Dit artikel is gesjreve (of begós) in 'tMestreechs. Laeshie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Oman (officieel:Sultanaot vaan Oman;Arabisch:سلطنة عُمان,Salṭanat ʻUmān) is e land in 't ooste vaanArabië, aon deIndische Oceaan en dePerzische Golf. 't Besteit oet 'ne bès vröchbare streek land aon de kös enweuste in 't binneland. 't Land grens aon deVereinegde Arabische Emirate,Saoedi-Arabië enJeme. De hoofstad is Muskat, wijer zien wieneg stei vaan groeten umvaank. Deeconomie is veural aofhenkelek vaan olie, en, plaotselek, vaanvèsserij.
Oman is verdeild in ach regio's,mintaqah geneump. Die zien weer in kleinerdistricte opgedeild, diewilayât heite.
Allewel tot Oman e normaal Arabisch land liek, is de bevolking diverser. Alleriers zien boete de regulierArabiere ouch Zuid-Arabiere inheims, die ziech aon hun taol, 'tZuidarabisch, laote herkinne (al is ze bekans oetgestorve). In Dhofar leef eSemitisch volk wat gein Arabisch sprik. 't Aajdste volk evels zien deBeloetsje, die vaan Perzischen oorsprunk zien. Hun taol weurt nog ummer väöl gesproke.
85% van de bevolking isislamitisch, en de mieste lui hange d'nIbaditischen islam aon. Oman is 't insegs land op de wereld boe die struiming in de mierderheid is. 'n Minderheid issoennitisch. 't Gief ouch 'n kleine sjiitische en 'n christeleke minderheid vaan 6,5%. Wijer gief 't 'n rilletief groetehindoeïstische minderheid vaan 5,5%. Alle neet-moslims zien boetelendse arbeiders.
Oman is 'n absolute monarchie. De wèt sjrijf veur tot d'n Ibaditischen islam, boe de sultan aonhenger vaan is, de staotsgodsdeens is en tot 't islamitisch rech, desjaria, de primaire bron is veur de Omaanse wètgeving. De euverheid steit 't opebaar belijde vaan gelouf touw, meh relizjieuze minderhede weure dök gediscrimineerd. In tegestelling tot naoberland Saudi-Arabië weurt geloufsafval evels neet bestraof. De wètgeving is evels ouch op dit terrein discriminerend. Vaoders kinne hun vaodersjap verlere doortot zie vaan d'n islam zien aofgestap of ziech höbbe bekierd tot e aander gelouf.
Oman is wijer 't land, boe de slaovernij es letste is aofgesjaf: in1970. De naokoumelinge vaan slaove höbbe evels nog ummer te make mèt discriminatie. Versjèllende vörme vaan tortuur zien in gebruuk en ouch dedoedstraof weurt oetgeveurd.
In d'n aajdheid woort de kös vaan Oman, al bij deSoemeriërs esMagan bekind, door dePerze gekoloniseerd; in563 v.Chr. woort 't essatrapie bij 'tPerzisch Riek geïncorporeerd. Bij 't verval vaan 't Perzisch Riek veurde Oman e slaopend bestoon. Nao de val vaan 't Romeins Riek en de Parte woort 't obbenuits deil vaan e Perzisch Riek. Oondertösse trokke versjèllende Semitische stamme in. In632 vereuverde de Westeleke Arabiere 't, die dao d'n Islam brachte. Good 'nen iew later, in751, stiechde ibaditische moslims 'nimamaat in Oman, boedoor deze vörm vaan d'n islam typisch voor dat land woort. Dit imamaat bleef tot in de twintegste iew bestoon.
In1508 naome dePortugeze de havestad Muskat in. Die beheelte ze tot in1659 deOsmaanse Törke 't gans land innaome. Wie de Törkse mach nao 1700 evels gebroke waor lökden 't 'ne lokalesjeik,Ahmad bin Saîd, in1741 't land te bevrije. Vaan häöm stamp d'n huidege sultan aof. In denegetiende iew breide de sultan zien bezittinge oet tot zelfs inZanzibar; heer mós ze evels later weer aofstoon, en in1891 kaom Oman oonderBrits protectoraat.
In1970 zat prins Qabûs bin Saîd ziene pa, sultanSaîd ibn Taimur as-Saîd, aof, um in1971 de oonaofhenkelekheid te verklaore. Sinsdeen heet 'r 't land e bitteke gemoderniseerd, vaan e parlemint veurzeen enAmerikaanse legerbases touwgelaote.
