Unificatio Italiaesaeculo XIX incepta et maxima parte perfecta est. Hoc aevumItaliane diciturRisorgimento (Latine dicitur "vindicatio").
Anno 1815 postVindobonae conventum,Italia in novem fines dividebatur, sed patriae amantes coniunctam nationem exoptabant;Sardiniae regnum magnum erat, quia etiamPedemontium, Liguriam, Augustae Praetoriae Vallem, Nicaeam et Sapaudiam comprehendebat: bella ad repetendam libertatem gessit.
Multi tumultus facti sunt: annis 1820 et 1821 defectiones pro libertate in urbe Neapoli, Sicilia, Liguria ac Pedemontio, postea annis 1830 et 1831 defectiones pro libertate in Media Italia fuerunt.
Anno 1860 universi populi suffragiis, mense Martio Emilia etTuscia Sardiniae adiunctae sunt, sed mense Aprili Nicaea et Sapaudia Francogalliae additae sunt. Sardi mense OctobriSiciliam et Neapolitanas provincias ac mense Novembri Picenum et Umbriammille hominum expeditione et universi populi suffragiis includerunt.
Anno 1861 Senatus mense Februario et Delegatorum Consilium mense MartioSardiniae regem Italiae regem nuntiaverunt. Die17 Martii1861 regnum proclamatum est.
