Elizaveta II Ullı Britaniya hám Arqa Irlandiya xanzadası Wákillik dáwiri 1952-jıl 6-fevral — 2022-jıl 8-sentyabr Aldınǵı isker Georg VI Keyingi isker Charlz III Milletler Doslıq awqamı basshısı Wákillik dáwiri 1952-jıl 6-fevral — 2022-jıl 8-sentyabr Aldınǵı isker Georg VI Keyingi isker Charlz III Ullı Britaniya Lord Joqarı admiralı Wákillik dáwiri 1964-jıl 1-aprel — 2011-jıl 10-iyun Aldınǵı isker lawazım tiklendi Keyingi isker Filipp, Edinburg gersogı Jeke maǵlıwmatları Tuwılǵan sáne 1926-jıl 21-aprel Tuwılǵan jeri Meyfer ,Vestminster ,Úlken London ,Angliya ,Ullı Britaniya Qaytıs bolǵan sáne 2022-jıl 8-sentyabr Qaytıs bolǵan jeri Balmoral Qorǵanı ,Aberdinshir ,Shotlandiya ,Ullı Britaniya Jerlengen ornı Patsha Georg VI estelik shirkewi Dinastiyası Vindzorlar Ómirlik joldası Filipp, Edinburg gersogı Balaları Charlz III , Anna, Ullı Britaniya xanzadası, York gersogı Endryu, Edvard, Edinburg gersogıAnası Elizaveta Bouz-Layon Ákesi Georg VI Dini Angliya Shirkewı
Elizaveta II (inglisshe Elizabeth II ), tolıq atı —Elizabet Aleksandra Meri Vindzor (inglisshe Elizabeth Alexandra Mary Windsor ;1926-jıl 21-aprel ,Meyfer ,Úlken London ,Angliya —2022-jıl 8-sentyabr ,Balmoral Qorǵanı ,Aberdinshir ,Shotlandiya [ 1] [ 2] ) —Ullı Britaniya xanzadası.
Elizaveta York gersogı hám gercoginyası (keyinirek PatshaGeorg VI hám Xanzada-konsort Bouz-Lion, Elizaveta) shańaraǵında tuwılǵan. Onıń ákesi 1936-jılda ájaǵası patshaEduard VIII taxtdan waz keshkeninen keyin taxtǵa otırdı, nátiyjede ol Britaniya taxtın miyras qılıp alıw tártibi boyınsha taxt miyrasxorı boldı. Ol menshikli tálim alǵan hám ekinshi jáhán urısı dáwirinde óz jámiyetlik wazıypaların orınlawdı baslaǵan, hayallardıń járdemshi aymaqlıq korpusında járdemshi aymaqlıq xızmette xızmet etken.
York gersogi, Shahzada Alberttıń (bolajaq patsha Georg VI, 1895-1952) hám ledi Elizaveta Bouz-Lionning (1900-2002) úlken qızı. Onıń babası hám ájesı: ákesi boyınsha patsha Georg V (1865-1936) hám Xanzada Meri, Tek Malikasi (1867-1953); anası boyınsha Klod Jorj Bouz-Lion, Stratmor grafliǵi (1855-1944) hám Sesiliya Iyne Kavendish-Bentink (1862-1938).
Britaniya Korollıq shańaraǵı, 1926-jıl 29-may Malika Elizaveta Aleksandra Mariya 1926-jıl 21 aprel kúni saat 2:40 ta Londonnıń Mayfair rayonında, Bruton kóshesindegi graf Stratmor rezidenciyasında, 17-úyde tuwılǵan[ 3] [ 4] [ 5] [ 6] . Tuwıw waqtında, bópeni almastırmaslik ushın, ishki jumıslar ministri Uilyam Jaynson-Xiks qatnastı. Malika óz atın anası (Elizaveta), buvisi (Mariya) hám buvisi (Aleksandra) húrmetine aldı. Shańaraqta Elizaveta "Lilibet" dep atalǵan.
