Pandhan kang paling akèh urip ingpasisir iku jinisPandanus tectorius[1]. (tector iku duwé arti tutup, lan tectorius iku duwé arti kanggo kanggo pungkasan/payon)[1]. Saka familiaPandanaceae, spésies kang duwé variétas kan akèh banget[1]. Variétas kang urip alasan ingpasisir,sagara, lumrahé kang duwé oyot tunjang[1]. Oyoté iku urip kanthi lurus ngubengi pangkal bonggolé, saénggo dhapuré kerucut[1]. Kaanan kang kaya mangkono iku, mènèhi kesan, kang saumpamané wit pandan iku kabéh terangkat karo oyot-oyoté kang tunjang iku[1].
Pandhan iku paling akèh urip ing laladanJawa, minangka alas kang sungker dijelajahi marang wong akèh, amarga uripé kang lebat iku[1]. Godhongé kang dawa-dawa iku ana ri/duri né[1]. Nanging, godhong pandhan iku akèh paédahé, kaya ta:
2. Wohé Pandhan[1]Wohé Woh majemuk lan wanguné bal/bal dawa[1]. Yèn wis mateng, iku wernané kuning semu abang jingga[1]. Dadi yèn wis mateng, bisa dipangan[1]. Tuwuhan iku kagolong golonganHalophyt BasaYunaniné (hals iku uyah, phyt iku saka tembung phuton ya iku tuwuhan)[1]. Dadi tuwuhan iku seneng utawa tuwuhan kang urip ing kaanan kang kadar uyahé ing lemah iku rada dhuwur[1].
4. Pandhan bisa kanggo masakan lan nggawé jajanan[4]. Jajanan kang nganggo campuran godhong pandhan lumrahé jajanan kanglegi.[4] Godhong pandhan gunané supaya jajanan duwé ganda wangi lan sedhep ambuné.[4] Tuladhanépudhing pandan,cake pandhan,bolu pandhan,kolak,buko pandhan,surabi pandhan,sifon pandhan.[4]
Godhong pandhan lumrahé kanggo masak. Godhong pandhan duwé wangi kang kas, apa manèh nalika dianggo nggawéjajanan lan ombénan.[2] Jaman mbiyèn pandhan kerep kanggo njagakaséhatan.[2]
Pandhan bisa kanggo campuran masakan lan nggawé jajanan.[4] Jajanan kang nganggo campuran godhong pandan lumrahé jajanan kanglegi.[4] Godhong pandhan gunané supaya jajanan duwé ganda wangi lan sedhep ambuné.[4] Tuladhanépudhing pandhan,cake pandhan,bolu pandhan,kolak,buko pandhan,surabi pandhan,sifon pandhan.[4]
Saliyané iku godhong pandhan uga bisa digawé kerajinan tangan.[4] Godhong pandhan dipépé ngantigaring.[4] Yèn wis garing utawa lemes godhong pandhan banjur dianyam.[4] Godhong pandhan dianyam banjur bisa digawétas,klasa utawatiker,caping utawatopi.[4] Nggawé kerajinan saka godhong pandhan kudu kreatif supaya bisa ngasilaké barang kang modél lan wernané apik.[4]
Supaya asilé luwih apik, godhong pandhan uga bisa diwernani supaya katon luwih apik lanvariasi wenané.[4]
Godhong pandhan seger kang cacahé 2-5 lembar diiris-iris sacukupé banjur digodhog utawa diseduh, diombé[5]. Utawa godhongé ditumbuk/didheplok banjur diperes lan diombé[5]. Panggunakané ing jaba, godhong dikumbah resik banjur digiling alus[5]. Turapaké ing tatu utawa kulit sirah kang anaketombené[5].
1.Lemah saraf[5]Godhong pandhan seger cacahé 3 lembar dikumbah banjur dikethok cilik-cilik[5]. Godhog kanthi 3 gelas banyu resik nganti sisa 2 gelas[5]. Bar iku adhem, disaring banjur diombé saben èsuk lan soré, saben 1 gelas[5].
2.Rematik lanpegellinu[5]a. Godhong pandhan seger cacahé 3 lembar dikumbah resik banjur diiris tipis-tipis[5].Seduh kanthi 1/2 cangkirlengaklapa kang wis dipanasaké sinambi diaduk rata[5]. Sawisé adhem, siyap kanggo nggosok pérangan awak kang krasa lara[5].b. Godhong pandhan seger cacahé 5 lembar lan godhongserai 20 lembar, dikumbah banjur digecek/ditumbuk kanthi alus[5]. Tambahnalenga kayu putih lanlenga gandapura saben 1sendok makan[5]. Aduk sinambi diremes kanthi rata. Ramuan iku kanggo nggosok lan ngurut pérangan awak kang krasa lara[5].
3. GelisahGodhong pandhan seger cacahé 2 lembar dikumbah banjur diiris tipis-tipis[5].Seduh karo sagelas banyu panas[5]. Sawisé adhem, disaring, langsung diombé[5]. Lakoni kaping 2-3 sadina, kanthi tenang[5].
4. Rambut rontok10 lembar godhong waru kang nom (isih seger), sagenggem godhong urang-aring, 5 lembar godhong mangkokan, 1 lembar godhong pandhan, 10 kuncup kembang melati, lan 1 kuncup kembang mawar, banjur dikumbah kanthi resik, banjur dikethok-kethok sacukupé[5]. Bahan-bahan iku dilebokaké ing sajeroning panci email, banjur tambahaké lenga wijen, lenga kelapa lan lenga kemiri (saben-saben 1/2 cangkir)[5]. Panasaké kanthi umup, sabanjuré iku, junjung[5]. Sawisé adhem terus disaring, siyap kanggo digunakaké[5]. Carané, olesaké campuranlenga mau ing sakabéhékulit sirah sinambi dipijet ènthèng[5]. Lakoni saben bengi sadurungé turu, esukérambut iku dikeramasi[5]. Lakoni kaping 2-3 kali seminggu[5].
5. Ngirengaké rambutGodhong pandhan wangi sakira-kirané 7 lembar dikumbah banjur dikethok-kethok[5]. Godhog karo 1 liter banyu kanthi warnané dadi ijo[5]. Embunaké banyu godhogan mau sawengi[5]. Esuké, campuraké godhogan banyu pandan mau karo banyu perasan 3 woh mengkudu mateng[5]. Banyu campuran mau banjur kanggo ngumbah rambut[5]. Lakoni kaping 3 saminggu, kanthi katon kasilé[5].
6. KetombeGodhong pandhan seger saora-orané 7 lembar dikumbah kanthi resik banjur digiling kanthi alus[5]. Tambahaké 1/2 cangkir banyu resik sinambi diremes rata[5]. Peres lan saring. Banyu peresan godhong pandan iku banjur diolesaké ing sakojurékulit sirah kang ana ketombéné[5]. Umbaraké kanthi garing, yèn perlu olesan dibalèni manèh[5]. Sakira-kira 1/2-1 jam manèh,rambut mau dibilas karo banyu resik[5]. Lakoni saben dinané kanthi mari[5].