Dit artikel is gesjreve (of begós) in 'tMestreechs. Laeshie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Mexico is e land inMiddel-Amerika en 't noordeleks land vaanLatiens Amerika. Ouch is 't 't groetste Spaonstaoleg land nao inwoeners gemete. Hoofstad isMexico-Stad, de ierste of twiede (aofhenkelek vaan criterium)stad op dewèld. Ander stei zienGuadalajara,Monterrey enCiudad Juarez. Mexico grens aon deVereinegde Staote,Guatemala enBelize.
Mexico is ingedeild in 31staote (estados), die neet nao hun hoofstad zien geneump meh hunne naom dèks al oet dePrecolumbiaansen tied drage; ander naome zien in de kolonialen tied door missionaire en koloniste gegeve. Mexico-Stad ligk in 'n eige federaal distrik.
Officieel taol is 't Spaons. 7 % vaande bevolking sprèk nog 'n Indiaanse taol; de regering erkint neet minder es 62 vaan die taole. Daovaan zien 'tMaya en 'tNahuatl wiedoet de groetste. De taole die mie nao 't noorde gesproke weure zien väöl mier bedreig.
In de precolumbiaansen tied waor Mexico 't gebeed vaan versjèllende besjavinge: deTolteke, deMixteke, deMaya's en deAzteke. De lèste hadde e mechteg riek wie deSpanjaarde binnevele. In1521 vereuverde de Spanjaarde, nao 'n bleudege campanje vaan e paar jaor, 't lèste deil vaan 't Azteeks riek en vestegde hei 'nkolonie.
In1810 reep 'ne preester de oonaofhenkelekheid oet, die nao 'nen oorlog vaan elf jaor in1821 erkind woort. Mexico woort ekeizerriek. In1822 en1823 woorte alle Spaonse bezittinge in Middel-Amerika geannexeerd;Chiapas evels bleef nog in Spaonse hen. In1823 woort de keizer weer aofgezat en woort Mexico 'n rippebliek. De regering perbeerde de gebejer in 't noorde, die nog aamper bewoend waore, te kolonisere; in1836 verloor me evelsTexas, wat ziech aofsjeide, en in1848 mós Mexico 'n enorm gebeed aon de Vereinegde Staote aofstoon nao deAmerikaans-Mexicaanse oorloge. In dit gebeed is nog ummertouw 'n Spaonstaoleg cultuur aonwezeg.
In de jaore zesteg bezètde deFranse 't land en installeerde 'nen nuie keizer:Maximilaan vaan Habsburg. Deze regeerde vaan1864 tot1867, wie heer geëxecuteerd woort. Oonder de nui, conservatief presidente góng 't land ikkenomisch veuroet, meh verpauperde de bevolking en woort de vrijheid ummer mie beperk, zoetot in1910 'n revolutie op geng kaom. In1929 eindegde de dao-op volgende börgeroorlog en begós Mexico nog ins aon ikkenomische bleuj. Vaanaof 1970 evels verveel 't land in ermooj en verloor de regeringspartijPRI de steun vaan de bevolking, meh neet de mach, umtot ze door verkezingsfraude ummer eder verkezing wónt. In de jaore negeteg kaom lankzaam de democratisering op geng, en in2000 verloor de PRI de presidentselecties.
