Olaus Gulielmi filiusWormius (DaniceOle Willumsen Worm, natus die13 Maii[1]1588Aarhusiae, mortuus die31 Augusti[2]1654Hafniae), fuitmedicus, archivarius, naturae speculator etphilosophusDanicus, conditorarchaeologiae Danicae, magisterartium humaniorum etprofessor inAcademia Hafniensi. Medicus regisChristiani IV etiam destudiis anatomicae,embryologiae aclinguae Nordicae antiquae optime meritus est.
Familia Wormiana oriunda estArnhema, ex oppidoGeldriae, quae provincia usque ad annum1543, quoBelgio Hispanico adiuncta est, parsSacri Romani Imperii erat. Avus Olai, Ioannes Wormius (1530–?), cumCalvini doctrinae studiosus esset, terram mutare coactus inDaniam se contulerat, ut vexationes persecutionesque aDuce Alba in Belgio Hispanico coeptas fugeret. In DaniaAarhusiam Cimbrorum sibi sedem ac domicilium delegit et post aliquot annos etiam advena in senatum urbis lectus est. Aarhusiae denique natus est Olaus Wormius, patre Gulielmo (1563–1629, supra dicti Ioannis filio), mercatore etconsule Aarhusiensi, et matre Ingera, Olai Georgii filia (1568–1619).
Primis pueritiae annis inludo litterario Aarhusiae peractis Wormius ingymnasiumLuneburgense amandatus est, ut animum politiore humanitate excoleret. Deinde venitEmbricam Clivorum, quo in oppido apud cognatos familiae suae in Germania adhuc habitantes triennium vixit, dum anno1605, inAcademia Marpurgensi receptus,theologiae etphilosophiae operam navare coepit. Mox autem, rebus ecclesiasticis inHassia ob religionis discidia perturbatis,Gissam se contulit, ubi intimam familiaritatem iniit cum clarissimis viris, praecipue cumBalthasare Mentzero etThoma Finckio, suo futurosocero. Biennio Gissae peracto animus Wormii magis admedicinam inclinabat, propter quodArgentoratum petiit anno1607, ut ibidem per trimestre medicinae iaceret fundamina, eodemque annoBasileam venit studia medicinae ibi perrectum, ubi medicum etbotanistamCasparum Bauhinum amiciorem sibi conciliavit.
Sub finem anni1608 instituta inItaliam peregrinatione omnem fere Italiam superiorem peragravit et multis urbibus perlustratisPatavii substitit, ubi per semestre aegros assidue visitando indefessum se praebebat. Deinde, assumpto itineris comite Henrico Petreio, medicinae in Academia Marpurgensi professore, reliquam Italiam perlustravit. Mense Februario anni1610Lutetiam Parisiorum appulit et artem medicam duorum mensium spatio ibi exercuit. Cum autem regeHenrico IV interfecto Lutetiae Parisiorum omnia perturbarentur, inBelgium transiit et, aliquantisper ibi commoratus celebrioresque Belgii urbes perlustratus,Hafniam denique profectus estAcademiam Hafniensem salutatum.
Rebus suis inDania dispositis,Doctoris medicinae gradum rite assecutus estBasileae anno1611,Marpurgi antea iterum moratus, ut etiam inchimica studia incumberet nec quicquam, quod ad summam artem et scientiam periti medici spectaret, omitteret. Ineunte anno1612 inAngliam venit, ubi sex mensium atque anni spatiumLondinii substitit ac medicinam exercuit, dum aestate anni1613 ad elegantiores litteras docendas Hafniam inpatriam Academiam vocatus est. Quod docendi munus anno1615 cumGraecae linguae professione commutavit. Hafniae gradummagistri artium anno1617 assecutus in Academia HafniensiLatinam Graecamque linguas etmedicinam necnonphysicam docere perrexit.
Muneribus in Academia relictis Wormius Hafniae non solum praxin medicam exercebat, sed multarum disciplinarum peritus etiam aliis studiis delectabatur, praesertim investigandislapidibuslitterisque runicis, quas accurate diligenterque libris descripsit. Item multasata,animalia,saxa collegit eaque ad artem conservata praeceptis systematicis ordinavit. EiusMuseum Wormianum in magno nomine erat etiam apud exteros, et index, quo omnia a Wormio collecta continentur, post eius mortem a Gulielmo filio in lucem editus est. Collectio Wormii hodie inMuseo Geologiae Hafniensi asseveratur. Anatomicus incapite humano ossa parieto-occipitalia invenit primusque descripsit, qua de causa ab eius nomineossa Wormiana appellata sunt.
Wormius uxores in matrimonium duxit tres: primam Dorotheam Finckiam (1596–1628), Thomae Finckii filiam, nuptiis die 26 Novembris 1615 celebratis. Ex qua septem liberos sustulit, quorum duae filiae, Ingera (1621–1677) et Sostrata (1623–1685), ad aetatem pervenerunt. Dorothea coniuge die 21 Novembris 1628pestilentia absumpta, Wormius ad secundas transiit nuptias anno 1630, Susannam ducens, filiamMatthiae Iani Medelfar, episcopi Lundensis. In hoc coniugio septem annorum spatio parens trium filiorum factus est, quorum duo, Gulielmus (1633–1704) et Matthias (1636–1707), infantiae superstites vixerunt. Susannampestifera lue correptam amisit die 26 Augusti 1637, quare Wormius anno 1639 Magdalenam Motzfeldiam (1617–1691), Petri Motzfeldii filiam, tertiam duxit uxorem. Quinque e septem liberorum ex hoc tertio coniugio susceptorum infantiam vita superaverunt: Dorothea (1644–1707), Petrus (1646–1719), gemellae Maria (1649–1715) et Susanna (1649–1674), Ioannes (1652–1718).
Cum in matrimonio habuisset Dorotheam, filiam amici et collegae suiThomae Finckii, viri artium medicinae et mathematicae peritissimi, qui per annos plus sexaginta inAcademia Hafniensi docuit et nominatangentis etsecantis ingeometriam induxit, Wormius, dum vivit, etiam cum potentissimafamilia Bartholina arte coniunctus erat. Ab illa enim oriundi sunt complures medici, theologi aliique homines eruditi saeculis 17 et 18 in Academia Hafniensi praevalentes.
Illud quoque notatu est dignum, quod Wormius medicinam Hafniae professus etiam illis annis, cum pestilentia Hafniam usserat (1625/26,1629,1636/37,1654), in urbe moratus est civibus suismedendi atque opitulandi gratia, quamquam Dorotheam Susannamque uxores servare non potuit etpestis bubonica anni 1654, qua quindecim fere milia hominum Hafniae perierant, ipsius mortem acceleravit. Obiit Wormiuspridie Kalendas Septembres anno 1654.[3]
H. P. Lovecraft (1890–1937) mentionem fecit Olai Wormii, fingens eumNecronomicon,librum commenticium, eGraeco in sermonem nostrum anno1228 vertisse, quattuor tamensaecula ante eius aetatem.Andreas Fagerscriptor mythumNecronomici infabulis suis elaboravit.[4]
Olai Wormii et ad eum doctorum virorum epistulae [...] in duos tomos divisae. Hafniae 1751
 | Vicimedia Communia plura habent quae adOlaum Wormium spectant. |
