Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Мазмұнға өту
УикипедияҚазақша ашық энциклопедия
Іздеу

Бенин

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Бенин Республикасы
фр.République du Bénin
БайрақЕлтаңба
Ұран:«Fraternité, Justice, Travail
(Бауырмашылдық, Әділет, Еңбек)»
Әнұран:«L'Aube Nouvelle»(тыңдау (ақп.))
Тарихы
Тәуелсіздік күні1 тамыз1960 жыл (Франциядан)
Мемлекеттік құрылымы
Ресми тілдеріфранцуз тілі
ЕлордаПорто-Ново,Котону[i 1]
Ірі қалаларыКотону
Үкімет түріПрезиденттік республика
Президент
Ұлттық ассамблея
басшысы
Патрис Талон
Матри Адриен Хаугбеджи
Географиясы
Жер аумағы
• Барлығы
• % су беті
Әлем бойынша 101-орын
114 763 км²
0,4
Жұрты
• Сарап (2016)
• Санақ (2013)
Тығыздығы

10 872 298 адам (82-ші-орын)
10 008 749[1] адам
94,8 адам/км² (120-шы-орын)
Экономикасы
ЖІӨ (АҚТ)
 • Қорытынды (2018)
 • Жан басына шаққанда

27,546 млрд.[2] $ (137-ші-орын)
2,411[2] $ (163-ші-орын)
ЖІӨ (номинал)
 • Қорытынды (2018)
 • Жан басына шаққанда

10,546 млрд.[2] $ (141-ші-орын)
923[2] $ (163-ші-орын)
АДИ (2015) 0,485[3] (төмен) (167-ші-орын)
Этнохоронимбениндіктер
ВалютасыФранк
Қосымша мәліметтер
Интернет үйшігі.bj
ISO кодыBJ
ХОК кодыBEN
Телефон коды+229
Уақыт белдеулері+1
  1. Президент, үкімет және шетел елшіліктерінің резиденциялары орналасқан.

Координаттар:8°50′00″ с. е.2°11′00″ ш. б. / 8.83333° с. е. 2.18333° ш. б. /8.83333; 2.18333 (G) (O) (Я)

Бенин (фр.Bénin), толық ресми түріБенин Республикасы (фр.République du Bénin,1975 жылға дейінДагомея) —Батыс Африкадағы мемлекет. СолтүстіктеБуркина-Фасо жәнеНигермен шекаралас, шығыста —Нигериямен, батыста —Тогомен. Астанасы —Порто-Ново, бірақ басшылықКотонуда орналасқан, Бениндегі ең ірі қала.

Тарихы

[өңдеу |қайнарын өңдеу]

Ежелде мемлекеттің солтүстік жағында гурма тайпасы өмір сүріпті, сосын оларды Нигерия елінен келген барба тайпасы ығыстырып жіберді. Мемлекеттің оңтүстік жағында фок және аджа тайпалары өмір сүріпті.

XV ғасырда Бенин жағалауындапортугалдар көрінді.

XVI—XVII ғасырларда француздық, голландық, ағылшын сатып алушылар мен саудагерлік қамалдар мен факториялар құрылды.

XVII ғасырда Бенин жағалауы және көршілес аудандар еуропалық құл сату орталығына айналды.

XVIII ғасырда Дагомея басшылары құл сатушылықпен жақсы айналысты, жыл сайын еуропалық саудагерлерге 20 мыңдай құл берілетін. XIX ғасырдың ортасына дейін, еуропалық елдерде құл сатушылық тоқтағанға дейін болды.

Демографиясы

[өңдеу |қайнарын өңдеу]

Бениндегі соңғы халық санағы 2013 жылдың 11-25 мамырында жүргізілді. 2013 жылғы санақ бойынша ел халқының саны 9 983 884 адамды құрады.

Халық санының жыл сайынғы өсімі – 2,9% (фертильділік – бір әйелге 5,4 туу).

Орташа өмір сүру ұзақтығы 59 жасты құрайды.

Иммундық тапшылық вирусын (АИТВ) жұқтыру – 1,2% (2007 жылғы бағалау).

Этникалық құрамы: 60-тан астам халықтар, ең көп саны шығыс аналықтар, оларға фон халқы (шамамен 65%), дагомея, барба, сомба, йоруба, буса және т.б.

Тілдер: француз (ресми), фон және йоруба (негізінен елдің оңтүстігінде), елдің солтүстігіндегі әртүрлі тайпалық тілдер.

Діндері: христиандар 42,8%, мұсылмандар 24,4%, вуду 17,3%, басқалар 15,5% (2002 жылғы халық санағы). Христиандардың көпшілігі католиктер, басқа христиандық конфессиялар - баптистер, әдіскерлер, Құдай ассамблеялары және адвентистер.

15 жастан асқан халықтың сауаттылығы 34,7%, ерлер 48%, әйелдер 23% (2002 жылғы халық санағы бойынша).

Дереккөздер

[өңдеу |қайнарын өңдеу]
  1. BENIN en Chiffres  (фран.). Тексерілді, 17 желтоқсан 2015.
  2. abcdWorld Economic Outlook Database, October 2018. International Monetary Fund.
  3. 2016 Human Development Report. United Nations Development Programme (2016). Тексерілді, 21 наурыз 2017.
 
Бенин
Бұл үлгіні қарауБұл үлгіні талқылауБұл үлгіні өңдеу
Егеменді елдер
АлжирАнголаБенинБотсванаБуркина-ФасоБурундиГабонГамбияГанаГвинеяГвинея-БисауДжибутиЗамбияЗимбабвеКабо-ВердеКамерунКенияКоморларКонго Демократиялық РеспубликасыКонго РеспубликасыКот-д’ИвуарЛесотоЛиберияЛивияМаврикийМавританияМадагаскарМалавиМалиМароккоМозамбикМысырНамибияНигерНигерияОңтүстік Африка РеспубликасыОңтүстік СуданОрталық Африка РеспубликасыРуандаСан-Томе мен ПринсипиСейшельСенегалСомалиСуданСьерра-ЛеонеТанзанияТогоТунисУгандаЧадЭкваторлық ГвинеяЭритреяЭсватиниЭфиопия
Тәуелді аймақтар
Мойындалмаған және
жартылай мойындалған мемлекеттер
1Батыс Сахара, БҰҰ құжатарына сәйкес, деколонизацияланбаған шекара болып табылады.Сахара АДРАфрика одағының мүшесі болып саналады.
Бұл үлгіні қарауБұл үлгіні талқылауБұл үлгіні өңдеу
Мүшелері
АлжирАнголаБенинБотсванаБуркина-ФасоБурундиГабонГамбияГанаГвинеяГвинея-БисауДжибутиЗамбияЗимбабвеКабо-ВердеКамерунКенияКоморларКонго Демократиялық РеспубликасыКонго РеспубликасыКот-д’ИвуарЛесотоЛиберияЛивияМаврикийМавританияМадагаскарМалавиМалиМароккоМозамбикМысырНамибияНигерНигерияОңтүстік Африка РеспубликасыОңтүстік СуданОрталық Африка РеспубликасыРуандаСан-Томе мен ПринсипиСейшельСенегалСомалиСуданСьерра-ЛеонеТанзанияТогоТунисУгандаЧадЭкваторлық ГвинеяЭритреяЭсватиниЭфиопия
Халықаралық түрде мойындалмаған
 

АлбанияАлжирАуғанстанӘзербайжанБангладешБахрейнБенинБрунейБуркина-ФасоБіріккен Араб ӘмірліктеріГабонГайанаГамбияГвинеяГвинея-БисауДжибутиИндонезияИорданияИракИранЙеменКамерунКатарКоморларКот-д’ИвуарКувейтҚазақстанҚырғызстанЛиванЛивияМавританияМалайзияМалиМалдив аралдарыМароккоМозамбикМысырНигерНигерияОманӨзбекстанПалестинаПәкістанСауд АрабиясыСенегалСирияСомалиСуданСуринамСьерра-ЛеонеТәжікстанТогоТунисТүркияТүрікменстанУгандаЧад

Қараушы мұсылман ұйымдары және қауымдар:Моро Ұлт Азаттылығы МайданыСолтүстік Кипр

 

АлбанияАндорраАрменияБельгия (Бельгия француз қауымдығы) •БенинБолгарияБуркина-ФасоБурундиВануатуВьетнамГабонГаитиГана1ГвинеяГвинея-Бисау2ГрекияДжибутиДоминикаКабо-ВердеКамбоджаКамерунКанада (Нью-БрансуикКвебек) •Катар1Кипр1КоморларКонго Демократиялық РеспубликасыКонго РеспубликасыКот-д’ИвуарЛаосЛиванЛюксембургМаврикийМавританияМадагаскар2Мали2МароккоМолдоваМонакоМысырНигерОрталық Африка РеспубликасыРуандаРумынияСан-Томе және ПринсипиСейшель аралдарыСенегалСент-ЛюсияСолтүстік МакедонияТогоТунисФранция (ГваделупаМартиникаСен-Пьер және МикелонФранцуз Гвианасы) •ЧадШвейцарияЭкваторлық Гвинея

Қараушы елдер:АустрияБАӘБосния және ГерцеговинаГрузияДоминикан РеспубликасыЛатвияЛитваМажарстанМозамбикПольшаСербияСловакияСловенияТайландУкраинаУругвайХорватияЧерногорияЧехияЭстония

1Қауымдастырылған мүше •2Мүшеліктен шыққан

«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Бенин&oldid=3206051» бетінен алынған
Санаттар:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp