| Лорд-спикер ағылш.Lord Speaker | |
 Лордтар палатасының логотибі | |
| Басшылық етеді | |
|---|---|
| Басқару түрі | |
| Кандидатура ұсынылады | |
| Тағайындалады | Лордтар палатасы, кандидатураныМемлекет басшысы құптайды |
| Өкілеттігінің мерзімі | бес жыл, бір рет қайта сайлана алады |
| Айлығы | £104,360 |
| Лауазым пайда болды | 4 шілде 2006 |
| Алғашқысы | |
| Сайты | |
Лордтар палатасының Лорд-спикері (ағылш.Lord Speaker of the House of Lords) —Ұлыбритания парламенті жоғарғыЛордтар палатасыныңспикері, төрағасы және мүшелері арасындағы ең жоғарғы мүшесі. Лауазым —Қауымдар палатасының спикері лауазымына аналог, лорд-спикерді Лордтар палатасының мүшелері сайлайды, спикерге партиясыз және бейтарап болу талабы қойылады.
2006 жылғы шілдеге дейін Лорд-спикердің міндеттерінЛорд-канцлер орындайтын. Лордтар палатасының қазіргі спикері — Аклуиттің БароныДжон Макфолл.
2003 жылылорд-канцлер атқаратын қызметті бөлу туралы шешімнен кейін (бастапқыдапремьер-министрБлэрдің мақсаты кеңсені толығымен жою болды) Лорд-канцлердің төрағалық қызметін жаңа лауазымға беру жайлы Лордтар палатасында комиссия құрылды. Бірнеше ұсыныстан кейін жаңа спикер «Лорд-спикер» деп аталды, ал орынбасарларының саны 25-тен он екіге дейін қысқарды. «Лорд спикері» ішінара таңдалды, себебі ол Тұрақты бұйрықтарда және серіктесте қолданылған.[1]
_2023.jpg)
Лорд-спикердің негізгі функциялары:Лордтар палатасында өтетін пікірсайыстарда төрағалық ету, палатаға процедуралық ережелер бойынша кеңес беру,Вестминстер сарайы алып жатқан аумақтардағы қауіпсіздікке ресми жауапкершілікті алу. Қажетті жағдайларда Лорд-спикер Палата атынан сөз сөйлейді және Ұлыбританиядағы және шетелдегі өкілі қызметін атқарады.[2]
Лорд-спикерҚауымдар палатасының спикеріне қарағанда аз өкілеттікке ие. Лордтар палатасы негізінен өзін-өзі басқарады және оның төрағасы пікірталастарға аса белсенді ат салыса бермейді. Мысалы, спикерден айырмашылығы, лорд-спикер Палатаны тәртіпке шақырмайды, орнынан екі адам бір уақытта тұрағнда кім сөйлейтінін таңдамайды, Палата ережелерін бұзған мүшелерді тәртіпке келтірмейді, қуып шыға алмайды, заң жобаларына түзетулер жасай алмайды.
Лорд-спикер бұрын лорд-канцлер өзінің парламенттік рөліне қатысты атқаратын міндеттердің көпшілігін өз мойнына алды. Дегенмен, Парламенттің мемлекеттік ашылуы кезінде Монарх алдында сөз сөйлейтін — әлі де лорд-канцлер.[1] Қауымдар палатасының спикері сияқты лорд-спикер қызметте болған кезде партиясыз болады.
Лорд-спикер бес жыл мерзімге сайланады және ең көбі екі мерзімге сайлануға құқылы. Сайлау балама дауыс беру әдісімен өткізіледі. 2011 жылғы 3 мамырда енгізілген түзетулерге сәйкес, сайлау мерзімінің соңғы жылының 15 шілдесіне дейін өткізіледі, жаңа мерзім 1 қыркүйекте басталады.
2006 жылғы 4 шілдедегі Патшалық жарлық[3] лорд-спикерді Қауымдар палатасының спикерінен төмен дәрежеде етіп бекітті. Лорд-спикердің жалақысы £104,360 тең, бұл Қауымдар палатасының спикерінен аз.
Лорд-канцлер сияқты, лорд-спикер Палатаға төрағалық еткен кезінде қарапайым қара жібек мантия, ресми рәсімдер барысында ол қара жібекдамаст және алтын шілтерлі салтанатты көйлек киеді.
Лордтар палатасына таныстырылған жаңа пэрлер ант қабылдағаннан кейін лорд-спикермен қол алысады.
| Реті | Суреті | Аты-жөні | Қызметі | Бұрынғы партиясы | Дер. | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  | Хелен Хеймен (1949 туған) | 4 шілде 2006 | 31 тамыз 2011 | Лейбористік | [4] | |
| 2 |  | Фрэнсис Д'Соуза (1944 туған) | 1 қыркүйек 2011 | 31 тамыз 2016 | Кроссбенчер | [5] | |
| 3 |  | Норман Фаулер (1938 туған) | 1 қыркүйек 2016 | 30 тамыз 2021 | Консервативті | [6] | |
| 4 |  | Джон Макфолл (1944 туған) | 1 мамыр 2021 | — | Лейбористік[a] | [7] | |