Dit artikel is gesjreve (of begós) in 'tMestreechs. Laeshie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Litouwe (Litouws:Lietuva) is e land in Middel-Europa en de zuidelekste vaan deBaltische staote. 't Laand grens aonLetland,Wit-Rusland,Pole en aon deRössischeanclaafKaliningrad. 't Land ligk aon deOoszie. Hoofstad isVilnius; ander veurnaom stei zienKaunas,Klaipeda enPanevezys.
Litouwe is ingedeild in 10apskritys (inkelvoudapskritis), die eder 'n groete stad en hoofplaots höbbe en daonao verneump zien. Dees distrikte zien in meh 56 gemeintes verdeild.
Officieel taol is 't Litouws. Dao is 'n groeteRössische minderheid, die sinds de ónafhaankelekheid gedwonge is Litouws te liere. Evels zien de probleme in Litouwe neet zoe groet wie in naoberlandLetland.
In1996 weurt Litouwe veur 't iers geneump. In1253 laot hertogMindaugas ziech officieel tot keuning kroene. Daonao greujde 't tot in devieftiende iew hel door, vaanaof1385 inpersoneel unie mètPole. In1569 vörmde dees twie len officieel 'tPools-Litauws Gemenebes. Dit bleef bestoon tot de dreiPoolse deilinge eindachtiende iew 't land gans opdeilde en Litouwe in1795 oonder Rössisch bestuur kaom.
Nao d'nIerste Wereldoorlog en deOktoberrevolutie verklaorde 't land ziech in1918 ónafhaankelek; in1940 woort 't land weer doorStalin veroverd. In1990 stapde 't land weer oet deUSSR. De lèste troepe verlaote Litouwe in1993. In2004 trooj 't tow tot deNATO en deEU.
De Litouwse nationaolepolletiek bevint ziech in deSeimas. Zie is 'tparlemint meh ouch 'tsenaot vaan Litouwe. 't Gief in Litouwe dus gei versjèl tösse, beveurbeeld, 'nenIerste enTwiede Kamer.Parlemintariërs vaan de Seimas zien tegeliekertiedSenaotäörs: zie reprizzentiere allemaol e bepaolddistrik vaan Litouwe. Dèks zien dat gansegemeintes. Sommmege distrikte zien zelfs groeter es gemeintes, zoewie in zier landelek en dunbevolk gebeed. Veur 't diechbevolkVilnius gief 't evels distrikte veur ederewiek.
In contras tot de premiers vaanBelsj enNederland, maag de Litouwse premier oetsletend spreke naomes 'tparlemint - en mèt naome de käözes gemaak door de mierderheid vaan 't parlemint. Staotsköndeg gezeen is deprizzedent vaan Litouwe, in tegedeil vaan beveurbeeld deDuitse prizzedent en de Belsje en Nederlandsekeuninge, gaaroet neet allein meh 'ne reprizzentatieve polletieker. Väöl mie is de prizzedent deBoeteminister (minister vaan Boetelandse Affaires) vaan 't land. 't Is daan ouch de prizzedent vaan Litouwe dee 't land reprizzentiert in d'nEuropese Raod vaan deEuropese Unie. Meh e bepaold aontallidstaote vaan de Europese Unie sjikke hustaotshoof, in plaots vaan huregeringshoof, naoBreusel. Litouwe zit daomèt bij de oetzoonderleke len vaan de Raod, zjus wieFraankriek.
Sinds2019 isGitanas Nausėda deprizzedent vaan Litouwe.
