioìn, scibén che inte grénde libràie són tratæ sôlo quélle publicaçioìn a-e quæ o l'é stæto asegnòu un de sti còdichi chi[42][43][44].
Cómme scìntexi, a vêgne publicâ 'na lìsta di 900.000 còdichi editô asegnæ ascì, ch'a peu êse ordinâ inte 'na fórma de lìbbro. O scîto d'Internétte de l'agençîa ISBN o no fornìsce però di scistêmi de bàdda pe fâ 'na riçèrca di còdichi editô; a ògni mòddo són stæti conpilæ di elénchi parçiâli, spécce da-i catàloghi de bibliotêche, pe-i doî grùppi in léngoa ingléize, ö sæ quélli con identificatô pægio a 0 òpû a 1.
I editoî òtêgnan di blòcchi de ISBN, da-e dimenscioìn che són valutæ in sciâ bâze di bezéugni de l'editô mæximo: prezénpio quélli ciù picìn òtegniàn 'n ISBN de unn-a ò ciù cîfre pe l'identificatô do grùppo de registraçión, dötræ cîfre pò-u sogètto ch'o fa a registraçión e 'na cîfra séncia pe l'eleménto de publicaçión. Cómme o l'à finîo de dêuviâ o sò blòcco de ISBN, l'editô o peu riçéive 'n âtro grùppo de còdichi ISBN, co-in eleménto do registrànte diferénte; dónca l'é poscìbile che o mæximo editô o l'àgge ciù eleménti de registraçión a lê asegnæ. Pe de ciù, l'é poscìbile che inta mæxima naçión a ségge dêuviòu ciù de 'n identificatô de grùppo de registraçión; fæto ch'o se poriéiva verificâ into câxo che tùtti i eleménti do registrànte de 'n çèrto grùppo de registraçión séggian za stæti asegnæ a-i editoî.
Dêuviàndo di blòcchi de longhéssa variàbile, e agençîe de registraçión pêuan personalizâ e asegnaçioìn de ISBN a-i editoî. Prezénpio, 'n grànde editô o peu òtegnî 'n blòcco de ISBN into quæ són asegnæ mêno cîfre pe l'eleménto registrànte e, pe cóntra, ciù cîfre pe l'eleménto publicaçión. Into mæximo mòddo, e naçioìn inte quæ gh'é 'n gràn nùmero de publicaçioìn àn pöche cîfre dedichæ a l'identificatô do grùppo de registraçión e tànte pe-i eleménti do registrànte e de publicaçión[45].
Chi de sótta gh'é 'na cùrta lìsta de còdichi ISBN-10 ch'a fa védde e poscìbili variaçioìn inta longhéssa di sò blòcchi.
I grùppi di eleménti de registraçión pe-e publicaçioìn in léngoa ingléize són 0 e 1, dónca doî eleménti di 220 in totâle. Sti doî grùppi chi són spartîi da-i vàrri eleménti do registrànte inte 'na strutûa scistemàtica ch'a decìdde a sò longhéssa inta manêa indicâ chi de sótta[46]:
'Nacîfra de contròllo a l'é 'na fórma de contròllo de ridondànsa dêuviâ pî-arilevaçión di eroî, pægia dónca into scistêma decimâle a quéllo ch'o l'é 'nbit de paritæ into scistêma binâio. A conscìste inte 'na séncia cîfra calcolâ in sciâ bâze de âtre cîfre che fórman o nùmero pigiòu in conscideraçión. O scistêma pe l'ISBN a dêxe cîfre o l'é 'n'estensción de quéllo pe-i SBN, co-i doî scistêmi che són dónca conpatìbili: 'n SBN precedûo da 'n zêro (ö sæ o sò ISBN a dêxe cîfre) o restitoiâ a mæxima cîfra de contròllo de l'SBN de fêua do zêro. A cîfra de contròllo a l'é calcolâ in bâze ùnze: defæti a peu êse pægia a unn-a de dêxe cîfre da 0 a 9 ciù a-o scìnbolo "X". O scistêma pe-i ISBN a trézze cîfre o no l'é pe cóntra conpatìbile co-i SBN e, de sòlito, o restitosce 'na cîfra de contròllo despægia de quélla do corispondénte ISBN a dêxe cîfre, sénsa poéi garantî a mæxima proteçión cóntra a traspoxiçión. Quésto o sucêde perché o còdice a trézze cîfre o l'é stæto progetòu pe êse conpatìbile co-o formâto EAN, e dónca o no peu contegnî 'na "X".
