Frankriek ies e land in Wes-Europa en lidsjtaat van deEU. 't Ies ein van de groatste leng van Europa, mèt 'n oppervlakte van 547.030 km². De hoofsjtad van Frankriek iesParies.
't Landsjap van Frankriek ies heuvelechtig in 't noorde en 't weste. De res van 't land ies bergechtig. Aan de oaskant liegke de FranseAlpe, deJura en deVogeze. De zuudgrens mètSjpanje weurt gevörmp door dePyreneeë. De FranseArdenne liegke in 't noordoaste. Centraal-Frankriek weurt gedomineerd door 'tCentraal Massief, e plateaugebergte.
Nao deTwiède Waereldoorlog voltrok ziech de metamorfose van landboew- nao industriemaatsjappie. Es belangriek lid van deEU haet Frankriek plaatsgenómme bie de tièn groatste industriële. 54 % Van de opervlakte van 't land weurt gebruuk veur de landboew-economie, Frankriek ies nao deVS de groatste exporteur van landboewproducte op de waereld. De deensverlenende sector haet 'n aandeil van ruum twiè-derde in 'tBNP.
Frankriek ies 'ndemocratischerepubliek. De president weurt veur vief jaor gekoze (véúr 2002 waor dat 7 jaor). De Franse volksvertegewoordiging besjteit oet deAssemblée Nationale, mèt 577 zetels, en deSenaat.
De president haet ouch, same mèt de biesjop van 't CatalaanseUrgell, 't opperbesjtuur euver Andorra. Daomèt dreug 'r de oet de middelièwe daterende titel 'Prins van Andorra'.
De officieel taal iesFrans. Dao zint ouch een aantal sjtreektale, bieveurbeeldBaskisch,Bretoens,Catalaans,Corsicaans,Nederlands,Elzassisch enOccitaans. Tot nog neet zoa lang geleje woort 't gebruuk van dees sjtreektale ontmoedig door de regering en de sjoale. Tegewoordig weurt op sommige sjoale waal lès gegeve in dees minderheidstale, meh Frans ies nog altied de enige officieel taal van de euverheid.
't Frankriek van huuj besjleit 't groatste deil van Keltisch en RomeinsGallië, meh de naam ies aafgeleid van deFranke, eine Germaanse sjtam dae ziech relatief laat haet gevörmp en ziech vestigde in 'tRomeinse Riek.
't Groatste deil van de gebiede die tegewoordig Frankriek vörme zint in486 onderClovis vereinig. Hae vereinigde de Franke in ein riek: Frankriek. Meh me neumde 't toen nog ummer Gallië. Naodat Clovis gesjtorve waor, woort 't gebied mièrder kière gesjpliets ónder deMerovingische dynastie.
De twiède Frankische dynastie, die vanKarolinge, kaom aan de mach in 't miedde van deachste ièw. Nao de doad vanSjarel de Groate woort 't riek van de Franke in drieje gedeild, in 'n oastelek, 'n westelek en 'n mieddedeil. 't Westelek deil woort later Frankriek.
De aafsjtammelinge van Sjarel de Groate, de Karolingersj, regeerde gebiede die euvereinkómme mèt 't tegewoordige Frankriek tot987. In dat jaor woortHugo Capet tot keuning van Frankriek gekroand. Hae sjtiechde ein nuuj dynastie, 'tHoes Capet. Wie 't Hoes Capet in1328 gein rechsjtreekse manneleke opvolgersj miè houw, heel me ziech aan deSalische wèt. Dat beteikende dat d'r gein vrouw aan de mach koes kómme. Me koos dus eine nuje keuning,Filips VI, oet 'tHoes Valois. Dees dynastie regeerde tot aan1589, wie ze woort opgevolg door 'tHoes Bourbon. 't Hoes Bourbon bleef aan de mach tot aan deFranse revolutie. Veuraofaond op de nui groondwet die heiop volgde, is ouch 'n abstrakte, en väöl bekindere verklaoring gesjreve: deDéclaration des Droits de l'Homme et du Citoyen.
_de.svg)
