Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Jump to content
VicipaediaLibera encyclopaedia
Quaerere

Oceanus

Haec pagina est honorata.
E Vicipaedia
Vide etiam paginam fere homonymam:Oceanus (mythologia).
SuperficiesOceani Atlantici adstratum limitis planetarii ettroposphaeraeTelluris incidit.

Oceanus (GraeceὨκεανός) est magnumaquae salsaecorpus et principalishydrosphaerae pars.[1] Quod adTellurem spectat, oceanus est quaelibet ex maioribusmundi oceani divisione huiusplanetae, sicutOceanus Atlanticus.[2][3]Vocabulummare saepe prooceano adhibetur, sed sensu stricto mare estcorpus aquae salsae inlocis mediterraneis situm.

Oceanusorbis terrarum est maximus oceanussuperficialis in omnibusplanetis iam inventus. Circa 71 partes per centum superficiei planetae (~3.6×108km²) ab aqua marina conteguntur,continuum aquae corpus quod in nonnullos oceanos principales et maioramaria usitate dividitur. Ut principalis hydrosphaerae Telluris, oceanus mundiomnem vitam notam sustinet, partemcirculi carbonii constituit, atqueclima et exemplariacaeli movet.Volumen est circa 1.3billioneschiliometrorum cubicorum,[4] etaltitudo media 3790 m. Oceanushabitationem circiter 230000specierum hominibusscientiae peritis notarum suppeditat. Quamquam multa oceani loca nondum explorata sunt, plus duae milliones specierummarinarum vivere aestimantur.Origo oceanorum Telluris non iam certiorem fit, sed ei putantur aevoHadeano apparuisse, cum, secundum multasabiogenesis doctrinas, fontes originis vitae fuissent.

Oceani extraterrestres ex variiselementis chemicis etcompositis chemicis componi possunt. Sola autem magna et constantialiquidorumsuperficialium extraterrestrium corpora confirmata suntLacus Titanis, sed adsunt indicia praesentiae oceanorum alibi inSystemate Solaris.Mars etVenus, ab ineunte aevo in eorumhistoriisgeologicis, magnos oceanos aquaticos habuisse putantur.Coniectura de Oceanis Martis subicit paene tertiam superficiei Martis partem aqua contegi, quamquamaqua in Marte non iam oceanica est.Fugitivus effectus thermocepicus fortasse globalem Veneris oceanum decoxit. Certo sciuntur composita sicutsales chemici etammonia cum aqua mixta punctum congelationis demittere, quod fieri potest ut aqua in multitudinibus fiat, in circumiectibus extraterrestrialibus utmuria velglacies convehens. Planetagigantes gasii Systematis Solaris etiam putanturatmosphaerica habere strata liquida compositorum non iam conformatorum. Traduntur oceani non confirmati sub superficie multorum planetarum nanorum etsatellitumnaturalium fieri, insigniter in oceano lunaeEuropae, qui putatur habere plus quam bis tantum Tellurisvolumen aquae. Oceani, inter quos oceani superficiales aquae liquidae intrazonam habitabilem circumstellarem, fortasse etiam inexoplanetis etexolunis fiunt.Planetae oceanici sunt opinabile genus planetae, cuius superficies omnino liquido tegitur.

Etymologia

[recensere |fontem recensere]

Ōceanus a GraecoὨκεανός deducitur, quemHomerus magnum flumen circum orbem terrarum fluens esse concipiebat, unde locutiones utῥόος Ὠκεανοῖο, "fluctus Oceani", etποταμὸς Ὠκεανός, "flumen Oceani". Etiam pro deo habebatur:Oceanus, filiusUrani (Caeli) etGaeae (Terrae), maritusTethyos, omnium fluminum etOceanitidum pater. Postea, apud scriptores Graecos et Romanos, Oceanus non iam ut flumen intellegi coepit, sed mare immensus, distinctus a mari interno seuMediterraneo, unde appellationes utoceanus Britannicus,oceanus Atlanticus ortae sunt.[5][6]

Superficialis Telluris oceanus

[recensere |fontem recensere]
VideOceanus Mundi.
Tabulae oceanicarum orbis terrarum aquarum.Oceanus Mundi, continuum aquae corpus quodTellus circumdat, dividitur in nonnullas regiones principales.Quinque divisiones oceanicae usitate agnoscuntur:Pacificus,Atlanticus,Indicus,Arcticus, etAustralis. Arcticus et Australis in Atlanticum, Indicum, Pacificum aliquando commiscentur.
Tabula oceanorum (Anglice designata).
Tabula finiumquinque oceanorum (Francice designata).

