| Ris |
|---|
 |
Ris
(Oryza sativa) |
| Klassans bewoniethek |
|---|
| Gwlaskor: | |
| (anrenkys): | |
| (anrenkys): | Eudicots |
| (anrenkys): | Commelinids |
| Urdh: | |
| Teylu: | |
| Kinda: | Oryza |
| Eghennow |
|---|
Oryza barthii
Oryza glaberrima
Oryza latifolia
Oryza longistaminata
Oryza punctata
Oryza rufipogon
Oryza sativa |
Ris (Oryza sativa) ywgreunvos haboos. Yn terowel, gwelsen ranndiryow gleb o. Dybrys yw avel chifboos yn lies rann aAsi. Tevys yw yn parthow tomm an bys, dre vras Asi,Afrika,Itali north hag arvow west Amerika Gledh.
Dhyworth ris a dheu 80% a'n kaloriow dybrys yn Asi po pympves rann oll an kaloriow dybrys gans tus yn ollvysel. Hemm yw an kommodyta gans an tressa ughella askorrans treusvysyek (741 milvil tonnas yn 2014), wosa korsen sugra (1.9 bilvil tonnas) ha hwegys (1.0 bilvil tonnas). Herwydh talvosogeth, kenwerth gwaneth yw moy ages pub trevas aral warbarth.
Dell yw usys, keginys yw ris. Yn nebes ranndiryow, kepar haSpayn, friys yw ris yn kynsa yn olew po amanyn, ena, keginys gans dowr po kowl. Yn ranndiryow erel, kepar hagEynda, dybrys yw ris gans sows, kurri po kowl. Y hyllir usya ris dhe wul las, kepar ha gwin ris nihonek,sake.
Tevys veu ris yn kynsa ynChina hag Eynda koth a-dro dhe 2500 K.O.K.. Dres veu tevi ris dheNihon y'n 1a kansvledhen K.O.K., ow tos ha bos gerys-da erbynn 200 O.K.. Dhyworth Eynda, ris a lesas dheEuropa soth hagAfrika.
Ris yw has an eghen a welsOryza sativa (ris Asi) po le kemmynOryza glaberrima (ris Afrika). An hanow ris gwyls yw usys rag eghennow an kindas Zizania ha Porteresia.
Dell yw usys plansys yw ris yn park gwastas lenwys gans dowr. Kyns trevasa, gesys yw dhe'n dowr divera dhe ves. Kyns tiogow dhe dhisplegya system ammeth da ha godeyl, gesys veu dhe'n tir powes bledhen po dhiw hag i ow trevasa tiryow erel.
Yn nebes ranndiryow tomm, ogas dhe'nkehysedh, tiogow a drevas diwweyth an vledhen.
Ris a gomprehend lower a garbohydratow. Yma fordhow dyffrans a vala ris. Removys yw marnas an nivel pella yn ris gell. Ev a gomprehend moy a fiber ages ris gwynn yth yw melys yn tien.
Ris a dheu yn lies semlant
Konsumyans ris yn ollvysel
PlansOryza sativa ow tiskwedhes an bleujyow ponegys gans an gwyns
Askorrans ris ollvysel
- ↑"Crops/Regions/World list/Production Quantity (pick lists), Rice (paddy), 2019". UN Food and Agriculture Organization, Corporate Statistical Database (FAOSTAT). 2021. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC. Ris
.jpg)
