| Мэньба | |
| монба, монпа | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
61 000 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
 Үндістан | 50 000 |
 Қытай | 8 900 |
 Бутан | 2 500 |
| Тілдері | |
| Діні | |
Мэньба (монба,монпа) — Гималайдың шығысындағы тибет-бирма халқы. ОларҮндістанда Аруначал-Прадеш штатында (50 мың адам),ҚытайдаТибеттің оңтүстігіндегі Цона ауданында (8923 адам, 2000 санақ), сонымен қатарБутанда (2500 адам) тұрады. Олар Қытайдың ресми түрде танылған 56 халқының бірі.[1]
Мэньба тілі қытай-тибет тілдер семьясының тибет-бирма тілдер тобының тибет тіл тармағына жатады. Тибетте тұрып, тибеттіктермен тығыз байланыста болған мэньбалартибет тілін жетік меңгерген. Мэньбалардың өз жазуы жоқ, тибет жазуын қолданады.[2]
Дінге сенушілердің діни байланысы:буддистер.[3][4]
Тарихшылар анықтаған Мэньба халық аңыздарында 500-600 ж. біздің эрамызға дейін олардың Манил немесе Ломон деп аталатын өз мемлекеті болған. Мемлекет ыдырағаннан кейін мэньба тайпалары Тибет билігінде болды.[5]
Негізгі дәстүрлі кәсіптері суармалы егістік (күріш,бидай,қарақұмық, көкөністер),мал шаруашылығы (буйвол,қодас,жылқы,қой), бау-бақша. Қолөнерден – тоқыма, бамбук тоқу, ағаш ою дамыған. Мәдени жағынан тибеттіктерге жақын.[6]
Діни өмір мен дәстүрлі рухани мәдениеттің орталықтарымонастырьлар болып табылады, онда бетперде киген пантомималық қойылымдар (цама сияқты) өткізілетін. Ән айту, би билеу халық ауыз әдебиеті дамыған. Отбасы шағын, қауым дәстүрі – қауым кеңесі, ақсақалдар.[7]
Мэнбалар екі қабатты тас үйлерде тұрады, олардың есіктері мен терезелері ашық оюланған маңдайша жақтаулармен безендірілген.[8]
Ерлер киімі – шалбар, жейде, үстіне – белдемшелі халат, әйелдер – кофта, жеңсіз күртеше,белдемше, қыста – халат киеді. Ерлер де, әйелдер де шашын өреді.[9]
Азық-түліктеріндеет жәнесүт өнімдері, күріш, қуырылған арпа ұны (цамба) басым.[10]
Ортаққорда бұған қатысты медиафайлдар бар:Мэньба (Монпа)
