semi-presidential system Princeps:Emmanuel Macron Praefectus:Franciscus Bayrou Consilium:Parlamentum Francicum Iudicium:Court of Cassation,Conseil d'État,Court of Audit,Constitutional Council of France,Cour de Justice de la République Situs interretialis
Populus
Numerus:68 373 433 Sermo publicus:Francogallice Zona horaria:UTC+1 Moneta:euro,CFP Franc
Haec natio summa optabilia expressa inCharta Hominis ac Civis Iurum habet. Res publica Francica indivisibilis,laica,democratica socialisque suaconstitutione definitur.[3] Francia est apudnationes evolutissimas in toto orbe terrarum est,[4] quintam maximam oeconomiam secundumproductum domesticum generalem (PDG) nominalem, nonam maximam oeconomiam secundumparitatem pecuniae virium et secundam oeconomiam totius Europae possidet.[5] Natio altaqualitate victus non minus quam magno frequentationis scholarum publicarum gradu gaudet, praeter habendam unam maximas apudexspectationes vitae in mundo.[6] Francia putatur natio optimam salutem publicam in toto orbe terrarum praebens abOMS.[7] Etiam est natio invisissima in toto orbe terrarum, accipiens 82 milliones peregrinorum periegetarum quotannis.
Francia hexagonalis easdem fere terras habet quibus nomen apudGraecos antiquosCeltice fuit, apudRomanosGallia: propter expugnationemFrancorum plenius interdumFrancogallia[10] (appellatio e nominibus LatinisFranci etGalliatempore mediaevali adhibitis composita.[11] appellatur, breviusFrancia[12] secundum nomen vulgare, sedhistoriae antiquae causa apud nonnullos hodiernosGallia.[13] Incolae ipsiBritonice tali modoBro-C'hall ('Terra Gallorum') appellant, sedVasconiceFrantzia,OccitaniceFrança, et inlingua civitatis (iisdem rationibus autFrancogallica aut Francica sive Gallica nuncupata)France/ˈfʁɑ̃s/. Civitas publicitus et pleniusLa république française ('respublica Francica') nuncupatur.
NomenFranciasaeculo fere septimo primum reperitur, quo aevo regionem a flumineLigeri ad aquilonem conversam designavit ubiFrancus populus, migratoriusGermanicus, sedem constituerat regnumque condiderat. Finibus huius regni prolatis appellatio regiones plures comprehendit. Linguis vernacularibus iam in carminibus antiquis sub formisFrance etFransa invenitur, e.g. inCarmine RolandiLi empereres Carles de France dulce scil. "ille imperatorCarolus Franciae dulcis"[14] atque in carmine epico OccitanicoEn doussa Fransa nostres cors sejournier ('in dulci Francia corpora nostra reponere').[15]
Antiquissimahominidarum vestigia ubi in praesenti Francia est originem trahunt propemodum a 1,8 millionibus annorum abhinc.[16] Hi homines severo variabilique climate, notato aliquotaetatibus glacialibus, obversari debuerunt. Primae hominidaenomadicamvenatorum collectorumque vitam agebant.[16] Francia magnumcavernarum ornatarum numerum aPalaeolithico habet, apud quas, una clarissimarum optimeque servatarum estSpelunca Lascaux (propemodum ab anno 18 000 a.C.n.).[16]
Galli Romanis cum colonis se miscuerunt et Romanas culturam linguamque (linguam latinam, e qualingua Francica progressa est) denique adoptaverunt.Polytheismus Romanus cumPaganismo Gallico confusus est in eodemsyncretismi processu.[25] Exannis 250 usque adannos 280, Gallia Romana magnam crisin passa est, eius limites munitionibus instructos incursantibusbarbaris pluriens.[26] Nihilominus, status melioravit primosaeculi IV dimidio, ubi fuit periodus revivificationis prosperitatisque Galliae Romanae.[27]
Exeunte Antiquitatis periodo, antiquaGallia in aliquotGermanica reina et reliquum Gallo-Romanum territorium,Regnum Syagrii nuncupatum, divisa erat. Simul,CeltaeBritanni, cum abAnglosaxonicāBritanniae Maioris invasione fugissent, in occidentaliArmoricae parte consederunt. Sic, paeninsula ArmoricaBritannia Minor denuo nominata est, Celtica cultura revivificata est et aliquot parva regna independentia orta sunt hac in regione.Francipagani, a quibus nomen "Francia" derivatum est, initio in septentrionali Galliae parte consederunt; sed,Chlodovecho rege, pleraque alia regna septentrionalis mediaeque regionis ceperunt. Anno498, Chlodovechus primus Germanicus expugnator factus est postOccasum Imperii Romani qui adChristianismumCatholicum se convertit, magis quam adArianismum; itaque, Francia titulum "filiae antiquissimae Ecclesiae" (Francicela fille aînée de l'Église) apapatu accepit.[31]
Dynastia Carolingica Franciam usque ad annum987 regnavit, cumHugo Capetius, Dux Franciae et Comes Lutetiae,Rex Francorum coronatus est.[35] Cuius posteri —Capetii,Gens Valesia etGens Burbonia— progressive nationem adunavit per bella et dynasticam hereditatem in Regnum Franciae, quod omnino declaratum est anno1190 aPhilippo II. Francica nobilitas prominens munus obivit plerisqueCruciatis, ut Christianus accessus adTerram Sanctam restitueretur. Francicimilites crucesignati maxima pars continuae auxiliorum copiae per annorum 200 periodon Cruciatarum sic constituebant utArabes uniformiter milites crucesignatos فرنج (pronuntiaturfranĝ) nuncuparent, quamquam illorum parvum interest si crucesignati venirent e Francia.[36] Francici milites cruciferilinguam Francicam inLevantem etiam importaverunt, quaeCivitatum Crucesignatarumlingua franca facta est.[36] Francici equites maximam copiam etiam constituebant in ordinibusHospitalariorum etTemplariorum. Qui ultimi, praesertim, aliquot proprietates tota in Francia possidebant et,saeculo XIII, erant praecipui argentarii Coronae Francicae donecPhilippus IV Franciae hunc ordinem anno 1307 abolevit.Expeditio sacra in Albigenses anno 1209 effecta est, utcatharos,haeretici putati, ex austroccidentali praesentis Franciae regione de medio tollerentur. Denique, cathari exterminati sunt et liberComitatus Tolosanus (FranciceComté de Toulouse et OccitaniceComtat de Tolosa) ad Coronae Francicae terras annexus est.[37]
Carolus IV mortuus est sine herede anno1328.[38] SecundumLegem Salicam, corona Francica feminae transmitti nequiebat nec stirps regia femineam per stirpem transmitti nequiret.[38] Eapropter, coronaPhilippo VI Valesio, Caroli IVcosino, transmissa est nec femineam per stirpem Caroli IV nepto[39],Eduardo, qui posteaEduardus III Angliae fieret. Philippo VI rege, monarchia Francica maximum potestatis mediaevalis attigit.[38]
SedEduardus III, contra Legem Salicam, sibi iure successionis imperium Franciae esse postulavit, quareBellum Centum Annorum[40] ortum est interAngliam et Franciam anno 1337, pridie primae undaeMortis atrae,[41] et duravit usque ad annum 1453. Exacti limites multum per tempora mutaverunt, sed regum Anglorum Francicae proprietates extensae manserunt per decennia. Charismaticis cum principibus, sicutiIoanna Arcensi etLa Hire, potentes redintegrationes pugnae Francicae continentalia Anglorum territoria ceperunt. Ut reliqua Europa, Francia Morte atra valde percussa est; dimidium numeri incolarum Franciae mortuum est hoc in periodo.[42][43]Gens Valesia (1328–1589), incursionibusDucatus Burgundiae iuvantibus,Helvetiis feliciter propulsavit. Ea de causa postea crebrae querelae inter Franciam etHispaniamHabsburgensem ortae sunt.
Ludovico XIII regnante, animosuscardinalis Richeliaeus Civitatis centralizationi favit et regalem potestatem corroboravit, cum domesticam potestatem in decennio 1620 tenentes dearmaret. Hiccastella dominorum qui centralem potestatem provocaverant systematice ruit et privatae violentiae usum (duella, armorum portationem et privati exercitus possessionem) declamavit. Exeunte anno1620, Richeliaeus "regium vis monopolium" velut doctrinam stabilivit.[45] Sic, dum cardinalisRichelaeus (1624–42) et suus successorMazarinus (1642–1661) rebus moderabantur, potestas regiminis centralis aucta est.Bello tricennale (1618–1648) facto Francogallia iterum supremam dominationem militarem atque culturalem nacta est.
Monarchia suum culmen saeculum XVII attigit. SicLudovicus XIV (1661–1715) studioAbsolutismi adipiscendi maxime progressit atque successit, cum potentesdominos feudales inCastelli Versaliensisaulicos transformaret. Eo regnante fines Francogalliae incommodo nationum adiacentium fortiter propagatae sunt et fecit Franciam praecipuam Europaeam potentiam; quare Francogalli inimicitiasBritanniarum Regni meruerunt; in quod cum confligendo opes regni magis magisque fatigatae sunt; imprimisBelli de successione Hispanica inter annos1701 et1713 gesti causa. Sed, natio populosissima in Europa facta est et ingens pondus in continentis civilitate, oeconomia et cultura habuit.Lingua Francica maioris usus lingua facta estdiplomatiae,scientiae,litteris etrelationibus internationalibus et hoc modo usque ad saeculum XX mansit.[46]
Ludovico XV,Ludovici XIVpronepote, regnante; FranciaNovam Franciam et maioremIndiae Francicae partem amisit post cladem inBello Septem Annorum, anno 1763 confecto. Nihilominus, Europaeum eius territorium crescere perrexit, insignibus cum adeptionibus, sicutiLotharingia (1766) etCorsica (1770). Debile impopulareque Ludovici XV gubernium, ob suas pecuniarias, politicas et militares decretiones male excogitatas —non minus quam ob suae domi regiae prodigentiam— monarchiam infamavit, quamobrem indubitabiliter patueruntRes novae Francicae, quae annos quindecim mortuum post regem acciderent.[47][48]
Pecuniaria ob problemata, rexLudovicus XVIOrdines generales[49] (FranciceÉtats généraux) convocavit, congregatis tribusregni stamentis[50] Maio anni 1789, ut proponerentur solutiones gubernio. Desperatam per rem,Ordinis tertii (FranciceTiers état) legatiConventum nationalem (FranciceAssemblée nationale) constituerunt, quodRerum novarum Francicarum ortum indicat.Agricolae operariique itaque gradatim ad egestatem redacti sunt, simul cives urbanilibertatem rerum suarum libere gerendarum expetiverunt quasi postulaverunt. Incursus inBastiliam die14 Iulii1789 factus tamquam impulsus initiale fuitrerum novarum Francicarum exarsarum interitique monarchiae Francogallicae. Ineunte Augusto 1789,Conventus nationalis constituens nobilitatis privilegia abolivit,[51] sicuti personalem servitutem et exclusiva venationis iura. Per Declarationem iurum hominis (FranciceDéclaration des droits de l'homme), die 27 Augusti anni 1789, Francia iura fundamentalia hominibus stabilivit. Declaratio naturalia libertatem, proprietatem, securitatem et impedimentum contra oppressionem inexstinguibiliaque hominis iura aestimat.Libertas exprimendi etimprimendi declarata est et arbitrariae custodiae prohibitae sunt. Etiam aristocraticorum privilegiorum destructionem sollicitavit et libertatem et iurum aequalitatem omnibus hominibus non minus quam accessum ad publica munera secudum ingenium et haud secundum nativitatem nuntiavit.[52]
Novembre anni1789,Conventus omniaEcclesiae Catholicae Romanae bona publicare vendereque decrevit, quae erat maximus proprietarius in natione erat. Iulio anni1790,Constitutio civilis cleri (FranciceConstitution civile du clergé) Ecclesiam Catholicam Francicam denuo ordinavit, tollenda Ecclesiae auctoritate recipendorum tributorum alias inter res.[53] Quae res magnam indignationem in Franciae partibus causaverunt, quod ad bellum civile finem annos postea habiturum induceret. Quamquam rexLudovicus XVI adhuc satis favoris populi habebat, calamitosa eiusfuga in Varennas (Iunio anni1791) rumores ut is suas politicae salutis spes in peregrinae invasionis ambitu firmaret probare videtur. Quamobrem, eius fides sic labefacta est, utmonarchia dissoluta et institutares publica sensu stricto crescens possibilitas facta sint.[54]
Napoleo die9 Novembris1799 omnium rerum in Re publica potitus est, cum Primus consul et deinde ImperatorPrimi Imperii Francici (inter annos 1804 et 1814/1815) factus esset. Secutis bellis ab Europaeis monarchiis contra Rem publicam gestis, Europaeorum foederum iuncturae bellum Imperio Napoleonico declaraverunt. Francici exercitus, attamen, pleramque Europam continentalem celeribus victoriis subegerunt, sicuti in proeliisIenensi aut inapud Slaucoviam. Familiae Bonapartis membra aliquibus regnis nuper ortis monarchas nominata sunt.[59] Istae victoriae ut maxima optabilia et res novae revolutionariae —talismensura metrica, Codex Napoleonicus etCharta hominis ac civis iurum— per totum orbem terrarum expansa essent induxerunt. Post calamitosamExpeditionem Russicam et Europaearum monarchiarum impetum contra Francicum gubernium, Napoleo victus est etmonarchia Burbonicarestaurata est. Propemodum millio Francicorum per Bella Napoleonica interfecti sunt.[59][60]
Francia membrumConfoederationis triplicis (Francice Triple-Entente, Anglice Triple Entente et Russice Тройственная Антанта) —quae ex eadem, Regnis Unitis atque Imperio Russo consistebat— erat cumPrimum bellum mundanum (inter1914 et1918) exarsit. Parva septentrionalis Franciae pars occupata erat, sed denique Francia et suaecivitates foederatae victoriam adeptae sunt contraImperia centralia, ingente cum humana materialique aerumna.Primum bellum mundanum 1,4 milliones Francicorum militum interfectorum sive 4% omnium incolarum reliquit.[66] Inter 27% et 30% conscriptorum militum e1912 ad1915 interfecti sunt.[67]Interbelli anni vehementibus internationalibus discordiis et socialium reformationum —de feriis laboralibus, diebus negotiosis horarum octo, feminis in gubernio, etc...— serie a gubernioFrontis popularis (FranciceFront populaire) introducta depicti sunt.[68]
Carolus de Gaulle praesesQuintae Rei Publicae ex anno1958 usque mensem Aprilem1969 mansit. De Gaulle eo tempore rei publicae profuit eique prudenter praesidebat: veterem gloriam Francogalliae atque statum eius imperii mundani restituere in animo habuit; quare rem publicam suambombis atomicis instruxit. Interfuit eius etiam reconciliatio cum Germanis, quo ex motu demumUnio Europaea orta est.
Tota terrestris Franciae area, cum praefecturis et territoriis transmarinis (exceptāTerrā Adeliae[87]) chiliometra quadrata 674 843 est, 0,45% totius areaeterrestris. Nihilominus Francia secundam maioremzonam oeconomicam exclusivam in toto orbe terrarum possidet,[88] quae chiliometra quadrata 11,035 milliones, 8% superficiei totius omnium zonarum in toto orbe terrarum, comprehendit et solum superatur aCivitatibus Foederatis (chiliometra quadrata 11 351 000) et zonamAustraliae (chiliometra quadrata 8 232 000) superat.
Franciae metropolitanaeclima valde afficiturAnticyclone Accipitrum sed etiamFloridae Flumine, sicuti reliquaEuropa Occidentalis,[89] regionalibus sive localibus cum variationibus satis evidentibus. Francia metropolitana aliquot climatica ponderis incommoda passa est: tempestates (tales decembris anni1999 7% arborum omnibus in silvis Francicis stratae sunt[90]),dies caniculares (tales anni2003 in Europā 15 000 mortuorum necaverunt[90]), incendia et inundationes.
Clima oceanicum strictum evidentissime ab occidente discriminari solet.[91] Quod eFlandriā inVasconiam patet, litorali super laciniā aliquot chiliometrorum decusses amplā (cuius limes definiendo difficilis est), angustiore et a septentrione et a meridiē, sed ampliore inBritanniā Minore, quae paene tota hoc climate afficitur. Clima oceanicum Aquitanum austroafricum calidiua est quia est meridionalius.[92] Litorum septentrio-occidentalium cluma oceanicum sed frigidius climate oceanico Aquitano; ibi ventorum occidentalium vis valde maior est. Planitiei clima oceanicum degradatum, in centro septentrionali situm, aliquando "Parisiense" nuncupatur, quia circiterfluenti Parisiensis (Francicebassin parisien) proprium est, cui clima oceanicum magis tenuiter mutatur. Clima semicontinentale a septentrione orientali et a centro orientali (inAlsatiā; planitiebusAraris aut mediiRhodani; planitiebusDelphinatūs,Arverniae autSabaudiae) vicissim subdividitur et possidet characteres adhuc mutatiores propter montanarum molium vicinitatem. Clima semicontinentale meridionale climate calido distinctum et in Vallis Rhodani planitiebus, circumLugdunum, et in planitiebusPagi Forensis[93] (FranciceForez) est.Limane[94] seuLimania[94] (FranciceLa Limagne etOccitaniceLimanha) et regio circumAugustonemetum idem clima proptereffectum Föhn geographicumque locum inmediā Franciae meridiē experiuntur. Clima semicontinentale orientale territorio eBurgundiā usque adArduennam adest. Denique,clima alpinum praecipue locis superioribus inAlpibus,Pyrenaeis,Montibus Arverniensibus (FranciceMassif central),Vosego,Iurā et montibusCorsicis adest.
Temperatura media in Franciā 0,1 ºC mediocriter pro decennio persaeculum XX auxit.[90] Die28 Iunii,Veiranecis,thermometrum 46 ºC attigit, quod est maxima temperatura absoluta in Franciā metropolitanā postquam sunt tabulae.[98]
Rei publicae administratores aliquibus e decenniis problematibus oecologicis obviam ire conantur.Saeptis naturalibus (Franciceréserves naturelles) etsilvis publicis (Franciceparcs nationaux) ex anno1967consaepta naturalia regionalia (Franciceparcs naturels régionaux)[99] additae sunt, quae naturale culturaleque patrimonium conservationem et existimationem coniungunt[100] et 15% territorii Francici anno2018 tegebant.[101]Procurationes aquae (Franciceagences de l'eau) sex institutae sunt ad gerendas protegendasque opes aquae hac in natione.[102][90]
Rete Natura 2000loca naturalia aut seminaturalia inUnione Europaeā cum magnā patrimoniali praestantiā propterfaunam etfloram excelsas quas continent congregat. Decembre anni2018, rete Natura 2000 in Franciā 1779 locorum habebat, e quibus 212 loca marina sunt et quae comprehendunt:
Tota superficies 200 364 chiliometrorum quadratorum lata est, 12,9% superficiei terrestri metropolitanae (sive milliones septemhectarearum) et 33% superficiei in zonā oeconomicā exclusivā (sive 12,3 milliones hectarearum) repraesentans.[103][104][105][106]
Coventus nationalis (FranciceAssemblée nationale) praecipuum legisferum corpus. Cuiusdeputati 577 uni quinquennio directe eliguntur et omnia subsellia suffragio singulis comitiis eliguntur. Altera cameraSenatus (FranciceSénat) est, cuius senatores 321 comitiali a collegio (per suffragium indirectum) eliguntur et suum munus novem annos servant. Tertia Senatūs pars in annos tres renovatur. Legisferae Senatūs potestates limitatae sunt et Conventus nationalis decretorium iudicium facit si accidit disceptatio ambas inter cameras. Gubernium maxime parlamentarios apud diurnos actūs valet. Praeterea, estConsilium constitutionale (FranciceConseil constitutionnel),[110] membra novem habens, quod legum constitutionalitatem observat et de contentionibus decernit. Francici cives omnes homines annos duodeviginti aut amplius nati sunt.
Francicae repraesentationes in toto orbe terrarum.Viride Francia;caeruleo nationes ubi Franciaambasciatas habet;cano alia territoria.
AbusqueGeneraliCarolo de Gaulle praeside (inter annos 1958 et 1969), Francica politica externa independentiae voluntate, praesertim a Civitatibus Foederatarum, depingitur;[111] quamobrem, Franciaarma nuclearia evolvit et e manipulis integratis deCFAS inter annos 1966 et 2009 decessit.[111]
Vires armatae Francicae seu Exercitus Francicus (FranciceForces armées françaises seuArmée française) potestatem exsecutivam inPraeside Rei publicae Francicae, Ducis exercituum (FranciceChef des Armées) munus habente, conglobant. Nihilominus Constitutio Francica gubernium (scilicet, ministeria exsecutiva, quae haud necessarie ad Praesidisfactionem politicam pertinent) publicis, civilibus et militaribus viribus armatis uti sinit. Ministerium Exercituum (FranciceMinistère des Armées), ex anno2017 aFlorentiā Parly gestum, pro pecuniae praestatione, opium assignatione et operationibus spondet.[115] Vires armatae Francicae primae sunt quae nationalismum inRebus novis Francicis foverunt, quia nationalismus se vilior et efficacior Civitati quam copiaemercennariae monstravit.[116]
Ex anno2016, Francia in duodeviginti administrativas regiones (Francicerégions) praecipue divisa est: regiones tredecim inFranciā metropolitanā (inclusā collectivitate territorialiCorsicā)[120] et quinque trans maria.[121] Regiones divisae sunt vicissim in unam et centum praefecturas (Francicedépartements), quae praecipue litterarum ordine dispositae sunt. His numerisnumeri cursuales adaequant et olimnotacula eis usa sunt. Apud unam et centum praefecturas Francogallicas, quinque —Guadalupia,Guiana Francica seu Gallica,Martinica,Reunio,Maiota— regiones et quoque praefecturae transmarinae (Francicedépartements et régions d'outre-mer seuDROM) sunt, quae eodem statū quam praefecturae metropolitanae fruuntur et integralesUnionis Europaeae partes sunt.
Una et centum praefecturae incircumdaria (Francicearrondissements) 335 subdivisae sunt, quae vicissim incantones (Francogallicecantons) 2054 subdivisa sunt.[122] Hi cantones etiam divisi sunt incommunia (Francicecommunes) 36658, quae suntmunicipia electo cum consilio municipali.[122] Communia tria —Lutetia,Lugdunum,Massilia— incircumdaria municipalia (Francogallicearrondissements municipaux) 45 subdivisa sunt.
Regiones, praefecturae et communia omniacollectivitates territoriales (Francogallicecollectivités territoriales) nuncupantur; scilicet, haec conventūs locales non minus quam potestatem exsecutivam possident. Circumdaria et cantones mere administrativae divisiones sunt. Nihilominus, non semper hoc modo fuere. Usque ad annum1940, circumdaria collectivitates territoriales electo cum conventū erant, sed aRegimine Viciacensi ad tempus amota et modo terminali aQuartā Republicā anno1946 abrogatae sunt.
Collectivitates et territoria transmarina Rei publicae Francicae, sed nonUnioni Europaeae aut eius fiscali areae (excepto Sancto Bartholomaeo, qui e Guadalupiā anno 2007 secessit) intersunt. Collectivitates Pacifici Polynesiae Gallicae, Uvea et Futuna, Nova Caledoniafranco CFP[123] (Francogallicefranc CFP) uti pergunt, cuius valor stricte eieuronis conexus est. Immo vero, regiones transmarinae quinquefranco Francico utebantur et nunceurone utuntur.[124]
Franciae spissitudo incolarum perpagum (Francicearrondissement). Praecipua urbana territoria visibila sunt, praesertimLutetia (in centro a Septentrione),Insulae (a Septentrione),Massilia (inter meridiem et orientem) etLugdunnum (in centro inter meridiem et orientem).
Aestimato cumnumero incolarum 64 millionum,[134] Francia sita est vicesimo primo loco secundum numerum incolarum in toto orbe terrarum.[135] Territoria urbis maiore cum numero incolarumLutetia,Lugdunum,Tolosa,Insulae,Burdigala,Nicaea,Portus Namnetum,Argentoratum,Condate Redonum sunt. Francia demographicum incrementum naturale (migrationem excludens) maius passa est quam pleraequeUnionis Europaeae nationes et anno 2003 causa fuit maioris partis huius incrementi naturalis consociatas apud has nationes. Anno2008, aestimata natalium index 1,273 filiorum pro feminā erat —Francia est loco secundo secundum fecunditatem in Europā, postHiberniam—[136] et demographici incrementi index 0,574% erat.[134] Aestimatus purusmigrationis index positivus est anno2008, 1,48 migratorum pro 1000 incolarum.[134] Anno2006,Institutum nationale statisticae et studiorum oeconomicorum seu INSEE 4,9 milliones immigratorum, scilicet 8% omnium incolarum, Franciam incolere aestimavit. Quia pueri immigratoribus e parentibus Francogallicā in terrā nati Francici putantur, civium peregre oriundorum numerus 6,7 milliones (secundum aestimationem anni 1999), scilicet 10% omnium Francicorum incolarum, erat.
Lingua Francogallica seulingua Francica ex Francicā mediaevali progressa est, quāMedio Aevo incolae regionis hodiernaeInsulae Franciae locuti sunt. Ut reges Franciae imperium protenderent, sic lingua Francogallica diffusa est. Iam anno1539Franciscus I rex constituit ut lingua Francogallica sit unica regni sui lingua publica. Nihilominus,saeculo duodevicensimo exeunte, tantum fere media regi subiectorum pars Francogallice locuti sunt.[137]Rebus novis Francicis confectis, linguae regionales publice oppugnatae sunt; anno1951 demum perLegem Deixonne (FranciceLoi Deixonne) ut linguae regionales docerentur concessum est.[138] Etiam his diebus, articulo altero constitutionis anni1958 constitutum est utlingua Francica sit unica publica reipublicae lingua. Non solum est lingua in Franciā passim adhibita, sed etiam instrumentumculturae Francicae intoto orbe terrarum. Linguae regionales propter migrationes et nimiam linguae Francogallicae gravitatem (etiam inmediis commonicationis socialis) periclitantur. FranciaEuropaeam de linguis regionalibus ac minoribus Chartam quidem subscripsit, pactum tamen non sanxit, quod partes chartae cum constitutione Franciae non conveniunt. Ab anno2008, linguae regionales in articulo 75-1 constitutionis Franciae hereditas culturalis dicuntur.[139]
Francia est res publicalaicistica, id est:civitas etreligiones plane separatae sunt. Cum a magistratibus nulla de religionibus fidelibusque indicia colligantur, numeri eorum, qui singulis religionibus adhaerent, non nisi taxatione circumscribi possunt. Indicia communitatum religiosarum inter se saepe valde differunt, quare etiam numeri sequentes non nisi cautelā tractandi sunt. SecundumperiodicumLe Monde des religions, 51 centesimae Francogallorum se esseCatholicos, 31 centesimae nulli religioni adhaerere, fere 9 centesimaeMusulmanos, 3 centesimae se esseProtestantes affirmant. Paene omnes ecclesiae Protestantes Franciae, quarumEcclesia Reformata Franciae (FranciceL’Église réformée de France) est maxima, inFoederatione Protestanticā Franciae (FranciceFédération protestante de France) collaborant. Fere 1 centesima incolarum seIudaeos esse confitentur. Ex his indiciis, sequitur in Francia esse 32 milliones Catholicorum, 5.7 milliones Musulmanorum, 1.9 milliones Protestantium et 600 000Iudaeorum, praeterea 20 milliones hominum, qui nulli religioni adhaerent. 6% quaesitorum alia vel nihil dicunt. Catholicorum, ut ex quaestionibus concluditur, tantum parva pars re verā inter credentes numerari potest velliturgias frequentat, sed contra sunt etiam, qui traditionem Catholicam cum magno rigore ac diligentissime sequantur. Praeterea sunt in Franciā plus quam decies centena milia hominum, quiEcclesiis Orthodoxis autOrthodoxis Orientalibus adhaerent, fere 600 000Buddhistarum necnon magnus numerus adHindiusmum pertinentium.
Francia multum urbanizata natio est etmaiores urbes (quoad numerum incolarum in territorio urbis anno2016)[140] in ordineLutetia (cum 12 568 755 incolarum),Lugdunum (cum 2 310 850 incolarum),Massilia (cum 1 756 296 incolarum),Tolosa (cum 1 345 343 incolarum),Burdigala (cum 1 232 550 incolarum),Insulae (cum 1 187 824 incolarum),Nicaea (cum 1 006 402 incolarum),Portus Namnetum (cum 961 521 incolarum),Argentoratum (cum 785 839 incolarum) etCondate Redonum (cum 727 357 incolarum) sunt (nota: significativa dissimilitudo inter numeros incolarum in territoriis urbis supra citatos et numeros inferiori in tabulā est, quae indicat numerum incolarum incommunibus).Exodus ruralis perenne politicum problema fuit fere totosaeculo XX.
Francica oeconomia e divite modernāque oeconomiā ubi gubernii munus interventioque significativa erant in alteram plurimā cum participatione societatum privatarum et secundummercatūs vias fungentem transit.[142] Gubernium ad privatam administrationem partim aut omnino aliquas praecipuas societates -sicutiAir France,Renault,Thales- transtulit, quamquam gubernium adhuc dominium in campis energiae, publicae vectationis et industriae militaris servat.[142] Franciacapitalismo favet, sed socialem aequalitatem per leges, stipendiarias per rationes et socialia per impensa attingere ad deminuendam redituum dissimilitudinem quaerit.[142] Ut membrumGregis Octo Civitatum, gregis nationum industrializatissimarum; Francica oeconomia loco octavo est in toto orbe terrarum, mensuratoproductū domestico generali iuxta cumpar acquirendi potestate[143], et est loco sexto nominalibus terminis.[144] Francia est loco quinto apud nationes bona exportantes et loco quarto apud nationes servitia in toto orbe terrarum exportantes.[145] Nihilominus, sumptūs reditūsque ratio 53 400 millionum dollariorum lacunam anno 2007 passa est.[145] Praecipuus Francicus index bursariusCAC 40 est.
Francia natio minimamcarbonii dioxidi quantitatem emittens evolutissimas apud civitates septem in toto orbe terrarum est, quia multa pecunia collocata est inenergiā nucleari.[149] Ut effectus magnarum collocationum pecuniae in technologiā nucleari, pleraqueelectricitas in Franciā producta aergasteriis atomicis 59 creatur (78% anno 2006, e solum 8% anno 1973, 24% anno 1980, et 75% anno 1990).[150]
Circiter 893 300 chiliometrorumautoviarum utilium in Franciā. RegioLutetiae densoviarum autoviarumque reti circumdatur, quod eam cum paene totā natione connectit. Francicae viae ingentem internationalem transitum etiam sustinent, connexae cum urbibus finitimorumBelgicae,Hispaniae,Andorrae,Monoeci,Helvetiae,Germaniae etItaliae. non est tributum notaculi annuum; nihilominus, autoviarum quadripertitarum usus perportoria est, exceptis vicinitatibus municipiorum magnae dimensionis. Novorumautocinetorum mercatus domesticis insignibus regitur, sicutiRenault (27% autocinetorum in Franciā anno 2003 venditorum),Peugeot (20,1%) etCitroën (13,5%).[151] Amplius 70% autocinetorum novorum anno 2004 venditorum Diselianamotra habebant, valde plus quam habentiabenzini autgasii liquefacti e petroleo motra.[152] Francia altissimumviaeductum in toto orbe terrarum,Viaeductum Aemiliaci (FranciceViaduc de Millau;OccitaniceViaducte de Milhau), quoque possidet et ponderis pontes, sicutiPons Normanniae (FrancicePont de Normandie), aedificavit.[153][154]
Sunt circa 478aëroportuum in Franciā, inclusisaërodromis.Aëroportus Lutetiae Carolus de Gaulle (FrancogalliceAéroport de Paris-Charles-de-Gaulle), inLutetiae vicinitatibus situs, maximus et operosissimus aëroportus est totā in natione et plerumque popularem commercialemque transitum huius nationis sustinet et Lutetiam cum paene omnibus magnisurbibus in toto orbe terrarum connectit.Air France nationalis aëronautica societas, quamquam plurimae privatae aëronauticae domesticorum internationaliumque volatuum diakonias praebent. Sunt praecipuiportūs decem in Franciā, quorum maximusMassiliae est, qui etiam est maximus limes cumMari Mediterraneo. 14 932 chiliometrorumviarum aquariarum Franciam transeuntium, inclusoCanali Australi (FrancogalliceCanal du Midi), Mare Mediterraneum cumOceano Atlantico perflumen Garunnam connectente.[155]
In Franciā, schola publicalaica gratuitaque est.[157] Quamquam non solum educatio et remuneratio docentium sed etiam programmata ad Civitatis officium pertinent, ludorum litterariorum etcollegiorum etlyceorum aedes adcollectivitates territoriales spectant.[158] Praeceptio obligatoria est pueris e sex ad sedecim annos natis. Martio anni2018, praesesEmmanuel Macron se aetatem scholarizationis obligatoriam ad tres annos e regressū anni2019 deminuere velle nuntiavit.[159]
Educatio primaria phasibus duabus evolvitur: primum,schola materna (Franciceécole maternelle), quae novissimos pueros recipit eorum initio in scholā, eorum conformationi ad socialis vitae normas, eorum initiationi fundamentalia ad instrumenta sicuti sermonem et numeros;[160] deinde, ad sex annos natos aetatis, puerischolā elementariā (Franciceécole élémentaire) recipiuntur, cuius primus scopus lecturam, scriptionem, calculum et educationem civicam discere est.[161]
Francogallicaeducatio superior ostendit singularitatem cogendi utuniversitates (Franciceuniversités) etscholarum grandium (Francogallicegrandes écoles) systema inter se congruant, quo accessus habetur plerumque per idoneitatis probationem post classes praeparatorias (Franciceclasses préparatoires).[166] Educatio superiorbreveto technici superioris (Francicebrevet de technicien supérieur) et classibus praeparatoriis ad scholas grandes inlyceis docetur[166] aut in sedibus privatis. Omnia diplomata in Franciā concessa inrepertorio nationali testimoniorum professionalium (Francicerépertoire national des certifications professionnelles seuRNCP) porrigenda sunt.
Francia, se ipsāliberatā, ingens incrementum in fequentatione scholarum cognovit. Anno1936, minus quam 3% classis cuiuslibetbaccalaureūs titulum adipiscuntur; haec centesimarum ratio in 30% anno1985 et in 60% anno1995 transivit.[167] Quomodocumque, haec educationis democratizatio inaequalitatem socialem non delevit: solum 25% filiorum fabrorum inter1974 et1978 natorum educationis superioris diplomate honorati sunt, aliter ac 77% filiorum moderatorum.[167] Hae inaequalitates adhuc maiores sunt in scholis grandibus: solum 2,9% studentium aScholā nationali administrationis (FranciceÉcole nationale d'administration seuENA) anno2008 admissorum parentem fabrum habebant.[167]
Secundumprogramma PISA ad comparanda systemata educativa nationalia, Francici systematis educativi eventūs deceptorii sunt, comparati ad alias Civitates sociasOrdinis oeconomicae cooperationi et evolutioni favendis,[168] imprimis ob inaequali incrementum, factā investigatione PISA anni2003. Non obstantibus cautionis consiliis,analphabetismus 3,1 milliones hominum attingebat, id est, 9% incolarum inter 18 et 65 annos natorum et qui scholam in Franciā frequentaverant.[169]
Socialis alumnorum origo scholares eorum fructūs valdissime afficit. Incursū elementari secundi anni (FrancogalliceCours élémentaire 2e année seuCE2), alumni ad pauperrimam quartam portionem pertinentes media puncta credita 57 e 100 inlinguā Francicā et 58 inmathematicā obtinuerunt, contra 87 et 85 respective eis ad divetissimam quartam portionem pertinentibus. Haec inaequalitas augetur postcollegium, cum indice accessūs ad secundum cursum baccalaureatūs generalis aut technologici bis altiore alumnis ad ambitūs divitiores pertinentibus quam aliis alumnis.[170]
PrimaMinisterii Educationis nationalis evaluatio "continuitatem paedagogicam" positivam per interclusionem temporepandemiaeCOVID-19 esse revelavit. Secundum demoscopiam, magistri septem e decem et parentes octo e decem contenti putati sunt.[171]
Francogallicum valetudinis systema primo loco in toto orbe terrarum collocabatur secundumOMS anno1997[172] et postea rursus anno2000.[173] Valetudinis systema plerumque gratuitum est hominibusmorbis chronicis (Franciceaffections de longues durées) affectis; sicuticancro,sidā autfibrosi cysticā. Mediaexspectatio vitae in natū 77 anni viribus et 84 anni feminis sunt, apud altiores inUnione Europaeā.[174] Sunt 3,22 medici pro milibus incolarum in Franciā,[175] dum medius valetudinis sumptus per capita 4 719dollariorum anno2008.[176] Anno2007, erant circiter 140 milia incolarum (0,4%) in Franciā quaesidam autHIV patebantur.[177]
Quamquam Francici unam strigosioribus e gentibus apud nationes progressas esse putantur,[178][179] Francia, sicuti aliae nationes divites, crescentem recentemqueobesitatisepidemiam obit, praesertim proptercibi prompti substitutionem in locum salutaris traditionalis coquinae Francicae alimentatiis in moribus Francicis.[178][179][180] Nihilominus, Francicus index obesitatis valde inferior estStatunitensi (verbi gratiā, index obesitatis in Franciā idem Statunitensi erat in annis 1970)[179] et adhuc infimus est inEuropā[180] sed ab auctoritatibus nunc putatur unum praecipua apud problemata valetudinis publicae[181] et auctoritates ferociter obesitati obviam eunt; index obesitatis infantilis in Franciā deminuitur, dum adhuc crescit aliis in nationibus.[182]
Apuddiaria venditione in Franciā praecellentissimaLe Parisien Aujourd'hui en France (cum 460 000 quotidie venditorum),Le Monde etLe Figaro, circiter cum 300 000 exemplarium quotidie venditorum, sunt; sed etiamL'Équipe,artium athleticarum nuntiis dedicatum.[190] Antehac, diaria gratuita optime perruperunt, cum magis quam diariorumMetro,20 minutes etDirect Plus exemplarium 650 000 respective distributa essent.[191] Nihilominus, maximus exemplarium numerus regionali diarioOuest-France attactus est, cum plus quam 750 000 exemplarium venditorum, dum alii regionalia diaria quinquaginta quoque magnas venditiones habent.[192] Commentariorum hebdomadalium campus diversificatior potentiorque est, cum amplius 400 specialium commentariorum hebdomadalium hac in natione typis editorum.[193]
Validissimos apud nuntiorum commentarios, sunt partium sinistrarumL'Obs, centristicusL'Express et partium dexterarumLe Point (cum amplius exemplarium 400 000),[194] sed maximus exemplarium numerus apud commentarios hebdomadales attingitur televisificis muliebribusque commentariis, apud quosMarie Claire etElle sunt, peregrinas versiones habentes. Validos apud commentarios hebdomadales etiam sunt investigationis satiricique commentariiLe Canard enchaîné,Charlie Hebdo non minus quamParis Match. Ad instar plerorumque industrializatarum nationum,scripta typis edita magnā difficultate praeterito decennio affecta sunt. Anno2008, gubernium praecipium ad impulsum incubuit ut iuvet huic campo ad se emendadum et ad fiendum pecuniarie independentem;[195][196] sed anno2009 600 000euronum scriptis typis editis dare debuit utcrisi oeconomicae opponerentur, exsistentia praeter subsidia.[197]
Le Figaro anno 1826 conditum est; multi insignioribus ex auctoribus in Franciā in eius columnis per decennia scripserunt et adhuc praecipuum habetur.[198]
Anno1974, post annos centralizati monopolii super radiophoniā televisioneque, publica procuratioORTF scissa est aliquot in nationalia instituta, sed iam exsistentes stationes televisificae tres et radiophonicae stationes quattuor penes civitatem manserunt.[199][200] Fuit anno1981 cum gubernium liberam emissionem hac in natione sivit, sic finito publico radiophoniae monopolio.[200] Francica televisio insequentibus duobus decenniis partimliberata est, creatis aliquot commercialibus stationibus, imprimis gratiā televisionis caplaris satellitalisque. Anno2005, nationalis diakonia Télévision Numérique Terrestre televisionem digitalem totam in nationem introduxit, quod aliarum stationum creationem sivit.
Exsistentes nationales stationes quattuor proprietas sunt publicae societatisFrance Télévisions, cuius pecunia praeconialibus reditibus et permissionum televisificarum tributis suppeditatur. Publica societas emissoriaRadio France nationales radioponicas stationes quinque gerit. Publica apud haec media suntRadio France Internationale, programmata Francice totum per orbem terrarum emittens, non minus quam Francica-Germanica statio televisificaTV5 Monde. Anno2006 gubernium universa statio nuntiorum televisificorumFrance 24 creavit. Longinquae stationes televisificaeTF1 (anno 1987 privatizata),France 2 etFrance 3 maiores spectatorum numeros habet, dum stationes radiophonicaeRTL,Europe 1 et publicaFrance Inter apud minus auditas sunt.
Francia multa saecula est sedesculturae confectae: multi artifices Francici fuerunt inter celeberrimis eorum temporis, et Francia iam cognoscitur et admirationi est ob suam copiosamculturae memoriam. Continua regimina politicaartis fabricationem semper promoverunt, et inauguratioMinisterii Culturae anno1959 culturale civitatis patrimonium conservare adiuvat et in publicum prodit. Ministerium Culturae subsidia artificibus concedit, culturam Francicam per mundum promovet, ferias et aliosculturae eventūs sustinet,monumenta historica tutatur. Praeterea, gubernatio Francicalegitimam culturae exceptionem prospere sustentat, ut operaaudiovisualia intra rem publicam confecta defendat.
Multamusea in Franciā sculpturis et picturae operibus totim aut partim dedicantur. Ingens antiquorum operum ante aut perXVIII creatorum collectio inMuseo Luparensi exhibetur, sicuti picturaIucunda, usitatissimeMona Lisa appellata. DumPalatium Luparense diu museum fuit;Museum Orsay anno1986 antiquā instatione ferriviariā inauguratum est, ut denuo ordinarentur magnae nationales artis collectiones et Francicae secundisaeculi XIX dimidii picturae, praesertim motuum Impressionismi et Fauvismi, congregarentur.[207]Moderna opera inMuseo nationali Artis modernae (FranciceMusée national d'Art moderne) exhibentur, cuius domicilium anno1976 immutatum est inCentro Pompidou (FranciceCentre Pompidou). Ista tria publica musea propemodum 17milliones hominum quotannis recipiunt.[208] Alia apud nationalia musea picturas continentiaMagnum Palatium, cum 1,3millionibus salutatorum, est; sed etiam sunt plurima musea ad urbes pertinentia, apud quae eminetMuseum Artis modernae Lutetiae (FranciceMusée d'Art moderne de Paris), cum 800 milibus salutatorum anno 2008,opera hodierna continens.[208]
Persaeculum XVII,Domina de La Fayette mythistoriamPrincipissa Cliviae (FranciceLa Princesse de Clèves) anonyme typis edidit, quae una primarumpsychologicarum mythistoriarum unquam habetur.[211]Ioannes Fontana est clarissimos apudfabulatores[212] illius temporis, auctor apologorum sicutiDe cicadā et formicā. Cuius apologi a Francicorum alumnorum aetatibus disci debuerunt, qui iuvenes ad sapientiam sesumque communem docendos adiuvare credebantur. Quorum quoque aliquot versūs in sermonem cottidianum intraverunt ut proverbia fierent, sicuti "À l'oeuvre, on connaît l'artisan", quod significat "In opere, fabrem cognoscimus".[213]
Modernismus in architecturā totumsaeculum XIX etsaeculi XX initium comprehendit, etGustavus Eiffel architectonicas sui temporis theoriam praxinque permutavit in construendis colossaeis pontibus et in utendo materiis sicutichalybe. Celeberrimum cuius opusTurris Eiffeliana est. Alius universalis architecturae vir clarus estLe Corbusier, innovator etfunctionalista praesertim celeber urbanisticas propter contributiones aedificandis domiciliis et synthesibus habitationalibus.[228]
Persanitatis discrimen in Franciā, Civitas duomilliarda euronum iterum concessit ut sustentarentur culturales sectores. Die28 Augusti anni 2020, Primus ministerIoannes Castex 165milliones euronum ad sustentandam cinematographicam creationem cogitatorum duorum milliardorum euronum dandos esse nuntiavit. Praeterea, 432 milliones euronum iam destinati erant ad iuvandum spectaculi in vivo sectorem.[231]
Ludovico XIV rege,[234] cum bonorum luxuriosorum industriae penes regem erant, Francia praepollens munus in modā adepta est. Regia Francica exquisiti iudicii elegantiaeque arbiter in Europā tunc paulatim facta est,saeculo XVIII. Inter annos 1860 et 1960, summa vestificina novam dynamicam inspiravit. Enuntiatum "summa vestificina"[235] (Francicehaute couture)Lutetiae ortum est et originem trahit abannis 1860. Hoc nomen lege protegitur, quod aliquas bonitatis normas exclusivitatemque testatur.
Coquina Francica anno2020 inrepraesentativum Patrimonii mundani immaterialis indicem abUnescone inscripta est.[251]Epulum praesertim e promulside, epuli capite et tragemate (quod aliquando a caseo, antea apposito, completur) consistit. Vespere, pro promulside crebro subsituiturpotagium autiuscellum (Francicesoupe, e quo nomensouper Francicecenae).Dominicum epulum elaboratius est: duae promulsides (altera frigida altera calida), assumbubulae autavium cohortalium (vulgissime),acetaria, patera caseorum et tragema.Prandii horae emeridiē Septemtrioni et Orienti, ad primam horam Mediae Franciae et ad primam horam et dimidium Austro fluctuantur; et cenae horae e sextā decimā horā et dimidioFlandriae ad undevicesimam et dimidium Mediae Franciae et vicesimam et dimidium Austro fluctuantur.
Secundum Ministerium Artium Athleticarum (FranciceMinistère des Sports), anno2010, 69% hominum amplius annos quindecim natorum artem athleticam saltem semel per hebdomadem in Franciā exercebant.Ambulatio,natatio etbirotatio praecipuae declaratae activitates physicae erant. Anno2016, Francicarum consociationum athleticarum summa 16 102 957 adscriptos habebat, e quibus 37,5%feminae erant. Anno2017, exercitatissimas apud artes athleticas in Franciā erant:pediludium (cum 2 135 193 adscriptorum, e quibus 5,7 % feminae),teniludus (cum 1 052 127 adscriptorum, e quibus 29,1 % feminae),equitatio (cum 673 026 adscriptorum, e quibus 82,9 % feminae),iudo (cum 552 815 adscriptorum, e quibus 26,7 % feminae),canistriludium (cum 513 727 adscriptorum, e quibus 36 % feminae),manufollium (cum 513 194 adscriptorum, e quibus 35,8 % feminae) etpilamalleus (cum 407 569 adscriptorum, e quibus 27,8 % feminae).[256] Paene septemmilliones Francorumnartationem singulis hiemibus exercent, creberrime extra quidvis institutum athleticum.[257] Francica area nartatoria anno2015 area frequentatissima in toto orbe terrarum erat, post easCivitatum Foederatarum etAustriae.[258]
Anno2013, impensa nationalis artibus athleticis e 38,1milliardiseuronum consistebat, quorum dimidium erat administrationis publicae curā, scilicet 1,8% ePDG. Anno2015, privata artium athleticarum pars in Franciā 124 286opificum conducebat. Quotannis, Ministerium artium athleticarum circiter 12 000 diplomatum athleticorum expedit, e quibus paene 8 000breveta professionale iuventutis, educationis popularis et artium athleticarum (Francicebrevet professionnel de la jeunesse, de l'éducation populaire et du sport seuBP JEPS) sunt.[104]
Francia quoque magis magisquedisportū electronico commovetur. Anno2016, secundumManuelis Valls gubernium consociationem France Esports creavit. Anno2018, quinquemilliones Francogallorum saltem unum disportūs electronici certamen iam spectaverant et 930 000 iam participaverant.[259] Franciae est una operosissimas apud disportūs electronici organizationes in totā Europā et in toto orbe terrarum, consociatioTeam Vitality.
Praetervexilli colores, foederationes disportivae Francogallicae etiamgallo utuntur sicut symbolo, quamquam publicum symbolum non est.[260]
Dies festus nationis (FranciceFête nationale) vel dies festus foederationis (FranciceFête de la fédération), quo impetus inBastiliam carcerem anno1789 memoratur.
↑16.016.116.216.3Ioannes (Jean) Carpentier (dir.), Franciscus (François) Lebrun (dir.), Alanus (Alain) Tranoy, Elizabetha (Élisabeth) Carpentier et Ioannes Maria (Jean-Marie) Mayeur cum Iacobi(Jacques) Le Goff praefatione, Histoire de France (Francice), Points Seuil, coll. " Histoire ", Lutetiae, 2000 (I ed. anno 1987), p. 17ISBN 2-02-010879-8.
↑36.036.1Ioannes Benedictus (Jean-Benoit Nadeau); Iulia (Julie) Barlow (die 8 Ianuarii anni 2008).The Story of French (Anglice). [S.l.]: St. Martin's Press. pp. 34–.ISBN 978-1-4299-3240-0. Inspectum pridie Idus Martias anni 2018.
↑«Massacre of the Pure».Time.Novi Eboraci. Die 28 Aprilis anni 1961.
↑38.038.138.2Albertus (Albert) Guerard,France: A Modern History (Anglice) (University of Michigan Press: Ann Arbor, 1959) pag. 100, 101.
↑Tilly, Carolus (Charles) (1985). "War making and state making as organized crime" (Anglice) in Bringing the State Back In, ed. P.B. Evans, D. Rueschemeyer, & T. Skocpol. Cantabrigiae: Cambridge University Press, 1985. p. 174.
↑and Diplomacy». Nakedtranslations.com. Inspectum die 21 Iulii anni 2011.
↑Videneolatinlexicon.org, ubi dicitur "legislature: Estates-General (as in early modern Holland or France) / ordines (v. potestates) generales (Milton)".
↑Vide[Glossarium ad scriptores mediae et infimae Latinitatis] in interrete, ubi dicitur "STAMENTUM, Ordo, Gall. Etat, Hisp. Estamento. Constitut. Eccl. Valent. inter Concil. Hispan. tom. 4. pag. 188".
↑Robinson, Iacobus (James) Harvey (1906).Readings in European History (Anglice). Bostoniae: Ginn. pp. 435ff. OCLC 870461. Inspectum die 16 Ianuarii anni 2011.
↑Thompson, Iacobus Matthaeus (James Matthew) (1943),The French Revolution (Francice), Oxoniae.
↑55.055.155.2Noë (Noah) Shusterman –De Franse Revolutie (Batavice). Veen Media, Amstelodami, anno 2015.
↑Censer, Iacobus (Jack) R. et Hunt, Lynna (Lynn).Liberty, Equality, Fraternity: Exploring the French Revolution (Anglice). in Consaepto Universitatis, in Pennsilvaniā: Pennsylvania State University Press, 2004.
↑Doyle, Gulielmus (William).The Oxford History of The French Revolution. Oxoniae: Oxford University Press, 1989. pag. 191–192.
↑Vide articulum"DIEN BIEN PHU" apudEphemeride Archivo, ubi dicitur "Hic anno 1930 factionem communistarum Indosinensium constituerat et anno 1941 quandam 'consociationem pro libertate' sive 'Vietminh'.".
↑«Declaration by the Franco-German Defense and Security Council» (Anglice). Elysee.fr. Inspectum die21 Iulii anni 2011.Copia die25 Otobris anni2005 inWayback Machine servata.
↑«Vos questions sur le climat» (Francice), incnrs.fr, die2 Aprilis anni2010.
↑90.090.190.290.390.4Vincentius (Vincent) Adoumié (dir.), Christianus (Christian) Daudel, Desiderius (Didier) Doix, Ioannes Michael (Jean-Michel) Escarras et Catharina (Catherine) Jean,Géographie de la France, Lutetiae, Hachette supérieur, coll. « HU Géographie », 2007, 288 p. (ISBN 978-2-011-45772-1)
↑«Histoire» (Francice), inFédération des Parcs naturels régionaux de France (inspectum die 20 Decembris anni 2018).
↑Annie Badower et Augusta Cadars,La France, industries-services (Francice), Lutetiae, Dalloz, coll. «Sirey», 1994, 5e éd., 272 p. (ISBN 978-2-247-01703-4 et 2-247-01703-7)
↑«Les Parcs en chiffres» (Francice), inFédération des Parcs naturels régionaux de France (inspectum die 20 Decembris anni 2018).
↑«Réseau européen Natura 2000» (Francice),Ministère de la Transition écologique et solidaire, Iulio anni 2018, (inspectum die 14 Novembris anni 2018).
↑104.0104.1«Chiffres clés|Natura 2000» (Francice), inwww.natura2000.fr (inspectum die 14 Novembris anni 2018).Lapsus in citando: Invalid<ref> tag; name "Natura" defined multiple times with different content
↑«[1]» (Francice), inwww.charente-maritime.gouv.fr (inspectum die 14 Novembris anni 2018).
↑"La réforme territoriale" (Francice). Gubernium Franciae. Die 18 Decembris anni 2015. Archivatum ex originali die 30 Decembris anni 2015. Inspectum Kalendis Ianuariis anni 2016.
↑"Europe :: France" (Anglice). Liber Factorum Mundanorum CIA. Die 3 Ianuarii anni 2018.
↑Haec appellatio a Vicipaediano e lingua indigena in sermonem Latinum conversa est. Extra Vicipaediam huius locutionis testificatio vix inveniri potest.
↑«CO2 emissions per capita in 2006» (Anglice). Gasiorum thermocepicorum emissiones.Environmental Indicators. Nationes Unitae. Augusto anni 2009. Inspectum die 10 Martii anni 2011.
↑DGEMP / Observatoire de l'énergie (die 7 Decembris anno 2016).«La production d'électricité» (Francice). Inspectum pridie Idus Martias anni 2018.
↑[«Construction Facts - The Sourcebook of Statistics, Records and Resources»] (PDF) (Anglice), McGraw Hill,Engineering News Record, vol. 251, No. 20a, Novembre anni 2003, inspectum die 9 Augusti anni 2014.
↑Patrimonium totius mundi UNESCO.«Canal du Midi» (Anglice et Francice). whc.unesco.org. Inspectum pridie Idus Martias anni 2018.
↑EnerPub (die 8 Iunii anni 2007).«France: Energy profile» (Anglice).Spero News. Inspectum die 25 25 Augusti anni 2007.
↑Ioannes Fontana,Fables (1668–1679), I., 21, Les Frelons et les Mouches à miel; reported in Thomas Benfield Harbottle and Philip Hugh Dalbiac, Dictionary of Quotations (Francice, Italice et Anglice) (1904), p. 1.
↑(Anglice) Hartnoll, Phyllis (ed.). The Oxford Companion to the Theatre, 1983, Oxford University Press, p. 554.
↑De vocabulo "trobator" videRevista Lusitana, ubi dicitur "(...) Stephanus Gomecij Aluazilis. Johannes Martinj miles dictus Trobator(...)"; "(...) et omnibus aliis que fuerunt Martini suerii trobatoris in villa in terminis de Riuuolo maiori (...)".
↑(Anglice). Duffin, Ross W. [ttps://books.google.es/books?id=z9xDFnIMRssC&pg=PA190&dq="ars+nova"&lr=&as_drrb_is=b&as_minm_is=0&as_miny_is=1980&as_maxm_is=0&as_maxy_is=2009&as_brr=3&hl=pt-BR&cd=4&redir_esc=y#v=onepage&q="ars nova"&f=falseA Performer's Guide to Medieval Music]. Indiana University Press, 2000. p. 190.
↑(Anglice). Sweeney, Regina M. (2001).Singing Our Way to Victory: French Cultural Politics and Music During the Great War, Wesleyan University Press. p. 23.ISBN 0-8195-6473-7.
↑(Francice) Paschalis Morand, «La France a du mal à assumer sa supériorité dans les domaines de la mode et du luxe»,Le Monde, die28 Septembris anni 2016.
↑(Anglice) «Top 10 Most Tasty Cuisines in the World», intrifter.com (inspectum die 14 Iunii anni 2010).
↑(Anglice) (en) Dave Emery, «Top 10 Most Tasty Cuisines in the World», inhotelclub.com (inspectum die 14 Iunii anni 2010).
↑240.0240.1240.2240.3240.4(Francice) Raimundi Dumay (cum praefatione Ioannis Claudii Pirotte),De la gastronomie française, Lutetiae, La Table Ronde, coll. « La petite Vermillon », 2009, 211 p. (ISBN 978-2-710-33137-7).
↑Lexicon Latinum Hodiernum,, auctore Petro Lucusaltiano Latinophilo, ubi dicitur "*Quiche,f quiche, es, f [2021];scriblita friabilis, f [2002] {cibus Francogallicus} *~ Lorraine, fquiche Lotharingiensis, f[2021];scriblita friabilis Lotharingiensis, f [2002]".
↑Lexicon Latinum Hodiernum,, auctore Petro Lucusaltiano Latinophilo, ubi dicitur "Knödel, mglomus, eris, n [vet.; GHL I,2943];globulus, i, m [vet.; LEA p.315; KLW p.361,1; GHL I,2942];globus, i, m [vet.; LMG p.347,2; KLW p.361,1; GHL I,2942];pastillus convolutus, m [NLL p.211,1] {cibus}.Quenelles transfertur in Theodiscam linguamKnödel.
↑(Francice, Anglice, Arabice, Sinice, Hispanice et Russice)La Liste représentative du patrimoine culturel immatériel de l’humanité s’enrichit de 46 nouveaux éléments.
Casali, Dimitri, et Christophe Beyeler.2012.L'Histoire de France vue par les peintres. Lutetiae: Flammarion.ISBN 978-2-08-127981-0.
Haensch, Günther, et Hans J. Tümmers.1993.Frankreich: Politik, Gesellschaft, Wirtschaft. Monaci.ISBN 3-406-37491-3.
Lugge, Margret.1960."Gallia" et "Francia" im Mittelalter: Untersuchungen über den Zusammengang zwischen geographisch-historischer Terminologie und politischem Denken vom 6.-15. Jahrhundert. Bonnae.
Masson, Ioannes Papirius.1618.Descriptio fluminum Galliae, qua Francia est. Lutetiae: Quesnel.Textus, gallica.bnf.fr.
Price, Roger.2014.A Concise History of France. Cantabridgiae: Cambridge University Press.ISBN 978-1-107-01782-5.
Robb, Graham.2007.The Discovery of France: A Historical Geography from the Revolution to the First World War. Novi Eboraci: Norton.ISBN 978-0-393-05973-1.
.svg)
.jpg)
.jpg)
.svg)
.svg)
.jpg)
1.JL.jpg)
_(46785244294).jpg)
.jpg)
_(recadr%25C3%25A9).jpg)
.jpg)
.jpg)
