Dit artikel is gesjreve (of begós) in 'tMestreechs. Laeshie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De Khoisantaole tösse aander Afrikaanse taolfemilies en -gróppe.
DeKhoisantaole zien 'n gróp inAfrika - veuralzuielek Afrika - inheimse taole, gesproke door deKhoikhoi (Hottentotte), deSan (Böskesmaander) en nog e paar aander volker. De femilie is opgestèld door d'n Amerikaanse taolkundegeJoseph Greenberg. Sinds jaore evels weurt 't bestoon vaan dees femilie door versjèllende taolkundege oontkind; zij die nog traon gluive, rekene dèks neet mie alle taole detouw die Greenberg oets debij naom.
De taole kinmerke ziech oppervlekkeg door 'n analytische typologie (beteikenis en functie vaan wäörd kump nao veure door woordvolgorde en neet door verbuiging), korte woordvörm (dèks ein syllaab), aonwezegheid vaantoene en veural door de presintie vaanclicks: klaanke boebij de spreker loch nao binne zók. Consonante (zoewel gewoen es clicks) kinne op hiel väöl subtiel versjèllende menere gearticuleerd weure; 'n taol wie 't!Xóõ heet daodoor 'n klein 90 versjèllende consonante. De natuurleke neet-Khoisantaole die clicks höbbe (Xhosa enZoeloe in Zuid-Afrika,Dahalo inKenia), weure geach ze vaan e Khoisansubstraot te höbbe euvergenome.
Wie gezag weurt de geldegheid vaan de Khoisantaole es femilie sterk aongevochte. Euver de versjèllende oonderdeile vaan de veroonderstèlde femilie is me 't evels wel ins.
De klein taolHadza, gesproke door 'n klein grópjegers-verzaomelere roond 'tEyasimeer, woort vreuger veural bij de Khoisantaole geveug umtot ze ouch clicks heet. Euvertuigende cognaote zien evels neet of koelek gevoonde, en genetisch versjèlle de Hadza zoe sterk vaan de Khoisan es lui mer vaanein kinne versjèlle. 't Hadza is woersjijnelek 'n isolaot.
Ouch deSandawe enhun taol vörme 'n oetzundering es clicktaol in Tanzania, meh oondaanks tot hun leefgebeed neet wied vaan de Hadza hun land ligk, heet hun taol dao niks mèt te make. Wel wijs recint oonderzeuk trop tot, wat me ouch vaan de Khoisantaole gans kin meine, 't Sandawe in eder geval verwant is aon de Khoitaole in zuielek Afrika.
Vaan alle Khoisan-femilies zien deKhoitaole de groetste gróp, zoewel in aontal sprekers es in aontal versjèllende taole en dialekte. Euver 't algemein zien de taole dialekcontinua, en kin 't versjèl tösse taol en dialek arbitrair zien.
DeTuutaole weure oostelek vaan de Khoitaole gesprok. Ze liekene typologisch sterk op de Kx'ataole (zuug oonder), meh dat kin ouch 't gevolg vaan 'neSprachbund zien. Me oondersjeit:
