Socrates, vir sapientissimus et doctissimus, vixit Athenis, ubi bonus civis, miles fortis[1], philosophus admirabilis, fuit omnium virtutum exemplar. Dicere solebat se nihil nisi hoc unum scire, quod nihil sciret, velut in opere Apologias scribit eum Plato,
Attamen iuvenes et viri libentissime eum audiebant et sequebantur. Ipse eos, familiariter alloquens, docebat quid essetverum, quidrectum, quidpulchrum. Idem integritate morum et sanctitate vitae quotidianae doctrinam suam confirmabat, sed apud Athenienses invidia saepius fuit comes virtutis. Inimici Socratem maledictis infamaverunt, et populus, natura suspicax et credulus, philosophum odio persecutus est. Socrates accusatus est abAnyto et Meleto impietatis adversus Deos patriae, et corruptelae iuventutis. Causam ipse suam ante tribunal egit virili oratione. Iudices eum interrogaverunt quam poenam existimaret se meruisse. "Hoc unum," respondit, "merui, ut mihi victus quotidianus inPrytaneo publice praeberetur."
Iudices iratos non puduitcapitis condemnare hominem innocentissimum. Audita sententia, unus e discipulis Socratemamplexus exclamavit: "Ergone iniuste morieris?"—"An tu," respondit, "iuste malles?" Eandem animi magnitudinem ostendit exspectans mortem in carcere. Ibi dies triginta remansit priusquam biberit cicutam. Cum facile posset educi e custodia, fugere noluit. Hortantibus amicis ut se iniquae damnationi subtraheret, respondit patriae legibus esse parendum. Supremo vitae die discipulos flentes consolatus est, eorum animos erexit, praecepta sapientiae revocans, sed nullus temperare potuit a lacrimis, ne servus quidem publicus, cui venenum ei afferendum esset. Socrates mortiferum poculum impavidus hausit, exclamavitque: "Di, fortunate mihi hoc supremum iter." Deinde, lectulo iacens, cum crura et artus frigere sensit, conversus adCritonem, discipulorum carissimum: "Debemus," inquit, "Aesculapio gallum; memento votum solvere."
Nulla scripta Socrates reliquit, sed discipulos, quorum clarissimi memoranturPlato etXenophon, ambo operibus suis nobiles: prior fuitAristotelis magister, posterior non minus egregius dux exstitit, quam ingeniosus scriptor.
Ego profecto sum hoc homine sapientior. apparet enim neuter nostrum pulchrum bonumque aliquid nosse: sed hoc interest, quod hic quidem cum sciat nihil, scire se aliquid opinatur; ego vero, quemadmodum nescio, ita nescire me puto. Videor ergo in hac tantula re hoc homine sapientior esse, quod, quae ignoro, neque scire me arbitror.
François Chamoux,"L'homme Socrate", inL'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres et l'Académie des Beaux-Arts face au message de la Grèce ancienne, 1996ː 55-70
Cécile Inglessis-Margellos,"Socrate et son double",Revue des Études Grecques, 1994ː 85-106
Gérard Lambin, "Socrate et le divin",Bulletin de l'Association Guillaumue Budé, 2019ː 55-72
Lorraine Smith Pangle,Virtue is knowledge : the moral foundations of Socratic political philosophy, The University of Chicago press, 2014Nonnullae paginae apud Guglum librorum