AquaesuperficialisTelluris oceani, quamquam plerumque nonnulli oceani separati habitae,unum per mundum coniunctumaquae salsae corpus amplectuntur, quod aliquandoOceanus Mundi et oceanus globalis appellatur.[7][8] Notio continui aquae corporis cum libera permutatione inter eius partesoceanographiae est principalis momenti.[9]

Maiores divisiones oceanicae acontinentibus, variisarchipelagis, et aliis normis partim definiuntur. Hae divisiones, ordinemagnitudinis descendenti, sunt:

Pacificus et Atlanticus abaequatore porro in partesseptentrionales etaustrales dividi possunt. Minores oceanorum regiones suntmaria,sinus,freta, et aliae conformationae terrestres et marinae.

Magis quam dimidium huiusareae est circa 4267 metrorum profundum.[11] Mediasalinitas oceanica est circa 35partes per mille (‰) (3.5%), et paene omniaquae marinae est salinitas inter 30 et 38 partes per mille. Eruditi aestimant 230000 marinasanimalium etplantarumspecies quae inbiotopis oceanicishabitant nunc notas esse, sed summam fortasse usque ad decies illum numerum esse.[12] Inter has species insigniter suntalgae,balaenae,bivalvia,crustacea,octopoda, etpisces, quarum multae incultura,oeconomia, etsocietate humana magni momenti sunt.

Ingeologia, oceanus estregiocrustae oceanicae ab aqua contecta. Crusta oceanica est tenuebasaltisvolcanici solidifacti stratum quodamiculum Telluris contegit;crusta continentalis est crassior sed minus densa. Ex hoc perspectu, Telluri sunttres oceani: Oceanus Mundi,Mare Caspium, etPontus Euxinus, quorumsecundus ettertius a concursuCimmeriae etLaurasiae formati sunt.Mare Mediterraneum aliquando oceanus fuit distinctus, quiamotus tectonicae laminarum iterum atque iterum eius adligationem ad Oceanum Mundi perFretum Gaditanum fregit. Pontus ad Mediterraneum perBosporum adligatur, sed Bosporus estcanalisnaturalis persaxum continentale persecatum abhincannorum circa 7000, potius pars alvei maris sicutFretum Gaditanum.

Contra nomina, minora aquae salsae corporainterclusa quae cum Oceano Mundi non conectuntur, sicutLacus Oxianus, re vera suntlacus salsi.

Fines oceanorum

[recensere |fontem recensere]

Pro indice finium oceanorum, videFines oceanorum.

Oceanus et vita

[recensere |fontem recensere]

Oceanusbiosphaerium magnopere adficit.Evaporatio oceanica, utcirculi aquae pars, est fons plurimarumpluviarum, atquetemperaturaeclima et exemplariaventorum constituunt quae vitam in terra moderantur.Vita se intra oceanum facta est3billiones annorum antequam vita in terraevolvit. Ambae profunditas et distantia ab ora magnopere numeros et generaplantarum etanimalium impellunt quae ibihabitant.[13]

Proprietates physicae

[recensere |fontem recensere]
VideAqua marina

Area Oceani Mundi est 361 millionaechiliometrorum quadratorum (139 millionae milium quadratorum),[14]Eiusvolumen est circa 1.3 billionae chiliometrorum cubicorum (310 millionae milium subicorum).[15]magnitudo quaecubus aquae cuilongitudo marginis est 1111chiliometra animo concipi potest. Media profunditas est 3790 metra, et sua maxima profunditas est 10923 metra.[14] Paene dimidum orbis terrarum aquarum marinarum est magis quam 3000 metrorum altum.[8] Vasta oceani profundi spatia (res sub 200 m) circa 66 centesimas superficieiorbis terrarum,[16] maribus ad Oceanum Mundi non adligatis, sicutMare Caspium, exclusis.

Tabula magnarum proprietatum submarinarum.Photogrammacolorum falsorum aNOAA anno1995 factum.

Massahydrosphaerae est circa 1400000000000000000tonnarum metricarum, quod est 1.4×1021 kg, circa 0.023 centesimae partes massae Telluris. Minus quam 3 centesimae suntaqua dulcis; reliquium estaqua marina, plerumque in oceano.

Caeruleus oceanicolor est compositum nonnullarum rerum contribuentium, inter quas materiesorganicae dissolutae etchlorophyllum.[17][18]

Nautae et alii marinarii rettulerunt oceanum saepe aspectabilem emittere ardorem,luminescentiam quaenocte milia passuum videtur. Anno2005, eruditi nuntiaverunt eos tempore primophotographica huius ardoris indicia adeptos fuisse.[19] Hic ardor abioluminescentia fortasse effici potest.[20][21][22]

Exploratio

[recensere |fontem recensere]
VideExploratio oceanorum

Peregrinatio oceanica innavibus post aevapraehistorica fit, sed solum temporibis hodiernis possunthomines itinera submarina late facere.

Altissimus locus in oceano estFossa Mariannensis, inOceano Pacifico propeInsulas Mariannae Septentrionales sita. Maxima altitudo aestimatur circa 10971 metrorum esse (plus vel minus 11 m).[23]Challenger II, navisBritannica, anno1951 mensuram fossae egens altissimam fossae partem "Challenger Deep" nominavit. Anno1960,bathyscaphaTrieste, aduobusexploratoribus conducta, prospere fundum abyssi attigit.

Multum fundi abyssi oceanici inexploratum et non tabulatum manet. Globalis multarum proprietatum submarinarum imago maiores quam 10chiliometra anno1995 effecta est, ex pravitatibusgravitatissuperficiei propinquae computata.

Regiones et profunditates

[recensere |fontem recensere]
Maiores oceanorum zonae, inter quasvita marina quae in quaque divisionehabitat (tabulaAnglice designata)
Maiores divisiones oceanicae
Sanaalga marina et una exCarangidis. Imaginis ID: sanc0208, "Sanctuary Collection Location: Florida Keys National Marine Sanctuary." Photographus: Heather Dine.

Oceanographi oceanum inregiones dividunt obphysicos etbiologicos harum regionum status.Zona pelagica omnes regiones oceanicas apertas comprehendit, et dividi porro potest in regiones secundum profunditate et abundantialucis.Zona photica oceanos asuperficie desuper ad 200metra contegit. Haec est sola regio ubiphotosynthesis fieri potest et ergo estbiodiversissima. Cumplantae photosynthesin requirant,vita in regionibus altioribus materiei quae desuper cadit confidit (videnix marina), vel aliumenergiae fontem invenit;emissaria hydrothermalia sunt principalis optio in regionezona aphotica (altitudines plus quam 200 m) appellata. Pelagica zonae photicae parszona epipelagica appellantur.

Pelagicazonae aphoticae pars dividi potest in regiones ex ordine ad perpendiculum digestas,temperaturam sequentes.Zona mesopelagica est altissima harum regionum. Fines altissimus est apudthermoclinum 12 graduum C, qui intropicis usitate circa 700–1000 metra iacet. Insequens regio estbathypelagica, quae inter 10 et 4 gradus C iacet, usitate inter 700 et 1000 metra et 2000 et 4000 metrorum. Superplanitiem abyssi estzona pelagica abyssi, cuius fines altiores ad 6000 metrorum iacent. Ultima regio,zona pelagica hadalis, quae profundissima zona oceanica inter 6000 et 11000 metrorum patet, fossas altas comprehendit.

Geologia

[recensere |fontem recensere]
Vide etiamGeologia marina

Fundus abyssi (alveum oceani) abiugis medii oceani expanditur ubibinaelaminae inter se adiunguntur; ubi autem binae laminae altera ad alteram moventur,singula lamina sub aliam laminam (oceanicam vel continentalem)subducitur,fossam oceanicam efficiens.

Effectus climatici

[recensere |fontem recensere]
Summarium viaecirculationis thermohalinae (descriptioAnglice adnotata). Viaecaeruleae flumina aquae altae, viaerubrae flumina propesuperficiem repraesentant.

Flumina oceanicaclima Terrae magnopere adficiunt, acalore extropicis ad regiones polares, et abaere calido velfrigido et praecipitatione ad regioneslitorales traducendis, ubiventi incontinentem portare possunt.Fluxus caloris etaquae dulcis superficialiumgradus densitatis (Anglicedensity gradients) generant, quicirculationem thermohalinam (Great Ocean Conveyor), partem maioris circulationis oceanicae, pellunt. Graves partes in calore ad regiones polares suppeditando, et ergo in administrationeglaciei marinae, agunt. Mutationes in circulatione thermohalina, ut putantur, summaradiationis quam Terra accipit magnopere movent. Quantum circulatio thermohalinavelocitatem qua aquae altae superficiem attingant temperat, eaatmosphaericasdioxidi carbonis concentrationes magnopere adficere potest.[24]

Traditur circulatio thermohalina esse ratio principalis quod climaEuropae Occidentalis est tam temperatum. Alterna autem coniectura postulat hanc notionem plerumque falsam, nam Europa calet quia in regionibus ventum pelvis oceanicae versus patet, et quiaundae atmosphaericaeaerem calidum adseptentriones exsubtropicis adferunt.[25][26]

Flumen Circumpolare Antarcticum continentem circumplectitur, climaAntarcticae adficiens et flumina in nonnullis oceanis coniungens.

Super oceanos fitunum ex violentissimiscaeli status generibus:typhones marini, procellosae tempestatestropicae, quae ingentes terrae marisqueregiones vastare possunt.

Biologia

[recensere |fontem recensere]
Vide etiamBiologia marina etMammale marinum

Inter formasvitae maximi momenti in oceanisendemicae sunt:

Pinacotheca

[recensere |fontem recensere]

Oeconomia

[recensere |fontem recensere]

Oceani Telluristransportationi magni momenti sunt: plurima orbis terrarum bona anavibus actuariis intermarinos orbis terrarum portus moventur.

Oceani etiam sunt maiorindustriae piscatoriae fons, inter cuius maioraanimalia desiderata suntBrachyura,Caridea,Nephropidae,pisces.

Oceani antiqui

[recensere |fontem recensere]
Genesis oceani (descriptioAnglice adnotata)

Motus continentalis oceanos continenter figurat, corpora aquae iterum atque iterum adiungens et diffindens. Inter oceanos antiquos sunt:

Argumenta historica

[recensere |fontem recensere]

Prima oceani notio exmythologiaMesopotamiana etIndo-Europaea deducitur, cum orbis terrarum a grandeflumine cingi putaretur. NomenOceanus inmythologia Graeca antiquam observationem Graecam memorat quod flumen forte anteCalpem fluebat et coniecturam quod id magnum flumen erat. (Confer etiamSamudra inmythologia Hinduica etJörmungandr inmythologia Norica.) Cogitatione finxerunt mundum aboceano caelesti supercaelum oceanoque inferorum infra includi.

Artis opera quae res maritimas depinguntars marina appellantur, quod nomen ad communiapicturaeEuropaeae saeculorumseptimi decimi adundevicensimum genera praesertim pertinet.

Oceani extraterrestres

[recensere |fontem recensere]
Vide etiamAqua liquida extraterrestris
Duo exemplaria compositionisEuropae magnum aquae liquidae oceanum subsuperficiem planetae. Exemplaria similia pro aliis caelestibus inSystemate Solari corporibus praedicta sunt.

