უდინე (იტალ. Udine;ფრიულ. Udin;სლოვენ. Videm;გერმ. Weiden;ლათ. Utinum) — ქალაქი და კომუნა ჩრდილო-აღმოსავლეთიტალიაში,ფრიული-ვენეცია-ჯულიას რეგიონის შუაგულში,ადრიატიკის ზღვასა დაალპებს შორის, იტალია-სლოვენიისსაზღვრიდან 40 კმ-ში.2009 წელს მისიმოსახლეობა 99 439 ადამიანს შეადგენდა, ურბანული არეალის მოსახლეობა კი 175 000-ს.
უდინეფრიულის ისტორიული დედაქალაქია. ეს არეალი ჯერ კიდევნეოლითის ხანიდან იყო დასახლებული, მოგვიანებით კი ილირიელებით დასახლდა. უნგრული ლეგენდის თანახმად,ჰუნების დიდმა ბელადმაატილამ აქ ბორცვი ააშენა, რადგან როცა ისაკვილეიას ალყას არტყავდა, მას ზამთრისათვის ჯარის სადგომი სჭირდებოდა. მან თავის მებრძოლებს უბრძანა მუზარადებითა და ფარებით მიწა მოეზიდათ, რადგანრელიეფი თითქმის მთლიანად გაბრტყელებული იყო. მან აქ ქალაქი დააარსა და წრიული კოშკი ააშენა.
დასავლეთ რომის იმპერიის დაცემის შემდეგ, არეალის მნიშვნელობა გაიზარდა, რაც განპირობებული იყო აკვილეიისა დაჩივიდალე-დელ-ფრიულის დაკნინებით. უდინე პირველად983 წელს იხსენიება, როდესაც იმპერატორმაოტო II-მ აკვილეიის პატრიარქებს, რომლებიც იმ დროს რეგიონის მთავარი ფეოდალებიც იყვნენ,უტინუმის ციხესიმაგრე აჩუქა.1223 წელს დაარსდა ბაზრობა და ქალაქი საბოლოოდ გახდა რეგიონის ეკონომიკისა და ვაჭრობის მთავარი არეალი, ამავე დროს საპატრიარქო ცენტრი.
1420 წელს ქალაქი ვენეციის რესპუბლიკამ დაიპყრო.1511 წელს მიმდინარეობდა ხანმოკლე სამოქალაქო ომი, რომელსაც შემდეგმიწისძვრა დაშავი ჭირი მოჰყვა. ვენეციელთა კონტროლის ქვეშ უდინე1797 წლამდე დარჩა და წარმოადგენდა სახელმწიფოს მეორე უდიდეს ქალაქს. შემდეგ იყო ფრანგების მცირეხნიანი მმართველობა, რომლის შემდეგაც ის ავსტრიული მარიონეტულილომბარდია-ვენეციის სამეფოს ნაწილი გახდა.1866 წელს კი ახლადშექმნილიტალიის სამეფოს შემადგენლობაში შევიდა.
მეორე მსოფლიო ომში, კაპორეტოსთან ბრძოლაში დაცემამდე, უდინე იტალიის მთავარსარდლობის ცენტრი გახდა და ზედმეტსახელად "Capitale della Guerra"-ს (ომის დედაქალაქი) უწოდებდნენ. ბრძოლის შემდეგ,1918 წელს ის ავსტრიელებმა დაიკავეს რაც1918 წლამდე, ვიტორიო-ვენეტოს ბრძოლამდე გაგრძელდა. ომის შემდეგ უდინე ხანმოკლე ისტორიის მქონე ფრიულის პროვინციის დედაქალაქი გახდა, რომელიც თანამედროვეგორიციის,პერდენონესა დაუდინეს პროვინციებს მოიცავდა.1943 წლის8 სექტემბრის შემდეგ, როცა იტალიამ მეორე მსოფლიო ომში მოკავშირეთა წინაშე იარაღი დაყარა, ქალაქი გერმანული ადმინისტრაციის ხელში იყო, რაც1945 წლის აპრილში შეწყდა.
ესლინგენ-ამ-ნეკარი,გერმანია
ვიენი,საფრანგეთი
ნიტ-პორტ-ტოლბოტი,გაერთიენებული სამეფო
ნორჩეპინგი,შვედეთი
სხიდამი,შვედეთი
ფილახი,ავსტრია
ალბაკეტე,ესპანეთი
უინძორი,კანადა
რესისტენსია,არგენტინა
დილიჯანი,სომხეთი
მარიბორი,სლოვენია
.svg)
