Ummagumma — ინგლისური პროგრესული როკ-ჯგუფპინკ ფლოიდის ორმაგი ალბომი, რომელიც გამოვიდა1969 წელს. მისი პირველი დისკი არის ოთხეულის იმდროინდელი ცნობილი ნომრების საკონცერტო შესრულების ამსახველი, მეორე კი - მისი წევრების სოლო-პროექტების კრებული.
ალბომის საკონცერტო დისკის ჩაწერის მიზეზად იქცა ჯგუფის კონცერტების მაღალი შეფასებები. 1969 წლის სექტემბერში, სანამ Ummagumma გამოიცემოდა, გამოცემის Melody Maker ყოვეწლიურ გამოკითხვაში პინკ ფლოიდმა მეექვსე ადგილი დაიკავა.
ალბომის პირველ გამოცემებზე მითითებულია, რომ დისკი ჩაწერეს 1969 წლის ივნისში, თუმცა სინამდვილეში იგი ჩაწერილია1969 წლის27 აპრილსკლუბში „Mothers“ (ბირმინგემი) და2 მაისსმანჩესტერის კომერციულ კოლეჯში. გვიანდელ გამოცემებზე ეს შეცდომები შესწორდა.
ჩანაწერში ასევე აპირებდნენ„Interstellar Overdrive“-ის (ალბომიდანThe Piper at the Gates of Dawn) და სიმღერის„Embryo“ შეტანას. მიუხედავად ამისა, ფირფიტის გამოცემამდე ჩანაწერები ამოღებული იქნა. ცნობილი იყო, რომ ისინი გადასცესჯონ პილის პირად არქივს, საიდანაც იგი უცნობმა პირებმა მოიპარეს. თუმცა წლების შემდეგბუტლეგის სახით გავრცელდა ჩანაწერი Interstellar Overdrive-ით და იგივე მასალით, რაც ორიგინალურ გამოცემაში. განსხვავებას წარმოადგენს დაუმონტაჟებელი მასალის სახე, რომელსაც ეს ფირი ატარებს. საგულისხმოა, რომ კომპოზიციებს შორის ჟღერს როჯერ უოტერსის კომენტარებიც.
სტუდიური დისკის ჩაწერის მიზეზად იქცარიჩარდ რაიტის უკმაყოფილება იმ ფაქტით, რომ ჯგუფს არ ჰქონდა საშუალება, ხმისჩამწერ სტუდიაში რეალური თავისუფლება ეგრძნო. ამიტომპინკ ფლოიდის თითოეულმა წევრმა მიიღო მომავალი ფირფიტის 1/4. შემდგომში მსმენელების მიერ მაღალი შეფასება მიიღო უოტერსის კომპოზიციებმა. რიჩარდი თვლიდა, რომ მისი პიესა„Sysyphus“ ზედმეტად პრეტენზიული იყო.დეივიდ გილმორის აღიარებით,„The Narrow Way“ მხოლოდ სისულელე იყო.
სტუდიურ დისკში ასევე შეტანილიანიკ მეისონის ერთგვარი სავარჯიშო დასარტყამ ინსტრუმენტებზე,„The Grand Vizier's Garden Party“, სადაც ფლეიტის პარტიას მისი იმჟამინდელი მეუღლე ლინდი ასრულებს.
ალბომი გამოვიდაბრიტანეთში1969 წლის25 ოქტომბერს, ხოლოაშშ-ში10 ნოემბერს. მან ბრიტანეთის ალბომების ჩარტში მიაღწია #5 ადგილამდე, ხოლო ამერიკაში მოხვდა #74 ადგილზე. ეს იყო ჯგუფის პირველი მოხვედრა ამერიკის 100-ეულში. ამერიკაში ალბომს1974 წლის თებერვალში მიენიჭა ოქროს სტატუსი,1994 წლის მარტში კი - პლატინის სტატუსი.
1987 წელს ალბომის ახალი გამოცემა გამოვიდა ორი კომპაქტ დისკის სახით. ციფრული რემასტერინგით დამუშავებული ვერსია გამოვიდა ბრიტანეთში1994 წელს, ამერიკაში -1995 წელს. ორიგინალური ვინილის შიდა გარეკანზე გამოსახულია უოტერსის პირველი მეუღლე. ახალი გამოცემის გაფორმებაში ეს სურათი აღარ გამოიყენება.