Tellus, cum id esset solusplaneta in nostroSystemate Solari notus cui sunt magnaaquae liquidae insuperficie corpora constantia, alia corpora caelestia magnos oceanos habere putantur.

Iuppiter etSaturnus,gigantes gasii, putantur superficiebus carere et magis stratum haberehydrogenii liquidi; eorumgeologia autem planetaria non iam bene intellegitur. Similiter,Uranus etNeptunus, gigantes [glacies|glaciei]], vastos aquae liquidae oceanos sub eorumatmosphaeris densis fortasse habent, quamquam eorum structura interna non iam confirmata est.

Hodie adsunt disceptationes numMarti olim fuit oceanus in eiushemisphaerioseptentrionali, et ubi sit; recentiora missionisMars Exploration Rover inventa subiciunt Marti diu fuisse aqua constans in saltem uno loco, sed eius magnitudo est ignota.

Astronomi creduntVeneri olim fuit aqua liquida et fortasse fuerunt oceani. Si exsisterunt, ei deinde obresurfacing? evanuerunt.

Satellites naturales

[recensere |fontem recensere]

Globale aquae liquidae stratum tam crassum quam id crustum ex amiculo separavit quod praesens creditur inTitane,Europa, et minus certeCallisto etGanymede.[27] Oceanusmagmae creditur praesens inIone. Nonnullaeaquae calidae salientes inEncelado, luna Saturni, inventa sunt, sed eorum origines non iam bene intelleguntur. Aliis lunis glacialibus etiam fortasse sunt oceani interni, vel eis olim erant oceani interni qui nunc conglaciaverunt.[27]

Magnahydrocarboniorumliquidorum corpora putantur in superficieTitanis praesentia, sed parva sunt, usitatelacus velmaria appellata. Missio spatiiCassini–Huygens primum res invenit quae siccorum lacuum alveorum vacuorumque fluminumcanalium similes erant, quodsignificat Titanem quaecunque liquida superficialis habuerat amisisse; recentior autem Cassini transitus Titanis imagines fecit quae vehementer subiciunt lacus hydrocarboniorum prope frigidioresregiones polares. Titan subterraneum aquae oceanum sub mixtura glaciei et hydrocarboniorum habere creditur, quae crustum externum constituit.

Nexus interni

Notae

[recensere |fontem recensere]
  1. "WordNet Search — ocean".Princeton University 
  2. "ocean, n.".Oxford English Dictionary .
  3. "ocean".Merriam-Webster .
  4. Syed Qadri,"Volume of Earth's Oceans," inThe Physics Factbook (2003).
  5. Thesaurus Linguae Latinae (1900– ), apudDe Gruyter
  6. Henricus Liddell,Robertus Scott,A Greek-English Lexicon. 9a ed. (Oxonii, 1925-1940)
  7. "Ocean,"The Columbia Encyclopedia (Novi Eboraci: Columbia University Press, 2002).
  8. 12"Distribution of land and water on the planet,"UN Atlas of the Oceans.
  9. Spilhaus,Athelstan F.(Iulio 1942).Maps of the whole world ocean.32 (3).American Geographical Society.pp. 431–35 .
  10. "Limits of Oceans and Seas, 3rd edition".International Hydrographic Organization.1953 .
  11. "How deep is the ocean?".National Oceanic and Atmospheric Administration .
  12. Drogin,Bob(24 Octobris 2003)."Census of Marine Life maps an ocean of species".Los Angeles Times 
  13. "The Biosphere: An Introduction to Earth's Diverse Environment," inBiology: Concepts & Connections (capitulum 34.7).
  14. 12The World's Oceans and Seas.Encarta 
  15. Qadri,Syed(2003)."Volume of Earth's Oceans".The Physics Factbook .
  16. {{cite web| last = Drazen | first = Jeffrey C.| title = Deep-Sea Fishes| publisher = School of Ocean Earth Science and Technology, University of University of Hawaiʻi at Manoa| url =http://www.soest.hawaii.edu/oceanography/faculty/drazen/fishes.htm| accessdate =7 Iunii [[2007]|archiveurl=https://archive.is/NM1f%7Carchivedate=2012-05-24}}.
  17. Paula G. Coble (2007), "Marine Optical Biogeochemistry: The Chemistry of Ocean Color,"Chemical Reviews 107:402–418, DOI 10.1021/cr050350.
  18. C. L. Braun et S. N. Smirnov (1993),Why is water blue?Journal of Chemical Education 70(8): 612.
  19. Britt,Robert Roy(4 Octobris 2005)."Mystery Ocean Glow Confirmed in Satellite Photos" 
  20. 21 November 2005, USA Today: A glowing sea, courtesy of algae: "The water glowed green in the direction of the movement. . . . Little microscopic creatures (calledLingulodinium polyedrum) that glow in the dark caused the alluring strange display that night."
  21. 05 October 2005, New Scientist: Sea's eerie glow seen from space: "The ancient mariners were right. Tales of "milky seas" that glow bluish-white at night and extend as far as the horizon have been spun by sailors for centuries. Now this eerie glow has been spotted from space. . . . The glowing area spanned 15400 km2,area magnitudinis Connecticutae (Image: Steven D Miller, US Naval Research Laboratory)"
  22. NASA, DAAC Study: The Incredible Glowing Algae "Each year, the North Atlantic Ocean announces springtime by producing “blooms” large enough to be seen from space. These explosive increases in microscopic marine algae, calledphytoplankton, appear as sudden bright blossoms in satellite imagery."
  23. Pro disceptatione aestimationum profunditatis maximae, vide commentariumFossa Mariannensis.
  24. Pro disceptatione de mutationibus circulationis thermohalinae obcalefactionem globalem, videomissio circulationis thermohalinae? (shutdown of thermohaline circulation).
  25. R. Seager,"The Source of Europe's Mild Climate,"American Scientist (2006).
  26. Rhines et Hakkinen (2003),"Is the Oceanic Heat Transport in the North Atlantic Irrelevant to the Climate in Europe?" (ASOF Newsletter).
  27. 12doi:10.1016/j.icarus.2006.06.005.

Bibliographia

[recensere |fontem recensere]
  • Braun, C. L., et S. N. Smirnov.1993. "Why Is Water Blue?"Journal of Chemical Education 70: 612ff.
  • Heinemann, B. et Open University.1998.Ocean Circulation. Oxoniae: Oxford University Press.
  • INKOTA-netzwerk, eds.2010.Weltmeere: die globalisierte Ausplünderung. INKOTA Brief 154. December.
  • Leier, Manfred.2007.Weltatlas der Ozeane: mit den Tiefenkarten der Weltmeere. Monaci: Frederking und Thaler.ISBN 978-3-89405-541-7.
  • Papon, Pierre.1996.Le sixième continent: Géopolitique des océans. Odile Jacob.
  • Pope, F.2009. "From eternal darkness springs cast of angels and jellied jewels."The Times, 23 Novembris 2009, 16–17.
  • Robinson, Ian S.2008.Understanding the Oceans from Space. Berolini: Springer.ISBN 978-3-540-24430-1.
  • Stow, Dorrik.2004.Encyclopedia of the Oceans. Oxoniae: Oxford University Press.ISBN 0-19-860687-7.
  • Tomczak, Matthias, et J. Stuart Godfrey.2003.Regional Oceanography: An Introduction.
  • Vanney, Jean-René.2001.Geographie de l'océan global. Londinii: Gordon & Breach.

Nexus externi

[recensere |fontem recensere]
Vicimedia Communia plura habent quae adOceanum spectant.
Vicicitatio habet citationes quae adOceanos spectant.
VideOceanum inVictionario.
Oceani Orbis Terrarum

De hac pagina

Haec paginafuitpagina mensisFebruarii2025.

Receptum de "https://la.wikipedia.org/w/index.php?title=Oceanus&oldid=3876735"
Categoriae:
Categoriae celatae:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp