Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Jump to content
VicipaediaLibera encyclopaedia
Quaerere

Angolia

E Vicipaedia
Wikidata Angolia
Res apudVicidata repertae:
Angolia: insigne
Angolia: insigne
Angolia: vexillum
Angolia: vexillum
Terra continens:Africa
Territoria finitima:Namibia,Res publica democratica Congensis,Zambia,Res publica Congensis,Gabon
Locus:12°21′0″S 17°21′0″E
Caput:Luanda

Gestio

Populus

Numerus:36 749 906
Sermo publicus:lingua Lusitana
Zona horaria:UTC+1,Africa/Luanda
Moneta:kwanza

Commemoratio

Paean:Angola Avante
Praeceptum:Virtus Unita Fortior

Sigla

ISOAO,AGO,024;IOCANG
Dominium interretiale:.ao
Praefixum telephonicum:+244
Siglum autoraedarum:ANG

Tabula aut despectus

Angolia: situs
Angolia: situs

Angolia[1] estcivitas sui iuris inAfrica australi sita.Caput et maximaurbs estLuanda. Civitati sunt circiter 25789024 incolarum. Finitimae civitates sunt aseptemtrione etorienteRespublica Democratica Congensis, ab orienteZambia, ameridieNamibia. EtiamOceano Atlantico aboccidente finitima est. AngoliainclavaturamCabindae comprehendit propter quam SeptemtrioneReipublicae Democraticae Congensi finitima est. Praeter vicinas supra dictas, AngoliaBritannicaecoloniaeSanctae Helenae proxima civitas est. AntiquaLusitaniae colonia,saeculo XV deducta est, et usque ad suamlibertatem (anno1975) sic mansit. PrimusEuropaeus qui Angoliam vidit fuitexploratorDidacus Cão.

Quamquamplerique incolae inegestate vivant, secunda a maximapetrolei productoria etadamantium exportatoria civitas inAfrica Subsahariana est. SecundumAerarium Monetarium Internationale, ampliusquattuorbillionesdollariorum Civitatum Foederatarum ex Angoliano aerariodecennio 201 evanuerunt. Anno2000, pactumpacis cumFronte Liberationis Inclavaturae Cabindae (LusiceFrente para a Libertação do Enclave de Cabinda, FLEC), adhuc activaclandestina militia proCabindae liberatione pugnante, obsignatum est. Ex hacregione, exit circiter 65 centesimae Angolianipetrolei.

Historia

[recensere |fontem recensere]
Tabula reginaeNzingapacem cumLuso gubernatoreLuandae anno1657 pasciscens.

Deducitur nomen Angoliae (LusiceAngola) eBantuensi voceN'gola, praesentis capitisLuandae occidente sitam regionem gubernantium titulo,saeculo sedecimo, ubi commercialia regionis emporia aLusis condita inceperunt. Effectiva occupatio accidit postUltimatum Britannicum. Maximam territorii quantitatem possibilem capere sanctum est. Pars civitatis boreoccidentalisregno Congensi a saeculo XV subdita erat.

Angola fuitcoloniaLusitaniae asaeculoquinto decimo usque ad annum1975 ubi suam libertatem consecuta est. PerLusitaniaePhilippinam occupationem,Batavi Lusitanos hac regione demovere persecuti sunt, capiendisLuanda et aliis strategicis litoralibus locis (Benguella,Sancto Antonio Congensi etBengiQuanzaeque faucibus,Luse:Benguela, Soyo, Bengo etCuanza respective). Anno1648 Luso-BrasiliensisSalvator Correia de Sá inFlumine Ianuarii magnam expeditionem cum quindecim navium classe et circa 2000 hominum iunxit, quae tumLusitanorum tumBrasiliae colonorum gaudioBatavos expulsit.Saeculo vicensimo, Angolia ex anno1961 usque ad2002 pacem nescivit, primum ob pugnam contra Lusitanicum coloniale dominium, postea propterbellum civile inter praecipuas Angolianas factiones, anteriores liberationis motus, exortum. Politica potestas aMotu Populari Liberationis Angoliae (Luse:Movimento Popular de Libertação de Angola) retenta est, quamquam oppositionis factioUnio Nationalis Libertatis Totalis Angoliae (Luse:União Nacional para a Independência Total de Angola, UNITA) territorii partem usque ad ultimi belli civilis finem imperaret.

Politia

[recensere |fontem recensere]
Praeses Reipublicae,Iosephus Eduardus dos Santos.

In praesenti, potestas politica in Angolia in Praesidentiam densatur.Gubernationisexsecutivus ramus a praeside (in praesenti abIosepho Eduardo dos Santos), a primo ministro (in praesentiPaulo Kassoma) et Consilio Ministrorum componitur. Consilium Ministrorum, ab omnibus Gubernationis ministris et ministris vicariis compositum, assidue iungitur ad disceptandum de politicis nationis rebus. Octodecimprovinciarum gubernatores a praeside nominantur et eius iussa efficiunt. Lex Constitutionalis anni1992 generales gubernationalis structurae vias statuit et civium iura et munera colligit. Legale systema in Lusitanico et in moris lege fundatur, sed debile et discerptum est. Civitatis 140communium amplius solum in duodecim tribunalia sunt. Supremum Tribunal appellationis tribunale est. Tribunal Constitutionale supremi constitutionalis iurisdictionis organi est, suam Legem Organicam Lege nº 2/08 diei17 Iunii probatam habuit, et sua prima opera politicarum factionum candidaturarum confirmatio legisferis comitiis diei5 Septembris anni2008 fuit.

Viginti septem annorum,bellum civile magna damna nationalium politicorum socialiumque institutorum effecit.Consociatio Nationum numerum 1.8 milionum hominum intestine demotorum aestimat, dum numerus acceptissimus inter homines bello affectos quattuor miliones attingit. Quotidianae vitae condiciones tota in natione et praecipueLuandae (circiter cum quattuor milionibus incolarum, quamquam quaedam aestimationes numerum valde superiorem indicant) tam administrativarum infrastructurarum quam multorum socialium institutorum collapsum reflectunt. Gravis oeconomicus nationis status multis socialibus institutis effectivum gubernationale firmamentum obstat. Sine medicamentis aut sine basicis apparatibus nosocomia, scholae sine libris sunt, et ut functionarii publici necessaria suo labori non habeant crebrum est.

Diebus5 et6 Septembris anni2008, legisfera comitia facta sunt, prima ex anno1992. Comitia sine consternationibus effluxerunt et valida ab internationali communitate putata sunt quamquam variaeSocietates Non Gubernationales et internationales observatores aliquas irregularitates denuntiavissent.Motus Popularis Liberationis Angoliae (Luse:Movimento Popular de Libertação de Angola) amplius 80% suffragiorum obtinuit etUnio Nationalis Libertatis Totalis Angoliae (Luse:União Nacional para a Independência Total de Angola, UNITA) fere 10%, reliquis suffragiis inter parvularum factionum seriem distributis ex quibus solum una (Factio Renovatoria Socialis (Luse:Partido Renovador Social, PRS), regionalis Lundae) legatum eligere consecuta est. Motus Popularis Liberationis Angoliae igitur cum obruenti maxima parte gubernare poterit. Anno2009 praesidentialia comitia praevidentur, in quibus praesens praeses denuo contenturus est.

Subdivisiones

[recensere |fontem recensere]
Tabula Angoliae
Provinciae Angoliae
Angoliae capitis,Luandae, medium

Angolia in octodecimprovincias dividitur.

Numerus in tabulaProvincia AngoliaeLatineProvinciaLusitaniceCaput provinciae LatineCaput provincia Lusitanice
1BengusBengoCaxitumCaxito
2BenguellaBenguelaBenguelaBenguela
3ViyeiaBiéQuitumKuito
4CabindaCabindaCabindaCabinda
5Quandia-OcavangiaKuando-KubangoUrbs Serpa PintoMenongue
6Quanza SeptemtrionalisKwanza-NorteSalazarpolisN'dalatando
7Quanza MeridionalisKwanza-SulNovum RotundumSumbe
8CuneniaCuneneVilla Pereira d'EçaOndjiva
9Nova OlisipoHuamboNova OlisipoHuambo
10HuilaHuílaUrbs Sá da BandeiraLubango
11LuandaLuandaLuandaLuanda
12Lunda SeptemtrionalisLunda-NorteLucapaLucapa
13Lunda MeridionalisLunda-SulUrbs Henrique de CarvalhoSaurimo
14MalangiaMalanjeMalangiaMalanje
15MoxicumMoxicoLusopolisLwena
16MossamediaNamibeMossamedesNamibe
17CarmoniaUígeVilla Marescali CarmonaUíge
18ZairumZaireSanctus Salvator de CongoM'Banza Kongo

Provinciae incommunia (Lusitanicemunicípios) dividuntur.

