Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Мазмұнға өту
УикипедияҚазақша ашық энциклопедия
Іздеу

Лаху

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Лаху
Бүкіл халықтың саны

760 000

Ең көп таралған аймақтар
 Қытай

453 000

 Мьянма

155 000

 Тайланд

54 000

 Вьетнам

15 000

 Лаос

14 000

Тілдері

лаху тілі

Діні

дәстүрлі діндер,христиандық

ЛахуҚытайдың оңтүстігінде, сондай-ақВьетнамның солтүстік аймақтарында,Таиланд,Мьянма жәнеЛаоста тұратын халық. Қытайдың 56 ресми танылған халықтарының және Вьетнамның 54 ресми танылған халықтарының қатарына кіреді.[1]

Этнонимі

[өңдеу |қайнарын өңдеу]

Лаху тілінде «ла» «жолбарыс» және «ху» «отқа қуыру» дегенді білдіреді. «Лаху» сөзі «отқа қуырылған жолбарыс еті» дегенді білдіреді. Халықтың бұл атауы тарихи тұрғыдан лахулардың негізгі кәсібі аңшылық болғанын көрсетеді.[2]

Таралу аймағы

[өңдеу |қайнарын өңдеу]

2000 жылғы халық санағы бойынша олар:

  • Қытайдың оңтүстік-батысында (453,7 мың адам). Негізінен Ланцан-Лаху, Минлян-Дай-Лаху-Васки автономиялық округтері, және Пуэр округіндегі Чжэнь­юань-и-Ха­ни-Ла­ху­, Линцан округіндегі Шуанцзян-Лаху-Ва-Булан-Дайский;
  • Мьянмада (155 мың адам). Негізінен Шан ұлттық округіндегі Ченгтун ауданында);
  • Таиланд (54 мың адам). Чиангмай, Чианграй, Мэхонгсон, Лампанг және Так провинциялары);
  • Вьетнамның солтүстік-батысында (15,6 мың адам). Лаитяу провинциясы;
  • Лаос (14 мың адам) Бокео провинциясы.

Жалпы саны - 760 мың адам (2009).[3]

Тілі

[өңдеу |қайнарын өңдеу]

Олар қытай-тибет отбасының тибет-бирма тобыныңлаху тілінде сөйлейді. Диалектілер: лаху на, лаху ши, лаху ньи. 19 ғасырдан бастап жазу латын әліпбиіне негізделген.[4]

Лахулар

Діні

[өңдеу |қайнарын өңдеу]

Дәстүрлі лаху дініполитеистік.Буддизм 17 ғасырдың аяғында пайда болып, кең тарады. Қытайдағы көптеген лахулар буддистер.Христиандық 19 ғасырда Бирмада пайда болды және содан бері таралуда.[5]

Кәсібі

[өңдеу |қайнарын өңдеу]

Лахулар қолмен атқарылатынегіншілікпен (жүгері, ішінаракүріш),терушілікпен,аңшылықпен жәнебалық аулаумен айналысады. Қолөнерден ұсталық, бамбук тоқу (жиһаздар, төсеніштер, ыдыстар) және тоқымашылық дамыған.[6]

Өмір салты

[өңдеу |қайнарын өңдеу]

Лахулар отбасы шағын болып келеді, некепатрилокальды, матрилокалдылық пен матрилиналдықтың қалдықтары сақталған.[7]

Ұлттық киімдегі Лаху әйелі

Елді мекендері мен дәстүрлі баспаналары

[өңдеу |қайнарын өңдеу]

Елді мекендері тау баурайында шашыраңқы орналасқан 3-4 үйден тұрады. Тұрғын үйлері қадаларда орналкасқан, көрші халықтардың әсерінен жер үсті үйлер салынуда.[8]

Дәстүрлі киімдері

[өңдеу |қайнарын өңдеу]

Ерлер киімі – жағасызкүрте және кеңшалбар. Әйелдер киімі – оң жағында ілгектері бар ұзын халат, шалбар.[9]

Дәстүрлі тағамдары

[өңдеу |қайнарын өңдеу]

Лаху өкілдері негізінен кәдімгікүріш, көкөніс, жеміс-жидек, ет жейді. Тағамдарды кептіру және маринадтау сияқты сақтаудың кейбір әдістері бар. Лаху өкілдерінің жұмыс күндері, әсіресе мерекелерде, үйлену тойларында және қоныс тойларында самогон ішетін әдеті бар. Темекі шегу ерлер мен әйелдер арасында кеңінен таралған.[10]

Дереккөздер

[өңдеу |қайнарын өңдеу]
  1. Лаху сөзінің мағынасы. Тексерілді, 15 қыркүйек 2024.
  2. Лаху халқы. Тексерілді, 15 қыркүйек 2024.
  3. Үлкен Ресей энциклопедиясы. Тексерілді, 15 қыркүйек 2024.
  4. Лаху халқы. Тексерілді, 15 қыркүйек 2024.
  5. Лаху. Тексерілді, 15 қыркүйек 2024.
  6. Әлем халықтары/ Лаху. Тексерілді, 15 қыркүйек 2024.
  7. Лаху. Тексерілді, 15 қыркүйек 2024.
  8. Лаху халқы. Тексерілді, 15 қыркүйек 2024.
  9. Лаху. Тексерілді, 15 қыркүйек 2024.
  10. Лаху. Тексерілді, 15 қыркүйек 2024.
Бұл үлгіні қарауБұл үлгіні талқылауБұл үлгіні өңдеу
Азия халықтары

АбунгтерАйндарАласАлоро-Пантар халықтарыАлорларАлтайлықтарАлундарАлюторларАмбелаундарАмбон-Тимор халықтарыАмбондықтарАндамандықтарАпайоАпатаниАрабтарАрмяндарАссамдықтарАссириялықтарАсураларАуғандықтарАфридилерАчандарАчехАэталарӘзербайжандарБагоболарБадагаларБаджоларБадуйларБайБайгаБалантакБалиліктерБалтиБанарБанджарларБаоаньБартангтарБатақтарБатиндерБатуасаБахрейндіктерБахтиарларБелудждерБенгалдықтарБесаяБиакБиколБилаанБима-Сумбан халықтарыБирхорларБихарлықтарБолаанг-монгондоуБонтокБрагуиБруБугистерБуиБуидБукиднонБуланБунакБунгкуБуришБуруандарБутунгБуряттарБхилдерБхумиджВаВандаменВаропенВатубелдерВахандарВеддаларВемалВетарларВисайяВьетнамдықтарВьеттерГадабаГаддандарГайоГалелаГалештерГаошаньГароГилзайГиляндарГондтарГоронталоГрузиндерГуджарГуджараттарГурунгГэлаоДархаттарДаурДафлаДаяктарДербеттерДжакунДжатДжараваДжемшидДжуангДограДолғандарДонголарДрукпаДулунДұң ұлтыДүнгендерДунсянЕврейлерЖапондарЗахчиндерЗярайИбандарИватандарИнибалоиИорданиялықтарИрактықтарИрулаИтелмендерИфугаоИцзуИшкашымдықтарЙемендіктерКадазанКайелдерКалингаКанканайКаннараКапаукуКарендерКатарлықтарКатуларКачарларКачиндерКашмирліктерКаяларКаянКейКелабиттерКемактарКеринчилерКеттерКлемантанКодагуКонкандарКорейлерКоркуКоряктарКотаКубуКуиКукиКүрдтерКурумбаКусундаКхамтиКхангКхасилерКхмерлерКхмуКхоларКхондаларҚажарларҚазақтарҚалмақтарҚарақалпақтарҚытайларҚырғыздарЛадактарЛактарЛамахолоттарЛаметтерЛаоЛатиЛахаларЛахуЛепчаЛетийлерЛиЛимбуЛиоЛисуЛобаЛоинангЛубуЛурларЛыМаМааньянМагарларМагинданаоМадурларМакасарМалайларМалаялилерМалерМазендерандарМальдивтерМамакМангМанггараиМангианМандайяМандарМанипуриМанобоМансилерМануселаМаньчжурларМаонаньМаранаоМаратхиМарокколықтарМаринд-АнимМароненеМеланауМентавайларМесхет түріктеріМизоМикирлерМинангкабауМинахасМнонгМоғолдарМоңғолдарМонгорларМондарМориМороМулаоМунаМундаМунжандарМыонгМэньбаМяоНагаНагеНанайларНасиНгадаНгаджуНганасандарНдауНеварларНегидалдарНенецтерНепалдықтарНиастарНивхтарНикобарларНуНунгНұрыстандықтарОйраттарОмандықтарОниндерОраондарОрияларОроктарОрочтарОрочондарОтданумӨзбектерПалавеньоПалаунгПлестиналықтарПамир халқыПампанганПангасинандарПенджабдықтарПарсыларПасемахПахарилерПашаиПумиПунандарРеюньондарРотиларСавараСаларларСамальСамбалСангирлерСанзиуСанталдарСантяйСарыұйғырларСасактарСаудиялықтарСахаларСахурларСолтүстік Халмахер халықтарыСедангСелькуптарСемангтарСеноиларСентинельдіктерСибоСиккаСикхиСимулеСингалдарСиндхтарСиньмунСириялықтарСрэСтиенгСуайСубанонСуиСулаСулуСумбавтарСумбандарСунварларСундтарТагакаолоТагалдарТагбануаТәжіктерТайТаймандарТалыштарТамангтарТамилдерТаойларТаттарТеймуриТеленгиттерТелеуіттерТелугулерТенггерлерТернатандарТетумдерТёроТибеттіктерТидорлықтарТингианТрипураТобелоТогутилТодаТоминиТораджаТорғұттарТофаларТулуТубаларТуцзяТүріктерТүрікмендерТхайТхакалиТхаруТхоТываларТьытТямУдиндерҮзімшіндерУралиҰйғырларҮдегейлерФилиппиндіктерФирузкухтерХавуХазарейлерХакастарХалхаХамнигандарХаниХанттарХелонгХиндустандықтарХоХотогойттарХошуттарХрэХуэйХиналугтарЦзиноЦзяжунЦянЧакмаЧантельЧараймактарЧахарларЧепангЧжуанЧинЧувандарЧукчаларЧуруларШалқандарШанШахсевендерШерпаларШинаШорларШугнандарШуйШұлымдарШэЭвенкілерЭвендерЭдеЭйнуЭнггандарЭндеЭнецЮанЮкагирлерЯвалықтарЯгнобилерЯзгулямдарЯо

Бұл {{Әлем халықтары}} үлгісінің бір бөлігі
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Лаху&oldid=3375722» бетінен алынған
Санаттар:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp