Depaus (oet 'tGrieks, πάππας = vader, en oet 'tLatien,papa = vader) ies de titel van 't hoof van deRoams-Katholieke kèrk. De paus weurt in de katholieke kèrk gezeen es de opvolger van deapostelPetrus. De paus ies ouchsjtaatshoof vanVaticaansjtad. Op diet moment, saer 8 mei2025, iesLeo XIV (börgerlike naam Robert Francis Prevost) paus. Hae ies de allerièrsjte paus oet deVS. 'n Periode woa-in d'r geine paus ies neump mesede vacante ofsedesvacatio.
Hoewaal 'ne paus in theorie zien amb kènt neerlègke es hae dat wilt, ies diet óngebrukelik. Pause bezètte oet traditie 'tpontificaat bies hunnen doad. In fibberwari 2013 braok pausBenedictus XVI mèt die traditie door op 85-jäörige laeftied aaf te traeje.
De pauselike symbole zint de wietetoga, de pauselike troan, de pauselikevösjersrink, detiara (kroan), de draagsjtool (sedia gestatoria), 'tbaldakien en de pauselike sjtaaf mèt 'ncrucifix d'rop.
De tiara ies in de jaore 60 van de 20e ièw aafgesjaf door pausPaulus VI. Saer höbbe pause de pauselikemieter gedrage. De tiara ies èvvel 't symbool van 't pausdom gebleve en sjteit op 't blazoen van 't Vaticaan.
De draagsjtool ies aafgesjaf door Johannes Paulus II, dae 'm vervange haet door depausmobiel.
De paus iesbiesjop vanRoame, plaatsbekleier vanJezus Christus op aerd (Vicarius Christi), opvolger van Petrus, hoagste preester in de waereldkèrk,pontifex maximus (opperpreester),aartsbissjop van de Romeinse kèrkprovincie,primaat vanItalië,patriarch van 't Weste, soeverein van Vaticaansjtad.
Volges 't kèrkelik rech kènt edere katholieke preester tot paus gekoze were, meh euver 't algemein weurt ein van de kardinale gekoze. De paus weurt gekoze in econclaaf, 'n bie-einkóms van allekardinale in deSixtiense kapel. 't Conclaaf moet beginne tösje de 15e en de 20e daag nao d'n doad van de paus. Umdat 't conclaaf geheim ies, zint de kardinale aafgesjlote van de boetewaereld. De kardinale keze dan eine nuje paus, dit geit in sjtumrundes. Höbbe ze in ein runde geine nuje paus kènne keze, dan verbrenne ze de sjtumbreefkes same mèt get zjwarte poejer, en kump zjwarte zjwaam oet de sjouw van de Sixtiense kapel. Höbbe ze waal eine gekoze, dan verbrenne ze ouch de sjtumbreefkes, meh dan zonder get debie te doon. Dan kump wiete zjwaam oet de sjouw. De luuj op 't St.-Pietersplein weite dan dat 'ne nuje paus ies gekoze. Es de paus beneump ies, weurt hae op 't balkon van deSint Pieter aan 't volk getuènd en zaet de hoagste kardinaalHabemus papam! (veer höbbe 'ne paus!).
Es 'ne paus gekoze ies, weurt häöm gevraog welke naam hae es paus wilt aannumme. Hae kènt zelf eine naam keze. Dae naam kènt 'n verlatiensde vörm van ziene waereldlike naam zin, meh dèks keus me ouch de naam van 'ne belangrieke veurgenger, of eine mèt 'n bepaalde beteikenis (biev. Pius = vroum). Es 'ne pausnaam al ins veurgekómme ies, weurt 'r van Romeinse ciefersj veurzeen.
.JPG)