ორიგინალური გრამფირფიტების ყდები განსხვავდება ამერიკულ და ბრიტანულ ვარიანტში. ბრიტანული ვერსიის გარეკანზე ჩანს ფირფიტა მიუზიკლით„ჟიჟი“, რომელიც დევს კედელთან, ასოების „Pink Floyd“ თავზე. ორიგინალურ ამერიკულ ვერსიაში ეს ყდა ამოშლილია, როგორც ვარაუდობენ, საავტორო უფლებების გამო (მიუხედავად იმისა, რომ ამერიკულ არალეგალურ გამოცემებზე იგი მაინც გამოსახულია). გარეკანზე გამოსახულიადეივიდ გილმორი, რომელიც ზის კარის ზღურბლზე, მის უკან ზისროჯერ უოტერსი, მის უკან დგასნიკ მეისონი, ხოლო ბოლო პლანზე ჩანსრიჩარდ რაიტი, რომელიც წევს ბალახზე, ჰაერში აწეული ფეხებით. კედელზე ჩამოკიდებულია სარკე, რომელშიც მეორდება იგივე მოქმედება, ოღონდ ამჯერად კარის ზღურბლზე ზის როჯერ უოტერსი - ამგვარად, ყოველ ახალ სარკეში ყველა ერთმანეთს ენაცვლება. მეორე დისკის გარეკანზე გამოსახულია ჯგუფის საკონცერტო ტექნიკა და ინსტრუმენტები, რომელიც განლაგებულიაბიგინ ჰილის ასაფრენ ხაზზე.
ალბომის კონვერტის შიდა მხარეზე (და CD გამოცემებში) გამოყენებულია ჯგუფის წევრების შავ-თეთრი ფოტოსურათები. როჯერ უოტერსი გამოსახულია მეუღლე ჯუდისთან ერთად. ვინაიდან იგი მას 1975 წელს გაეყარა, გვიანდელ გამოცემებში სურათი შემცირებულია და ჩანს მხოლოდ როჯერი.
ალბომის სახელწოდების წარმოთქმასთან დაკავშირებით არსებობს ორი ვერსია - ამაგამა და უმაგუმა, თუმცა 1969 წლის ერთ-ერთი კონცერტის წინ ჩაწერილი რეპეტიციის დროს (ჩანაწერი იშვიათობას წარმოადგენს და ვრცელდება ფანებს შორის) ახსენებენ ამაგამას, ასე რომ ეს ვარიანტი უფრო ზუსტად უნდა მივიჩნიოთ.
სახელწოდებაამაგამა მომდინარეობს კემბრიჯული სლენგიდან, სადაც იგი ნიშნავსსექსუალურ კავშირს.
ამ ალბომის მთავარ გარეკანზე უკანასკენლად შეიტანეს ჯგუფის ფოტო.გარდა ამისა, გარეკანზე, სულ უკანასკნელ ანარეკლზე სარკეში ჩანს ალბომისA Saucerful of Secrets ყდა.
ალბომისThe Division Bell გამოცემამდეUmmagumma იყო ჯგუფის ერთადერთი სტუდიური ალბომი, რომელშიც უკრავს მდედრობითი სქესის მუსიკოსი.
ორიგინალურ გრამფირფიტაზე, The Narrow Way და The Grand Vizier's Garden Party ცალ-ცალკე სიმღერებად იყო ჩაწერილი. ახალ გამოცემაზე Sysyphus-ის პირველი ნაწილი გაყოფილია ორ ცალკეულ ნომრად და ინდექსირებულია, როგორცნაწილი 1 დანაწილი 2. მეორე ნაწილი ვინილიდან იქცამესამე ნაწილად კომპაქტ დისკზე, იმ დროს, როდესაცნაწილი 4 კომპაქტ დისკზე ინდექსირებულია ორ ნაწილად. ამ სიმღერების რეალური ხანგრძლივობა იხილეთ ზევით.
ჯგუფმა ასევე ჩაწერა Interstellar Overdrive-ის (ალბომიდანThe Piper at the Gates of Dawn) საკონცერტო ვერსია, რომელიც უნდა შესულიყო საკონცერტო დისკში. ტრეკი ამოაგდეს უკანასკნელ წამს, მაგრამ რამდენიმე ბუტლეგი ამ კომპოზიციით დაურიგდა ჯგუფის მეგობრებს.