Segóndo l'ediçión do 2001 do manoâle d'ûzo ofiçîa de l'Agençîa Internaçionâle ISBN[47], a cîfra de contròllo de l'ISBN-10 (dónca l'ùrtima cîfra de sto còdice chi) a dêv'êse conpréiza tra 0 e 10 (co-o 10 ch'o vêgne indicòu da-o scìnbolo "X") e a dêv'êse tâ che a sómma de dêxe cîfre, moltiplichæ ciaschedùnn-a pe-o sò péizo intrêgo (chinàndo da 10 a 1), a ségge 'n mùltiplo de 11. Ö sæ, indicàndo conxi a cîfra i-êxima,x10 a dêv'êse çernûa de mòddo che:
L'é vêo pe-i ISBN-10 che a sómma de tùtte e dêxe cîfre, moltiplichæ ciaschedùnn-a pò-u sò péizo inte 'n órdine però crescénte (de lóngo da 1 a 10), a l'é 'n mùltiplo de 11 ascì. Repigiàndo l'ezénpio de d'âto o vên defæti:
O quæ, formalménte, o vên scrîto:
Tra i eroî ciù comùn inta gestión de 'n ISBN (prezénpio quànde o vêgne scrîto o digitòu) gh'é l'alteraçión de 'na sôla cîfra òpû a traspoxiçión de cîfre da-arénte. L'é poscìbile dimostrâ matematicaménte che tùtte e cóbie de ISBN-10 vàlide dêvan diferî de a-o mêno dôe cîfre. Se peu dimostrâ ascì che no gh'é de cóbie de ISBN-10 vàlidi ch'àggian éutto cîfre pægie e dôe traspòste (quésto l'é poscìbile aprêuvo a-o fæto che l'ISBN o l'é ciù cùrto de dêxe cîfre e che ùnze o l'é 'n nùmero prìmmo). O scistêma de cîfre de contròllo de l'ISBN o garantìsce dónca ch'o saiâ de lóngo poscìbile rilevâ quésti doî tîpi d'erô comùn; defæti, into câxo a ghe foîse un de sti eroî chi, o rizultâto o no saiâ mâi 'n ISBN vàlido, co-a sómma de sò cîfre moltiplichæ pò-u relatîvo péizo ch'a no peu mâi êse pægia a 'n mùltiplo de 11. A ògni mòddo, into câxo a câza editoâ a fésse 'n erô ch'o no vêgne descovèrto, o lìbbro o saiâ vendûo co-in còdice ISBN no vàlido[48].
Pe cóntra l'é poscìbile che âtri tîpi d'erô, scibén che mêno probàbili, dàggan 'n ISBN vàlido, prezénpio con dôe cîfre alternæ no traspòste ò træ cîfre alternæ.
Ciaschedùnn-a de prìmme nêuve cîfre de 'n ISBN a dêxe cÎfre, de fêua de quélla de contròllo, a l'é da moltiplicâ pò-u sò péizo intrêgo conpréizo tra 10 e 2, òtegnìndo coscì 'na sómma di prìmmi nêuve prodûti. O valô da cîfra de contròllo o l'é senpliceménte l'ùnico nùmero, conpréizo tra 0 e 10, co-o quæ sta sómma chi a l'arîva a 'n totâle ch'o l'é mùltiplo de 11.
Prezénpio, a cîfra de contròllo pe 'n ISBN-10 de 0-306-40615-? a l'é coscì calcolâ:
Azonzéndo 2 a 130 se aviâ 'n mùltiplo de 11 (dæto che 132 = 12×11) e o l'é ciæo che sto chi o l'é l'ùnico nùmero tra 0 e 10 ch'o verìfica a condiçión de validitæ. Dónca, a cîfra de contròllo a dêv'êse pægia a 2, co-a sequénsa conplêta ch'a saiâISBN 0-306-40615-2. Into câxo o valô dex10 pe sodisfâ sta condiçión chi o foîse stæto 10, a cîfra de contròllo da segnâ a saiéiva stæta "X".
Inte 'n âtro mòddo, pe mêzo de l'aritmética a mòdoli, se poriéiva calcolâ a cîfra de contròllo dêuviàndo o mòdolo 11. L'é dónca da calcolâ o rèsto da sómma divîza pe 11 (ö sæ o sò valô into mòdolo 11). Sto rèsto chi, ciù a cîfra de contròllo, o dêv'êse pægio a 0 ò a 11. Dónca a cîfra de contròllo a saiâ pægia a (11 mêno o rescìdoo da sómma di prodûti mòdolo 11) mòdolo 11. O rèsto do mòdolo 11, calcolòu 'na segónda vòtta, o têgne cónto da poscibilitæ che o prìmmo rèsto o ségge pægio a 0. Sénsa a segónda òperaçión de mòdolo, o càlcolo o poriéiva portâ a 'n valô de 'na cîfra de contròllo de 11-0 = 11, che però o no l'é vàlido (inta pràtica o prìmmo "mòdolo 11" o no l'é necesâio ma o peu êse dêuviòu pe senplificâ i càlcoli).
Prezénpio, a cîfra de contròllo pe 'n ISBN-10 de 0-306-40615-? a l'é coscì calcolâ:
Co-a cîfra de contròllo ch'a l'é dónca pægia a 2.
L'é poscìbile evitâ e moltiplicaçioìn inte 'n'inplementaçión software dêuviàndo doî amugiatoî. Azonzéndo ripetutaméntet as s'òtegniàn i mùltipli necesâi:
// O restitoìsce zêro pe 'n ISBN vàlido, no-zêro pe 'n ISBN invàlido.// i valoî [i] dêvan êse conpréixi tra 0 e 10.intCheckISBN(intconstdigits[10]){inti,s=0,t=0;for(i=0;i<10;++i){t+=digits[i];s+=t;}returns%11;}
A riduçión a mòdolo a peu êse efetoâ 'na vòtta in sciâ fìn, cómme mostròu chi de d'âto (inte sto câxo chis o poriéiva contegnî 'n valô elevòu, cómme prezénpio 496 pe l'ISBN no vàlido 99999-999-9-X), òpûs et poriéivan êse amermæ co-ina sotraçión condiçionâle depoî a ògni azónta.
Inte l'Apendîce 1 do manoâle d'ûzo ofiçîa de l'Agençîa Internaçionâle ISBN[15] a gh'é descrîta a manêa inta quæ a vêgne calcolâ cîfra de contròllo de l'ISBN a trézze cîfre. A cîfra de contròllo de l'ISBN-13, ö sæ a sò ùrtima cîfra, a dêv'êse conpréiza tra 0 e 9, óltre che tâ che a sómma de tùtte e trézze cîfre (ciaschedùnn-a moltiplicâ pò-u sò péizo intrêgo, alternòu tra 1 e 3) a ségge 'n mùltiplo de 10. Dæto che l'ISBN-13 o l'é 'n sotoinsémme de l'EAN-13, l'algorìtmo pò-u càlcolo da cîfra de contròllo o l'é do tùtto pægio tra i doî còdichi.
O càlcolo de 'na cîfra de contròllo ISBN-13 o l'incoménsa da-e sò prìmme dózze cîfre, escludéndo dónca quélla de contròllo. Ògni cîfra, da mancìnn-a a-a drîta, a vêgne alternativaménte moltiplicâ pe 1 ò 3, con tùtti sti prodûti chi che són dónca somæ a-o mòdolo 10 pe òtegnî 'n valô ch'o vàdde da 0 a 9. Sotræto sto valô chi da 10, o rizultâto o l'é de lóngo conpréizo tra 1 e 10 dæto che, into câxo o foîse zêro, con l'ùrtimo pasàggio o vêgne trasformòu inte 'n dêxe.
Prezénpio, a cîfra de contròllo pe 'n ISBN-13 de 978-0-306-40615-? a l'é coscì calcolâ:
Dónca, a cîfra de contròllo a l'é pægia a 7, co-o còdiche ISBN-13 conplêto ch'o saiâ 978-0-306-40615-7.
In generâle a cîfra de contròllo de 'n ISBN-13 a peu êse calcolâ inta manêa indicâ chi de sótta.
Dæto:
Alôa:
Sto scistêma de contròllo chi, ch'o s'asomêgia a-a fórmola da cîfra de contròlloUPC, o no rilêva tùtti i eroî de traspoxiçión de cîfre vixìnn-e. In particolâ, se a diferénsa tra dôe cîfre da-arénte a l'é pægia a 5, a cîfra de contròllo a no rilêva 'na sò traspoxiçión. Prezénpio, repigiàndo i valoî de prìmma, co-a cóbia 6 e 1 inte l'órdine corètto a sò sómma a l'é 3×6+1×1=19 méntre, co-a traspoxiçión de ste dôe cîfre chi (ö sæ con l'1 depoî a-o 6) o contribûto de quéste cîfre o saiâ 3×1+1×6=9. Però, dæta a bâze dêxe, quésti són doî valoî pægi fra de lô, portàndo in sciâ fìn a-o mæximo rizultâto de 'na cîfra de contròllo de 7. Pe cóntra, a fórmola de l'ISBN-10 a l'adêuvia o mòdolo prìmmo 11, ch'o permétte d'evitâ sto problêma chi a despæto, però, da necescitæ de dêuviâ 'na cîfra de ciù.
Pe de ciù, se a sómma de cîfre inte poxiçioìn pâri a vêgne moltiplicâ pe tréi e pöi somâ a-e cîfre che rèstan (ö sæ quélle dèspa), o totâle o se poriâ divìdde pe 10, terminàndo con 0.
'N ISBN-10 o peu êse convertîo inte 'n ISBN-13 azonzéndoghe a-o prìmmo o prefìsso "978" e calcolàndo tórna a cîfra finâle da sómma de contròllo pe mêzo de l'algorìtmo ISBN-13. L'é poscìbile ezegoî o procèsso contrâio ascì, ma no pe di nùmeri che l'incoménsan co-in prefìsso despægio da 978, dæto che no gh'àn o còdice equivalénte a dêxe cîfre.
I editoî e-e bibliotêche àn de polìtiche diferénti in sce l'ûzo da cîfra de contròllo de l'ISBN. De vòtte, o peu acapitâ che i editoî no contròlan a corispondénsa tra o tìtolo de 'n lìbbro e o sò ISBN prìmma de publicâlo, con sta mancànsa chi ch'a l'à caxonòu vàrri problêmi de indentificaçión di lìbbri pe-e bibliotêche, e libràie e i letoî[49]. Prezénpio, l'ISBN 0-590-76484-5 o l'é dêuviòu da doî lìbbri (o romànzoNinja gaiden do 1990 eWacky laws do 1997) pùblichæ da Scholastic.
A ciù pàrte de bibliotêche e de libràie a l'adêuvia e informaçioìn do lìbbro pe 'n ISBN no vàlido rilasciòu da l'editô. O catàlogo daBibliotêca do Congrèsso o contêgne di lìbbri pùblichæ con còdice ISBN no vàlido ascì, de sòlito evidençiæ co-a frâze "ISBN scancelòu"[50]. A ògni mòddo, sti scistêmi chi pi-â catalogaçión di lìbbri no çerchiàn 'na çèrta publicaçión co-în ISBN no vàlido se quésto o l'é inserîo inti sò motô de riçèrca. De spésso l'OCLC o métte inte 'n ìndice dedicòu i ISBN no vàlidi, spécce se són stæti careghæ inte sto mòddo chi da 'na bibliotêca ménbro de quéllo scistêma.
Scibén che i nómmi "eISBN" e "e-ISBN" són stæti de vòtte dêuviæ, o sò ûzo o l'é da evitâ, eséndo stæti 'na vivàgna de confuxón e eroî. Defæti, se 'n lìbbro o l'exìste inte un ò ciù formâti digitâli (e-book) ciaschedùn de quésti o dêve avéi 'n sò ISBN. Dónca, ciaschedùn di tréi formâtiEPUB,Amazon Kindle ePDF de 'n çèrto lìbbro o l'aviâ 'n pròpio ISBN specìfico. Dónca no condivìddan nisciùn ISBN co-a versción stanpâ e o no l'exìste 'n "eISBN" genérico ch'o conprénde tùtti i formâti e-book de 'n çèrto lìbbro[51].
D'ancheu, icòdichi a bâre inta quàrta de covertìnn-a de 'n lìbbro (òpû, pe çèrti lìbbri tascàbili, inta prìmma de covertìnn-a) són diEAN-13; pêuan avéi 'n còdice a bâre separòu ch'o còdifica çìnque cîfre, ciamòu EAN-5, pi-â monæa e o prêxo de véndia consegiòu[52]. Pe-i ISBN a 10 cîfre o prefìsso "978", o "còdice pàize" deLibbrolàndia, o l'é mìsso prìmma de l'ISBN inti dæti do còdice a bâre, co-a cîfra de contròllo ch'a l'é calcolâ tórna segóndo a fórmola EAN-13 (mòdolo 10, ponderâ alternativaménte pe 1 e pe 3).
In pàrte aprêuvo a-a carénsa pronosticâ de çertidùnn-e categorîe ISBN, l'Òrganizaçión Internaçionâle pi-â Standardizaçión (ISO) a l'à decîzo de pasâ a 'n ISBN a 13 cîfre (ISBN-13). O procèsso o l'é comensòu a-o prìmmo de zenâ do 2005, pe finî doî ànni dòppo a-o prìmmo de zenâ do 2007[53]. A partî da-o 2011, tùtti i ISBN a 13 cîfre incoménsan pe 978. Zaché a disponibilitæ de ISBN 978 a s'êa into méntre ezourîa, o l'é stæto introdûto o prefìsso 979, in pàrte riservòu pe l'ûzo do còdice "Musicland" pe-e partitûe muxicâli co-înISNM. I vêgi còdichi ISMN a dêxe cîfre se diferençiâvan inte 'n mòddo ciæo da-i ISBN aprêuvo a l'azónta de 'na létia "M", raprezentâ into còdice a bâre cómme 'n zêro e che, into contròllo da sómma, a contâva cómme 'n 3. A ògni mòddo, d'ancheu tùtti i ISMN són a trézze cîfre e incoménsan pe 979-0; i prefìsci da 979-1 a 979-9 saiàn pe cóntra dêuviæ da di ISBN.
O no l'é goæi probàbile che i nùmeri do còdice d'identificaçIón de l'editô séggian pægi tra ISBN 978 e 979, cómme o no l'é garantîo che i nùmeri de còdice de l'àrea lengoìstica séggian i mæximi. Pe de ciù, a cîfra de contròllo de l'ISBN a dêxe cîfre a no l'é de sòlito pægia a quélla do relatîvo ISBN a trézze cîfre. Zaché o GTIN-13 o l'é pàrte do scistêmaGlobal Trade Item Number (GTIN), ch'o conprénde o GTIN-14, o GTIN-12 e o GTIN-8, l'ISBN a trézze cîfre o l'é inclûzo inte l'intervàllo di cànpi dæti a quatòrze cîfre[54].
A conpatibilitæ do formâto do còdice a bâre a l'é a ògni mòddo garantîa dæto che, de fêua de interuçioìn inti grùppi, o formâto do còdice a bâre ISBN-13 o l'é o mæximo de quéllo do còdice a bâre EAN di ISBN a dêxe cîfre za existénti. Dónca, a migraçión a 'n scistêma bazòu in sce l'EAN a consénte a-e libràie de dêuviâ 'n ùnico scistêma de numeraçión pe-i lìbbri e pe-i prodûti no librâi, conpatìbile co-i dæti existénti bazæ in sce l'ISBN, con modìfiche mìnime a-i scistêmi informàtichi. Pe sta raxón chi, tànte libràie (prezénpio Barnes & Noble) àn fæto stramûo a-i còdichi a bâre EAN za into màrso do 2005. Scibén che vàrie libràie americànn-e e canadéixi êan in gràddo de lêze i còdichi a bâre EAN-13 prìmma do 2005, a ciù pàrte di rivenditoî genérichi a no poéiva fâlo. L'agiornaménto do scistêma de còdichi a bâreUPC a l'EAN-13 conplêto into 2005 o l'à façilitòu a migraçión a l'ISBN-13 inte l'América do Nòrd.
↑Pe dindavéi, gh'é stæto di eroî de stanpàie, ch'àn prezénpio asegnòu o mæximo ISBN a ciù lìbbri (cómme a prìmma ediçión deThe Ultimate Alphabet e oThe Ultimate Alphabet Workbook, tùtte dôe con ISBN 0-8050-0076-3) òpû dàndo di ISBN despægi a-o mæximo tìtolo. Prezénpio a segónda ediçión tedésca deEmil und die Detektive a l'à cómme ISBN: 87-23-90157-8 (Danimàrca), 0-8219-1069-8 (Stâti Unîi), 91-21-15628-X (Svéçia), 0-85048-548-7 (Régno Unîo) e 3-12-675495-3 (Germanîa).
↑Inte dötræ câxi, di lìbbri vendûi insémme vêgnan mìsci sott'a-o mæximo ISBN. Prezénpio, oVance Integral Edition o l'adêuvia sôlo doî ISBN pe 'n grùppo de 44 lìbbri.
12A-i editoî o l'é stæto domandòu de convertî i ISBN za existénti da-o formâto a dêxe cîfre a quéllo de trézze (inti sò regìstri de publicaçión) a partî da-o prìmmo de zenâ do 2007. A ògni mòddo, inte publicaçioìn za stànpæ o nêuvo ISBN a trézze cîfre o l'é da azónze sôlo into câxo de 'na ristànpa. Into perîodo de tranxiçión, s'êa consegiòu a-i editoî de métte ségge l'ISBN a dêxe cîfre che quéllo a trézze into vèrso da pàgina do tìtolo de 'na çèrta publicaçión. A ògni mòddo, da-o prìmmo de zenâ do 2007, ghe va mìsso sôlo l'ISBN-13.
↑A ògni mòddo, gh'é di lìbbri ch'àn di còdichi diferénti into prìmmo blòcco ascì: prezénpioCorrelation Theory... de A. M. Yaglom, publicòu daSpringer Verlag, o l'à cómme ISBN ségge 0-387-96331-6 che 3-540-96331-6.
↑Into manoâle pe l'uténte de l'Agençîa Internaçionâle ISBN gh'é scrîto: "o nùmero a dêxe cîfre o l'é spartîo inte quàttro pàrte de longhéssa variàbile che dêvan êse separæ inte 'n mòddo ciæo da spàççi ò tratìn". A ògni mòddo, a mancànsa di separatoî a l'é permìssa pò-u procesaménto intèrno di dæti. A definiçión atoâle pi-â separaçión a consénte ciù de 220 eleménti diferénti inti grùppi de registraçión, con ciaschedùn de quésti ch'o l'é identificòu co-i sòrange de longhéssa de l'eleménto (ciù de 1.000 in tùtto). O papê ch'o contêgne tùtti irange definîi da l'agençîa o l'à 'na longhéssa de 29 pàgine.
