Dit artikel is gesjreve (of begós) in 'tMestreechs. Laeshie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Colombia (officieelRepública de Colombia, in Vlaondere dèksColumbia geneump) is e land in 't noordweste vaanZuid-Amerika, ten weste aon deGroete Oceaan, te noorde aon deCaribische Zie gelege. 't Grens aonPanama,Venezuela,Braziel,Peru enEquador. Hoofstad is Bogotá, ander groete stei zienMedellín,Cali enCarthagena. In 't weste vaan 't land ligke de noordelekste oetluipers vaan 'tAndes-gebergde; in 't ooste ligk nog väöl tropisch regewoud; dit gebeed is de boveloup vaan o.m. deAmazone en deOrinoco.
Colombia is in 32 departeminte verdeild. De hoofstad Bogotá heet 'n eige distrik.
De bevolking, die ziech veural in 't weste vaan 't land concentreert, besteit veur 60% oetMestieze. Ander gróppe zien de blanke, de negers, de creole en deIndiane; veural in 't ooste vaan 't land zien die dominant. De euverweldegende mierderheid vaan de bevolking is Spaonstaoleg; daoneve besteit 'tPalenquero, 'ncreooltaol gebaseerd op 't Spaons, en e gans scala vaan stammetaole. Die in 't weste zien dèks al oetgestorve of bekans oetgestorve; in 't ooste zien ze levender. 'tQuechua is allein in 't uterste zuie mèt 5.000 sprekers vertegewoordeg en verdwijnt snel; väöl belaankrieker zien 'tQuaiquer, 'tEmbera,Páez en 'tWayuu. 'n Aontalzigeunders hèlt nog vas aon 't Vlax-Romani. Zeker negeteg percent vaan de bevolking ischristelek; daovaan makekathelieke zoeget 75% vaan de bevólking oet, meh perciese percentages variëre get (tösse de 70% en 80%). De res weurt opgemaak door versjèllende soorte protestantisme, joededom en islam. 't Protestantisme is wie in ander Zuid-Amerikaonse len sterk in opkoms, dewiel 't aontal kathelieke hei daalt.[2]
Archeologische reste goon trök tot 1450 v.Chr. De aw culture vaan Colombia waore georganiseerd in zoegenaomdecacicazgo's, gelaogde machstructure. In1500 zeilde de Spanjaarde veur oonder leiing vaanRodrigo de Bastidas veur 't iers langs de noordkös vaan 't land; in1502 volgdeChristophorus Columbus, nao wee 't land verneump is. De nederzèttingSanta María la Antigua del Darién in 't tegewoordeg departemint Chocó, gestiech in1525, waor de ierste Europese stad op 't Amerikaans continent. In de naovolgende jaore en iewe zouw 't Spaons gezag ziech wijer nao 't zuie oetbreie, tot de vrijheidsbeweging in 't begin vaan denegentiende iew dao 'n ind aon maakde. Vaan1810 tot1819 woort, oonder leiing vaanSimón Bolívar, 'ne vrijheidsoorlog gevochte dee eindegde in de creatie vaan de RepubiekGran Colombia, die neve 't huieg Colombia ouch Panama, Venezuela en Ecuador umvatde. In1830 veel de unie oeterein en verklaorde Ecuador en Venezuela ziech oonaofhenkelek. 't Land neumde ziech tot1886 Nui Granada. In1903 woort door interferentie vaan deVereinegde Staote 't departemint Panama 'n oonaofhenkelek land; de VS hadde sterk in 'tPanamakanaal geïnvesteerd en wouwe Panama es satellietstaot gebruke. In de late jaore veerteg en vreug jaore viefteg voont e serie gewelddadege conflicte plaots. 't Land sjógkelde lang tösse dictatuur en democratie. Sins jaore veure communistische rebelle, vereineg in deFARC, 'nguerilla vaanoet de oerbos in 't ooste vaan 't land. Oontveuringe zien aon de orde vaan d'n daag.
- ↑http://www.dane.gov.co/reloj/reloj_animado.php
- ↑http://www.pewforum.org/2014/11/13/religion-in-latin-america/#
