Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Naar inhoud springen
WikipediaDe vriej encyclopedie
Zeuke

Wes-Europa

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 'tMestreechs. Laeshie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


Ständiger Ausschuss für geographische Namen. Paors is Wes-Europa.
De VN-diffenitie: duusterblauw is Noord-Europa, liechblauw is Wes-Europa, greun is Zuud-Europa en roed is Oos-Europa. De griesgetinte kleure besloon de leng en gebeeje die meh deils oonder de traditioneel diffenitie vaan Europa valle.
DeNAVO (duusterblauw) en häör neutraol de-facto partners (liechblauw), die same 'tkapitalistische Wesblok vörmde contra 'tcommunisme vaan deSovjet-Unie en 'tOosblok

Wes-Europa is 't meis westelekgelege deil vaan 'tEuropees kontinint. Aon de weskant ligk deAtlantische Oceaan mèt deBritse eilenGroet-Brittanië enIerland. Boe de oosgrens vaan Wes-Europa percies ligk is minder duidelek. Allewel Wes-Europa dèks esgeografische term weurt gebruuk, is 't nog mie escultureel ofpolletiek term gebruuk. Aofhaankelek vaan de diffenitie die me gebruik veur 'tWeste weurt dus 'n bepaolde grens bepaold mer zelfs in 'n klaor diffenitie is degrens neet altied dudelek.

Altied weure deBritse eilen en deBenelux mètgerekend bij Wes-Europa.Fraankriek weurt of gans tot Wes-Europa gereikend, of veur 't groetse gedeilte (mèt 't zuie bijZuid-Europa en eventueel deElzas bijCentraol-Europa). In deKaw Oorlog is 't "Weste" ummertouw mie geliekgezat aon 'tkapitalisme en deliberaal-democratie. Daodoor weurtDuitsland allewijl meistes ouch mètgereikend tot Wes-Europa wijl 't vreuger meistes esCentraol-Europa woort gezeen.

In d'n11e iew, nao 'tGroet Sjisma, woort Wes-Europa ummertouw mie gezeen es 'tChristelek deil wat zien loyaliteit had behawwe aonRoeme - boedoor 'tRoems-Katheliek bleef.Oos-Europa woort daomèt 't deil wat zien loyaliteit verhojsde naoConstantinopel. Later, gedäörende deVerliechting, woort Oos-Europa neergezat es 't "barbaarse" en "achtergestèlde" achterland vaan 't verliechte Wes-Europa. Paralel aon die oontwikkeling begos Wes-Europa ziech nao de boetewereld te riechte door middel vaankolonialisme.

Deils door de Verliechting, mer veural door 't kolonialisme, begos Wes-Europa ummertouw welverender te weure te opziechte vaan de res vaan Europa. Heidoor begos 't polletiek en ikkenomisch centrum vaan de mach in Europa ummertouw mie in Wes-Europa te ligke. Mèt de opkoms vaannationalisme in Wes-Europa oonder 'n aontalrivveluties, wie deFranse Rivvelutie, begos ouch 'tdemocratiseringsperses in Wes-Europa, mèt naome in de19e iew. D'nIerste Wereldoorlog maakde 'n ind aon drei groete rieke in Centraol- en Oos-Europa: 'tRussisch Riek,Ottomaans Riek enOosteriek-Hongarije. Wes-Europa bleef evels rillatief stabiel. Nao twie decennia mèt democratische expirimente in Centraol- en Oos-Europa, brook d'nTwiede Wereldoorlog aon en - es direk rizzeltaot daovaan - de opkoms vaan 'tcommunisme door de wesweerdse opmaars vaan deSovjet-Unie. Duitsland, de groete verlezer vaan deen oorlog, woort gesplits in eWes-Duitsland en 'nOos-Duitsland. 't Weste woort deil vaan 'tkapitalistisch en euverwegenddemocratisch Wes-Europa, wijl 't Ooste deil woort vaan 'tcommunistisch-autoritair Oos-Europa. Dat lèste deil vaan Europa woort 't Oosblok geneump. 't "Wesblok" begos ouch 'n perses vaanEuropese integratie. In1992 woort mèt 'tVerdraag vaan Mestreech deEuropese Unie (EU) opgeriech. Wes-Europa kaom daomèt steeds mie synoniem te staon aon de EU.

In de jaore1989-1993 veel ouch 't Oosblok oetmekaar. In de ierste twie decennia vaan d'n21ste iew woort e groet gedeilte vaan 't veurmaoleg Oosblok deil vaan de EU. Väöl vaan die len (wiePole enHongarije) zègke ziechzelf leverCentraol-Europa te neume door hun binding mèt Wes-Europa. In deEuropese migrantecrisis woort 'n versjèl gemaak tösse 't pro-migrante-kamp vaan Wes-Europa (mèt naomeDuitsland enZwede) en 't anti-migrante-kamp vaan Oos-Europa (mèt naomeHongarije enPole).

DeLimbörge weure bekans altied tot Wes-Europa gereikend. Veur de touwtreijing vaan de Limbörge totNederland en laterBelsj in de19e iew, goof 't evels 'n dominant argumint um deze regio te reikene tot Centraol-Europa, vaanwege häör ben mèt deDuitse Boond.

Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Wes-Europa&oldid=470092"
Categorieë:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp