Dit artikel is gesjreve (of begós) in 'tMestreechs. Laeshie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Umami (旨味) is eJapans woord wat zoeväöl es 'hierlekheid' of 'hartelek' beteikent; 't is ein vaan de 5smake, nevezaajt,zeut,zoer enbitter.
Oet recent oonderzeuk is gebleke tot veer 'ne vijfde smaak höbbe dee geveuleg is veur glutamaat, ein vaan de twintigaminozoere. Glutamaat weurt ouch es smaakversterker gebruuk in de vörm vaan 't additiefmononatriumglutamaat (ouch wel ve-tsin geneump), allewijl in väöl kant-en-klaor etenswaor, zowie zaajte snacks en bouillonblökskes, te vinde. De Japanners numme dizze smaak umami, 'n woord wat vaan umai is aofgeleid en lekker beteikent. Euver 't effek devaan op de aander smake is wieneg bekind. Umami verhoeg de speekselaofsjeiding en versterk de harteleke zaajte en zeute smake. Umami kump vaan nature in väöl etenswaor veur die vrij glutamaat bevatte, zowie erwte, belegekies,champignon,shiitake enziewier.
't Zien veural aminozoere, de bouwstoffe vaaneiwitte, ensmaakstoffe wie natriumglutamaat die dees smaakgewaarweurding geve. 'n Glutamaat is 'neneurotransmitter.