1947-jıl 20 noyabrde Elizavetagrek shahzadasıAndreynıń balası leytenantFilipp Mauntbetten (1921-jıl 10 iyun-2021 jıl 9 aprel) menen turmıs qurdı. Filipp hám Elizaveta tórtinshi tuwısqan aǵalarınıń balaları hám apa-qarındas : Filipptıń ullı ájesıAlisa Gessenlı patshaEduard VII dıń sińlısı, Elizavetanıń atası edi. Bunnan tısqarı, Elizavetanıń ullı ájesı,Daniyalı Aleksandra , Filipptıń atası, ellinlar patshasıGeorg I dıń sińlısı bolıp, olardı ekinshi tuwısqan aǵalarınıń balaları ámeki hám jiyeni etedi. Bunnan tısqarı, olardıń ulıwma ájdadi Vyurtemberg shahzadasi Lyudvig; solay etip, Elizaveta hám Filipp de besinshi tuwısqan aǵalarınıń balaları hám ájaǵa.
Korollıq juplıǵınıń tórt perzenti, segiz aqlıǵı hám on ush ullı aqlıǵı bar (olardan on danası Shahzoda Filipptiń turmısında hám on ekewi Elizaveta turmısında tuwılǵan.
1926-jıl 21 aprelden 1936-jıl 11 dekabrge shekem — York Malika Elizaveta. 1936-jıl 11 dekabrden 1947-jıl 20 noyabrge shekem — Malika Elizaveta. 1947-jıl 20 noyabrden 1952-jıl 6 -fevralǵa shekem — Edinburg gersoginyası Malika Elizaveta. 1952-jıl 6 fevraldan 2022-jıl 8sentyabrge shekem — Xanzada. Ullı Britaniyada Elizaveta II dıń tolıq ataǵı "Ullı Britaniya hám Arqa Irlandiya Birlesken Patshalıǵı jáne onıń basqa shohliklari hám aymaqları xanzadası, Óz ara doslıq basshısı, isenim qorǵawshısi" (inglisshe Her Majesty Elizabeth the Second, by the Grace of God of the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland, and of Her other Realms and Territories Queen, Head of the Commonwealth, Defender of the Faith )[ 7] [ 8] .
Kartada Óz ara doslıqqa aǵza mámleketlikler kórsetilgen (Fiji aǵzalıǵı toqtatilǵan) 1952-jılda taxtga otırǵanında Elizaveta jeti mámleket Xanzadası boldı:Ullı Britaniya ,Kanada ,Avstraliya ,Jańa Zelandiya ,Qubla Afrika ,Pakistan hámShri-Lanka .
Onıń húkimranlıǵı dáwirinde bul mámleketlerdiń geyparaları respublikalarǵa aylandı. Usınıń menen birge, dekolonizatsiya procesi nátiyjesinde kóplegen Britaniya koloniyaları ǵárezsizlikke eristiler. Olardan geyparalarında Ullı Britaniya xanzadası mámleket basshısı mártebein saqlap qalǵan, basqalarında bolsa joq.
Britaniya monarxı baslıǵı bolǵan mámleketlikler kók reń menen belgilengen Monarxiyani saqlap qalǵan jańa ǵárezsiz mámleketlikler[ 9] :
Bir qansha waqıt ótkennen monarxiyadan waz keshken jańa ǵárezsiz mámleketlikler[ 9] :
Elizaveta II Ullı Britaniyada hám Óz ara doslıq mámleketlerinde, sonıń menen birge basqa mámleketlerde bir qatar ricarlıq ordenleriniń baslıǵı bolǵan, bunnan tısqarı áskeriy ataqlar, kóplegen eń húrmetli ataqlar hám ilimiy dárejelerge iye bolǵan. Bunnan tısqarı, ol túrli ishki mámleketlikler, sonıń menen birge, shet el mámleketlerdiń túrli sıylıqları iyesi bolǵan.
Elizaveta II nıń dúnyanıń túrli mámleketlerine saparları kartası Xanzadanıń qızıǵıwshılıqları arasında ıytlerdı kóbeytiw (olar arasında korgi, spaniel hám labradorlar), fotosúwret, atta júriw, sonıń menen birge sayaxat qılıw bar edi[ 10] [ 11] . Elizaveta II Óz ara doslıq basshısı retinde abıraysın saqlap, óz iyelikleri boylap júdá aktiv sayaxat eterdi[ 12] . Onıń esabında 325 ke jaqın shet el saparlar (Elizaveta húkimranlıǵı dáwirinde 130 dan artıq mámleketlerge kelgen)[ 13] .
Filateliya onlab jıllar dawamında Elizavetanıń ardaqlı shınıǵıwlarınan biri bolıp kelgen[ 14] .
Anglichan tilinen tısqarı, ol francuz tilin jaqsı bilgen[ 10] .
Ólim waqtında Elizaveta II jası boyınsha barlıq Britaniya monarxlari arasında rekordshı bolǵan[ 15] и продолжительности пребывания на престоле[ 16] [ 17] [ 18] [ 19] .
2007-jıl 20 dekabrde xanzada óziniń ájesı xanzada Viktoriyani (1819 -1901) artta qaldırıp, tariyxdagi jası eń úlken Britaniya monarxiǵa aylandı. 2016-jıl 13 oktyabrden baslap, Tailand patshası hám Phumipon Adulyadet opat etkeninen keyin, ol sol waqıtta dúnyadaǵı eń uzaq húkimranlıq etken monarx bolǵan[ 20] .
↑ «Queen Elizabeth II has died, Buckingham Palace announces» (en). BBC News (8-sentyabr 2022-jıl). 8-sentyabr 2022-jılda túp nusqadanarxivlendi . Qaraldı: 8-sentyabr 2022-jıl.↑ «Умерла королева Елизавета II» . ТАСС (8-sentyabr 2022-jıl). 8-sentyabr 2022-jılda túp nusqadanarxivlendi . Qaraldı: 8-sentyabr 2022-jıl.↑ Wednesday, April 21st, 1926 (en) //The London Gazette . — 1926. — 21 April (Úlgi:Бсокр ). —Úlgi:Бсокр . Arxivlendi: 8 oktyabrdiń 2023 года.↑ Campbell 1979 . sfn error: no target: CITEREFCampbell1979 (help ) ↑ Lacey 2002 . sfn error: no target: CITEREFLacey2002 (help ) ↑ Bradford 2012 . sfn error: no target: CITEREFBradford2012 (help ) ↑ Úlgi:London Gazette ↑ «Burke's Peerage and Gentry > The Royal Family > HM Queen Elizabeth II» . Burke's Peerage & Gentry and The Origins Network. 15-iyun 2013-jılda túp nusqadanarxivlendi . Qaraldı: 24-oktyabr 2010-jıl.↑9,0 9,1 Her Majesty The Queen: Commonwealth members Arxiv nusqa от 21 iyunnıń 2013 наWayback Machine (ing.) ↑10,0 10,1 Королева Великобритании Елизавета II. Биография Arxiv nusqa от 17 iyunnıń 2013 наWayback Machine РИА Новости, (16 июня 2012)↑ Хобби и увлечения глав государств Arxiv nusqa от 25 iyuldıń 2013 наWayback Machine Петербургский почтовой, (03 марта 2011)↑ Елизавета II: юбилей правления британской королевы! Arxiv nusqa от 9 marttıń 2014 наWayback Machine ↑ Королева Arxiv nusqa от 4 apreldiń 2016 наWayback Machine Первый Канал↑ «Хобби принесло британской королеве миллиарды рублей» . Lenta.ru («Лента.ру») . ООО «Лента.Ру» (16-dekabr 2020-jıl). 17-dekabr 2020-jılda túp nusqadanarxivlendi . Qaraldı: 29-aprel 2021-jıl.↑ Silteme kórsetiwdegi qátelik: Жарамсыз<ref> тегі;no text was provided for refs namedавтоссылка3 ↑ Silteme kórsetiwdegi qátelik: Жарамсыз<ref> тегі;no text was provided for refs namedавтоссылка4 ↑ Silteme kórsetiwdegi qátelik: Жарамсыз<ref> тегі;no text was provided for refs namedавтоссылка5 ↑ Silteme kórsetiwdegi qátelik: Жарамсыз<ref> тегі;no text was provided for refs namedавтоссылка6 ↑ Silteme kórsetiwdegi qátelik: Жарамсыз<ref> тегі;no text was provided for refs namedавтоссылка7 ↑ Silteme kórsetiwdegi qátelik: Жарамсыз<ref> тегі;no text was provided for refs namedавтоссылка1