Geographia

[recensere |fontem recensere]
Urbis Sá da Bandeira (Lusitanice:Lubango) conspectus

Angolia inAfricae Occidentalis litore Atlantico Meridionali interNamibiam etCongum est. QuoqueReipublicae Democraticae Congensi etZambia Oriente finitima est. Respublica inter litoralem aridam laciniam, eNamibia fere usque adLuandam patentem, intestinum umidum oropedium, Meridionalem et Austrorientalem siccam intestinamsavannam, et septemtrione inCabindaquetropicamsilvam dividitur. FlumenZambezium et variae fluminisCongi accessiones suos fontes in Angolia habent. Litoralis lacinia cursuBenguellico temperatur, quodPeruviani autCaliforniae Inferioris litoris simileclima generat. Pluviosum tempus anni breve est, e Februario ad Aprilem. Aestas calidae et siccae et hiemes temperatae sunt. Altae intestinae terrae suave clima pluvioso cum tempore a Novembri ad Aprilem habent, quod sequitur siccum frigidiusque tempus, e Maio ad Octobrem. Altitudines valde variant, quae interioribus in locis inter 1000 et 2000 metra altis sunt. Septemtrionales regiones et Cabinda pluvias totum per annum habent.

Pleraque Angoliae flumina inOropedium Medium Viyeiense (Lusitanice:Planalto Central do Bié) oriuntur inter quae fluminaQuanza,Quangum,Quandum,Cubangum etCunenium (Lusitanice:Cuanza, Cuango, Cuando, Cubango etCunene respective).

in provinciaCongiae.

Sol occidens in provinciaeMossamediae litore

Angolia, etiamsitropica in zona sit, clima habet quod huius condicionis proprium non est propter has tres res:

Eapropter, Angoliae clima duobus anni temporibus distinguitur e quibus aliud pluviosum, ex Octobri mense in Aprilem et aliudCacimbi (Lusitane;Cacimbo), e Maio ad Augustum, siccius et inferioribus cum temperaturis. Altera ex parte, dum litoralis lacinia magnos pluviositatis indices ostendit, quae e septemtrione ad meridiem, ex 800 mm ad 50 mm descrecit, cum mediis anniversariis temperaturis 23 °C amplius, intestina zona dividi in areas tres potest quae sunt:

  • Septemtrionalis, cum magnis pluviositate et temperaturis;
  • Oropedium Medium, cum anni tempore siccum et mediis temperaturis circa 19 °C;
  • Meridies thermicis cum amplitudinibus multo distinctis propter desertorumKalaharicorum proximitatem et tropici aeris massarum pondus.

Oeconomia

[recensere |fontem recensere]
Cursus Pugnantium (Lusitane:Avenida dos Combatentes) scenarium,Luandae.

Angoliaeoeconomia usque addecennium 198 ob suamagriculturalem praevalentiam distinguitur,coffeo sua praecipua cultura. Quod sequunturcanna saccharifera,sisalana,maizum,coci oleum etarachis.Commerciales interculturas,gossypium,tabacum etcummis excellunt.Patatae,oryzae,cacaonis etbananae productio relative ponderis est. Maxima armenta gregesquebovillum,caprinum etsuinum sunt.

Angolia mineralibus, praecipueadamantibus,petroleo etferri metallo abundat;cupri,mangani,phosphatorum,salis,micae,plumbi,stanni,auri,argenti etplatini deposita quoque possidet. Adamantium fodinae propeDundum (LusitaniceDundo) in Lundae districtu sunt. Ponderispetrolei deposita anno1966 iuxta Cabindam et postea praeter litus usque ad Luandam inventa sunt, quod Angoliam praecipuarum civitatum petroleum producentium unam fecit, cum oeconomica evolutione possibile hac activitate facta et recta. Anno1975,uranii deposita propeNamibienses fines reperta sunt.

Principales territoriiindustriae oleaginearum ameliorationis,frumentorum, carnum, gossypii et tabaci sunt. Quoquesacchari,cervisiae,caementi etligni productio, praeter petrolei purgationem, excellere meretur. Inter industriaspneumaticorum,fimorum chemicorum,cellulosae,vitri etchalybis excellunt. Fabrilis campus quinque hydroelectrificinis energeticum potential sumptum superans habentibus sustentatur.

Ferriviarium Angoliae systema quinque lineis litus cum interioribus conectentibus componitur. Quarum praecipuissimaBenguellae ferrivia est, cumCatangae lineis inReipublicae Democraticae Congensis finibus conectens. Autocineticum rete, praesertim secundi ordinis viis constitutum, praecipuas urbes conectit. PrincipalesportusLuandae,Benguellae,Lobito,Mossamedium etCabindae sunt. Luandaeaeroportus aerilinearum sedes est quae nationem cum aliis Africis et Europaeis urbibus communicant. Natio adhuc arcta oeconomica vincula cumLusitania manet.

Demographia

[recensere |fontem recensere]
Angolana laboratrix filium etananas ferens.

Angoliani incolae dissimiliumphylarum sunt, cum his percentationibus:

Ovimbundi (37%),Ambundi (25%),Bacongi (13%) et alii autochthones circuli.

Praecipuae urbes, praeter caputLuanda,Nova Olisipo,Lobito,Benguella etUrbs Sá da Bandeira (Lusitanice:Huambo, Lobito, Benguela etLubango respective) sunt. Etsi natiomateriis rudibus abundat, plerique incolae paupertatis condicionibus vivunt.

Demographici indices

Societas

[recensere |fontem recensere]

Religio Christiana praecipuareligio in Angolia est cum 53 centesimae incolarum. EChristianis Angolianis, 38 centesimaeCatholici Romani et 15 centesimaeProtestantes sunt, dum 47 centesimae AngolianorumIndigenica credibilia colit.

Ecclesia Catholica Romana 5milliones fidelium agnoscit, et haec archidioeceses adsunt:Huambensis;Luandensis,Lubangensis,Malaniensis,Saurimoensis. Numerus fidelium verificari nequit.

Praecipuae Protestantes denominationes quoque adsunt, iuxta cum IndigenicarumAfricarum etBrasiliensium denominationum numero. LatissimaeProtestantes denominationesMethodistas,Baptistas,Congregationalistas (Ecclesiam Unitam Christi), etEcclesias Dei includunt. Principalissyncreticus religiosus circulusEcclesia Kimbanguistica est, cuius sectatoresIosephum Kimbangu, mediisaeculi vicensimi Congensem pastorem,prophetam esse credunt. Parvula nationis ruralium incolarum portioAnimismum aut traditionales Indigenicas religiones colit. ParvulaIslamica communitas, in migrantibus ex Africa Occidentali fundata, est. PauciAthei in natione sunt.

Colonialibus in temporis, civitatislitoris incolae praesertim Catholici erant dum Protestantici missionarii circuli in interioribus laborabant. Cum magna translatione sociali viginti sex belli civilis annos effecta, haec rudis divisio iam invalida est.

Adventiciimissionarii valde activi fuerunt ante anni1975libertatem, quamquamLusae coloniales auctoritates multos Protestantes missionarios expulserunt et missionarias stationes clauserunt quia missionarios affectiones pro libertate acuere credebant. Missionarii exdecennio 200 ineunte civitatem redire potuerunt, quamquam securitatis condiciones propter bellum civile impossibile plerasque interiorum partes redire fecerunt.

Anni2007 investigatio ut parvam aut deficientemvitamini B3 quantitatem habere in Angolia commune esset conclusit.

Pueri in conclavescholari inViyeia, in Angolia, student.

Etsi secundum legemeducatio in Angolia obligatoria etgratuita usque ad octo annos sit, gubernatio studentium percentationem in scholas non immatriculatam esse propter scholas et magistros carentiam refert. Studentes plerumque additicios sumptus ad scholam relatos solituri sunt, inclusis librorum taxationibus et cibis. Adhuc dissimilitudines in iuvenum matricula inter ruralem urbanamque areas insignificativae sunt. Anno1995, 71,2 centesimae puerorum inter septem et quattuordecim annos natorum in scholam immatriculati erant. Maior percentatio? puerorum quam puellarum inscholam immatriculata esse refertur. PerBellum Civile Angoliae (1975–2002), circa omnium scholarum dimidium praedatum et destructum est quod praesens carentium scholarum problema attulit. Minister Educationis 20 000 novorum magistrorum anno2005 contractu adduxit et adhuc magistrorum exercitationem implet. Magistri parvulum salarium accipere solent, inconvenienter exercitati et cum labore nimie onerati (aliquando quotidie bis aut ter docendo). Magistri corruptelas directim e suis alumnis etiam referunt. Alia factoria, ut terrestrium cuniculorum praesentia, opium et identitariorum munerum carentia et pessima valitudo quoque ne pueri assidue scholam eant impediunt. Quamquam magis opibus educationi anno2004 usi sunt, systema educativum Angolianum adhuc valde minus opes quam necessarias accipit. Index alphabetizationis minimus est, cum 67,4% incolarum quam 15 annos maiorumLusitanice legere et scribere scientum. 82,9% virorum et 54,2% feminarum alphabetizata sunt anno2001. Ex libertate eLusitania anno1975, considerabilis Angolianorum studentium quantitas Lusitanas scholas, polytechnicas institutiones et universitates adhuc eunt per bilateralia foedera interLusam et Angolianam gubernationes.

Cultura

[recensere |fontem recensere]

Lingua Lusitanalingua sollemnis Angoliae et 30% Angolianorum sermo patrius est qua 60 centesimis Angolianorum utitur, sed nationi circa linguae nationales viginti sunt, e quibus sex maxima cum expressione;Quiconga,Quimbunda,Soqueica,Umbunda,Embunda etQuaniama.

Ethnici circuli et linguae civitatis

[recensere |fontem recensere]

Obruens maxima Angolianorum pars—circa 90 centesimae—Bantuensis originis est.

Praecipuus circulus ethnicusBantuensisOvimbundorum est qui Angoliae medio et meridie densantur etlingua Umbunda, lingua civitati cum maximo loquentium numero, utuntur.

Nihilominus,Ambundi,lingua Quimbunda, secunda lingua nationali cum maximo loquentium numero, utentes, praesertim Medio-Septemtrionalem zonam,Luandico-Malangianum axem etQuanzam Septemtrionalem incolunt.Lingua Quimbunda magnae significationis lingua est, quia antiquicapitis lingua et antiquiAngolarum regni fuit. Plurima verba inLusitanam legavit e qua multavocabula quoque importavit.

Septemtrione (inCarmonia etCongia) diversis cum dialectislinguae QuicongaeBacongi densantur. AntiquiRegni Congi lingua erat.

Quioci Orientem, eLunda Septemtrionali inMoxicum incolunt et traditionaliterLingua Soqueica, lingua quae alias in Orientali nationis zona voravit, se exprimunt.

Quaniama,Nianeca etEmbunda linguae aliaeBantuensis originis sunt quibus Angolia loquitur.

Angoliae MeridiemBoschimani, non Bantuenses gentesKhoisani circuli linguis utentes, quoque incolunt.

Denique, circa 3 centesimae praesentium incolarumCaucasicum (praesertimLusitanae originis) autMixticium est qui praesertim in urbibus densantur etLusitanampatrium sermonem habent. Referenda quoque est considerabilisFrancogallice etLingalice loquentium numeri exsistentia, explicatis his propter migrationes ad periodon pugna pro liberatione relatas et propter propinquitates cum vicinisRepublica Congensi etRepublica Democraticae Congensi.

Per temporecoloniale, linguarum publicarum usus practice adCatholicismi docentiam circumscribebantur; nihilominus,lingua Lusitana tota in terra figi non consecuta est propter limitatum usum quem Afri ex ea faciebant, praesertim rusticis in zonis, manentibus linguis nationalibus relative intactis.

Cum civitatis libertas, istae linguae linguarum civitatis statutum adquirunt dum cumlingua Lusitana ut communiactionis expressionisque vehicula, theorice pares, coexsistunt.

Cum linguarum localium revalorizationis,? usus et promotionis proposito, AngolianumInstitutum Linguarum Nationalium (LuseInstituto de Línguas Nacionais) linguarumSoqueicae,Quicongae,Quimbundae,Gangelae,Quaniamae etUbundaenormas orthographicas fixit, perphoneticorum,phonologicorum, morphosyntacticorum, lexicorum etsemanticorum aspectuum studium. Huius investigationis operis resultationibus ut didacticae materiae elaboaratae fundamento utentur futurae harum linguarum introductioni indocentia primaria, consimiliterLusitanae.

Media communicationis Africis linguis quoque utuntur, verbi gratia, statioradiophonicaNgola Yetu (quod 'Nostram Angoliam'Quimbunde significat) quotidie programmata et nuntios inseptemlinguis publicis emittens.

In Angoliasaltatio varia genera, significata, formas, contextus distinguit, dum suum latus recreatorium cum sua condicione velut religiosae, curativae, ritualis, et adhuc socialis interventionis communicationis vehiculo aequilibrat. Sine restrictione ad traditionalem popularemque ambitum, manifesta quoque per academicas et coaetaneas vias fit. Quotidiana et continua saltationis praesentia culturalis contextus productum est qui rythmicarum structurarum interiorizationem e cito vocat. Initiatum arcto pueri contactu cum matris motibus (cuius tergo fertur), hoc vinculum firmantur per iuvenum participationem dissimilibus in socialibus celebrationibus (iuvenes implicatissimi sunt), ubi saltatio se decretoria ut sensus communitarii "identitatem" integrans et praeservans factor ostendit.

Post varia Lusitanae colonizationis saecula, Angolia mixturas cum aliis culturis praesentiumBrasiliae,Promontorii Viridis etMozambici passa est. Quamobrem Angolia excellunt propter diversissimos musicos stylos e quibus putantur praecipuisemba,cudurum etcizomba (Lusitanesemba, kuduro, kizomba).

Notae

[recensere |fontem recensere]
  1. "Ad episcopos Angoliae Insulaeque S. Thomae et Principis occasione oblata «ad Limina» visitationis coram admissos", —"Acta Apostolicae Sedis", 73 (1981), p. 718.

Nexus interni

Nexus externus

[recensere |fontem recensere]
Vicimedia Communia plura habent quae adAngoliam spectant.
Civitates et territoriaAfricae
Civitates

Aegyptus ·Aethiopia ·Africa Australis ·Algerium ·Angolia ·Beninum ·Botswana ·Burkina ·Burundia ·Cameronia ·Dzibutum ·Erythraea ·Gabonia ·Gambia ·Gana ·Guinea ·Guinea Aequatorensis ·Guinea Bissaviensis ·Insulae Comorianae ·Insulae Sancti Thomae et Principis ·Insulae Seisellenses ·Kenia ·Lesothum ·Liberia ·Libya ·Litus Eburneum ·Madagascaria ·Malavium ·Malium ·Marocum ·Mauritania ·Mauritia ·Mons Leoninus ·Mozambicum ·Namibia ·Nigeria ·Promontorium Viride ·Respublica Africae Mediae ·Respublica Congensis (Brazzapolis) ·Respublica Democratica Congensis (Kinshasa) ·Res publica Nigritana ·Ruanda ·Senegalia ·Somalia ·Swazia ·Sudania ·Sudania Australis ·Tanzania ·Togum ·Tunesia ·Tzadia ·Uganda ·Zambia ·Zimbabua

Territoria

Insula Sanctae Helenae ·Sahara Occidentalis ·Reunio ·Maiotta ·Insulae Madeirae ·Rusadir ·Septa ·Insulae Canariae

Capsae cognatae:America Asia Europa Oceania
Angolia : politica
Angolia : historica
Receptum de "https://la.wikipedia.org/w/index.php?title=Angolia&oldid=3817823"
Categoriae:
Categoriae celatae:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp