Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Мазмұнға өту
УикипедияҚазақша ашық энциклопедия
Іздеу

Д

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
  Қазақ кирил әліпбиі  
-{Аа}--{Әә}--{Бб}--{Вв}--{Гг}--{Ғғ}--{Дд}-
-{Ее}--{Ёё}--{Жж}--{Зз}--{Ии}--{Йй}--{Кк}-
-{Ққ}--{Лл}--{Мм}--{Нн}--{Ңң}--{Оо}--{Өө}-
-{Пп}--{Рр}--{Сс}--{Тт}--{Уу}--{Ұұ}--{Үү}-
-{Фф}--{Хх}--{Һһ}--{Цц}--{Чч}--{Шш}--{Щщ}-
-{Ъъ}--{Ыы}--{Іі}--{Ьь}--{Ээ}--{Юю}--{Яя}-

Д, д — кириллицаға негізделген әліпби әрпі.

Тілдің ұшы жоғарғы күрек тістердің түбіне тиіп, кері қайтуы әрі дауыс шымылдығының қатысуы арқылы жасалатын дауыссыз дыбысты таңбалайтын әріп.

Қазақ тілінде Д фонемасы жуан я жіңішке дауысты дыбыспен тіркесуіне қарай жуан (мысалы, адам, дана) және жіңішке (мысалы, дене, дән) болып айтылады. Д қазақтың байырғы сөздерінің аяғында жазылмайды, тек орыс тілі арқылы келген сөздердің соңында (мысалы, анод, катод) кездеседі. Кейде ауызекі тілде кейбір жеке Т-дан басталатын сөздердің басында Д дыбысымен айтылады (деңіз-теңіз, түзу-дүзу, тізе-дізе) айтылады[1][2][3].

Кодтар кестесі

[өңдеу |қайнарын өңдеу]
КодРегистрОндық
код
16-лық
код
8-дік
код
Екілік код
ЮникодБас1044041400202400000100 00010100
Кіші1076043400206400000100 00110100
ISO 8859-5Бас180B426410110100
Кіші212D432411010100
КОИ-8Бас228E434411100100
Кіші196C430411000100
Windows-1251Бас196C430411000100
Кіші228E434411100100

HTML жүйесінде бас әріп «Д»-ны &#1044 немесе &#x414, ал кіші «д» әріпін - &#1076 немесе &#x434 деп белгілейді.

Дереккөздер

[өңдеу |қайнарын өңдеу]
  1. Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 3 том
  2. Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ., Қазіргі қазақ тілі. Лексика. Фонетика, А., 1962
  3. Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ., Қазіргі қазақ тілі. Лексика. Фонетика, А., 1962
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар:Cyrillic alphabet
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Д&oldid=3291667» бетінен алынған
Санаттар:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp